Тошкент кимё – технология институти

Kauchuklarning umumiy xarakteristikasi 
Tabiiy kauchuk 
O`zini tarkibida kauchuk saqlovchi o`simliklar Shirasidan olinadi. 
Lateks - tarkibida kauchuk bo`lgan usimlik Shirasi - kauchukning suvdagi 
dispersiyasi odatda kauchukni mikdori 40% beradi. 
Tabiiy kauchuk izopentan gruppalaridan taShkil topgan bo`lib, quyidagi 
formulaga ega: 
—CH
2
-C = CH-CH
2
— 
| 
CH
3
Sintetik kauchuklar: 
Izopren kauchuk sintetik kauchuklar turkumiga kiradi. Tabiiy kauchukdan 
kauchuk bo`lmagan moddalar mikdori kamligi, regulyar tuziliSh kamligi, hamda 
polimer zanjirida funktsional gruppalar yo`qligi bilan farq qiladi. Sintetik izopren 
kauchugi molekulyar massasi taqsimoti tor (uzkoe). 
Sintetik izopren kauchugi tarkibida azot saqlovchi moddalar yo`qligi va 
zolnost' kam bo`lganligi tufayli suvga yaxShi chidamli va yuqori dielektrik 
xususiyatga ega. 
Butadien kauchugi (SKB). Butadien polimer natriy va tsigler katalizatori 
iShtirokida sintez qilinadi. 
— CH
2
-CH=CH-CH
2
— 
Sintetik kauchuk SKB - maxsus rezinalar uchun chiharilgan markalari oziq-
ovqat sanoatida, meditsina soqasida qo`llaniladi. Bu kauchuk asosida olingan 
rezina mustahkamligi yuqori bo`lmasa ham, yuqori elastikligi, past haroratga 
(morozostoykost') va emiriliShga chidamliligi bilan boshqa kauchuklardan 
farqlanadi. 
Butadiyen stirol kauchuklari. 

---

92 
— CH
2
–CH=CH–CH
2
–CH
2
–CH — 
| 
C
6
H
5
bu sintetik kauchuk keng tarkalgan va har xil assortimentda iShlab chihariladi. 
Bu SKS (10,30,50% stirol) olishda xom aShyoning bemalolligidan taShhari uning 
xossalari yaxShiligi uni har xil rezina buyumlari olishda iShlatiladi.