##Təsdiq edirəm: ##Ümumi tarix və tarixin tədrisi texnologiyası kafedrasının müdiri

##num= 11// level= 1// sumtest=4 // name= Tarix dərslərində şagirdlərin mənəvi tərbiyəsi //

1. Tarix təlimində şagirdlərdə əməyə psixoloji hazırlığın indikatoru olmayan cavabı göstərin

A) Sözlə işin vəhdəti

B) Uşağın əvəz gözləmədən işləməyi bacarmağa alışdırılması

C) Şagirdin tapşırığı düşünmədən, sözsüz yerinə yetirməyə alışdırılması

D) Səylə işləmə vərdişinə yiyələnmə

E) Uşağın əvvəlcədən ciddi işə sözsüz keçməyi bacarması

2. Tarix təlimində şagirdlərin ideya - siyasi tərbiyəsi məqsədilə formalaşdırılan bu bacarıqlardan hansını şagirdlərdən tələb etmək düzgün deyil?

A) Tədbirin vaxtını və məzmununu müəyyənləşdirmək

B) Görülən işlərə dair hesabat vermək

C) Çətin vəziyyətdən çıxmaq /məs. , tapşırığın vaxtı, yeri, məzmunu qəflətən dəyişdikdə/

D) İş planı hazırlamaq

E) İşi yaxşılaşdırmaq məqsədilə təkliflər vermək

3. “Əməyə hazır olmaq” anlayışının komponentlərinə aid bəndi göstərin

1 - Yerli materiallar əsasında xalqın əmək ənənələri ilə tanışlıq

2 - Ümumi əmək hazırlığı

3 - Mənəvi - psixoloji hazırlıq

4 - Başqa xalqların əmək ənənələri ilə tanışlıq

5 - İdeya - siyasi hazırlıq

6 - Əmək adamlarına münasibət

A) 1, 4, 6

B) 1, 2, 4

C) 2, 3, 5

D) 2, 4, 6

E) 4, 5, 6

4. Şagirdlərin əmək tərbiyəsinin ən mühüm tərəfidir:

A) Əmək tərbiyəsinə dair alınmış biliklərin əqidəyə çevrilməsi

B) Əməyə dair biliklərin əldə edilməsi

C) Əməyə mənəvi - psixoloji hazırlıq

D) Xalqın əmək ənənələrinin aşkarlanması

E) Həmyerlilərin əmək fəaliyyəti ilə tanışlıq

##num= 12// level= 1// sumtest=27 // name= Tarix dərslərində şagirdlərdə bacarıqların formalaşması //

1. Bu bacarıqlardan hansının tarix dərslərində formalaşdırılması önəmli deyil?

A) Dərsliyin mətni və illüstrasiyası əsasında hekayə hazırlamaq

B) Xronoloji və sinxronoloji cədvəllər tərtib etmək

C) Təlim materialını əzbərləmək

D) Tarixi hadisə və təzahürlərin səbəb - nəticə əlaqələrini müəyyənləşdirmək

E) Tarixi materialı şifahi şərh etmək

2. Tarix dərslərində formalaşdırılmasına ehtiyac olmayan bacarıq.

A) Dərslikdəki nəticələri faktlarla sübuta yetirmək

B) Tarixi materialı yazılı şərh etmək

C) Tarixi şəxsiyyətin portreti nümayiş etdirilərkən göstərici çubuqdan istifadə etmək

D) Tarixi hadisələrin oxşar və fərqli cəhətlərini təyin etmək

E) Tarixi materialı şifahi şərh etmək

3. “Müqayisə inteqral fikri əməliyyatdır; burada təhlil və sintez hökmən iştirak edir. Müqayisə prosesində abstraksiya və ümumiləşdirmə meydana çıxır” fikri kimə məxsusdur?

A) M. İ. Kruqlyaka

B) A. A. Vaginə

C) P. F. Korovkinə

D) M. A. Zinovyevə

E) P. V. Qoraya

4. “Öyrənilən cisim və hadisələrin mahiyyətini fərqləndirmədən, onları bir - birilə əlaqələndirmədən, ümumi cəhətləri tapmadan dərk etmək olmaz” fikri kimə məxsusdur?

A) N. A. Dobrolyubova

B) N. Kazımova

C) S. L. Rubinşteynə

D) K. D. Uşinskiyə

E) Y. A. Komenskiyə

5. Biz dünyada hər şeyi müqayisə vasitəsilə dərk edirik; əgər biz hər hansı bir yeni cismə rast gəlsək və onu heç bir cismdən fərqləndirə bilməsək (əgər belə bir cismin varlığı mümkün olsaydı), onda həmin cismə aid bizdə heç bir fikir yaranmaz və onun haqqında heç bir şey deyə bilmərik” fikri kimə məxsusdur?

A) N. A. Dobrolyubova

B) S. L. Rubinşteynə

C) K. D. Uşinskiyə

D) Y. A. Komenskiyə

E) N. Kazımova

6. Müqayisənin növlərinə aid bəndi göstərin.

1 - Tutuşdurma

2 - Oxşar əlamətlərin müəyyənləşdirilməsi

3 - Tam müqayisə

4 - Qarşılaşdırma

5 - Aşkar olunmuş əlamətlərin ümumiləşdirilməsi

A) 1, 3, 4

B) 1, 2, 3

C) 3, 4, 5

D) 1, 4, 5

E) 2, 4, 5

7. Müqayisə planının düzgün sıralandığı bəndi göstərin.

1 - Qədim insanın zahiri görkəmi

2 - Məşğuliyyəti

3 - Qidası

4 - Əmək alətləri

5 - Yaşayış yerləri

6 - Geyimləri

A) 4, 2, 6, 3, 5, 1

B) 1, 2, 4, 6, 3, 5

C) 1, 4, 2, 6, 3, 5

D) 2, 1, 4, 6, 3, 5

E) 3, 1, 4, 2, 6, 5

8. Məntiqi əməliyyata aiddir:

A) Müqayisə etmək

B) İzah etmək

C) Təsvir etmək

D) Tarixi - coğrafi obyektləri göstərmək

E) Qısa məlumat vermək

9. Məntiqi əməliyyata aid deyil:

A) Ümumiləşdirmə

B) Təhlil

C) Tərkib (sintez)

D) Müqaysə

E) İzah

10. Şagirdləri müstəqil nəticələr çıxarmağa alışdırmaq cavabların hansında ardıcıl verilmişdir?

1 - Dərsliklərdəki nəticələrin xarakteri və strukturu ilə şagirdlərin tanış edilməsi.

2 - Şərh zamanı ümumiləşdirmə apararkən və nəticələri yeni anoloji faktlarla tətbiq edərkən məntiqi nəticələrin şagirdlər tərəfindən izlənilməsi.

3 - Tarixi tabloların, xəritələrin və digər əyani vəsaitlərin məzmununun təhlili əsasında müəllim tərəfindən şərh olunmuş, lakin ümumiləşdirilməmiş material və şagirdlərin müstəqil tanış olduqları faktlar əsasında onların müstəqil nəticələr çıxarmaları

A) 3, 2, 1

B) 2, 1, 3

C) 2, 3, 1

D) 1, 2, 3

E) 3, 1, 2

11. Məntiqi əməliyyata aid bəndi göstərin

1 - Müqayisə

2 - Qısa məlumat

3 - Nəqletmə

4 - Sintez

5 - İzah

6 - Təsvir

A) 1, 4

B) 2, 3

C) 2, 5

D) 2, 6

E) 3, 6

12. Sübut etməyi öyrənməkdə şagirdlərə kömək edən tapşırıqların ardıcıllığını göstərin.

1 - Mühakimə elementlərinin daxil edilməsi

2 - Dərsliyin mətnində və yaxud illüstrativ materiallardan olan arqumentlərin müstəqil surətdə seçilməsi

3 - Bir neçə həmcins bilik mənbələrindən götürülmüş arqumentləri seçməklə nəticələrin əsaslandırılması

4 - Dərsliyin nəticələrinin əsaslandırılmasının təkrarı

A) 1, 2, 3, 4

B) 4, 2, 3, 1

C) 2, 1, 4, 3

D) 1, 4, 3, 2

E) 3, 2, 4, 1

13. Təsviri incəsənət əsərlərinin müqayinəsinə aid tapşırıqların mürəkkəbləşdirilməsi ardıcıllığını göstərin.

1 - Müxtəlif xalqların incəsənət abidələrinin oxşar və fərqli cəhətlərini təyin etmək.

2 - Müxtəlif dövrlərin tipik incəsənət abidələrinin ümumi cəhətlərini tapmaq.

3 -Hər hansı bir xalqın müəyyən dövrə aid bir neçə incəsənət abidəsinin oxşar cəhətlərini müəyyən etmək.

4 - Müxtəlif dövrlərin tipik incəsənət abidələrinin fərqli cəhətlərini müəyyən etmək.

A) 3, 1, 2, 4

B) 2, 3, 1, 4

C) 2, 4, 3, 1

D) 3, 2, 4, 1

E) 1, 2, 3, 4

14. Hansı tarixi hadisə və təzahürlərin mənimsənilməsində müqayisə üsulundan istifadə etmək düzgün deyildir?

A) Oxşar hadisə və təzahürlərin

B) Müxtəlif vaxtlarda, müxtəlif ölkələrdə baş vermiş həmcins tarixi hadisə və təzahürlərin

C) Eyni vaxtda baş vermiş fərqli hadisələrin və təzahürlərin

D) Cəmiyyətin inkişafının müxtəlif mərhələlərinin

E) Bir və ya bir qrup ölkədə ictimai inkişafın xaraktercə bir - birinə zidd olan proseslərinin

15. Müqayisədə hökmən iştirak edir:

A) Mühakimə

B) Sübut

C) Təhlil

D) Təsvir

E) İzah

16. Hadisələrin mühüm əlamətlərinin, xassələrinin və əlaqələrinin fikrən seçilib götürülməsi, qeyri - mühümlərin atılması göstərilən məntiqi əməliyyatlardan hansına aiddir?

A) Mücərrədləşdirməyə

B) Sintezə

C) Sübuta yetirməyə

D) Mühakiməyə

E) Nəticə çıxarmağa

17. Sintezin ali formasıdır:

A) Müqayisə

B) Abstraklaşdırma

C) Sübut etmə

D) Ümumiləşdirmə

E) Təhlil

18. Təhlilin ali formasıdır:

A) Mücərrədləşdirmə

B) Mühakimə

C) Sübuta yetirmə

D) Təsvir etmə

E) Nəticə çıxarma

19. “Müqayisə inteqral fikri əməliyyatdır; burada təhlil və sintez hökmən iştirak edir. Müqayisə prosesində abstraksiya və ümumiləşdirmə meydana çıxır” fikri kimə məxsusdur?

A) A. A. Vaginə

B) M. İ. Kruqlyaka

C) P. F. Korovkinə

D) M. A. Zinovyevə

E) Heç biri

20. Məntiqi əməliyyata aid deyil:

A) İzah

B) Təhlil

C) Tərkib

D) Ümumiləşdirmə

E) Heç biri

21. Məntiqi əməliyyata aid olmayan bəndi göstərin

1 - Müqayisə

2 - Ümumiləşdirmə

3 - Mücərrədləşdirmə

4 - Sintez

5 - Müsahibə

6 - Şəkli təsvir

A) 1, 2

B) 2, 3

C) 5, 6

D) 2, 4

E) 1, 3

22. İ. Lerner və M. Skatkin təlim metodlarının təsnifatını apararkən əsas götürürlər:

A) Şagirdlərin müstəqil idrak fəaliyyətinin inkişaf mərhələlərini

B) Dərketmə mənbələrini

C) Hadisə və proseslərin dərk edilməsi vasitələrini

D) Didaktik məqsədləri

E) Heç biri

23. A. A. Vagin təlim metodlarının təsnifatında əsas götürür:

A) Didaktik vəzifə və şagirdlərin müstəqillik dərəcələrini

B) Məntiqi əməliyyatları

C) Şagirdlərin müstəqil idrak fəaliyyətinin inkişaf mərhələlərini

D) Şagirdlərin fəallıq dərəcələrini

E) Dərketmə mənbələrini

24. Təlim metodlarının bu təsnifatı – əyani təlim metodları, şifahi təlim metodları, praktik təlim metodları – kimə məxsusdur?

A) P. Qoraya

B) V. Kartsova

C) A. Vaginə

D) P. Leybenqruba

E) Heç biri

25. Təlim metodlarının bu təsnifatında – tarixi material haqqında məlumat vermək metodları, tarixi materialı işləmək metodları, tarixi bilikləri möhkəmlətmək və tətbiq etmək metodları, – əsas götürülən amil:

A) Şagirdlərin fəallıq dərəcəsi

B) Didaktik vəzifə və şagirdlərin müstəqillik dərəcəsi

C) Dərketmə mənbələri

D) Hadisə və proseslərin dərk edilməsi qanunauyğunluğu

E) Heç biri

26. Y. Babanskinin təsnifatında “problem sualların qoyuluşu” üsulu hansı təlim metoduna aiddir?

A) Problem - axtarış

B) Müstəqil iş

C) Reproduktiv

D) Müsahibə

E) Heç biri

27. Y. Babanskinin təsnifatında köməkçi suallardan istifadə edilməsi üsulu təlim metodlarından hansına aid edilir?

A) Reproduktiv

B) Problem - axtarış

C) Müsahibə

D) Müstəqil iş

E) Heç biri