Və vasiTƏLƏRİ fənnindən mühazirələr toplusu hazirladi qaim cəFƏrov metrologiya haqqında ümumi məlumat

Şəkil 13.7. Varley sxemi

Sxemdə körpüyə qoşulmuş R₁ və R₂ müqavimətlərinə malik olan və ucları qonşu stansiyada qısa qapanaraq torpaqlanmış 2 naqildən istifadə edilir. Bu halda torpaqlama müqaviməti tarazlığa təsir etməməlidir. r_a= r_b qəbul edildikdə

R₁ – R₂= r_c (13.6 )

tarazlıq yaranacaqdır. R₁< R₂ olduqda körpünün tarazlıq şərti alınmayacaqdır. Bu halda körpü sxeminə qoşulan naqillərin yerini dəyişirlər. Torpaqda parazit cərəyanın olması tarazlıq şərtinə öz təsirini göstərir. Bu səbəbdən kənar cərəyanların təsirindən qaçmaq üçün şərti ( yalançı ) sıfır üsulundan istifadə edilir. Bu üsula görə tarazlıq şərtində cihazın əqrəbi şkalanın sıfır qiymətinə deyil, yalançı sıfra - yəni maneə nəticəsində alınan sıfır işarəsinə gətirilir. Maneənin təsirindən qaçmaq üçün A və B stansiyaları arasında üçüncü köməkçi naqil götürülür və hər iki stansiyada bu naqil torpaqlamanı əvəz edir. Varley sxemi PKP cihazlarının tərkibində olur. Nəzərə almaq lazımdır ki, r_c=0 halında naqillərin yerini dəyişdikdə cihazın göstərişi dəyişilməməlidir.

Sabit cərəyan üçün naqillərin omik asimmetriyası gücləndirici sahənin uzunluğunda əlvan metallardan ibarət olan dövrə üçün 2 Omdan, diametri 4 mm və 5 mm olan polad naqillər üçün 5 Omdan və kiçik diametrli naqillər üçün 10 Omdan artıq olmamalıdır. Mis naqilli yüksək tezlikli şəhərlərarası kabellərdə omik asimmetriyanın norma qiymətləri 0, 23 √ l / d² , koaksial kabellərdə 0,4 √ l / d² olmalıdır ( l – dövrənin uzunluğu km, d – damarın ( naqilin ) diametridir mm ).