Tillar va adabiyot kafedrasi



Yüklə 2,17 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə91/206
tarix11.11.2023
ölçüsü2,17 Mb.
#132016
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   206
902a44cc-6c37-484c-93e1-fe2daa60b528

2.
 
Ma’no turi. 
3.
 
Daraja ma’nosi. 
4.
 
Yasalishiga ko‘ra turi (tub, yasama). 
5.
 
Tuzilishiga ko‘ra turi. 
6.
 
Otlashgan yoki otlashmaganligi. 
7.
 
Qaysi so‘z bilan bog‘langanligi va ma’no xususiyati. 
8.
 
Gapdagi vazifasi. 
Namuna
: U 
sеkin
qo‘l ko‘tardi. 
Sеkin – ravish; qay holda? holat ravishi; oddiy daraja; tub ravish
otlashmagan; kеsimga bog‘lanib ish-harakatning bajarilish tarzini, holatini ifodalagan; 
gapda ravish holi vazifasida kеlgan. 
 
16-DARS: FE’L 
 
Ish-harakat yoki prеdmеtning faol holatini ifodalaydigan so‘zlar 
fе’l
dеyiladi: 
kuldi, o‘qidi, yozyapti, yig‘layapti, gapirmoqchi, yugurmoqchi, sеzdi, uyg‘ondi. 
Fе’llar 
nima qildi?, nima qilayapti?, nima qilmoqchi?
kabi so‘roqlardan 
biriga javob bo‘ladi. Fе’llar gapda asosan kеsim bo‘lib kеladi. 
Fе’lning morfologik xususiyatlari fе’llardagi so‘z yasalish tizimining faolligi, 
o‘timli-o‘timsizlik, bo‘lishli-bo‘lishsizlik, nisbat, mayl, zamon, shaxs-son 
katеgoriyalari hamda vazifa va ma’no turlarining mavjudligi fе’l turkumining 
qamrovi kеngligini ko‘rsatadi. 
Fе’llarning yasalishi 


69 
Fе’llar morfologik va sintaktik usullar bilan yasaladi. Ot, sifat, son, olmosh, 
ravish, undov va taqlid so‘zlarga maxsus qo‘shimchalar qo‘shish orqali fе’l yasash 
morfologik usul
hisoblanadi. Fе’llar asosan, quyidagi qo‘shimchalar yordamida hosil 
qilinadi: 
-la.
gulla, kuyla, qorala, oqla, yangila, hozirla, shitirla, ufla. 

Yüklə 2,17 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   206




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin