Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı
Tezin Yabancı Dildeki Adı
Yüklə 0,57 Mb.
|
Tezin Yabancı Dildeki Adı : NANOPARTICLES USE IN MANUFACTURE OF WOOD-BASED SANDWICH PANELS AND LAMINATE FLOORING AND ITS EFFECTS ON TECHNOLOGICAL PROPERTIES Yabancı Dildeki Özet : Major goal of this PhD thesis is to reinforce wood-based sandwich panels and laminate flooring with nanoparticles; to evaluate the effects of the nanoparticles on the physical, mechanical, fire, and formaldehyde emission properties of the composite materials. Sandwich panels and laminate flooring are wood composites products. Sandwich panels having sufficient strength while its lightweight structure are widely used in manufacture of furniture, decoration, architectural applications, and transportation vehicle (automobile, ship, and aircraft). Laminate flooring is used for flooring materials in residential or non-residential applications. Production capacity and using area of these composite materials are increasing year by year. Some disadvantageous such as dimensional changes due by moisture uptake, formaldehyde emission which is dangerous for human health, exposing to scratch and abrasion effects and flammability are available in applications. Nanotechnology has been identified as a technological revolution by scientists from all over the world. To overcome these disadvantageous and to improve mechanical properties, use of nanotechnology in manufacture of sandwich panels and laminate flooring is of a great importance and novelty. Urea formaldehyde and melamine urea formaldehyde were reinforced with nanosilica, nanoalumina, and nanozinc oxide. After that sandwich panels from plywood or particleboard panels and laminate flooring materials were produced using the modified resin. Density, thickness swelling, water absorption, modulus of rupture, modulus of elasticity, bonding strength, screw holding strength, abrasion strength, scratch resistance, fire resistance, and free formaldehyde amount of the sandwich panels and laminate flooring reinforced with nanomaterials were determined according to national or international standards. Raw data obtained in the experiments was statistically analyzed with two-way ANOVA. Thus effects of nanomaterials type and its using ratio on the composite materials were obtained. The results obtained in this thesis showed that sandwich panels and laminate flooring having enhanced bonding quality, higher dimensional stability, higher fire resistance, lower formaldehyde emission, and higher scratch resistance could be produced using nanomaterial reinforcement technique. Nanoscience and nanotechnology offer some important opportunities for forest products industry. Using nanoSiO2 or nanoAl2O3 at a lower loading level, maximum decreasing in the thickness swelling values of the sandwich panels made from plywood panels were obtained. The highest mechanical properties in the sandwich panels made from plywood panels were acquired with nanoAl2O3 (3%) while the highest mechanical properties in the sandwich panels made from particleboard panels were acquired using lower loading level of nanoSiO2 or nanoAl2O3. The laminate flooring reinforced with higher level nanoZnO had the highest scratch resistance value. The formaldehyde emission values of the sandwich panels and laminate flooring significantly decreased when nanoZnO or nanoAl2O3 were used at a proper rate. The highest fire resistance was determined in the sandwich panels reinforced with nanoSiO2 or nanoAl2O3 at a proper loading level. Use and production of sandwich panels and laminate flooring materials should be encouraged. Improving end-use properties of the composites by nanoparticles will enhance its performance properties; they will become more useful products for human health; it will provide sustainable use of raw materials. Erkan AVCI Danışman : Prof. Dr. Turgay AKBULUT Anabilim Dalı : Orman Endüstri Mühendisliği Programı (Varsa) : Odun Mekaniği ve Teknolojisi Mezuniyet Yılı : 2012 Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Turgay AKBULUT Prof. Dr. Nusret AS Prof. Dr. Yusuf Ziya ERDİL Prof. Dr. S. Nami KARTAL Doç. Dr. Fatih MENGELOĞLU Ahşap Plastik Kompozitlerin Kullanım Performansları Üzerine Araştırmalar Mevcut kaynakların daha verimli bir şekilde değerlendirilmesi ve zamanla ortaya çıkan yeni ihtiyaçların uygun maliyetlerle karşılanması için kompozit malzeme üretimi her geçen gün artmaktadır. Kompozit malzeme alanındaki yeni ürünlerden bir tanesi de ahşap-plastik kompozitlerdir (WPC). WPC üretiminde, kompozit malzemeyi oluşturan plastik matrisi türü, kullanılan dolgu maddeleri ve üretimin gerçekleştirilmesinde kolaylık sağlayan katkı maddelerinin son ürünün özellikleri üzerine etkilerinin bilinmesi son derece önemlidir. Ahşap plastik kompozitler, kompozit endüstrisinde hızla büyüyen bir sektör ve yeni bir malzeme sınıfı olmuştur. Ahşap plastik kompozitler odun unu, termoplastik ve küçük miktarlarda proses katkılarının karışımı ile genelde ekstrüzyon prosesinde gerçekleştirilir. Ahşap plastik kompozitler deck, dış kaplama malzemeleri, bina içi paneller, cam çerçeve kaplaması, otomobil iç kısım parçaları ve diğer birçok değişik üründe kullanılmaktadır. Ahşap plastik kompozitler çoğunlukla polipropilen ve polietilen kullanılarak üretilir. Dolgu maddesi olarak odun unu, şeker kamışı, mısır koçanı, saman (buğday sapı) ve öğütülmüş fındıkkabuğu gibi değişik maddeler dolgu olarak kullanılır. Bu dolgular ucuzluğu, kolay bulunabilirliği, makinede düşük aşınma ve proses ekipmanlarına daha az zarar vermesi nedeniyle cam elyaf, talk ve kalsiyum karbonat gibi diğer dolgu malzemeleri ile kıyaslandığında daha uygundur. Ahşap hammaddesinin hafifliği, ısıyı iyi iletmemesi ve lifsel yapıda olması gibi olumlu özellikleri ile plastik maddelerin suya dayanıklılık, biyolojik dayanıklılık ve yapışma özelliklerinin kombine edilmesiyle tek başına ahşap ve plastikte bulunmayan özellikler, WPC’de bir araya getirilmektedir. Ahşap plastik kompozitler ahşap panellere göre düşük su alması, boyutsal stabilite, biyolojik bozunmaya karşı dayanıklılık gibi avantajlara sahiptir. Ahşap ile plastik arasındaki bağ tipik olarak zayıftır; ahşabın suyu çekici ve plastiğinde su itici özelliğinden dolayı ahşap ve plastik fazları arasında gerilim transferinde problem olmaktadır. Bu problemin bir çözümü olarak plastik ile ahşap arasındaki gerilme transferini iyileştiren ve yüzeyler arası köprü kurabilen uyumlaştırıcılar kullanılmaktadır. Odun unu tanecik boyutları genelde 30 ile 80 mesh arasında kullanılmaktadır. Ahşap plastik kompozitler sadece ahşap ve plastikten oluşmamaktadır. Bu kompozitler aynı zamanda küçük miktarlarda proses ve performans etkileyici katkı maddeleri de içermektedir. Bununla birlikte bağlama ajanları, ısı stabilizatörleri, boya pigmentleri, iç ve dış yağlayıcılar, mantar önleyiciler ve köpük ajanları da kullanılabilmektedir. Bu çalışmada, poliolefinler olarak adlandırılan ve dünyada en çok kullanım alanına sahip olan yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE) ve polipropilen (PP) kullanılarak WPC üretilmiştir. Tez çalışmasında, bir iğne yapraklı (Karaçam) ve iki geniş yapraklı (Doğu Kayını, Karakavak) ağaç türleri kullanılmıştır. WPC üretimi esnasında hidrofobik yapıdaki plastik ile hidrofilik yapıdaki odun unu arasındaki bağlanmayı sağlamak amacıyla maleik anhidrit ile muamele edilmiş polietilen (MAPE) ve polipropilen (MAPP) ve üretimi kolaylaştırmak amacıyla EBS ve AKROPAN 4590 PX kullanılmıştır. Hazırlanan 10500 adet deney örneği üzerinde; yoğunluk (ASTM D 792), kalınlığına şişme oranı(ASTM D 570-98), su alma oranı (ASTM D 570-98), statik eğilme direnci (ASTM D 790), eğilmede elastikiyet modülü (ASTM D 790), çekme direnci (ASTM D 638-99), vida tutma direnci (ASTM D1037 - 06a), sertlik (janka) direnci (ASTM D1037 -06a), pürüzlülük (DIN 4768), yanma performansı (ISO 13927), TGA, UV hızlandırılmış yaşlandırma (ASTM G 154 ve ASTM G 151–06), mantar etkilerine karşı dayanıklılık (ASTM D-1413) esaslarına uyularak belirlenmiştir. Elde edilen bütün sonuçlar istatistik analiz yapılarak değerlendirilmiştir. Bu amaçla çoklu varyans analizi yapılmıştır. Böylece WPC örneklerin fiziksel, mekanik, teknolojik, özellikleri üzerine proses parametrelerinin etkileri belirli bir güven düzeyinde ortaya konmuştur. Yoğunluk değeri (0,919 gr/cm3 ile 1,087 gr/cm3),kalınlığına şişme oranı (1 gün % 0,106 ile % 1,268, 3 gün % 0,280 ile % 1,960, 30 gün % 0,506 ile % 4,915), su alma oranı (1 gün % 0,045 ile % 1,609, 3 gün % 0,137 ile % 2,793, 30 gün % 0,319 ile % 8,190), statik eğilme direnci (30,610 N/mm2 ile 66,065 N/mm2),eğilmede elastikiyet modülü (2584,812 N/mm2 ile 4994,951 N/mm2), çekme direnci (16,938 N/mm2 ile 30,581 N/mm2), vida tutma direnci (141,240 N/mm ile 281,919 N/mm), sertlik (77,035 N/mm2 ile 129,898 N/mm2), yüzey pürüzlülüğü (1,024µm ile 3,225µm), yanma performansı (ağırlık kaybı %86,691 ile %98,999, ısı yayılma hızı 155,452 KW/m2 ile 542,536 KW/m2, etkili yanma ısısı 20,336 MJ/kg ile 29,056 MJ/kg), UV hızlandırılmış yaşlandırma testine bağlı renk değişimi (500 saat 10,784 ile 44,569, 1000 saat 26,982 ile 51,536), mantar etkilerine karşı dayanıklılık (TYP 507 mantarı etkisinden dolayı oluşan ağırlık kaybı %0,000 ile %1,309, COV 1030 mantarı etkisinden dolayı oluşan ağırlık kaybı %0,000 ile %1,643) değerleri arasında bulunmuştur. Hızlandırılmış yaşlandırma ve mantar etkilerine karşı dayanıklılık özelliklerinde çam karışımlar diğer ağaç türlerine göre daha iyi özellik göstermiştir. Diğer testlerde ağaç türünün bir etkisi bulunmamıştır. Yanma performansı, UV hızlandırılmış yaşlandırma, mantar etkilerine karşı dayanıklılık özelliklerinde polietilen karışımlar daha iyi özellik göstermiş olup diğer testlerde polipropilen karışımlar daha iyi özellik göstermiştir. Polietilen karışımların yoğunluğu daha yüksek bulunmuştur. Odun unu oranı arttıkça eğilmede elastikiyet modülü, sertlik, yanma performansı özelliklerinde iyileşme görülmekte diğer özelliklerde ise bir miktar düşme görülmektedir. Yoğunluk değeri, odun unu oranı arttıkça artmaktadır. %3 Katkı malzemesi kullanılmasının tüm WPC özellikleri üzerine olumlu sonuçlar verdiği görülmektedir. WPC kullanımı yaygınlaştırılmalı ve üretimi teşvik edilmelidir. Bu tip malzemelerin kullanım yerinde görülen özelliklerinin üretim prosesi üzerinde yapılan değişikliklerle iyileştirilmesi suretiyle kullanım performansları artacak; sürdürülebilir hammadde kullanımına katkı sağlayacaktır. Investigations on Usage Performance of Wood Plastic Composites The manufacturing of composite materials are increasing with time due to need for efficient use of present resources and responding rising new necessities with appropriate cost. Wood-plastic composites (WPC) are one of the newest new products in the composite field. During the manufacturing of WPC, knowledge regarding the type of plastic material, type of filler and the amount of additives used for the ease of processing is extremely important to best determine the properties of the final production. Wood/plastic composites (WPC) are relatively new class of materials and one of the fastest growing sectors in the wood based composites industry. WPCs are normally made from a mixture of wood flour, thermoplastic, and small amounts of process and property modifiers through an extrusion process. WPCs are used as outdoor decking materials, interior door panels, window moldings, interior automobile parts, and a large variety of other molded products. The most commonly used plastics for WPC manufacturing are polyethylene and polypropylene. Various wood fibers, and even cellulosic wastes such as ground wood waste, bagasse, corncobs, and wheat straw, one used as fillers for plastics. Wood compares favorably with other available fillers such as glass fibers for plastics since it is inexpensive, readily available, and causes lower machine, talk, CaCo3 and damage of processing equipment. WPC is formed both good properties of wood materials such as lightness and low heat conductivity, and plastic materials such as water resistance, decay resistance, adhesive on properties. WPCs could have many property advantages over wood panels, such as lower water absorbance, lower thickness swelling, and more durability against bio deterioration. However, the interface between the wood and the plastic is typically weak and fails to transfer stress between the phases because wood is hydrophilic and thermoplastic while plastic is hydrophobic. Consequently, the full strength of the wood is unavailable to reinforce the plastic. One solution to this problem is a compatibilizer that bridges the interface and improves the stress transfer between wood and plastic. Common species used include pine in WPC manufacturing and maple. Typical particle sizes are 30 to 80 mesh. Adding wood to unfilled plastic can greatly stiffen the plastic but often makes it more brittle. Most commercial WPC products are considerably less stiff than solid wood. Adding wood fibers rather than wood flour increases mechanical properties such as tensile and bending strength, elongation, and unnoticed Izod impact energy. However, processing difficulties, such as feeding and metering low bulk density fibers, have limited the use of fibers in WPCs. In this thesis, one of coniferous (Pinus nigra) and (Fagus orientalis L., Populus nigra) wood species are utilized deciduous. In this study, it is aimed to manufacture WPCs with most commonly utilized HDPE and PP which collectively known as poliolephines During manufacturing process, maleic anhydrite grafted polypropylene (MAPP) and polyethylene (MAPE) were utilized to improve the adhesion between the hydrophobic plastic and hydrophilic wheat wood flour and EBS and AKROPAN 4590 PX to ease processing. Thus, the effect of fillers, type of plastic and additives (modifiers) on the usage performance of WPCs were investigated. The density (ASTM D 792), thickness swelling (ASTM D 570-98), water absorption (ASTM D 570-98), static bending strength (ASTM D 790), modulus of elasticity (ASTM D 790), Tensile Strength (ASTM D 638-99), screw holding strength (ASTM D1037 - 06a), Hardness (Janka) resistance (ASTM D1037 - 06a), roughness (DIN 4768), burning the (ISO 13 927), TGA, UV accelerated weathering (ASTM G 154 and ASTM G 151-06, fungal resistance (ASTM D-1413) were determined in due course with a total of 10500 prepared samples. Raw data obtained in the experiments was statistically analyzed with multiple variances. Thus, effects of process parameters on the composite materials were obtained. The density (0,919 gr/cm3 to 1,087 gr/cm3), thickness swelling (1 day % 0,106 to % 1,268, 3 day % 0,280 to % 1,960, 30 day % 0,506 to % 4,915), water absorption (1 day % 0,045 to % 1,609, 3 day % 0,137 to % 2,793, 30 day % 0,319 to % 8,190), static bending strength (30,610 n/mm2 to 66,065 n/mm2), modulus of elasticity (2584,812 n/mm2 to 4994,951 n/mm2), tensile strength (16,938 n/mm2 to 30,581 n/mm2), screw holding strength (141,240 n/mm to 281,919 n/mm), hardness (77,035 n/mm2 to 129,898 n/mm2), surface roughness (1,024µm to 3,225µm), fire performance (weight loss %86,691 to % 98,999, heat release rate 155,452 kw/m2 ile 542,536 kw/m2, effective heat of combustion 20,336 mj/kg ile 29,056 mj/kg), uv accelerated weathering (500 hours 10,784 to 44,569, 1000 hours 26,982 to 51,536), fungal resistance (typ 507 the impact of weight loss due to fungus %0,000 to %1,309, cov 1030 the impact of weight loss due to fungus %0,000 to %1,643) were found in this study. WPCs made from pine wood flour had higher accelerated weathering performance and biological durability than those of the WPCs made from other wood species. It was concluded that the wood species has not significant effect on the other properties of the WPCs. The WPCs made from polyethylene had the highest properties on accelerated UV weathering performance, fire and decay resistance while the WPCs made from polypropylene had the highest performance on the other properties. The density values of the WPCs made from polyethylene were higher than those of the WPCs made from polypropylene. When wood flour loading level increased, the MOE, janka hardness, and fire performance properties increased but the other properties slightly decreased. The density values increase with increasing wood flour loading level. The results obtained in this study also showed that using of 3% additive had positive effects on the performance properties of the WPCs. Use and manufacturing of WPC materials should be encouraged. Improving the end use properties of the composites by changes made on the manufacturing parameters will enhance its performance and properties; it will subsequently provide sustainable use of raw materials. PEYZAJ MİMARLIĞI ANABİLİM DALI PEYZAJ MİMARLIĞI ANABİLİM DALI
Tez Adı :Yeşil Çatı Sistemlerinin Su ve Enerji Dengesi Açısından Değerlendirilmesi : İstanbul Örneği Danışman : Prof.Dr. Adnan UZUN Anabilim Dalı : Peyzaj Mimarlığı Programı (Varsa) : Peyzaj Mimarlığı Mezuniyet Yılı : 2012 Tez Savunma Jürisi : 30.05.2012 Tezin Türkçe Adı : YEŞİL ÇATI SİSTEMLERİNİN SU VE ENERJİ DENGESİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ: İSTANBUL ÖRNEĞİ Türkçe Özet : “Yeşil Çatı” kavramı ilk olarak 1800’lü yıllarda İskandinavya’daki yapılarda ısı yalıtımı yapılması amacıyla ortaya çıkmıştır. Binaların üzerinde tesis edilen yeşil çatıları İskandinavya’daki insanlar yoğun olarak kullanmış ve bu yaklaşım Kuzey Avrupa’da da yayılmıştır. Modern yeşil çatı sistemleri günümüzden yaklaşık 60 yıl kadar önce yapılar üzerinde kullanılmaya başlanmıştır. Kentlerde her geçen gün oluşan yoğun kullanımlar ve kaybolan yeşil alanlar sonucu, yeşil çatıların önemi artmaktadır. Yeşil çatılar, genellikle küçük boylu bitkiler ya da yer örtücülerden, sığ yetişme ortamlarından, geri dönüştürülmüş malzemelerden elde edilmiş hafif yapı malzemelerinden oluşmaktadır. Bu sayede, yeşil çatılar fazla bakım gerektirmeyen, kurulumu kolay olan ve üzerinde bulunduğu binaya fazla ağırlık getirmeyen yapılardır. Yeşil çatılar, özellikle binalarda ısı yalıtımı, soğutma ve ısıtma giderlerinin düşürülmesi, enerji tasarrufu, şehirlerde aşırı sıcaklık etkilerinin azaltılması, yüzeysel akış kontrolü, suyun yeniden kullanılması ve şehrin kanalizasyon sistemindeki yükün azaltılması amacıyla kullanılmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, farklı iklim şartlarına sahip olan ülkemizde, örnek bir yeşil çatı kurularak, yapılan ölçümler yardımıyla, özellikle Marmara Bölgesi’ne hitap edecek koşullarda, yeşil çatıların ısı yalıtımı, su tutma kabiliyetleri, bitkilerin büyüme durumu, rüzgar etkileri, üzerinde bulundukları bina ile olan ilişkileri, yaban hayatına olan etkileri ve dolayısıyla bu sayede şehre getirecekleri katkıların belirlenmesi açısından bu çalışma önem taşımaktadır. Çalışma kapsamında öncelikle yeşil çatı sistemlerinin dünyadaki güncel durumu ve bu konuyla ilgili yapılan çalışmalar araştırılmıştır. Yapılan ön denemeler yardımıyla bitki türlerinin seçimi gerçekleştirilmiş ve Sedum türlerinin yeşil çatı sistemlerine uygunluğu belirlenmiştir. Çalışma kapsamında, detaylı araştırmaların yapılabilmesi için bir araştırma alanı tesis edilmiştir. Araştırma alanında, çeşitli ölçüm ekipmanları ile yeşil çatı sistemlerinin İstanbul şartlarında su ve enerji dengesi açısından değerlendirmesi yapılmıştır. Bu sayede İstanbul şartlarındaki bir yeşil çatının sürekliliği, kente ve üzerinde bulunduğu yapıya getirdiği faydalar tespit edilmiştir. Çalışmanın son aşamasında, ortaya çıkan veriler temel alınarak İstanbul ölçeğinde değerlendirilmiştir. Çalışma sırasında yapılan ölçümler yeşil çatı sisteminin yüzeyinde oluşan sıcaklık değişiminin referans çatıya göre daha hızlı olduğunu ancak yüzeyde oluşan bu değişimin yeşil çatı sistemi tarafından %79 oranında azaltılabildiğini ortaya koymaktadır. Aynı zamanda yeşil çatı sistemi çatı yüzeyine gelen yağışın yüzeysel akışa dönüşmesini 23 saate kadar geciktirebilmekte ve %12,8 - %100 oranında engelleyebilmektedir.
Yabancı Dildeki Özet : Green Roof concept initially arrived aiming to be used for the heat insulation of the houses in Scandinavia in 1800’s. People, who had lived in Scandinavia, used the green roofs on their houses for this purpose and this approach had spread in North Europe. Modern green roofs have been used for nearly 60 years on modern buildings. As a result of intensive usage and lost green areas in the cities, the importance of green roofs has increased. Green roofs usually consist of small plants or ground covering plants, shallow growing medium, light-weight materials which are produced from recycled materials. Therefore, green roofs have low maintenance needs, easy installation opportunities and also they don’t bring too much weight to the building below. Green roofs are used for heat insulation on the buildings, reducing the energy costs of cooling and heating, stormwater run-off control, reducing the urban heat island effect and waste water management. Aim of this study is to investigate the constructional properties of a typical extensive green roof and its relation with the environment in climate conditions of Istanbul through comparative field measurements in research station. Thus, performance of green roofs will be measured with this study. For our country which has different climate conditions, especially in Marmara Region, this study has an importance to determine some of the properties of the green roofs like heat insulation, water retention abilities, growing speed of the plants, wind effects, relations with the building, effects to biodiversity and by this way benefits that they bring to the city. In this study, actual status of the green roofs and academic studies related with this subject was investigated. With the initial experiments, plant species were detected and suitability of Sedum species for the green roofs were determined. A research station was established to perform detailed analysis. With this study, evaluation of a green roof system was performed in terms of water and energy balance. Sustainability of a green roof in Istanbul climate and its benefits to the building were determined. Measurements during study period show that, temperature fluctuations on the green roof surface were higher than reference roof due to rapid warming-cooling cycle of the roof surface. However, impacts of extreme temperature fluctuations on the surface of the green roof to the building envelope were reduced by the green roof system by 79%. Green roof system delayed the runoff between 1 to 23 hours in several rain events. In addition, green roof prevented the runoff between 12,8% and 100%. YENER (YAYIM) Şerife Doğanay Danışman :Prof.Dr. Yahya AYAŞLIGİL Anabilim Dalı :Peyzaj Mimarlığı Programı (Varsa) :Peyzaj Mimarlığı Mezuniyet Yılı :2012 Tez Savunma Jürisi :Prof. Dr. Yahya AYAŞLIGİL Prof.Dr. Neriman ÖZHATAY Prof.Dr. Metin SARIBAŞ Prof.Dr. Aslı BAYÇIN KORKUT Prof.Dr. Hakan ALTINÇEKİÇ İstanbul’da Peyzaj Düzenlemelerinde Kullanılan Odunsu Bitkiler Üzerine Araştırmalar Bu araştırma İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Peyzaj Mimarlığı Programında “İstanbul’da Peyzaj Düzenlemelerinde Kullanılan Odunsu Bitkiler Üzerine Araştırmalar” adı altında doktora tezi olarak hazırlanmıştır. Araştırmada, İstanbul kenti içerisindeki peyzaj düzenlemelerinde kullanılan doğal ve egzotik odunsu bitkilerin tespit edilmesi ve bunların değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Zengin ekolojik ve floristik çeşitliliğe sahip olan İstanbul kenti; yerleşimlerin tarihsel gelişimi, lokal iklim tipleri ve vejetasyon tipleri esas alınarak önce 3 ana alt bölgeye, daha sonra da kendi içerisinde yapılan bir gruplandırma ile toplamda 5 alt bölgeye ayrılmıştır. Ayrışan bölgelerde belirlenmiş olan 50 örnek alanda odunsu bitki envanterine dayalı tespitler gerçekleştirilmiştir. Verilerin hazırlanmasında ve değerlendirilmesinde sayısal haritalar ve sözel veri tabanları etkin olarak kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi sonucunda yapılan sınıflandırma ile her bir bölge için odunsu bitki taksonlarının cins ve tür bazında kullanım yoğunlukları belirlenmiş ve çıkan sonuçlar tablo ve grafikler halinde verilmiştir. Odunsu bitkilerin tür bazında kullanım yoğunlukları irdelenmiştir. Bitkilerin soğuğa dayanıklılık dereceleri ve bitki yayılış alanı formüllerine göre her bir bitki taksonunun bulunduğu yerin ekolojik yapısı ile uyumu değerlendirilmiştir. Bitki yayılış alanı formülü ile aynı zamanda İstanbul’un doğal odunsu bitkilerinin daha iyi gelişim göstereceği alanlar belirlenmiştir. Alanda yapılan arazi çalışmaları sonucunda 117’si doğal, 472’si egzotik olmak üzere toplam 589 bitki taksonu tespit edilmiştir. Arazi çalışmaları sırasında toplam 1144 adet odunsu bitkiye ait herbaryum örneği toplanmıştır. Bu bitkilerin teşhisleri sonucunda toplam 448 adet farklı bitki taksonuna ait herbaryum örneği elde edilmiştir. Toplanan herbaryum örneklerinin toplam 93 adeti doğal, 355 adeti egzotiktir. Örnek alanlardan toplanma sırasına göre, herbaryum örneklerinin her birine bir referans numarası verilmiştir. Familyalarına göre sınıflandırılmış bu bitkiler, sahip oldukları referans numaraları, örnek alan numaraları ve bulundukları alt bölgeye ait bilgilerin yer aldığı bir veri tabanına girilerek kayıt altına alınmışlardır. Çalışmanın en son bölümünde de tespiti yapılan odunsu bitkilere ait basit ‘tanı anahtarları’ oluşturularak, daha sonra yapılacak çalışmalara ışık tutacak bir yardımcı kaynak olması amaçlanmıştır. Bu araştırma, İstanbul’un sahip olduğu doğal ve egzotik bitki varlığını ortaya konması, daha zengin, kentin doğal yapısına daha uygun bitkileri kentin yeşil alanlarında kullanımının sağlanması ve kent peyzajında çok büyük bir gereklilik olan doğal bitkilerin kullanım olanaklarını göz önünde bulundurulması bakımından oldukça büyük öneme sahiptir. Araştırma sonucunda, kentin doğal bitkilerinin peyzaj düzenlemelerinde kullanımının dikkate alınması gerektiği vurgulanmış ve konu ile ilgili yapılacak çalışmaların desteklenmesine yönelik öneriler getirilmiştir. Egzotik bitkilerin kullanımı durumunda da mümkün olduğunca düzenlenmesi yapılacak alanın ekolojik yapısıyla uyumlu türler olmasına önem verilmesinin gerekliliği üzerinde durulmuştur. Bu araştırma aynı zamanda, yapılması İstanbul kenti için oldukça gerekli olan kentsel biyotop haritalama çalışmalarına bir kaynak-rehber niteliği taşımaktadır.
This research has been prepared as a PhD thesis under the title of “Researches on Woody Plants Used in the Landscape of Istanbul” at Istanbul University, Institute of Science, Department of Landscape Architecture, Landscape Architecture Programme. In the research, establishing and evaluating the natural and exotic woody plants used at the landscape design areas in Istanbul, is aimed. Istanbul city, which has a wealthy ecological and floristic diversity, has been separated to 5 zones basically based on the city’s historical development and the local climate types. In the established 50 survey areas in these zones; some detections about the woody plant inventory has been realized. For preparing and evaluating the datas, scalar maps and oral databases has been effectively used. Within the classifications by the results of the analised data, the usage density of the plant taxa for the each area has been determined and the results has been given within the tables and graphics. The density of the established woody plant species has been evaluated. According to the hardiness degrees and deployed area formulas of plants, the harmony of the plant taxa within the ecological structure of its place has been evaluated. The areas where the natural plants of Istanbul can develop better has been examined by the deployed area formula. In the conclusion of the field studies; 117 of natural, 472 of exotic, totaly 589 plant taxa has been defined. During the field studies herbarium samples of 1144 woody plants has been obtained. Within the identification of those plants, it is determined that 448 number of herbarium samples are belonging to different taxa. 93 of those herbarium samples are natural and 355 of them are exotic. A reference number has been given to each of those herbarium samples, in order to their collection time. Herbarium plants has been recorded in to a plant database where their reference numbers, survey areas and their sub-area names has been given. In the last part of these study; a simple ‘İdentification key’ for the woody plants has been constituted. Within this study, it is intended to be a helpful resource for the researces. This research has an important value to introduce the natural and exotic plant material of Istanbul, to provide the plants most suitable to the natural structure of the city and to take into consideration the usage possibilities of natural plants which is having a big requirement in the urban landscape. It ıs also indicated that, in case of the usage of exotic plants in the landscape design areas; mostly adaptable species should be preferred. This research is also having a resource-guide quality for the urban biotope mapping studies which is so necessary for Istanbul city.
Anabilim Dalı : Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Programı (Varsa) : Peyzaj Mimarlığı Programı Mezuniyet Yılı : 2012 Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Adnan UZUN Prof. Dr. Aytuğ AKESEN Prof. Dr. Nebiye MUSAOĞLU Prof. Dr. Kamil ŞENGÖNÜL Doç. Dr. Hayriye EŞBAH TUNCAY
Bilhassa büyük metropollerde ticaret, sanayi, yerleşim, rekreasyon, turizm gibi arazi kullanımlarının artması ve bu arazi kullanımlarını bağlayan ulaşım ağlarının gün geçtikçe yaygınlaşması, yaşama ortamlarının bozulmasına, parçalanmasına ve değişime uğramasına sebep olmaktadır. Bu hızlı kentleşmenin neticeleri, bazen doğal kaynakların geri dönüşümü olmayacak şekilde tükenmesine kadar varabilmektedir. Araştırma Alanı olan Sarıyer, İstanbul İli’ne bağlı bir ilçedir. İstanbul Boğazı ile Karadeniz’in kesişim noktasında yer almaktadır. Kuzey kesimi daha kırsal, güney kesimi ise kentleşmiş bir yapı sergilemektedir. Buna bağlı olarak insan profili de oldukça değişkenlik göstermektedir. Kırsal kesimin doğal güzellikleri, kent ortamından bıkmış insanlar için bir cazibe noktasıdır. Bu nedenle hem rekresyonel anlamda hem de yerleşim alanı olarak tercih edilen bir bölgedir. Araştırma Alanı’nın bu çok yönlü yapısı, değişim analizi yapmak üzere seçilmesinde etken olmuştur. Günümüz Ekolojik Peyzaj Planlaması, başlıca iki temel unsur üzerine kurgulanmaktadır. Bunlardan biri Mekansal Yapı, diğeri ise Zamansal Yapı’dır. Her iki boyut ayrı ayrı ele alındığında o bölgenin peyzaj karakteristikleri hakkında önemli bilgiler vermektedir. Ancak Peyzaj, çok bileşenli bir sistemdir ve bu yapısı dolayısıyla, bileşenler arasındaki işleyişi de ele almayı gerektirmektedir. Bu nedenle bu çalışmada peyzaj değişimi; mekansal, ekolojik ve sosyolojik analizlerle üç boyutlu olarak analiz edilmiştir. Böylece peyzaj strüktürü, fonksiyonu ve değişimi arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bunun için, farklı disiplinlerin yaygın olarak kullandığı mekansal değişim analizlerine ek olarak, ekolojik ve sosyo-kültürel yapı da dikkate alınmıştır. Halk katılımı, doğal kaynakların doğru ve gerçekçi kullanımıyla ilgili önerilerin getirilmesi aşamasında, yani henüz karar verme aşamasında bir araç olarak devreye sokulabilmiştir. Böylece, koruma - kullanma dengesi kapsamında yapılacak sürdürülebilir bir peyzaj planlamasının da temelleri atılmıştır. Araştırma Alanı’nın strüktürü, mekansal analizler yardımıyla ortaya konulmuştur. Bunun için öncelikle 1997, 2000, 2005 ve 2010 yıllarına ait Landsat Uydu Görüntüleri üzerinden sınıflandırılmış verilere “Değişim Analizi” uygulanmıştır. CORINE Sınıflandırma Sistemi’nin birinci düzey sınıfları baz alınarak yapılan bu analiz neticesinde, doğal yapı açısından mekansal değişimi risk teşkil eden alanlar ortaya konulmuştur. Ayrıca sınıf ve peyzaj düzeyi peyzaj metrikleri yardımıyla yine dört yıla ait sınıflandırılmış veriler, “Patern Analizi”ne tabi tutularak, peyzaj deseni ortaya konmuştur. Böylece mekansal yapıdaki değişimler, nicel olarak ifade edilmiştir. Araştırma Alanı’nın ekolojik yapısı, “Analitik Hiyerarşi Yöntemi”ne dayalı “Ekolojik Risk Analizi” ile ortaya konulmuştur. Bu yönteme göre ekolojik değeri ortaya koymak üzere vejetasyon, su, toprak ve biyoklimatik konfor olmak üzere dört ana kriter belirlenmiştir. Bu ana kriterlerin her birinin risk faktörü, alt kriterler yardımıyla ortaya konulmuştur. Kriterler arasındaki ilişkiyi tespit etmek üzere kurgulanan karşılaştırma matrisi yardımıyla ağırlık oranları bulunmuştur. Tutarlılığı tespit edilen bu ağırlık oranlarına göre, ekolojik risk haritası oluşturulmuştur. Böylece taşıdığı ekolojik değer bakımından riskli olan bölgeler tespit edilmiştir. Sosyolojik yapıyı incelemek üzere, öncelikle “Yarı Yapılandırılmış Görüşmeler” yardımıyla kullanıcının, yaşadığı mekanda değiştiğini düşündüğü olgular tespit edilmiştir. Bu tespitlerin yönlendirmesi doğrultsunda, değişimden etkilenimi ortaya koyacak sorulardan oluşan bir “Anket” hazırlanmış ve 246 kişiye uygulanmıştır. Anket sayesinde, kullanıcının değişimden etkilenimi nicel olarak ifade edilmiştir. Yapılan mekansal analizler sonucunda “Orman Alanları ve Yarı Doğal Yüzeyler”in %13 oranında azaldığı, aynı oranda “Yapay Yüzeyler”in arttığı tespit edilmiştir. Araştırma Alanı’nda mekansal olarak “Yapay Yüzeyler”, önce “Orman Alanları ve Yarı Doğal Yüzeyler” içerisinde delinmeler şeklinde belirmiştir. Zamanla bu bağımsız parçalar birleşerek, merkez alanı gelişmiş bir bütün teşkil etmiştir ve etmeye devam etmektedir. Buna karşılık “Orman Alanları ve Yarı Doğal Yüzeyler” tam tersine bütüncül yapısını gittikçe kaybederek parçalanmaya başlamıştır. Üniteler merkez alanı zayıf, birbirinden kopuk birimlere dönüşmektedir. “Yapay Yüzeyler” Araştırma Alanı’nı kuzeybatı güneydoğu doğrultusunda adeta ikiye ayırmaktadır. İdari sınırlar bakımından ele alındığında Bahçeköy Mahallesi, Yenimahalle, Çayırbaşı Mahallesi, Rumelifeneri Köyü, Demirciköy, Zekeriyaköy’ün doğusu ve Kilyos, Uskumru ile Gümüşdere Köyleri’nin kesişen ve denize yakın kısımları, ekolojik risk değeri en fazla çıkan alanlar olmuştur. Sosyolojik bulgular da göstermektedir ki Araştırma Alanı, başta doğal güzelliklerinden ötürü hem yaşamak hem de rekreasyonel faaliyetlerde bulunmak üzere tercih edilmektedir. Bu da özellikle 90’lı yıllardan sonra nüfusun artmasına ve insan profilinin değişmesine sebep olmuştur. Üç grup analiz neticesinde elde edilen çıktılar karşılıklı olarak “Mekan-Koruma”, “Mekan-Kullanma” ve “Koruma-Kullanma” şeklinde eşleştirilerek ortak bulgular ortaya konulmuştur. Son olarak üç koldan gelen bulgular, bir bütün olarak değerlendirilmiştir. Değişim Analizi neticesinde Araştırma Alanı’nda iki önemli sorun tespit edilmiştir. Birincisi “Doğal Yapının Bozulması” ikincisi de “Kimliksizleşme Sorunu”dur. Araştırmanın sonunda bu sorunların rehabilite edilebilmesi için öneriler getirilmiştir. ANALYSIS OF LANDSCAPE CHANGES: A CASE STUDY IN ISTANBUL SARIYER Especially in large metropolitan areas, the increase in land uses such as trade, industry, residence, recreation, tourism and the increasingly widespread use of transport networks connecting these land uses cause disturbation, fragmentation and change of habitats. The results of this rapid urbanization can sometimes reach irreversible depletion of natural resources. Sarıyer, the Research Area, is a district of province of Istanbul. It is situated at the intersection of the Bosphorus and Black Sea. Its northern part exhibits a more rural structure whereas its southern part exhibits an urbanized structure. Accordingly, the human profile is quite variable. The natural beauty of the countryside is a magnet for people fed up with the city environment. Therefore, it is a preferred region in the sense of both recreational and settlement area. This very versatile structure of the Research Area has contributed to its selection in order to make a change analysis. Contemporary Ecological Landscape Planning is built on two basic elements. The Spatial Structure and the Temporal Structure. When both structures are considered separately, each provides important information about landscape characteristics of the relevant region. However, landscape is a multi-component system and because of this characteristic, it requires addressing of the functioning between components as well. Therefore, in this study, landscape change has been analysed three dimensionally by spatial, ecological and sociological analyses. Thus, we tried to set forth the relationship between structure, functioning, and change of landscape. To do this, in addition to spatial change analyses, which have been widely used by different disciplines, ecological and socio-cultural structure was also considered. We could engage public participation as a tool during the introduction of the recommendations on the accurate and realistic use of natural resources, in other words during decision-making. Thus, the foundations of a sustainable landscape planning to be done within the scope of protection - utilization balance were laid. Research Area structure has been presented with the help of spatial analyses. For this, first of all, "Change Analysis" was applied to data classified over Landsat Satellite Images of the years 1997, 2000, 2005 and 2010. As a result of this analysis carried out based on the first-level classes of CORINE Classification System, areas whose spatial variation in terms of natural structure pose a risk have been determined. In addition, with the help of class and landscape-level landscape metrics, classified data of these four years was subjected to "Pattern Analysis" and landscape pattern was revealed. Thus, changes in the spatial structure were expressed quantitatively. Ecological structure of Research Area was set forth by "Ecological Risk Analysis" based on "Analytic Hierarchy Method". In order to determine the ecological value according to this method, four main criteria being vegetation, water, soil and bioclimatic comfort were specified. Risk factor of each of these main criteria was determined by the help of sub-criteria. Weight ratios were found by comparison matrix constructed in order to determine the relation between the criteria. According to these weight ratios whose consistency was determined, ecological risk map was created. Thus, regions which are risky in terms of the ecological value they bear have been identified. To examine the sociological structure, first of all, with the help of "Semi-Structured Interviews", the cases which the user thinks have changed in his/her living space were found. In line with the orientation of these findings, a “Survey” comprising a set of questions that will reveal influence of the change was prepared and applied to 246 people. Through the survey, the influence of change on the user was expressed quantitatively. As a result of the completed spatial analyses, it was determined that "Forest and Semi-Natural Areas" decreased by 13% and "Artificial Surfaces" increased by the same proportion. Spatial "Artificial Surfaces" first appeared in the form of perforations in "Forest and Semi-Natural Areas" in the Research Area. Over time, these independent components combined and formed and still continue to form a whole with a developed central area. However, "Forest and Semi-Natural Areas" on the contrary, has began to fragment, losing more and more of their integrated structure. Units are transformed into disconnected units with a weak central area. "Artificial Surfaces" almost divides Research Area into two parts in northwest-southeast direction. When such area is considered as administrative boundaries, Bahçeköy Quarter, Yenimahalle, Çayırbaşı Quarter, Rumelifeneri Village, Demirciköy, east of Zekeriyaköy and Kilyos, intersecting sections of Uskumru and Gümüşdere Villages close to the sea came out to be the areas with the highest “Ecological Risk Value”. Sociological findings showed that the Research Area, mainly because of its natural beauty, is preferred for recreational activities as well as for living. This has led to an increase of the population especially after the 90s, and a change in the human profile. Pieces of output from three groups of analysis were matched one another and common findings were set forth. Finally, the findings coming from three groups were evaluated as a whole. As a result of Change Analysis, two major problems have been identified in the Research Area. The first is "Deterioration of Natural Structure” and the second is "the Problem of Deindividuation". At the end of the research, suggestions were made for the solution of these problems. Öğrencinin Adı Soyadı: Amaç Fatih TUYUN Tez Adı : Nitrodienlerin Alifatik Ve Aromatik Tiyolatlarla Reaksiyonundan Yeni Mono- Ve Politiyoeterlerin Sentezi Danışman : Prof. Dr. Cemil İBİŞ Anabilim Dalı : Kimya Programı (Varsa) : Organik Kimya Mezuniyet Yılı : Mayıs, 2012 Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Cemil İBİŞ Prof. Dr. F. Serpil GÖKSEL Prof. Dr. Mustafa BULUT (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet Ali GÜRKAYNAK Prof. Dr. Ahmet AKAR (İstanbul Teknik Üniversitesi) Tezin Türkçe Adı : Nitrodienlerin Alifatik Ve Aromatik Tiyolatlarla Reaksiyonundan Yeni Mono- Ve Politiyoeterlerin Sentezi Türkçe Özet : Bu çalışmaya trikloroetilen’in radikalik dimerleşmesi ile hazırlanan polihalojenli organik bileşiğin sentezlenmesi ve bu bileşiğin çeşitli reaksiyonları ile elde edilen 1,1,3,4,4-pentaklor-2-nitro-buta-1,3-dien bileşiğinin (8) ve 1,1,3,4-tetraklor-2,4-dinitro-buta-1,3-dien bileşiğinin (9) sentezlenmeleri ile başlandı. Çalışmanın sonraki aşamasında 1,1,3,4,4-pentaklor-2-nitro-buta-1,3-dien bileşiğinin (8) ve 1,1,3,4-tetraklor-2,4-dinitro-buta-1,3-dien (9) bileşiğinin tiyollerle olan reaksiyonları incelendi. Çalışmada 1,1,3,4,4-pentaklor-2-nitro-buta-1,3-dien bileşiğinin (8) bileşiğinin 2-merkaptobenzotiyazol (17) ile reaksiyonundan 3,4,4-triklor-2-nitro-1,1-di(benzo-1,3-tiyazolil-(2)-tiyo)-buta-1,3-dien (18) ve 4,4-diklor-2-nitro-1,1,3-tri(benzo-1,3-tiyazolil-(2)-tiyo)-buta-1,3-dien (19) bileşikleri elde edildi. Aynı şekilde, çalışmada 1,1,3,4-tetraklor-2,4-dinitro-buta-1,3-dien bileşiğinin (9) 1-oktantiyol (20), p-metilbenzentiyol (23), p-klorbenzentiyol (28), p-brombenzentiyol (32), 1-heptantiyol (35), benzil merkaptan (37), 1-etantiyol (40) ve 2,3,5,6-tetraflorbenzentiyol (43) ile reaksiyonundan 1,3,4-triklor-2,4-dinitro-1-oktiltiyo-buta-1,3-dien (21), 3,4-diklor-2,4-dinitro-1,1-dioktiltiyo-1,3-butadien (22), 1,3,4-triklor-2,4-dinitro-1-(4-metilfeniltiyo)-buta-1,3-dien (24), 3,4-diklor-2,4-dinitro-1,1-di(4-metilfeniltiyo)-buta-1,3-dien (25), 4-klor-2,4-dinitro-1,1,3-tri(4-metilfeniltiyo)-buta-1,3-dien (26), 2,4-dinitro-1,1,3,4-tetra(4-metilfeniltiyo)-buta-1,3-dien (27), 3,4-diklor-2,4-dinitro-1,1-di(4-klorfeniltiyo)-buta-1,3-dien (29), 4-klor-2,4-dinitro-1,1,3-tri(4-klorfeniltiyo)-buta-1,3-dien (30), 2,4-dinitro-1,1,3,4-tetra(4-klorfeniltiyo)-buta-1,3-dien (31), 4-klor-2,4-dinitro-1,1,3-tri(4-bromfeniltiyo)-buta-1,3-dien (33), 2,4-dinitro-1,1,3,4-tetra(4-bromfeniltiyo)-buta-1,3-dien (34), 2,4-dinitro-1,1,3,4-tetra(heptiltiyo)-buta-1,3-dien (36), 1,3,4-diklor-2,4-dinitro-1-(benziltiyo)-buta-1,3-dien (38), 3,4-diklor-2,4-dinitro-1,1-di(benziltiyo)-buta-1,3-dien (39), 1,3,4-triklor-2,4-dinitro-1-etiltiyo-buta-1,3-dien (41), 4-klor-2,4-dinitro-1,1,3-trietiltiyo-buta-1,3-dien (42), 1,3,4-triklor-2,4-dinitro-1-(2,3,5,6-tetraflor)benzentiyo-buta-1,3-dien (44) ve 3,4-diklor-2,4-dinitro-1,1-di(2,3,5,6-tetraflor)benzentiyo-buta-1,3-dien (45) bileşikleri sentezlendi. Çalışmanın ikinci aşamasında ise elde edilen mono(tiyo)sübstitüe dinitrodien bileşiklerinin pirolidin, morfolin ve piperidin ile reaksiyonları incelendi. Sırasıyla pirolidin (57), morfolin (59), piperidin (61) ve N-fenil-piperazin (64) ile reaksiyona sokuldu. Reaksiyonlar sonucunda sırasıyla 3,4-diklor-2,4-dinitro-1-pirolidin-1-oktiltiyo-buta-1,3-dien (58), 3,4-diklor-1-morfolin-2,4-dinitro-1-oktiltiyo-buta-1,3-dien (60), 3,4-diklor-2,4-dinitro-1-piperidin-1-oktiltiyo-buta-1,3-dien (62) ve 4-klor-2,4-dinitro-1,3-di(N-fenilpiperazin)-1-oktiltiyo-buta-1,3-dien (65) bileşikleri sentezlendi. Çalışmanın üçüncü aşamasında ise elde edilen di(tiyo)sübstitüe dinitrodien bileşiklerinin pirolidin, morfolin ve piperidin ile reaksiyonları incelendi. Sırasıyla pirolidin (57), piperidin (61) ve morfolin (59) ile reaksiyona sokuldu. Reaksiyonlar sonucunda sırasıyla 4-klor-2,4-dinitro-3-pirolidin-1,1-dioktiltiyo-buta-1,3-dien (63), 4-klor-2,4-dinitro-3-piperidin-1,1-di(4-klorfeniltiyo)-buta-1,3-dien (66), 4-klor-3-morfolin-2,4-dinitro-1,1-di(4-metilfeniltiyo)-buta-1,3-dien (67) ve 4-klor-2,4-dinitro-3-piperidin-1,1-di(4-metilfeniltiyo)-buta-1,3-dien (68) bileşikleri sentezlendi. Çalışmanın son aşamasında ise 1,1,3,4-tetraklor-2,4-dinitro-buta-1,3-dien (9) bileşiğinin siklizasyon reaksiyonları incelendi. Sırasıyla 1,2-etanditiyol (46), 1,3-propanditiol (48), 2-aminotiyofenol (51), 2-amino-4-klor-tiyofenol (53) ve pentaeritritol tetrakis(3-merkaptopropiyonat) (55) ile reaksiyona sokuldu. Reaksiyonlar sonucunda sırasıyla 2-(2,3-diklor-1,3-dinitroalliliden)-1,3-ditiyolan (47), 2-(2,3-diklor-1,3-dinitroalliliden)-1,3-ditiyan (49), 1,3-di((1,3,4-triklor-2,4-dinitrobuta-1,3-dien-1-il)tiyo)propan (50), 2-(2,3-diklor-1,3-dinitroalliliden)-2,3-dihidrobenzo[d]tiyazol (52), 5-klor-2-(2,3-diklor-1,3-dinitroalliliden)-2,3-dihidrobenzo[d]tiyazol (54) ve 7-(2,3-diklor-1,3-dinitroalliliden)-21-(2,3-diklor-1,3-dinitroalliliden)-2,12,16,26-tetraoksa-6,8,20,22-tetratiyaspiro[13.13]heptakosan-3,11,17,25-tetraon (56) bileşikleri sentezlendi. Sentezlenen mono-, poli- ve persübstitüe 2,4-dinitro-buta-1,3-dien bileşikleri yenidir. Oluşan bu yeni ürünler kristallendirme veya kolon kromotografisi yöntemlerinden biriyle saflaştırıldı. Yapıları mikroanaliz ve spektroskopik yöntemler (FTIR, 1H-NMR, 13C-NMR, UV-Vis ve MS) ile aydınlatıldı.
Yabancı Dildeki Özet : Our investigations started with the synthesis of polyhalogenated butenes which is easily obtained from the radical dimerization of trichloroethylene and its subsequent reactions leading to the compounds 1,1,3,4,4-pentachloro-2-nitro-buta-1,3-dien (8) and 1,1,3,4-tetrachloro-2,4-dinitro-buta-1,3-dien (9). In the following step, reactions of thiols with 1,1,3,4,4-pentachloro-2-nitro-buta-1,3-dien (8) and 1,1,3,4-tetrachloro-2,4-dinitro-buta-1,3-dien (9) were investigated. Therefore, 3,4,4-trichloro-2-nitro-1,1-di(benzo-1,3-thiazoyl-(2)-thio)-buta-1,3-dien (18) and 4,4-trichloro-2-nitro-1,1,3-tri(benzo-1,3-thiazoyl-(2)-thio)-buta-1,3-dien (19) were synthesized from the reactions of 1,1,3,4,4-pentachloro-2-nitro-buta-1,3-dien (8) with 2-mercaptobenzothiazole (17). Similarly, 1,3,4-trichloro-2,4-dinitro-1-octylthio-buta-1,3-dien (21), 3,4-dichloro-2,4-dinitro-1,1-dioctylthio-1,3-butadien (22), 1,3,4-trichloro-2,4-dinitro-1-(4-methylphenylthio)-buta-1,3-dien (24), 3,4-dichloro-2,4-dinitro-1,1-di(4-methylphenylthio)-buta-1,3-dien (25), 4-chloro-2,4-dinitro-1,1,3-tri(4-methylphenylthio)-buta-1,3-dien (26), 2,4-dinitro-1,1,3,4-tetra(4-methylphenylthio)-buta-1,3-dien (27), 3,4-dichloro-2,4-dinitro-1,1-di(4-chlorophenylthio)-buta-1,3-dien (29), 4-chloro-2,4-dinitro-1,1,3-tri(4-chlorophenylthio)-buta-1,3-dien (30), 2,4-dinitro-1,1,3,4-tetra(4-chlorophenylthio)-buta-1,3-dien (31), 4-chloro-2,4-dinitro-1,1,3-tri(4-bromphenylthio)-buta-1,3-dien (33), 2,4-dinitro-1,1,3,4-tetra(4-bromphenylthio)-buta-1,3-dien (34), 2,4-dinitro-1,1,3,4-tetra(heptylthio)-buta-1,3-dien (36), 1,3,4-dichloro-2,4-dinitro-1-(benzilthio)-buta-1,3-dien (38), 3,4-dichloro-2,4-dinitro-1,1-di(benzylthio)-buta-1,3-dien (39), 1,3,4-trichloro-2,4-dinitro-1-ethylthio-buta-1,3-dien (41), 4-chloro-2,4-dinitro-1,1,3-triethylthio-buta-1,3-dien (42), 1,3,4-trichloro-2,4-dinitro-1-(2,3,5,6-tetrafloro)benzenethio-buta-1,3-dien (44), and 3,4-dichloro-2,4-dinitro-1,1-di(2,3,5,6-tetrafloro)benzenethio-buta-1,3-dien (45) were synthesized from the reactions of 1,1,3,4-tetrachloro-2,4-dinitro-buta-1,3-dien (9) with 1-octanethiol (20), p-methylbenzenethiol (23), p-chlorobenzenethiol (28), p-bromobenzenethiol (32), 1-heptanethiol (35), benzyl mercaptan (37), 1-ethanethiol (40), and 2,3,5,6-tetraflorobenzenethiol (43), respectively. In the second step of the study, reactions of pyrrolidine (57), morpholine (59), piperidine (61), and N-phenyl-piperazine (64) with mono(thio)substituted dinitrodien compounds were explored. Therefore, 3,4-dichloro-2,4-dinitro-1-pyrrolidine-1-octylthio-buta-1,3-dien (58), 3,4-dichloro-1-morpholine-2,4-dinitro-1-octylthio-buta-1,3-dien (60), 3,4-dichloro-2,4-dinitro-1-piperidine-1-octylthio-buta-1,3-dien (62), and 4-chloro-2,4-dinitro-1,3-di(N-phenylpiperazine)-1-octylthio-buta-1,3-dien (65) were synthesized from the reactions of mono(thio)substituted dinitrodien compounds with pyrrolidine (57), morpholine (59), piperidine (61), and N-phenyl-piperazine (64), respectively. In the third step of the study, reactions of pyrrolidine (57), morpholine (59), and piperidine (61) with di(thio)substituted dinitrodien compounds were explored. Therefore, 4-chloro-2,4-dinitro-3-pyrrolidine-1,1-dioctylthio-buta-1,3-dien (63), 4-chloro-2,4-dinitro-3-piperidine-1,1-di(4-chlorophenylthio)-buta-1,3-dien (66), 4-chloro-3-morpholine-2,4-dinitro-1,1-di(4-methylphenylthio)-buta-1,3-dien (67), and 4-chloro-2,4-dinitro-3-piperidine-1,1-di(4-methylphenylthio)-buta-1,3-dien (68) were synthesized from the reactions of di(thio)substituted dinitrodien compounds with pyrrolidine (57), morpholine (59), and piperidine (61), respectively. Analogously, in the last step of the study, cyclization reactions of 1,1,3,4-tetrachloro-2,4-dinitro-buta-1,3-dien (9) were explored. Therefore, 2-(2,3-dichloro-1,3-dinitroallylidene)-1,3-dithiolane (47), 2-(2,3-dichloro-1,3-dinitroallylidene)-1,3-dithiane (49), 1,3-di((1,3,4-trichloro-2,4-dinitrobuta-1,3-dien-1-yl)thio)propane (50), 2-(2,3-dichloro-1,3-dinitroallylidene)-2,3-dihydrobenzo[d]thiazole (52), 5-chloro-2-(2,3-dichloro-1,3-dinitroallylidene)-2,3-dihydrobenzo[d]thiazole (54), and 7-(2,3-dichloro-1,3-dinitroallylidene)-21-(2,3-dichloro-1,3-dinitroallylidene)-2,12,16,26-tetraoxa-6,8,20,22-tetrathiaspiro[13.13]heptacosane-3,11,17,25-tetraone (56) were synthesized from the reactions of 1,1,3,4-tetrachloro-2,4-dinitro-buta-1,3-dien (9) with 1,2-ethanedithiol (46), 1,3-propanedithiol (48), 2-aminothiophenol (51), 4-chloro-2-amino-thiophenol (53), and pentaerythritol tetrakis(3-mercaptopropionate) (55), respectively. Synthesized mono-, poly-, and persubstituted 2,4-dinitro-buta-1,3-dien compounds are new. The novel products were purified either via crystallization or column chromatography. Structure of these novel products were characterized by microanalysis, spectroscopic methods (FTIR, 1H-NMR, 13C-NMR, UV-Vis, and MS). Elif AYDIN Tez Adı : Alifatik ve Aromatik Gruplu Yeni Tiyoeterlerin Sentezi Danışman : Prof. Dr. F. Serpil GÖKSEL Anabilim Dalı :Kimya Programı (Varsa) :Organik Kimya Mezuniyet Yılı :2012 Tez Savunma Jürisi :Prof. Dr. F. Serpil GÖKSEL Prof. Dr. Cemil İBİŞ Prof. Dr. Mustafa BULUT Prof. Dr. Süleyman TANYOLAÇ Prof. Dr. Ahmet AKAR Alifatik ve Aromatik Gruplu Yeni Tiyoeterlerin Sentezi Çalışmanın ilk aşamasında, trikloretilenin radikalik dimerizasyonundan polihalojenli butadien ve sonra bu bileşiğin çeşitli reaksiyonlarından başlangıç maddeleri 4-bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrakloro-1,3-butadien (1) ve 2-nitro-1,1,3,4,4-pentakloro-1,3-butadien (2) sentezlendi. Çalışmanın ikinci aşamasında, 4-bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrakloro-1,3-butadien (1) ve 2-nitro-1,1,3,4,4-pentakloro-1,3-butadien (2) bileşiğinin tiyollerle olan reaksiyonları incelendi. Bu reaksiyonlardan yeni mono-, di-, tri-sübstitüe nitrodien bileşikleri sentezlendi. 4-Bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrakloro-1,3-butadien (1) ile 1-heptantiyol’ün çözücüsüz ortamda reaksiyonundan 4-bromo-1,3,4-trikloro-2-nitro-1-heptiltiyo-1,3-butadien (3) ve 3,4-dikloro-2-nitro-1,1,4-tris-(1-heptiltiyo)-1,3-butadien (4), bazik ortamdaki reaksiyonundan ise 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1,1-bis-(1-heptiltiyo)-1,3-butadien (5) bileşikleri elde edildi. 4-Bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrakloro-1,3-butadien (1) ile 2-izopropil benzentiyol’ün çözücüsüz ortamda reaksiyonundan 4-bromo-1,3,4-trikloro-2-nitro-1-[2-izopropilbenzentiyo]-1,3-butadien (12) ve bazik ortamda reaksiyonundan, 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1,1-bis-[2-izopropilbenzentiyo]-1,3-butadien (13) bileşikleri sentezlendi. 4-Bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrakloro-1,3-butadien (1) ile 4-metoksitiyofenol’ün çözücüsüz ortamda reaksiyonundan 4-bromo-1,3,4-trikloro-2-nitro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1,3-butadien (16) ve 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1,1-bis-[4-metoksifeniltiyo]-1,3-butadien (17) bileşikleri elde edildi. 2-Nitro-1,1,3,4,4-pentakloro-1,3-butadien (2) ile 2-izopropil benzentiyol’ün çözücüsüz ortamda reaksiyonundan 2-nitro-1,3,4,4-tetrakloro-1-[2-izopropilbenzentiyo]-1,3-butadien (22) bileşiği sentezlendi. 2-Nitro-1,1,3,4,4-pentakloro-1,3-butadien (2) ile 4-metoksitiyofenol’ün çözücüsüz ortamda reaksiyonundan 2-nitro-1,3,4,4-tetrakloro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1,3-butadien (26) ve 2-nitro-3,4,4-trikloro-1,1-bis-[4-metoksifeniltiyo]-1,3-butadien (27) bileşikleri elde edildi. Çalışmanın son aşamasında ise elde edilen mono(tiyo)sübstitüe nitrodien bileşiklerinin morfolin, piperazin türevleri ve amin bileşikleri ile reaksiyonları incelendi. Bu reaksiyonlardan yeni N,S-disübstitüe nitrodien bileşikleri sentezlendi. 4-Bromo-1,3,4-trikloro-2-nitro-1-heptiltiyo-1,3-butadien (3)‘nin sırasıyla N-fenil piperazin, N-(difenilmetil)-piperazin, N-(4-fluorofenil)-piperazin, N-(2-fluorofenil)-piperazin, morfolin ve piperazin ile reaksiyonundan, 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-heptiltiyo-1-[N-fenilpiperazin]-1,3-butadien (6), 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-heptiltiyo-1-[N-(difenilmetil)-piperazin]-1,3-butadien (7), 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-heptiltiyo-1-[N-(4-fluorofenil)-piperazin]-1,3-butadien (8), 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-heptiltiyo-1-[N-(2-fluorofenil)-piperazin]-1,3-butadien (9), 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-heptiltiyo-1-morfolino-1,3-butadien (10), N,N-bis[4-bromo-2-nitro-1-heptiltiyo-3,4-dikloro-1,3-butadienil]-piperazin (11) bileşikleri elde edildi. 4-Bromo-1,3,4-trikloro-2-nitro-1-[2-izopropilbenzentiyo]-1,3-butadien (12)’nin N-fenil piperazin ve N-(difenilmetil) piperazin ile reaksiyonundan, 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-[2-izopropilbenzentiyo]-1-[N-fenilpiperazin]-1,3-butadien (14) ve 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-[2-izopropilbenzentiyo]-1-[N-(difenilmetil)-piperazin]-1,3-butadien (15) bileşikleri sentezlendi. 4-Bromo-1,3,4-trikloro-2-nitro-1-[4-metoksi feniltiyo]-1,3-butadien (16)’nın sırasıyla N-fenil piperazin, N-(difenilmetil) piperazin, diheksilamin ve N-metilsikloheksilamin ile reaksiyonundan, 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-[N-fenilpiperazin]-1,3-butadien (18), 4-Brom-3,4-diklor-2-nitro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-[N-(difenilmetil)-piperazin]-1,3-butadien (19), 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-dihekzilamin-1,3-butadien (20), 4-bromo-3,4-dikloro-2-nitro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-[N-metilsiklohekzilamin]-1,3-butadien (21) bileşikleri elde edildi. 2-Nitro-1,3,4,4-tetrakloro-1-[2-izopropilbenzentiyo]-1,3-butadien (22)’nin N-fenil piperazin, N-(difenilmetil) piperazin ve N-(4-fluorofenil)-piperazin ile reaksiyonundan, 2-nitro-3,4,4-trikloro-1-[2-izopropilbenzentiyo]-1-[N-fenilpiperazin]-1,3-butadien (23), 2-nitro-3,4,4-trikloro-1-[2-izopropilbenzentiyo]-1-[N-(difenilmetil)-piperazin]-1,3-butadien (24), 2-nitro-3,4,4-trikloro-1-[2-izopropilbenzentiyo]-1-[N-(4-fluorofenil)-piperazin]-1,3-butadien (25) bileşikleri sentezlendi. 2-Nitro-1,3,4,4-tetrakloro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1,3-butadien (26)’nın sırasıyla N-fenil piperazin, N-(difenilmetil) piperazin, N-(4-fluorofenil)-piperazin, morfolin, diheksilamin ve N-metilsikloheksilamin ile reaksiyonundan, 2-nitro-3,4,4-trikloro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-[N-fenilpiperazin]-1,3-butadien (28), 2-nitro-3,4,4-trikloro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-[N-(difenilmetil)-piperazin]-1,3-butadien (29), 2-nitro-3,4,4-trikloro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-[N-(4-fluorofenil)-piperazin]-1,3-butadien (30), 2-nitro-3,4,4-trikloro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-morfolino-1,3-butadien (31), 2-nitro-3,4,4-trikloro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-dihekzilamin-1,3-butadien (32), 2-nitro-3,4,4-trikloro-1-[4-metoksifeniltiyo]-1-N-metilsiklohekzilamin-1,3-butadien (33) bileşikleri sentezlendi. Sentezlenen bu bileşikler kristallendirme veya kolon kromotografisi ile saflaştırıldı. Yapıları mikroanaliz ve spektroskopik yöntemler (FTIR, 1H-NMR, 13C-NMR, UV-Vis ve MS) ile aydınlatıldı.
Synthesis of New Thioethers With Aliphatic and Aromatic Groups In the first step of the study, polyhalogenated butadiene was synthesized from the radical dimerization of trichloroethylene and then starting compounds 4-bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrachloro-1,3-butadiene (1) and 2-nitro-1,1,3,4,4-pentachloro-1,3-butadiene (2) were synthesized from the various reactions of this compound. In the second step of the study, reactions of thiols with 4-bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrachloro-1,3-butadiene (1) and 2-nitro-1,1,3,4,4-pentachloro-1,3-butadiene (2) were studied. New mono-, di-, tri-substituted nitrodiene compounds were synthesized from these reactions. 4-Bromo-1,3,4-trichloro-2-nitro-1-heptylthio-1,3-butadiene (3) and 3,4-dichloro-2-nitro-1,1,4-tris-(1-heptylthio)-1,3-butadiene (4) were synthesized from the reactions of 4-bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrachloro-1,3-butadiene (1) with 1-heptanethiol without solvent, and from the similarly reaction in the basic medium, 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1,1-bis-(1-heptylthio)-1,3-butadiene (5) was obtained. From the reaction of 4-bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrachloro-1,3-butadiene (1) with 2-isopropyl benzenethiol without solvent, 4-bromo-1,3,4-trichloro-2-nitro-1-[2-isopropylbenzenethio]-1,3-butadiene (12) and in the presence of NaOH in EtOH, 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1,1-bis-[2-isopropylbenzenethio]-1,3-butadiene (13) were synthesized. 4-Bromo-1,3,4-trichloro-2-nitro-1-[4-methoxyphenylthio]-1,3-butadiene (16) ve 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1,1-bis-[4-methoxyphenylthio]-1,3-butadiene (17) were obtained from the reaction of 4-bromo-2-nitro-1,1,3,4-tetrachloro-1,3-butadiene (1) with 4-methoxythiophenol without solvent. From the direct reaction of 2-nitro-1,1,3,4,4-pentachloro-1,3-butadiene (2) with 2-isopropyl benzenethiol, 2-nitro-1,3,4,4-tetrachloro-1-[2-isopropylbenzenethio]-1,3-butadiene (22) was synthesized. 2-Nitro-1,3,4,4-tetrachloro-1-[4-methoxyphenylthio]-1,3-butadiene (26) and 2-nitro-3,4,4-trichloro-1,1-bis-[4-methoxyphenylthio]-1,3-butadiene (27) were syntesized by the direct reaction of 2-nitro-1,1,3,4,4-pentachloro-1,3-butadiene (2) with 4-methoxythiophenol. In the last step of the study, the reactions of mono(thio)substituted compounds which we were obtained, with morpholine, piperazine derivatives and amines were investigated. N,S-disubstituted nitrodiene compounds were synthesized. From the reactions of 4-bromo-1,3,4-trichloro-2-nitro-1-heptylthio-1,3-butadiene (3) with N-phenylpiperazine, N-(diphenylmethyl)piperazine, N-(4-fluorophenyl)piperazine, N-(2-fluorophenyl)piperazine, morpholine and piperazine, 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-heptylthio-1-[N-phenylpiperazine]-1,3-butadiene (6), 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-heptylthio-1-[N-(diphenylmethyl)-piperazine]-1,3-butadiene (7), 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-heptylthio-1-[N-(4-fluorophenyl)piperazine]-1,3-butadiene (8), 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-heptylthio-1-[N-(2-fluorophenyl)piperazine]-1,3-butadiene (9), 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-heptylthio-1-morpholino-1,3-butadiene (10), N,N-bis[4-bromo-2-nitro-1-heptylthio-3,4-dichloro-1,3-butadienil]-piperazine (11) compounds were obtained. 4-Bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-[2- isopropylbenzenethio]]-1-[N-phenylpiperazine]-1,3-butadiene (14) and 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-[2- isopropylbenzenethio]-1-[N-(diphenylmethyl)-piperazine]-1,3-butadiene (15) were synthesized by the reactions of 4-bromo-1,3,4-trichloro-2-nitro-1-[2-isopropylbenzenethio]-1,3-butadiene (12) with N-phenylpiperazine, N-(diphenylmethyl) piperazine. From the reactions of 4-bromo-1,3,4-trichloro-2-nitro-1-[4-methoxyphenylthio]-1,3-butadiene (16) with N-phenylpiperazine, N-(diphenylmethyl)-piperazine, dihexylamine and N-methylcyclohexylamine, 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-[N-phenylpiperazine]-1,3-butadiene (18), 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-[N-(diphenylmethyl)-piperazine]-1,3-butadiene(19), 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-dihexylamine-1,3-butadiene (20), 4-bromo-3,4-dichloro-2-nitro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-[N-methylcyclohexylamine]-1,3-butadiene (21) compounds were obtained. 2-Nitro-3,4,4-trichloro-1-[2-isopropylbenzenethio]-1-[N-phenylpiperazine]-1,3-butadiene (23), 2-nitro-3,4,4-trichloro-1-[2-isopropylbenzenethio]-1-[N-(diphenylmethyl)-piperazine]-1,3-butadiene (24), 2-nitro-3,4,4-trichloro-1-[2-isopropylbenzenethio]-1-[N-(4- fluorophenyl)piperazine]-1,3-butadiene (25) were synthesized from the reactions of 2-nitro-1,3,4,4-tetrachloro-1-[2-isopropylbenzenethio]-1,3-butadiene (22) with N-phenylpiperazine, N-(diphenylmethyl)piperazine, N-(4-fluorophenyl)piperazine. From the reactions of 2-nitro-1,3,4,4-tetrachloro-1-[4-methoxyphenylthio]-1,3-butadiene (26) with N-phenylpiperazine, N-(diphenylmethyl)piperazine, N-(4-fluorophenyl)piperazine, morpholine, dihexylamine and N-methylcyclohexylamine, 2-nitro-3,4,4-trichloro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-[N-phenylpiperazine]-1,3-butadiene (28), 2-nitro-3,4,4-trichloro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-[N-(diphenylmethyl) piperazine]-1,3-butadiene (29), 2-nitro-3,4,4-trichloro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-[N-(4-fluorophenyl)piperazine]-1,3-butadiene (30), 2-nitro-3,4,4-trichloro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-morpholino-1,3-butadiene (31) 2-nitro-3,4,4-trichloro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-dihexylamine-1,3-butadiene (32), 2-nitro-3,4,4-trichloro-1-[4-methoxyphenylthio]-1-[N-methylcyclohexylamine]-1,3-butadiene (33) compounds were synthesized. These novel products were purified either via crystallization or column chromatography. The structures of these newly products were characterized by microanalysis, spectroscopic methods (FTIR, 1H-NMR, 13C-NMR, UV-Vis, and MS).
Danışman : Prof. Dr. Cemil İBİŞ Anabilim Dalı : Kimya Programı (Varsa) : Organik Kimya Mezuniyet Yılı : 2012 Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Cemil İBİŞ Prof. Dr. Süleyman TANYOLAÇ Prof. Dr. F.Serpil Göksel Prof. Dr. Mustafa BULUT Prof. Dr. Ahmet AKAR
Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|