1- Ceza Yargılama Yöntemi: Ceza yargılama yöntemi Ceza muhakemeleri Usulü Kanunu (CMUK) ile düzenlenmiştir. Bu yasaya göre, ceza yargılaması, “hazırlık soruşturması” ve “ yargılama aşaması” olmak üzere ikili bir düzenlemeye gidilmiştir.
a-Hazırlık Soruşturması ve Davanın Açılması
Hazırlık soruşturması, herhangi bir olayla ilgili bir kişi hakkında kamu davası açılıp açılmamasına gerek olup olmadığının, savcı tarafından saptanmasıyla ilgili aşamadı
Savcı, hazırlık soruşturmasında, önüne gelen konunun açıklığa kavuşması için her türlü soruşturmayı yürütür. Yalnız sanık aleyhine değil, lehine olan delilleri de toplar. Hazırlık soruşturması sonucunda, toplanan kanıtlar, kamu davasının açılmasına yeterli ise, savcı bir iddianame ile kamu davası açar. Yapılan soruşturma sonucunda, yeterli kanıt bulunamaması veya soruşturmaya değer görülmemesi halinde, savcı soruşturmaya yer olmadığına karar verir ve durumu ilgililere bildirir.
b. Yargılama Aşaması
b. Yargılama Aşaması
Hazırlık soruşturması sonucunda savcı, kovuşturmama kararı vermezse, eylemin suç oluşturduğu konusunda yeterli şüpheye ulaşmış demektir. Bu durumda uyuşmazlığı yargı organı önüne götürmek zorundadır.
Savcının bir iddianame sunarak açtığı davaya kamu davası denir. Böylece hazırlık soruşturması bitmiş ve son soruşturmaya (yargılama aşamasına) geçilmiş olur.
İddianamede; sanığın açık kimliği, sanığa yüklenen eylem, söz konusu eylemin hangi suçu oluşturduğu, sanığın eyleminin hangi yasanın hangi kuralına aykırı olduğu, kanıtlar, son soruşturmanın yapılacağı yargı organının gösterilmesi gerekir. Savcı, sanığın cezalandırılmasını, iddianamenin son bölümünde ister.
Duruşmada, sanığın kimliği saptanır, iddianame okunur; sanığın sorgulaması yapılır ve kanıtlar mahkemeye sunulur. İddia ve savunmadan sonra son söz sanığa verilir ve duruşma sona erer.
Duruşmada, sanığın kimliği saptanır, iddianame okunur; sanığın sorgulaması yapılır ve kanıtlar mahkemeye sunulur. İddia ve savunmadan sonra son söz sanığa verilir ve duruşma sona erer.
Duruşma sona erince mahkeme, sanığın beraatına veya mahkumiyetine, bazı durumlarda davanın reddine ya da düşmesine veya yargılamanın durmasına karar verir.
Verilen karara karşı gerek savcı gerekse sanık yasa yollarına başvurabilir.
:C-İDARİ DAVALAR
:C-İDARİ DAVALAR
İdari davalar, yönetim tarafından idare hukukunun uygulanmasından doğan davalardır. İdarenin kamu hizmeti görürken aldığı kararlardan, yaptığı eylem ve işlemlerden dolayı menfaat ihlaline olanların, idare aleyhine idari yargıda açtıkları davalara “idari dava” adı verilir. İdari davalar ikiye ayrılır, İptal Davaları ve Tam Yargı Davaları
1. İptal Davaları
İptal davası, hukuka aykırı bir idari işlemin, idari yargı yerlerince iptalini sağlayan bir dava türüdür. Bu dava ile, yönetsel (idari) işlemin hukuka aykırı olup olmadığı incelenir. Hukuka aykırılık saptanırsa, yönetsel işlemin tamamının veya bir kısmının iptali sağlanır.
İptal davası, idari yargıya özgü bir dava türüdür. Türk hukuk sisteminde, genel olarak bir davanın açılabilmesi için bir hakkın ihlal edilmesi gerekir. Buna karşın iptal davası açılabilmesi için menfaat ihlali yeterli sayılmıştır.
2. Tam Yargı (Kaza) Davaları
2. Tam Yargı (Kaza) Davaları
Yönetimin eylem ve işlemlerinden dolayı hakları ihlal edilenlerin açtıkları davalar ile yönetsel sözleşmelerden doğan davalara “tam yargı davaları” denilmektedir.
Tam yargı davaları nitelikleri itibariyle adli yargıda görülmekte olan “eda” davalarına benzer. Tam yargı davalarında davacı, ya hakkının geri verilmesini yahut hakkını ihlal eden idari işlem veya eylemin ortadan kaldırılmasını, ya da yönetimin tazminata mahkûm edilmesini isteyebilir.
5. ÜNİTE: HAKLAR, HAKLARIN KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ
5. ÜNİTE: HAKLAR, HAKLARIN KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ
5.1.Hak Kavramı:
- Hukuk düzeni tarafından şahıslara tanınmış olan yetkilerdir. Hakkın korunmasını isteme hususunda fertler hukuk tarafından yetkili sayılmıştır. Her hak bir hukuk kuralından doğar ve her hakkın bir sahibi vardır. Sahipsiz şeyler hak değildir.
- Hak sahibi olan varlıklara “şahıs” (kişi) denir. Hukuki anlamda şahıslar; “özel kişi” ve “tüzel kişi” olarak ikiye ayrılırlar.
- Özel kişiler, fert (birey)’lerdir. Tüzel kişiler ise insan ve mal topluluklarıdır.
- Hakları, hangi alandaki ilişkiden doğduğuna bakılarak kamu hakları ve özel haklar olarak iki temel grupta ele almak mümkündür.
1.Kamu hakları:
Kamu hukuku ile ilgili haklardır ve kişiler ile devlet arasındaki ilişkileri düzenler. Kişilerin sahip olduğu kamu hakları Anayasada düzenlenmiştir. Bunlar kişisel haklar, sosyal ve ekonomik haklar ve siyasi haklardır.
1.1.Kişisel haklar kişiyi devlete karşı koruyan haklardır. Özel hayatın gizliliği, istediği dini seçme hakkı ve fikir özgürlüğü gibi hakladır.
1.1.Kişisel haklar kişiyi devlete karşı koruyan haklardır. Özel hayatın gizliliği, istediği dini seçme hakkı ve fikir özgürlüğü gibi hakladır.
