TüRKİye turizm coğrafyasi marmara bölgesi BÖLÜm I yalova

Termal Turizm

Sağlarca ( Billoris ) Kaplıcası

Siirt'e 15 km. uzaklıkta, Eruh yolu üzerindedir. Botan kıyısındaki kaplıcanın su sıcaklığı 35°C’ dir. Kaplıcanın, banyo uygulamalarıyla ve su içi egzersizleriyle çok sayıda hastalığa iyi geldiği ve yararlı olduğu bilinmektedir.

Hısta Kaplıcası

Kaplıca Eruh İlçesi, Fındık Bucağı, Düğünyurdu Köyü sınırları içerisinde ve Dicle nehri kıyısındadır. Şifalı su kaya yarığından çıktıktan sonra üstü sonradan açıldığı anlaşılan bir kanalla 15 km. kadar aşağıdaki kaplıca havuzuna yüksekten dökülmektedir. Suyun sıcaklığı 60°C’ dir. Tıbbi özelliği yanında, Hz. Süleyman tarafından Saba Melikesi Belkıs' a hediye edilen bir güzellik ılıcası olduğu ve havuzun dibinde Hz. Süleyman’ın ayak izlerinin bulunduğu rivayeti nedeniyle çok rağbet görmektedir.


Urfa
Tarihi geçmişi 9 bin yıl öncesine dayanan, Hz. İbrahim'in doğduğu, Hz. Eyyüb'ün yaşadığı, Hz. İsa tarafından kutsanan ve müze şehir görünümündeki kent, tarihte birçok isimle anılmış bir yerleşim merkezidir. Sümerlerce etrafı hendeklerle çevrili bu şehire “Ur” adı verilmiştir. Keldaniler zamanında “Urel”, Makedonyalılar dönemimde ise “Edessa” adıyla anılmıştır. Süryaniler ve Araplar ise kente “Urhai, El-raha isimlerini vermişlerdir. Zamanla Urfa halini alan kentin adı 1984 yılında T.B.M.M. kararıyla “Şanlıurfa” olmuştur.
Turizm Potansiyeli


Ören Yerleri ve Müzeler

Harran

Her yıl binlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret edilen tarihi Harran Kenti, kendi adıyla anılan Harran Ovası merkezinde kurulmuştur.Tevrat'ta Hârân olarak geçen yerin burası olduğu söylenilir. İslam tarihçileri kentin kuruluşunu Nuh Peygamberin torunlarından Kaynana veya İbrahim Peygamberin kardeşi Aran'a (Haran) bağlarlar. 13.yüzyıl tarihçilerinden İbn Şeddad, Hz. İbrahim'in Filistin'e gitmeden önce bu şehirde oturduğunu yazmaktadır. Harran, Kuzey Mezopotamya'dan gelerek batı ve kuzeybatıya bağlanan önemli ticaret yollarının kesiştiği bir noktada bulunmaktadır. Bu özelliğinden dolayı Harran, Anadolu ile sıkı ticaret ilişkileri bulunan Asur'lu tüccarların da önemli uğrak yerlerinden biri olmuştur.

Nevali Çori

Nevali Çori adıyla tanınan antik yerleşme yeri, Şanlıurfa ili Hilvan ilçesine bağlı Kantara köyünün sınırları içerisinde Fırat nehrinin sağ tarafında ve onun bir kolu olan Katara Deresinin yanında yer almaktadır. Kalıntı alanı uzunluğu 100 m genişliği 50 m olan ve iki kuru dere tarafından sınırlanan terası bir kireç tepesinin altında bulunmaktadır.

Harran Höyüğü

Harran kentinin ortasında yer alan höyükte, ilk arkeolojik araştırmalara 1951 yılında Türk-İngiliz ortak çalışmalarıyla başlanılmıştır. 1983 yılında bir heyetle arkeolojik kazılara yeniden başlanmıştır. Harran Höyüğünde M.Ö. 3000’den M.S. 1300’a kadar çeşitli buluntulara rastlanmıştır

Urfa Kalesi

Kentin güneybatı kesiminde, Halil-ür Rahman ve Ayn-ı Zeliha Göllerinin güneyindeki Damlacık Dağı üzerindedir. Doğu, batı ve güney tarafı kayadan oyma derin savunma hendeği ile çevrili olup, kuzey tarafı ise sarp kayalıktır. 814 yılında (Abbasiler Dönemi) şehir sularının yeniden inşa edilmesi sırasında kalenin de Seleukoslar dönemine ait eski kalıntılar üzerine yeniden inşa edildiği kuvvetle muhtemeldir.

İnanç Turizmi

Kentin "Peygamberler Şehri" olarak tanınması dini turizm açısından büyük önem taşımaktadır. Musevi, Hıristiyan ve Müslümanlar tarafından tanınan Hz. İbrahim (A.S)'ın Urfa'da doğup yaşadığına inanılmış olması bu kentin her üç dine mensup topluluklarca kutsal olarak tanınmasına yol açmıştır. Hz. İbrahim (A.S)'ın doğduğu mağara, ateşe atıldığında düştüğü yerde oluşan Halil-ür Rahman ve Ayn-zeliha Gölleri ile çevrelerindeki kutsal mekanlar her yıl binlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret edilmektedir.

M.Ö.132-M.S 250 yılları arasında Urfa'da hüküm süren ve mahalli krallık olan Osroene Krallığı dönemi Hristiyanlık açısından büyük önem taşımaktadır. Osroene Krallarından Abgar Ukomo'nun Hristiyanlığı dünyada resmi din olarak kabul eden ilk krallardan olduğuna, bu şahsın Hz. İsa'yı dinini yaymak üzere Urfa'ya davet ettiğine, Hz. İsa'nın yüzünü sildiği mendile çıkan mucizevi resmini ve Urfa'yı kutsadığına dair bir mektubunu Abgar Ukomo'ya gönderdiğine Hristiyanlık alemince inanılmaktadır. Bu nedenle Hristiyanlar günümüzde bile Urfa'ya "Kutsanmış Şehir" anlamına gelen "The Blessed City" demekte ve bu tarihi kenti ziyaret etmektedirler.Ayrıca Şuayib Peygamberin makamının yer aldığı tarihi Şuayib Şehri'nin kalıntıları, Eyyüp Peygamber hanımı Rahime Hatun ve Elyesa Peygamberin Türbelerinin yer aldığı Viranşehir ilçesi yanındaki Eyüp Nebi Köyü, İl merkezinde Eyyüp Peygamber'in hastalık çektiği mağara, çok sayıda yerli yabancı turist çeken Peygamber makamlarındandır. Şanlıurfa'nın hac yolu güzergahında bulunması, hacı adaylarının ve Umre ziyaretine giden, dönen kafilelerin peygamber makamlarını ziyaret etmek amacıyla en az bir gün süre ile il merkezinde konaklamaları turizme büyük canlılık getirmektedir.

Halil-Ür Rahman Cami

Halil-ür Rahman Gölünün güneybatı köşesinde yer alan bu camii medrese, mezarlık ve Hz. İbrahim'in ateşe atıldığında düştüğü makamdan meydana gelmiş bir külliye halindedir. Caminin güneydoğu köşesine bitişik kare gövdeli kesme taş minarenin batı cephesindeki kitabede, Eyyübilerden Melik Eşref Muzeffereddin Musa'nın emriyle 1211 yılında yaptırıldığı yazılıdır.

İbrahim Peygamber'in Doğduğu Mağara ve Mevlid-İ Halil Cami

İbrahim Peygamberin doğduğu mağara, Halil-ür Rahman ve Aynzeliha göllerinin 100 metre doğusunda yer almaktadır. Mevlid-i Halil Cami avlusu içersine alınmıştır. Hz. İbrahim bu mağarada yedi yaşına kadar kalmıştır. Mağaranın içersinde bulunan şifalı suyun bir çok hastalığı iyileştirdiğine inanılmaktadır.

Eyyüp Peygamber Makamı ve Kuyusu

Eyüp Peygamberin hastalık çektiği mağara ve kutsal suyunda yıkanarak şifa bulduğu kuyu, Urfa şehir merkezinin Eyüp Peygamber semtinde yer almaktadır. Sabrın sembolü Eyüp Peygamber bu mağarada 7 yıl şiddetli bir hastalık çekmiştir.M.S. 460 yılında Piskopos Nona tarafından Eyyüb Peygamber Kuyusunun cüzamlı hastaları iyileştirdiğinin keşfedilmesi üzerine buraya bir cüzam hastanesi yapılmış ve hastalar bu kuyunun suyu ile yıkattırılarak sağlıklarına kavuşmuşlardır.

Nemrud Tahtı (Der Yakup Kilisesi)

Hıristiyanlık Dini'nin doğuşundan sonra yaptırılan ilk kiliselerden olduğu bilinen Der Yakup Kilisesi, Şanlıurfa Kalesi'nin batısında yer almaktadır. M.S. 38 yılında Hıristiyan olan Süryaniler tarafından bir putperest tapınağı üzerine kurulduğu tahmin edilmektedir. Buraya Nemrut Tahtı yada Nemrut'un mezarı diyenler olduğu gibi halk arasında Apgar'ın Dağı da denilmektedir. Süryaniler ise buraya Deyro D'Nafşatho (Ruhların Manastırı) adını vermişlerdir. Bu manastır Türklerin eline geçtikten sonra bir süre karakol ve gözetleme kulesi olarak kullanılmıştır.
Geleneksel Urfa Evleri

Urfa evleri genellikle “harem” ve "oda" denilen selâmlık kısmı olmak üzere iki bölümden oluşurlar. Bazen bu iki bölüm, aralarından bir duvarla ayrılmış ve sokak tarafından ayrı birer kapıları olan müstakil iki ev görünümünü verdikleri gibi, bazen de tek kapıyla girilen selâmlık bölümünden sonra ikinci bir kapıyla harem bölümüne geçilen bir plan gösterirler. Ev halkının oturduğu evin esas kısmını oluşturan harem bölümü, selamlığa nazaran daha büyükçe ve teşkilatlıdır. "Nahit" denilen düzgün kesme taş döşeli hayatın ortasında, vazgeçilmez bir unsur olan mermer bir havuz, kuyu, "curun" (yalak), içersinde incir, dut, nar, portakal, kebbat, annep, zakkum, asma gibi ağaçlardan biri veya bir kaçının yer aldığı çiçeklik bulunur. Çiçeklik aynı zamanda çöpe atılması günah olan sofradaki ekmek kırıntılarının silkelendiği yerdir. Avlu çevresindeki oda duvarlarının dama yakın kısımlarına yapılmış dikdörtgen niş şeklindeki “kuş takalarında” (kuş evleri) yaşayan kuşlar bu ekmek kırıntılarıyla beslenirler.Harem avlusunun kuzey tarafında cephesi güneye bakan "kışlık eyvan" ve iki yanında "kış oturacağı" denilen birer oda, güney tarafında ise bunun simetrisi durumunda cephesi kuzeye bakan "yazlık eyvan" ve iki yanında "yaz oturacağı" odalar bulunur. Eyvan ve odalar bazen yerden 1-1.5 m. yükseklikte olup alt kısımlarında "zerzembe" denilen kiler odaları yer alır.Yılın 7 ay gibi büyük bir bölümünün sıcak geçtiği Şanlıurfa'da ev halkı tarafından bütün gün boyunca serin bir mekan olarak kullanılan yazlık eyvanlar Urfa evlerinin baş köşesini meydana getirirler. Gerek mekan ferahlığı, gerek taş süsleme ve gerekse hava sirkülasyonunu sağlayarak serinlik veren sistemler ile bölgedeki Artuklu geleneğini sürdüren şadırvanların kullanılmasıyla eyvanlara verilen önem Urfa evinde hiç bir köşeye verilmemiştir.

Küçük Hacı Mustafa Hacıkamiloğlu Konağı (Vilayet Konukevi)

Şanlı Urfa Merkezinde, Vali Fuat Caddesi'nin (Büyükyol) Balıklıgöl'e yakın kesiminde Selahattin Eyyubi Caminin batısındadır.Bu tarihi konak 19. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiştir. Harem ve selamlık bölümleri vardır. Konakta inşaat malzemesi olarak ünlü Urfa Taşı kullanılmıştır. Hayatın güney cephesi revaklı olup bu cephede altta ve üstte olmak üzere birer oda, orta kısımda bir sarnıç bulunmaktadır. Batı cephede haremliğin sokağa açılan kapısı, iki yanında birer tuvalet ve duvar üzerinde ortadan bir sütunla iki göze ayrılmış kuş takası (kuş evi) bulunmaktadır.

Gümrük Hanı

Haşimiye Meydanı yakınındadır. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman zamanında 1562 yılında Behram Paşa tarafından yaptırılmıştır. Avlusundan Halil-ür Rahman suyu geçmektedir. İki katlı bu hanın üst katındaki odalarda terziler çalışmakta, avlusunda çayhaneler bulunmaktadır. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde "Yetmiş Hanı" adıyla, bazı kaynaklarda ise iki renkli taşlardan dolayı "Alaca Han" adıyla geçen Gümrük Hanı, Şanlıurfadaki hanların en güzel ve anıtsal örneklerindendir. Doğu cephesinde yer alan eyvan şeklindeki giriş kapısı üzerinde bulunan kitabede 970 (1562) tarihinde yaptırıldığı yazılıdır.

Ayn-Zeliha ve Halil-Ür Rahman Gölleri ( Balıklı Göl )

Urfa şehir merkezinin güneybatısında yer alan ve İbrahim Peygamberin ateşe atıldığında düştüğü yer olarak bilinen bu iki göl, kutsal balıkları ve çevrelerindeki tarihi eserler ile Urfa'nın en çok ziyaretçi çeken yerleridir.