3.6 Ağızdan Ağıza Pazarlama
Ağızdan ağıza pazarlama aslında insanlık tarihi kadar eskidir dememiz
mümkündür. Yeni olan ise, insanların doğasında bulunan bu özelliğin bir pazarlama
stratejisi olarak ortaya konulması ve uygulanmasıdır. Günümüzde pazarlama alanında
ağızdan ağıza pazarlama yöntemlerinin yükselişi ciddi boyutlara ulaşmış durumdadır.
Tüketici satın alma süreçlerinin her aşamasında etkin olan ağızdan ağıza pazarlama
faaliyetleri, günümüzde teknolojiye paralel olarak internetin etkin şekilde kullanılması ile
çok tercih edilen bir pazarlama faaliyeti haline dönüşmüştür. Ağızdan ağıza pazarlama
temellerini ağızdan ağıza iletişimden almaktadır. Ağızdan ağıza iletişim ise bir hedef
nesne marka, ürün gibi bir kişiden diğerine insan veya farklı iletişim kanalları ile
transferine denilmektedir. Ağızdan ağıza pazarlama, profesyonel pazarlama teknikleri ile
tüketiciden tüketiciye iletişimi bilinçli olarak etkimek diye tanımlanmaktadır.
Herhangi bir konuda belirli bir hizmeti veya ürünü alan tüketiciler, o ürün ya da
hizmet hakkındaki olumlu düşüncelerini çevrelerine aktarırlar, işte buna ağızdan ağıza
pazarlama denilmektedir. Tüketiciler olumlu görüş ve önerilerini aktardıkça pazarlama
mesajı ücretsiz ve güvenilir bir şekilde yayılmaya devam eder. Bu yöntemde dikkat
edilmesi gereken konu olumsuz bir durumun tüketiciler arasında çok daha hızlı
yayılabileceğinin iyi bilinmesidir. Buna göre işletmeler tüketicilerine merak ve sürpriz
odaklı içerikler ile yaklaşmalarıdır. Bu sayede olumlu görüşlerde, olumsuz görüşler kadar
hızlı olarak yayılabilecektir. Şu unutulmamalıdır ki tüketiciler kendilerine yapılan
sürprizler hakkında konuşmayı severler. (Tekin, 2014,s.230)
Ağızdan ağıza pazarlama, Türkiye de bir pazarlama stratejisi olarak yazılıp
çizilmeye başlaması ile tartışmalar iki farklı terim üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu terimler
“ağızdan ağıza pazarlama” ve “kulaktan kulağa pazarlama” olmuştur. Bu durum dilimize
yeni bir terim kazandırmaktan ziyade, yeni terimi dilimizde var olan bir terime
yerleştirmeye çalışmak olmuştur, çünkü daha kolay bir yoldur. Kulaktan kulağa
pazarlama kavramında bunu görüyoruz. Fakat yaygın bir kullanım alanına sahip bir
terimin içerisine yeni bir terim yerleştirmek her zaman doğru sonuçlar vermeyebilir. Türk
dil kurumunda iki terim için anlamlarına baktığımızda,
Kulaktan kulağa: Bir kimseden bir başkasına, ondan ona gizlice söylenerek.
52
Ağızdan ağıza: Herkes birbirine söyleyerek.
Mesajın, kulaktan kulağa yayılırken insanlarda şüphe uyandırması, değişime
uğraması ve pek de inanılır olmaması risklerini taşımaktadır. Ağızdan ağza pazarlama
terimi ise burada daha doğru bir kullanım olacaktır. Ağızdan ağza pazarlamanın hedefi,
kulaktan dolma yüzeysel intibalar yaratmak yerine, sağlam kurgulanmış pazarlama
mesajlarının, denenmiş memnuniyetler aracılığı ile iletilmesidir. Ağızdan ağıza
pazarlamayı bir kavram içine oturtmak gerekirse, tüketicilerin bir marka ya da ürün
hakkında konuşması ve üçüncü kişilere anlatması olarak açıklamak mümkündür. Bu
pazarlama şeklinde müşterinin ürünler hakkında konuşması için nedenler yaratmak,
onlara ürünü başka yerde anlatması için değişik ilginç bilgiler sağlamak önemlidir.
(Yavuz yılmaz, 2015, s.431)
Kendimizi standart bir tüketici yerine koyduğumuzda, eskiden bir tüketicinin satın
almak istediği üründe 2-3 marka ve 2-3 farklı üründen söz etmek mümkündü. Fakat
günümüzde aynı ürüne alternatif olabilecek ürün ve marka miktarları yüzlerce
olabilmektedir. Müşteri 2-3 marka ve üründe tek başına karar verebilecekken alternatifler
yüzleri bulduğunda ise müşteri için içinden çıkılamaz durumlar oluşmaktadır. Dolayısı
ile günümüzde ürün tercihinin yapılması zor bir karar haline gelmiştir. İşte bunun
sonucunda ağızdan ağıza pazarlama kavramı ortaya çıkmıştır. Bu strateji ürün veya
markayı kullananların memnuniyetini ağızdan ağza iletmesi ve bu şekilde oluşan ürün
memnuniyet bilgisi hızla yayılarak, ürüne olan talebi arttırmaktadır. Ağızdan ağza
pazarlamanın en önemli özellikleri dürüst, şeffaf ve karşılıklı iletişime dayanıyor
olmasıdır. Ağızdan ağza pazarlama kişilerin deneyimsel bilgilerini diğer kişiler ile
paylaşması olarak anlatılabilir. Bir diğer tanıma göre ağızdan ağza pazarlama, bir kişinin
davranış ve tutumlarının diğer kişinin davranış ve tutumlarını informal olarak etkileme
biçimidir denilebilir. Aslına bakılırsa ağızdan ağza pazarlamanın temelinde güven unsuru
yatmaktadır. Tüketici birçok alternatif arasında tercih yapmakta zorlanmışken, güvendiği
bir arkadaş, aile, iş arkadaşı, akraba gibi kendine yakın kişilerin tavsiyelerine uymakta
tereddüt yaşamayacaktır. Bu kişilerin tavsiye etmiş olduğu marka ve ürüne yönelmesi çok
doğru bir davranış olacaktır. Diğer bir bilimsel gerçeklik ise şudur ki, eğer ağızdan ağıza
pazarlama doğru bir strateji ile uygulanır ise ürün ve markanın tanıtımı çok kısa sürede
binlerce insana yapılabilecek olduğudur. (Yavuz yılmaz, 2015, s.431)
53
Nielsen’in global raporunda, ağızdan ağza pazarlamanın diğer pazarlama
türlerinden üstün olduğu aşağıdaki tabloda ortaya konulmuştur.
Dostları ilə paylaş: |