Bilgisayarlı Muhasebe Ders Notları
İ ŞLETME
İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulan,kuruluşta kişilerin malzeme,araç,gereç,hammadde para,mal gibi faktörleri bir araya getirerek mal veya hizmet üretmek ve ya satmak doğrultusunda kurdukları iktisadi birimlerdir.
İşletmelere örnek olarak :Üretim işletmeleri. Ticari işletmeler,oteller, bankalar diyebiliriz.
İŞLETMENİN AMAÇLARI
-Kar etmek (en düşük maliyete en yüksek kar)
-Topluma hizmet
-Faaliyetlerini uzun süre devam ettirmek.
NOT:işletmelerin kendilerini kuran kişi veya kişilerden ayrı bir tüzel kişiliği vardır.
İŞLETME ÇEŞİTLERİ:
1-Faaliyet Konularına Göre: Örnek:Üretim işletmeleri,satış işletmeleri,turizm işletmeleri...gibi.
2-Mülkiyet Bakımından İşletmeler:
A-Özel işletmeler (Şahısların kurduğu işletmeler)
B-Kamu işletmelerin (Devletin kurduğu işletmeler)
C-Karma işletmeler (Hem şahıs hem de devletin beraber kurduğu işletme)
3-Büyüklüklerine göre: Büyük, orta küçük,cüce işletmeler olarak ayrılırlar.
İŞLETMENİN VARLIK VE KAYNAKLARI
İşletmenin kuruluşunda işletmeye konulan para ,bina,mal,araç,gereç gibi iktisadi değerlerin (ekonomik değerlerin) tümüne varlıklar denir. Bu varlıkların sağlandığı çeşitli kaynaklar vardır. İşletme sahip ve ortaklarının veya 3. kişilerin işletmeye koydukları varlıklar üzerindeki haklarına kaynaklar denir.
Kaynaklar sermaye ve borçlar olmak üzere ikiye ayrılır.
-
SERMAYE (özkaynaklar): İşletmeyi kuran sahip ve ortakların varlıklar üzerindeki haklarına sermaye denir.
-
B -
VARLIKLAR = KAYNAKLAR
-
VARLIKLAR = YABANCI KAYNAKLAR + ÖZ KAYNAKLAR
-
VARLIKLAR = SERMAYE+BORÇLAR
ORÇLAR (Yabancı kaynaklar ): İşletmeyi kuran sahip ve ortaklar dışındaki 3.kişilerin varlıklar üzerindeki haklarına borçlar denir.
ÖRNEK: A işletmesi 100.000.000.- TL para 200.000.000.- TL mal ve 300.000.000 TL’ lik bir araba konularak kurulmuştur .Kuruluşta 50.000.000.- TL borç alınmıştır. İşletmenin varlık ve kaynaklarını gruplandırdıktan sonra sermayeyi buluruz.
ÇÖZÜM:
Varlıklar= Sermaye + Borçlar
Varlıklar Borçlar
100.000.000 50.000.000
200.000.000
300.000.000
Toplam 600.000.000 = 50.000.000 + sermaye
Sermaye = Varlıklar – Borçlar
Sermaye = 600.000.000 - 50.000.000
= 550.000.000 –-TL’ dir.
İŞLETMENİN İŞLEVLERİ (faaliyetleri)
-Pazarlama işlevi
-Personel işlevi
-Üretim işlevi
-Finansman işlevi
MUHASEBE: İşletmenin varlık ve kaynakları üzerinde değişme yaratan (azalma – çoğalma gibi) ve parayla ifade edilen mali nitelikteki işlemleri kaydetmek,sınıflandırmak,özetlemek,analiz ve yorumlamak suretiyle ilgili kişi veya kuruluşlara rapor halinde sunmak için kullanılan bilgi sistemidir.
MUHASEBENİN İŞLEVLERİ -
Kaydetmek-sınıflandırmak-özetlemek
-
Analiz-Yorum
1-a. Kaydetmek: Mali nitelikteki işlemlerin belgelendirilerek toplanması analiz yorum için belirli kural ve şekillere göre yazılması işlemidir.
b. Sınıflandırmak: Bilgilerin belirli sınıf veya gruplara göre düzenlenmesi işlemidir.
c. Özetleme: Kaydedilen ve sınıflandırılan bilgilerin anlamlı bir şekilde kısaltılarak çeşitli mali rapor ve dökümanların hazırlanması işlemidir.
Örnek:Mizan,bilanço,gelir tablosu gibi.
2-Analiz ve Yorum: 1.İşlev tamamlandıktan sonra işletme içi veya dışı kişilere bilgi vermek amacıyla inceleme yapılaması ve incelemenin değerlendirme işlemidir.
İŞLETME BİLGİLERİ İLE (muhasebe bilgileri ) İLGİLİ TARAFLAR
a. İşletmenin sahip ve ortakları
b. Yöneticiler
c. İşletmede çalışanlar
d. Borç verenler (3. kişiler)
e. Kamu (toplum)
f. Devlet
MUHASEBENİN TÜRLERİ: Temel olarak genel muhasebe ve maliyet muhasebesi olarak ikiye ayrılır. Bunun dışında otel ,banka muhasebesi, sigorta muhasebesi gibi çeşitli faaliyet konularıyla ilgili muhasebe türleri vardır.
MALİYET MUHASEBESİ: Üretim işletmelerinde kullanılan birim maliyetlerinin hesaplanarak faaliyet sonuçlarının saptanmasını sağlayan planlama,kontrol,başarı değerleme amacı taşıyan yönetimin beklentilerine dayanak sağlayan işletme içi bilgi veren muhasebe sistemidir.
MUHASEBE MESLEĞİ VE ÇEŞİTLERİ
1-Serbest Muhasebeci: Lise mezunu olmak ,gerçek veya tüzel kişilere ait muhasebe defterlerini tutarak mali tabloları ve vergi beyannamelerini düzenlemek ,serbest muhasebeci olabilmek için iki yıldan altı yıla kadar staj yapmak zorunludur.
2-Serbest Muhasebeci Mali Müşavir: Serbest muhasebecinin yaptığı işler dışında muhasebe sistemini kurmak ve geliştirmek, finans ve mali mevzuat ile ilgili işlemlerin yapmakla görevlidir. Bu işlemler arasında analiz yapmak ve denetimde vardır. İki yıl staj ve Serbest Muhasebeci mali müşavir sınavlarını geçmek gerekir.
3-Yeminli Mali Müşavir: Defter tutamazlar. Denetim danışmanlık faaliyetleri yanında en önemli işleri vergi beyannameleri ve mali tablolarla ilgili tasdik işlemidir. En az 10 yıl Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarak çalışmak ve sınavı başarmak gerekir.
BİLANÇO VE GELİR TABLOSU Mali Tablolar Bilanço Ve Gelir Tablosu
Para ile ifade edilen mali nitelikteki işlemlerden işletmenin varlık ve kaynaklarında değişme yaratan bilgilerin kaydetme, sınıflandırma işlemlerinden sonra özetlenerek dürüst ve tarafsız bilgi veren şekilde hazırlanan tablolara mali tablolar denir . Başlıcaları; Bilanço ve gelir tablolarıdır .Bunların dışında fon akım tabloları ,nakit akım tabloları, öz kaynak değişim tablosu ,kar dağıtım tablosu ,satışların maliyet tablosu gibi tablolar vardır.
Mali Tabloların Genel Amaçları:
1.Varlık ve kaynaklardaki değişiklikler ile işletmenin faaliyet sonuçları hakkında bilgi sağlamak (mali durumu kar veya zararı hakkında)
2. İşletmeyle ilgili taraflara karar almalarında yardımcı olmak .
3. Gelecekteki para ile ilgili olayları değerlendirmek ve bu değerlendirmeye yardımcı olacak bilgiler sağlamak.
Mali tablolar hazırlanırken anlaşılabilir olmasına,tarafsız olmasına ,ihtiyaçlara cevap vermesine ve genel kabul gömüş muhasebe ilkelerine uygun olmasına dikkat edilmelidir.
BİLANÇO: İşletmenin belirli bir tarihteki mali durumunu gösteren tabloya bilanço denir.
İşletmeler işe yeni başladıklarında dönem başı bilançosu düzenlerler. Faaliyetlerine öteden beri (uzun yıllar)devam eden işletmelerin dönem sonu bilançoları takip eden yılın dönem başı bilançosudur.
ÖRNEK:99 yılı dönem sonu bilançosu 2000 yılı dönem başı bilançosudur. Bilançonun temeli denklik kuralına dayanır. Bilanço üzerinde bilanço kelimesi, işletmenin ismi, bilançonun tarihinin olması gerekir. Bilançoların sol tarafına aktif ,sağ tarafına pasif denir.
A işletmesi
01.01.2000 tarihli dönembaşı bilançosu
Aktif Pasif
A. Dönen varlıklar A. Öz kaynaklar
B. Duran varlıklar B. Yabancı kaynaklar
-Kısa vadeli borçlar
-Uzun vadeli borçlar
Varlıklar aktifte bulunur
A. Dönen Varlıklar: Bir yıl içerisinde para veya paraya dönüşebilecek varlıklardır. Kasa,banka,mal...gibi
B. Duran Varlıklar : Bir yıl içinde paraya dönüşmeyen varlıklardır .
bina,demirbaş,arsa,imtiyaz,hak....gibi
KAYNAKLAR;
A. Yabancı kaynaklar
B. Öz kaynaklar (sermaye)
1. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar: Vadesi bir yıl olan bir yıl içinde ödenmesi zorunlu olan borçlardır.
2. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar:Vadesi bir yıldan fazla olan borçlardır .
GELİR TABLOSU: İşletmenin belirli bir faaliyet dönemi sonunda faaliyet sonucunu gösteren tablodur. Döneme ait tüm gelir ve giderler bu tabloda yer alır. Döneme ait tüm gelir ve giderler dönem kar ve zararına devredilerek kapatılır. Gelirler öz sermayeyi arttırıcı, giderler azaltıcı etki yapar .
Gelir: İşletmenin ana faaliyet konusu olan mal ve hizmet satışları satışları ile yan faaliyet konusu olan kira ,faiz gibi değerlerden oluşur.
Gider:Gelir elde etmek için yapılan varlık (aktif) tükenmeleridir .Gelir tablosu oluşturulurken ;
bütün gelirler (+)bütün giderler (-) kalem olarak işlenir.
Dostları ilə paylaş: |