Enerji yapilarinin planlanmasinda ve yapilaşmasinda karşilaşilan sorunlar

ENERJİ YAPILARININ PLANLANMASINDA VE YAPILAŞMASINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR

YOİKK YATIRIM YERİ TEKNİK KOMİTESİ

ÇALIŞMA RAPORU

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

2010

ENERJİ YAPILARININ PLANLANMASINDA VE YAPILAŞMASINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR YOİKK YATIRIM YERİ TEKNİK KOMİTESİ ÇALIŞMA RAPORU ÖZETİ
Çalışma Raporunun İlgili Olduğu Eylem Maddesi	Konu	Amaçlanan Sonuçlar	Koordinasyondan Sorumlu Kurum/Kuruluş	Konuyla İlgili Diğer Kurum/Kuruluşlar	Öngörülen Takvim
7	Enerji yapılarının planlanmasında ve yapılaşmasında karşılaşılan sorunların irdelenmesi	Enerji yapılarının yer seçiminde yaşadıkları dar boğazların incelenmesi ve araştırılması.	Bayındırlık ve İskan Bakanlığı	Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Sivil Toplum Kuruluşları	Aralık 2010
KONU	Enerji yapılarının planlanmasında ve yapılaşmasında karşılaşılan sorunların irdelenmesi
AMAÇ	Enerji yapılarının yer seçiminde yaşadıkları dar boğazların incelenmesi ve araştırılması
HAZIRLAYAN KURUM/ KURULUŞLAR	Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
KATKIDA BULUNAN KURUM/ KURULUŞLAR	Başbakanlık (Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı), Bayındırlık ve İskan Bakanlığı(Teknik Araştırma Uygulama Genel Müdürlüğü) Maliye Bakanlığı (Milli Emlak Genel Müdürlüğü), Çevre ve Orman Bakanlığı (Orman Genel Müdürlüğü, DSİ Genel Müdürlüğü), Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü, Türkiye Elektrik ve Taahhüt Anonim Şirketi Gen. Müd., Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü, Maden İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu), Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (Küçük Sanatlar ve Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğü), Kültür ve Turizm Bakanlığı (Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü), Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü), Sağlık Bakanlığı (Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türk Sanayici ve İşadamları Derneği.
SONUÇ	Enerji yapılarının yer seçiminde karşılaşılan sorunların irdelenmesi sonucunda; Enerji politikalarının, stratejik planlama ilkeleri çerçevesinde belirlenen hedeflere göre oluşturulması, Ülke, bölge ve proje bazında master plan yapılması, Sektörel düzeyde veri tabanının oluşturulması, Türkiye’deki enerji rezervleri ve üretimini oranlayarak, hangi enerji kaynağının yaklaşık kaç yıllık ömrü kaldığının bilinmesi, Hem yatırımcılar, hem ilgili idareler hem de kamuoyu için yasal düzenlemelerdeki eksikliklerin belirlenmesi, Türkiye'nin enerji politikalarını stratejik olarak planlayacak, bunların gerçekleşmesi için gerekli altyapıyı oluşturacak yapısal düzenlemelerin yapılması, kurum ve kuruluşlar arası koordinasyon eksikliğinin giderilmesi konularında yapılacak çalışmaların, enerji yapılarının planlanmasında ve yapılaşmasında karşılaşılan sorunların giderilmesinde önemli olduğu tespit edilmiştir.
ÖNERİLER	Enerji ile ilgili Master Planının yapılması ve enerji ihtisas alanları belirlenmesi İmar Mevzuatı Kapsamında Düzenleme Yapılması İrtifak Haklarının İmar Uygulaması Sebebiyle Kullanılamaz Hale Getirilmesinin Önlenmesi Tarım Arazilerinin Kullanımına Yönelik Yasal Düzenleme Yapılması Zeytinlik Arazilerin Kullanımına Yönelik Yasal Düzenleme Yapılması Mera Alanlarının Kullanımına Yönelik Yasal Düzenleme Yapılması Mevzuat Eksikliği ve Yetki Karmaşası Kapsamında Düzenleme Yapılması Enerji Üretim Alanlarının Tahsisi Kapsamında Düzenleme Yapılması Kurumlar arası Koordinasyon Sağlanması

İÇİNDEKİLER TABLOSU

DSİ – Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 7

EİE – Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü 7

EPDK – Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 7

TEİAŞ – Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü 7

TÜİK – Türkiye İstatistik Kurumu 7

ÇED – Çevresel Etki Değerlendirmesi 7

HES – Hidroelektrik Enerji Santralleri 7

Rapor kapsamında enerji yapılarının yer seçiminde yaşadıkları dar boğazların incelenmesi ve araştırılması amaçlanmaktadır. Türkiye’de enerji yapıları ile ilgili süreçler ve bu süreçlerde yaşanan problemler ele alınarak, konuya ilişkin sorunlar tespit edilmiş ve çözüm önerileri geliştirilmiştir. 8

09.06.2010 tarihinde düzenlenen Teknik Komite toplantısında, “Enerji yapılarının planlanmasında ve yapılaşmasında karşılaşılan sorunların irdelenmesi” konusu kabul edilmiş olup, 7. eylem maddesi olarak 2010 Yatırım Yeri Teknik Komitesi Eylem Planına dahil edilmiştir. 8

Bu bağlamda, 12.10.2010 tarihinde bir toplantı düzenlenmiştir. Toplantı sonrasında, komite üyelerinden konuya ilişkin süreç ve süreçte yaşanan problemler ile çözüm önerilerini içeren rapor yazılı olarak istenilmiştir. 8

Rapora, Başbakanlık (Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı), Maliye Bakanlığı (Milli Emlak Genel Müdürlüğü), Çevre ve Orman Bakanlığı (Orman Genel Müdürlüğü, DSİ Genel Müdürlüğü), Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü, Türkiye Elektrik ve Taahhüt Anonim Şirketi Gen. Müd., Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanlığı), Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (Küçük Sanatlar ve Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğü), Kültür ve Turizm Bakanlığı (Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü), Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü), Sağlık Bakanlığı (Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Türk Sanayici ve İşadamları Derneği katkı sağlamıştır. 8

I.ENERJİ YAPILARI 9

II.ENERJİ YAPILARI İLE İLGİLİ MEVZUAT 18

III.ENERJİ YAPILARI KAPSAMINDA MEVCUT UYGULAMA 19

IV.ENERJİ TESİSLERİNDE ELEKTRİK İLETİM HATLARI İLE İLGİLİ MEVCUT UYGULAMA 36

V.ENERJİ YAPILARI İLE İLGİLİ SORUNLAR 39

SONUÇ VE ÖNERİLER 43

KAYNAKÇA 55

ŞEMALAR LİSTESİ

Şema 1	Enerji Tesislerinin Yatırım Süreci	Sayfa no: 20
Şema 2	Hidroelektrik Santral Yapım Süreci Akış Şeması	Sayfa no: 23

TABLO LİSTESİ

Tablo 1

Enerji Santrallerinin Planlanması ve Yapılaşmasında Yaşanan Sorunlara Çözüm Önerileri ve Öneriler Kapsamında İlgili Kurumlar

Sayfa no: 481

HARİTALAR LİSTESİ

Harita 1	Jeotermal Potansiyel Haritası	Sayfa no: 8
Harita 2	Rüzgar Potansiyel Haritası	Sayfa no: 9
Harita 3	Güneş Potansiyel Haritası	Sayfa no: 10
Harita 4	Jeotermal Potansiyel Haritası	Sayfa no: 11
Harita 5	Kömür Sahaları ve Potansiyel Kullanım Alanları	Sayfa no: 13
Harita 6	Biokütle Potansiyel Haritası	Sayfa no: 14
Harita 7	Dalga Potansiyel Haritası	Sayfa no: 15

KISALTMALAR