Ünden bugüN

KALUSTYAN, ŞEVORHK

(27Eylül 1913, Yozgat- 7 Mart 1990 Eç-miadzin [Ermenistan]) Türkiye Ermenileri 82. patriği, yazar.

Yozgat'ın tanınmış ve zengin ailelerinden birinin çocuğuydu. 1927'de Kudüs Ermeni Patrikliği'nin ruhban okuluna girerek 1932'de Patrik Torkom Kuşakyan'ın eliyle diakos, 1935'te ise rahip olarak takdis e-

Kaliçeci Hasan Mescidi'nin içinden bir görünüm.

Yavuz 1994

dildi. 1937'de patriklik matbaasının yöneticiliğini ve resmi yayın organı olan Sion dergisinin yazı işleri müdürlüğü görevlerini üstlendi. 20 Kasım 1937'de üstrahip, daha sonra patrikhane yönetim kurulu üyesi oldu. Hayfa Ermenileri dini önderliğinden sonra, 4 Ekim 194l'de Antilias (Lübnan) Katolikosluğu Semineri müdürlüğüne davet edilerek Haziran 1944'e dek bu görevde kaldı. 1945'te Londra, 1948'de Paterson ve Newark, 1952'de Kaliforniya Ermenileri dini önderi oldu.

1955'te Eçmiadzin Başpatriklik Kated-rali'nde episkopos olarak takdis edildi. Dönüşünde istanbul'a uğradı. Eçmiadzin Semineri yöneticiliğine davet edildiyse de bu görevi kabul etmedi. 1956'da Kahire' de toplanan episkoposlar düzeyindeki si-noda katıldı. 25 Mart 1957'de Kudüs Patrikliği hazinesi sorumlu müdürlüğüne seçildi. 1960'ta tekrar İstanbul'a geldi.

22 Haziran 1961'de Patrik Karekin Ha-çaduryan'm(->) vefatı üzerine, 11 Ekim 196l'de Türkiye Ermenileri patrikliğine seçildi. 25 Aralık 196l'de Bakanlar Kurulu tarafından kilise dışında dini kıyafet giyme izninden sonra 27 Aralık 1961'de baş-patriklikçe "başepikoposluk" payesi ile o-nurlandırıldı. 3 Ocak 1962'de Kumkapı' daki Surp Asdvadzadzin Patrikhane Kilise-si'nde yapılan patriklik asası teslimi ve tahta çıkma törenleriyle göreve başladı. Ziyaret amacıyla gittiği Ermenistan'daki Eçmiadzin Başpatrikhanesi'nde kaza sonucu düşerek vefat etti. Naaşı istanbul'a getirilerek Patrikhane Kilisesi'nde yapılan törenlerle Şişli'deki Ermeni Mezarlığı'nın patrikler bölümüne defnedildi. Dini konularda 10'u aşkın Ermenice, l de ingilizce e-seri vardır. Bunların dışında kendi adıyla ve takma adla birçok makale yazmıştır.

istanbul Ermeni patrikleri arasında en uzun süre tahtta kalan patrik olan I. Şı-norhk, 29 yıllık patrikliği boyunca yapıcı etkinlikleri ile dikkati çeker. Bir önceki patrik I. Karekin Haçaduryan döneminde başlayan önemli işler tamamlanır. Bunların arasında Gedikpaşa'daki Surp Mesrob-yan, Kadıköy'deki Aramyan-Uncuyan ve Hasköy'deki Nersesyan okullarının, Gala-ta'daki Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi'nin ve Narlıkapı'daki Surp Hovhannes Kilisesi'nin tekrar inşası, bu işler arasındadır, istanbul'daki birçok okul ve Ermeni kilisesi I. Şınorhk döneminde büyük veya küçük onarımlar geçirir.

Patrik I. Karekin döneminde başlayan çocuk dinlenme kampı, Patrik Şınorhk'un döneminde sabit hale getirilir. 1966'da Kı-nalıada'da açılan kamp, günümüze değin işlevini sürdürmektedir. Yine Kınalıada' da Serap Sokağı'ndaki bugüne dek kullanılan Patriklik Yazlığı'nın inşası Patrik I. Şınorhk'un eseridir.

KEVORK PAMUKCıYAN-VAĞARŞAG SEROPYAN