TüRKÇE Özne (İşi yapan, üstlenen)

4. Türk kadınına, boşanma davası açma ve hakim kararıyla boşanabilme hakkı aşağıdakilerden hangisiyle sağlanmıştır? (99 DMS OÖ)

1. 
   Türk Ceza Kanunu'nun kabul edilmesiyle
   
2. 
   Mecellerin yürürlüğe girmesiyle
   
3. 
   Medeni Kanun'un kabul edilmesiyle
   
4. 
   Halifeliğin kaldırılmasıyla
   

E) Cumhuriyetin ilan edilmesiyle

Türk kadınına boşanma davası açma ve hakim kararıyla boşanabilme hakkı Türk Medeni Kanunu ile tanınmıştır.

(Cevap C)

*" 6. Aşağıdakilerden hangisi saltanatın kaldırılmasına ortam hazırlayan etkenlerden biri değildir? (99 DMS ÖL)

1. 
   Ulusal egemenliğinin benimsenmesi
   
2. 
   Kanun-i Esasi'nin yürürlükte olması
   
3. 
   TBMM'ye karşı Halife Ordusu'nun kurulması
   
4. 
   Mustafa Kemal ve arkadaşlarına ölüm cezası
   verilmesi
   

E) Londra Konferansı'na İstanbul Hükümeti'nin
doğrudan çağrılması

Kanun-i Esasi 1876'da kabul edilmiş, 20 Ocak 1921'de yeni anayasanın kabulü ile yürürlükten kaldırılmıştır. Saltanat 1 Kasım 1922'de kaldırılmıştır. A, C, D ve E seçeneğinde verilen bilgiler saltanatın kaldırılmasına ortam hazırlayan etkenlerdir.

(Cevap B)

70-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-

7. İlk TBMM'de bakanların TBMM tarafından tek tek oylanarak seçilmesi hükümet kurulmasını zorlaştırdığı için bu yöntem değiştirilmiştir.

Bu değişiklik aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır? (99 DMS ÖL)

A) Saltanatın kaldırılmasına

b) Cumhuriyet'in ilan edilmesine

3. 
   Halifeliğin kaldırılmasına
   
4. 
   İki dereceli seçim sisteminden vazgeçilmesine
   

E) Din ile devlet işlerinin birbirinden ayrılmasına

İlk TBMM'de meclis hükümeti sistemi yürütüyordu. Buna göre kurulacak her hükümetteki bakanların tek tek meclis çoğunluğunu alarak seçilmesi gerekiyordu. Bu da uzun zaman alıyor ve karışıklıklara neden oluyordu. 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'in ilanı ile kabine Hükümet sistemine geçilmiş yürütme hız kazanmıştır. Kabine sisteminde bakanlar tek tek oylanarak değil, Cumhurbaşkanının görevlendireceği Başbakan, bakanları kendisi belirleyecek ve meclisten güvenoyu alacaktı.

9. Türkiye Cumhuriyeti'nde çok partili döneme geçiş denemesi aşağıdakilerin hangisiyle başlamıştır? (99 DMS L)

1. 
   Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kurulması
   
2. 
   Terakki Perver Cumhuriyeti Fırkası'nın kurulması
   
3. 
   Türkiye'nin Milletler Cemiyetine üye olması
   
4. 
   Cumhuriyet'in ilan edilmesi
   

E) Demokrat Partinin kurulması

17 Kasım 1924 tarihinde Kâzım Karabekir ve arkadaşlarının kurduğu Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, çok partili döneme geçiş denemesinin başlangıcıdır.

(Cevap B)

(CevapB)

n uu

8. I. Vagon-Li Olayı

2. 
   Menemen Olayı
   
3. 
   Bursa Olayı
   

Cumhuriyet döneminde meydana gelen yukarıdaki olayların hangilerinde, laik devlet düzenini yıkma amacı vardı? (99 DMS ÖL)

A)	Yalnız I	B)Yalnız
C)	Yalnız III	D) I ve II
E)	llvelll

Vagon-Li Olayı: (22 Şubat 1933) Fransız Vagon-Li (Yataklı Vagonlar) şirketinde Türkçe konuşan bir memuru müdürün azarlaması üzerine çıkan olaylarda şirketin acentesi tahrip edildi. Menemen Olayı (23 Aralık 1930) Serbest Cumhuriyet Fırkasının kapatılmasından sonra Derviş Mehmet kendi fikrindeki kişilerle Menemen'de ayaklanma çıkarmıştır. Ayaklanmanın nedeni dini kurallara dayalı bir düzen kurmaktı.

(Cevap E)

CSİ O

10. Beşinci Beş Yıllık Sanayi Planı'nda, ithalat konusu olan temel tüketim mallarının üretimine ağırlık verilmesi, öncelikle aşağıdakilerden hangisinin amaçladığını gösterir? (99 DMS L)

1. 
   Her alanda sanayileşme
   
2. 
   Fabrikalar açma
   
3. 
   Dış kredi sağlama
   
4. 
   Dışa bağımlılığı azalîma
   

E) Yatırımlaryapma

Cumhuriyetin ilk yıllarında bir çok temel tüketim mallarında sanayi ve tarım gelişmediği için dışa bağımlılık söz konusudur. Bağımlılığı azaltmak amacıyla planlı kalkınmada temel tüketim mallarının üretimine ağırlık verilmiştir.

(Cevap D)

-TARİH-

71


11. Aşağıdakilerden hangisi, bireyleri birbirine bağlayarak bir millet haline getiren öğelerden biri degildir? (99 DMS L)

1. 
   Ortak değerlere sahip olma
   
2. 
   Aynı topraklarda yaşama
   
3. 
   Amaç birliği
   
4. 
   Bulunanla yetinme eğilimi
   

E) Ortak bir tarih

A, B, C, E seçeneklerinde verilen bügiler millet olmanın öğeleri içinde yer alırken bulunanla yetinme eğiliminin bireyleri birbirine bağlanma ve millet haline getirme özelliği yoktur.

(Cevap D)

to

"o

cc

LU

12. Aşağıdakilerden hangisi, diğerlerinden sonra *
çıkarılan bir kanundur? (99 DMS L) 'Zj

1. 
   Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılmasıyla ilgili S
   kanun
   
2. 
   Türk Medeni Kanunu
   
3. 
   Takrir-i Sükun Kanunu
   
4. 
   Hilafetin kaldırılmasıyla ilgili kanun
   

E) Soyadı Kanunu

13.1. Kişihakları

2. 
   Kişilerin evlat edinme koşulları
   
3. 
   Kişilerin aile kurması
   
4. 
   Kişilerin eğitimi
   

Yukarıdakilerden hangileri Türk Medeni Kanunu ile düzenlenmiştir? (2000 DMS)

1. 
   Ivell
   
2. 
   Ivelll
   
3. 
   1,11 ve III
   
4. 
   I; lllvelV
   

E) II, III ve IV

Türk Medeni Kanun'un Getirdiği Yenilikler;

• 
  Kadın ile erkek arasında Sosyal ve ekonomik
  alanda eşitlik sağlanmıştır.
  
• 
  Kadına miras ve şahitlikte eşitlik getirmiştir.
  
• 
  Kadına boşanma hakkı verilmiştir.
  
• 
  Tek kadınla evlilik ve resmi nikah mecburiyeti
  getirmiştir.
  
• 
  Kadına dilediği her işte çalışma hakkı verilmiştir.
  
• 
  Patrikhanenin ve konsoloslukların mahkeme
  kurmaları yasaklanmıştır.
  
• 
  Din ve mezhep farklılıkları kaldırılmıştır.
  

Verilen bilgilerden I. II. ve lll.'sü Türk Medeni Kanunu ile düzenlenmiştir.

Kişilerin eğitimi Eğitim alanında yapılan inkılâplar ile sağlanmıştır. (Tevhid-i Tedrisat Kanunu)

(Cevap C)


Seçeneklerde verilen bilgilerin çıkarıldığı tarihlere baktığımızda,

• 
  Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması ile ilgili
  kanun 30 Kasım 1925
  
• 
  Türk Medeni Kanunu 17 Şubat 1926
  
• 
  Takrir-i Sükun Kanunu 4 Mart 1929
  
• 
  Halifeliğin kaldırılmasıyla ilgili kanun 3 Mart 1924
  
• 
  Soyadı Kanunu21 Haziran 1934
  

Soyadı Kanunu diğerlerinden sonra çıkarılan bir kanundur.

(Cevap E)

14. Türkiye de devletçilik ilkesi hangi yıldan başlayarak uygulamaya konulmuştur? (2000 DMS)

A)1927	B) 1929
C)1933	D) 1939
E) 1940
1933-1939	yılları arasında, hızlı bir	devletçilik ve
kalkınma palanı uygulanmıştır.
		(Cevap C)

72-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-


15. Aşağıdakilerden hangisiyle, Atatürk İlkeleri Anayasa güvencesine alınmış ve devlet, temel nitelikleriyle "cumhuriyetçi, milliyetçi, halkçı, devletçi, laik ve inkılâpçı" olarak tanımlanmıştır? (2000 DMS)

1. 
   1921 Anayasası'ndayapılan 1923 değişikliğiyle
   
2. 
   1924 Anayasası'nda yapılan 1937 değişikliğiyİ9
   
3. 
   1924 Anayasası'nda yapılan 1928 değişikliğiyle
   
4. 
   1924 Anayasası'nda yapılan 1934 değişikliğiyle
   

E) 1961 Anayasası'ndayapıian 1971 değişikliğiyİ9

17.1. Şeyh Sait ayaklanması II. Men^men olayı III.Demirci Mehmet Efe ayaklanması

Yukarıdakilerden hangileri ulusal ve laik devlet anlayışına karşı bir tepki niteliğinde değildir? (2000 DMS)

A) I B) II C) III D) l-ll E) ll-lll

Atatürk ilkeleri 1924 Anayasasında yapılan 5 Şubat 1937'de yapılan bir değişiklikle anayasaya konulmuştur.

(Cevap B)

2: o

ço

Şeyh Sait Ayaklanması: 13 Şubat 1925 yılında Cumhuriyet rejimine karşı çıkarılan ilk büyük isyandır.

Menemen Olayı: 23 Aralık 1930 yılında meydana gelmiştir. Cumhuriyet rejimini yıkıp yerine dini kurallara dayalı bir düzen kurulmak istenmiştir.

Demirci Ayaklanması: TBMM'ye karşı ayaklanmalar içerisinden önceden Kuvay-i Milliye yanlısı olup, sonradan ayaklananlar arasında yer alır.

(Cevap C)


16. Atatürk dönemindeki,

1. 
   Anadolu tarihinin araştırılması
   
2. 
   Arkeolojinin geliştirilmesi
   

III. Müzeciliğinin geliştirilmesi

çalışmalarından hangiteri, Osmanlı devletinde Türk tarihinin salt Osmanlı Saltanatı açısından öğretilmesine karşı çıkan inkılâpçı anlayışı yansıtır? (2000 DMS)

1. 
   I
   
2. 
   II
   
3. 
   l-ll
   
4. 
   ll-lll
   

E) l-ll-lll

(Cevap E)

18. Atatürk'ün isteği ile kurulmuş olan Serbest Cumhuriyet Fırkasının kapatılma nedeni aşağıdakilerden hangisidir? (2001 KMS)

1. 
   Partide liberal ekonomi sisteminin
   b9nimsenm9m9si
   
2. 
   Gerici çevrelerin partiye girmesi
   
3. 
   Dünyada ekonomik bir bunalım yaşanması
   
4. 
   Bursa'da ezanın Türkçe okunmasına karşı
   olayların çıkması
   

E) Laikliğin Anayasa güv^ncesi altına alınması

Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın amacından uzaklaştırılarak Cumhuriyet'e ve laikliğe karşı olanlar partide toplanmaya başlamıştı. Bu gelişmeler üzerine Ali Fethi Okyar Bey Serbest Cumhuriyet Fırkası'nı 17 Kasım 1930'da kapattı.

(Cevap B)

-TARIH-

73


19. Cumhuriyet Döneminde erkeğin aile konumuyla ilgili ayrıcalıkları büyük ölçüde aşağıdakilerden hangisiyle kaldırılmıştır? (2001 KMS)

1. 
   Laiklik güvencesinin Anayasa güvencesine
   alınması
   
2. 
   Türkiye'nin Milletler Cemiyetine üye oiması
   
3. 
   Medeni Kanunun kabul edilmesi
   
4. 
   İtalyan Ceza Kanununun adapte edilerek
   yürürlüğe girmesi
   

E) Çok partili demokratik hayata geçilmesi

17 Şubat 1926 yılında kabul edilen Medeni Kanun'u ile kadın ile erkek arasında sosyal ve ekonomik alanda eşitlik sağlanmış, kadına miras ve şahitlikte eşitlik getirilmiş ve kadına boşama hakkı verilmiştir.

(Cevap C)

22. Aşağıdakilerden hangisinin gerçekleştirilmesi, diğerlerini zorunlu hale getirmiştir? (2001 KMS)

1. 
   Tekke ve türbelerin kapatılması
   
2. 
   Medreselerin kapatılması
   
3. 
   Tevhid-i Tedrisat Kanununun kabul edilmesi
   
4. 
   Şer'iye ve Evkaf Vekaletinin kaldırılması
   

E) Yabancı okulların Türk müfettişleri denetiminde
olması

Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun kabul edilmesi ile eğitimin her alanında İnkılâp yapılmasına neden olmuştur.

(Cevap C)


20. Aşağıdakilerden hangisi Millet Mektepleri'nin amaçlarından biridir? (2001 KMS)

1. 
   Basılan kitap sayısını artırmak
   
2. 
   Okuma yazmada kolaylık sağlamak
   
3. 
   Eğitim ve öğretimi birleştirmek
   
4. 
   Okuma yazma oranını artırmak
   

E) Yüksek okul sayısını artırmak

1928 yılında açılan Millet Mektepleri ilkokul çağını geçmiş olan Türk vatandaşlarına, yeni harflerle okuma ve yazmayı öğretmek için açılmışlardır.

(Cevap D)

21. Türk denizlerinde gemi işletme hakkının yalnız Türkiye'ye ait olması aşağıdakilerden hangisiyle sağlanmıştır? (2001 KMS)

1. 
   Teşvik-i Sanayi Kanunu
   
2. 
   Kabotaj Kanunu
   
3. 
   Lozan Antlaşması
   
4. 
   Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı
   

E) Birinci İzmir İktisat Kongresi

1 Temmuz 1926'da Türk karasularında denizcilik ve ticaret yapma hakkının Türklere verildiği "Kabotaj Kanunu" çıkarıldı.

(Cevap B)

'ü

CD W

_1

'5 uı

>■

23. Cumhuriyetin ilk yıllarında, aşağıdaki alanlardan hangisine ekonomik kalkınmada öncelik verilmemiştir? (2001 KMS)

1. 
   Tarım
   
2. 
   Ticaret
   
3. 
   Sanayi
   
4. 
   Ulaştırma
   

E) Turizm

Cumhuriyetin ilk yıllarında tarım, sanayi, ticaret ve ulaştırmaya turizm'e oranla daha fazla önem verilmiştir.

(Cevap E)

24.1933 yılında kabul edilen 1. Beş Yıllık Sanayi Planı başarıyla sonuçlandırılmış ve Türk Sanayisi ilerleme yoluna girmiştir. Ancak 2. Beş Yıllık Kalkınma Planı istenilen şekilde uygulanamamıştır. 2. Beş Yıllık Kalkmma Planı'nın uygulanmamasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur? (2001 KMS)

1. 
   Dünyada büyük bir ekonomik bunalımın
   yaşanmaya başlanması
   

1. 
   Özel girişimlerin sayıca az olması
   

2. 
   Teşvik-i Sanayi Kanununun çıkarılmasının
   gecikmesi
   

2. 
   2.Dünya savaşının çıkması
   

E) Devletçilik ilkesinin uygulanmaya başlaması

74-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-


1929 dünya ekonomik bunalımın ülkemizi de etkilemesi ve özel sektörden beklenen yatırımların gerçekleşmemesi üzerine, ekonomide devletçilik uygulaması başlatılmıştır. Bu yönelişin sonuçlarından biri olarak 1933'te I. Beş Yıllık Kalkınma Planı hazırlanıp uygulamaya konularak önemli yatırımlar başlatılmıştır. !!. Dünya Savaşı'nın başlaması nedeniyle II. Beş Yıllık Kalkınma Planı uygulanamamıştır.

(Cevap D)

25.1. Aşar vergisinin kaldırılması

II. Doğu Anadolu'da muhtaç çiftçilere toprak

dağıtımına dair kanunun kabul edîlmesi

III. Ziraat Bankası'nın kurulması

Köylüyü rahatlatmak ve üretimi artırmak amacında olan yukarıdaki gelişmelerden hangileri Atatürk Döneminde gerçekleştirilmiştir? (2001 KMS)

Yalnız II l-ll

B) D)

A) Yalnızl C) Yalnızll E) ll-lll

1. 
   Aşar vergisi 17 şubat 1925'te kaldırılmıştır. Aşar
   vergisi ürün üzerinden peşin olarak alınan V9
   giderek Türk köylüsü için ağır bir yük olmaya
   başlayan vergidir.
   
2. 
   1946'da Doğu Anadolu'da muhtaç çiftçilere toprak
   dağıtımına dair kanun kabul edildi.
   
3. 
   1865 yılında Ziraat Bankası kuruldu.
   

Verilen bilgilerden yalnız I Atatürk Dönemi'nde gerçekleştirilmiştir.

(Cevap A)

26.1. Ağırlık ve ölçü birimlerinin değiştirilmesi

2. 
   Miladi takvimin kabul edilmesi
   
3. 
   Mgdreselerin kapatılması
   

Yukarıdaki inkılâpların hangileri inkılâbın ilgili olduğu alanda birlik sağlamak amacıyla yapılmıştır? (2001 KMS)

A) I B) II

C) III D) l-lll E) l-ll-lll

Verilen İnkılâplardan üçü de birlik sağlamak için yapılmıştır.

1. 
   Ağırlık V9 uzunluk ölçülerinde birlik sağlama
   
2. 
   Hicri ve milâdi takvim ayrımına son vermek
   
3. 
   Eğitim alanında birlik sağlamaya yönelik
   

(Cevap E)

27.1. Saltanatın kaldırılması

2. 
   Halifeliğin kaldırılması
   
3. 
   Y9ni Türk harflerinin kabul edilmesi
   

sırası olarak

İnkılapların gerçekleştirilmesi

aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (2001 KMS)

1. 
   l-ll-lll
   
2. 
   l-lll-ll
   
3. 
   ll-lll-l
   
4. 
   lll-ll-l
   

E) ll-l-lll

(C9vap A)

1. 
   Saltanatın kaldırılması 1922
   
2. 
   Halifeliğin kaldırılması 1924
   
3. 
   Yeni Türk Alfabesinin kabulü, 1928
   Sırasıyla I, II ve III
   

-TARİH-

75

ÇIKMIŞ SDRULAR ve ÇÖZÜMLERİ

28.1. Halkevleri

2. 
   Millet Mektepleri
   
3. 
   Köy Enstitüleri
   

Yukarıdakilerden hangileri Atatürk döneminde kurulmuştur? (2001 KMS)

B) D)

A) I C) III E) l-ll-l

1. 
   İnkılâpların temel dayanağı olma,
   
2. 
   Akıl ve bilime dayanma
   
3. 
   Birbirini tamamlayıcı nitelikte olma
   

Özelliklerinden hangileri, Atatürk ilkelerinin tümü için geçerlidir? (2002 KPSS)



Yalnız II İV9İI
Halk evleri 01932'de kurulmuştur. Millet Mektepleri D 1928'de açılmıştır. Köy Enstitüleri D 1949'da kurulmuştur. Köy Enstitüleri Atatürk döneminde değildir.

(Cevap D)

(3 £T ÜJ Q

m w n.

o

B) D)

A) Yalnızl C) Yalnızll E) I, II ve II

Atatürk İlkelerinin özellikleri;

• 
  Türktoplumunun ihtiyaçlarından doğmuştur.
  
• 
  İlkelerin kabulüne herhangi bir dış baskı ve tehdit
  söz konusu değildir.
  
• 
  Gücünü köklü Türk Tarihi V9 töresinden alır.
  
• 
  Akıl, mantık V9 bilimsel doğrulara aykırı değildir.
  
• 
  İlkeler bir bütündür, ayrı ayrı değerlendirilemez.
  
• 
  Türk milletini çağdaş medeniyetler seviyesine
  ulaştırmayı amaçlar.
  
• 
  inkılâpların tem9İ dayanağıdır.
  

(Cevap E)

2. Aşağıdakilerden hangisi, Teşvik-i Sanayi Kanunu'nun kapsamındadır? (2002 KPSS)

1. 
   Türk parasının korunması
   
2. 
   Ekonomiyle ilgili araştırmaların yapılması
   
3. 
   ÖZ9İ girişimcilere kolaylık sağlanması
   
4. 
   Ekonomik alanda gerekli görülen değişikliklerin
   yapılması
   

E) Dünyadaki değişik ekonomik akımların
incelenmesi ve bunların Türkiye'ye etkilerinin
saptanması

Türk parasının Kıymetini Koruma Hakkında kanun 1930'da çıkarıldı. 1970 yılına kadar bu kanunun yürürlüğü (geçerliliği) 13 kez uzatıldı. 1970'ten itibaren sürekli niteliğe kavuşturuldu.

(Cevap A)

76-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-


3. Atatürk, Söylevinde;

1. 
   Kuvay-i Milliye (1919-1920)
   
2. 
   TBMMHükümeti (1920-1923)
   
3. 
   Türkiye Cumhuriyeti (1923-1927)
   
4. 
   Türkiye Cumhuriyeti (1927-1938)
   dönemlerinden hangilerini anlatır? (2002 KPSS)
   

1. 
   Ivell
   
2. 
   llvelll
   
3. 
   lllvelV
   
4. 
   I, llvelll
   

E) I, II, III ve IV

Atatürk'ün nutku 1919 ile 1927 yılları arasındaki olayları kapsar

(Cevap D)

5. Türkiye Cumhuriyet'inde kadınlara sağlanan ilk hak aşağıdakilerden hangisidir? (2002 KPSS)

1. 
   Evlenme ve boşanmada erkekle eşit derecede
   söz sahibi olma
   
2. 
   Belediye seçimlerine katılabilme
   
3. 
   Milletvekili seçilebilme
   
4. 
   Evlilikte kendi soyadını kullanabilme
   

E) Evlilikte edinilen mala ortak olmak

Evlenme ve boşanma erkekle eşit derecede söz sahibi olma 017 Şubat 1926'da Türk Medeni Kanunu ile gerçekleşti

• 
  Belediye seçimlerine katılma 1930'da çıkarılan
  Belediye Kanunu ile verildi.
  
• 
  Millet vekili seçilebilme hakkı 5 Aralık 1934
  yılında yapılan anayasa değişikliği ile verildi.
  
• 
  Evlilikte Kendi Soyadı kullanabilme ve evlilikte
  edinilen mala ortak olma 1 Ocak 2002'de yürürlüğe
  giren yeni Medeni Kanun ile gerçekleşti.
  

(Cevap A)


4.

1. 
   Tekke ve türbelerin kapatılması
   
2. 
   Medreselerin kapatılması
   

III. Patrikhane'nin evrensel olmaktan çıkarılması