¤збекистон республикаси халк таьлим вазирлиги

 
5. KURS LOYIHALARINI TARKIBIY TUZILISHI 
Kurs loyihasi chizma qismi va hisob-tushuntirish xatidan 
tashkil topishi lozim (arxitekturaviy loyiha asosan grafik ijrodan 
iborat bo`ladi, grafik ijroga yozma tushuntirish qismi hajm jihatdan 
chegaralanmagan holda beriladi). 
Chizmalar davlat standarta talablariga muvofiq bajarilishi 
shart. Ular aniq, ravshan va ihcham bulishi lozim. Umumiy 

---

9 
ko`rinish, tugunlar va detallarning barcha chizmalari zarur bo`lgan 
proeksiyalar soniga ega bo`lishi shart. 
Chizmalar zarur bo`lgan o`lchamlar, shartli belgilar va mahsus 
ro`yxat bilan, odatda, qalamda yoki mahsus kompyuter dasturlari 
("AutoCad", "CorelDraw" va boshqalar) yordamida bajariladi. 
Ishchi chizmalarda texnologik xaritalarni tuzish va detallarni yasash, 
qurilish ishlarini bajarish, jihozlar va uskunalarni yig`ish uchun 
zarur bo`lgan barcha o`lchamlar, shartli belgilar va ko`rsatmalar 
keltirilgan bo`lishi shart. Yig`uv va detallashtirish chizmalarida 
loyihalanayotgan qurilma va inshootning ishlatish bo`yicha texnik 
shartlar, tushuntirishlar, yo`riqnomalar va boshqa zarur bo`lgan 
ma’lumotlar keltirilishi lozim. Tushuntirish xatining matni texnik 
jihatdan to`g`ri, qisqa va ihcham bo`lishi lozim. 
Tushuntirish xati loyihalangan inshoot, agregat, konstruksiya 
va shularning asosnomasini o`z ichiga olishi shart. 
Barcha kurs loyihalarida loyihalanayotgan ob’ektga nisbatan 
xavfsizlik texnikasi talablari hisobga olinishi shart. 
 
6. KURS LOYIHASINI TASHKILLASHTIRISH
VA BOSHQARISH 
Texnika sohasidagi OTMlar o`quv rejalarida kurs loyihalari 
soni 4-5 tagacha belgilanadi (arxitektura yo`nalishida loyihalar soni 
bir 
semestrda 
ikkitadan 
oshmasligi 
kerak). 
Ulardan 
umummuxandislik fanlardan - 2 ta loyiha va 2-3 ta maxsus 
fanlardan. Vaqt cheklangan sharoitida loyihalar sonini bundan 
oshirish loyiha materiallarini qisqarishiga, ularni yuzaki va chala 
tugallanishiga olib keladi. 
Umummuxandislik fanlari bo`yicha kurs loyihalari muhim 
ahamiyatga egadir, chunki bu loyihalarda talabalar loyihalash 
bo`yicha boshlang`ich ko`nikmalarga ega bo`lishi va kelgusida 
maxsus fanlardan loyihalarni muvaffaqiyatli bajarishi bunga bog`liq 
bo`ladi. 
Kurs loyihasiga rahbarlik qilish, odatda, tegishli kafedralarning 
yetakchi, ishlab-chiqarish va ilmiy tajribaga ega bo`lgan yuqori 
malakali professor-o`qituvchilariga topshiriladi. 
Kurs loyihalarida qo`yilgan o`quv maqsadlarini ishlab-
chiqarish talablari bilan uzviylashtirish maqsadida, shuningdek 

---

10 
OTM va korhonalarning loyihalash borasida uzaro tajriba almashish 
maqsadida, kurs loyihasiga rahbarlik uchun ishlab-chiqarishda 
bevosita 
ishlayotgan 
mutaxassislar 
jalb 
etilishi 
maqsadga 
muvofiqdir. 
Kurs loyihasi rejalashtirilgan har bir kafedra tomonidan kurs 
loyihasini bajarish bo`yicha uslubiy qo`llanmalar ishlab chiqilgan 
bo`lishi 
shart. 
Uslubiy 
qo`llanmalarda 
loyiha 
vazifalari, 
boshlang`ich ma’lumotlar, loyihaning tahminiy hajmi, tushuntirish 
xati va alohida qismlarining mazmuni, chizmalar soni, tavsifi va 
masshtabi hamda loyihani bajarish tartibi yetarli darajada aniq 
izohlangan bo`lishi kerak. 
Kurs loyihasiga rahbarlik loyihaga topshiriq berishdan 
boshlanadi. Loyiha topshirig`ini berishda asosiy bosqichlarni 
bajarish vaqtlari ko`rsatilgan grafik tavsiya qilinadi. Kurs 
loyihalarini taqdim etish muddatlari OTM rahbariyati tomonidan 
mazkur yo`nalish o`quv rejasiga mos holda belgilanadi. 
Loyiha topshirig`i loyiha rahbari imzosi bilan beriladi, kafedra 
jurnalida berilgan kun sanasi kayd kilinadi. 
Kurs loyihasining ahamiyati, unga qo`yiladigan talablar, hisob-
grafik qismining tarkibi va loyihani rasmiylashtirish, topshiriqni 
bajarish bo`yicha umumiy topshiriqlar, uning hajmiga bo`lgan 
talablar haqidagi ma’lumotlar mazkur fan bo`yicha kirish ma’ruzasi 
o`qilganda tushuntiriladi. 
Kurs loyihasi, zaruriy uslubiy qo`llanmalar, ma’lumotnomalar, 
standartlar, soha me’yorlari va loyiha namunalari bilan ta’minlangan 
maxsus kurs loyihasi xonasida bajariladi. 
Kurs loyihasi bajarish uchun talabaning mustaqil ishi sifatida 
vaqt ajratiladi va jadvalda ko`rsatilgan vaqtlarda o`qituvchi 
maslaxati tashkil etiladi. Kurs loyihasi raxbari talaba loyihani 
bajarishi jarayonida uning ijodiy bilimini rivojlantirishga harakat 
qilishi kerak. 
Kurs loyihasini bajarish bosqichma-bosqich amalga oshiriladi, 
birinchi bosqichni bajargandan so`ng keyingi bosqichni bajarishga 
ruhsat etiladi. 
Talabalar tomonidan kurs loyihasining bajarilish jarayoni 
kafedra mudiri tomonidan muntazam ravishda nazorat qilinib, 
kafedra majlislarida muhokama etib boriladi. 

---

11 
Kurs loyihasi chizmalari va tushuntirish xati talaba tomonidan 
imzolanada. Qo`yilgan talablarga javob beruvchi kurs loyihasi 
rahbar tomonidan imzolanadi va hay’atda himoya qilish uchun 
tavsiya etiladi.