## İxtisas: Psixologiya ## Qrup: 412, 413, 414 ## Bölmə

##num=14// level= 1// sumtest= 20 //name= Psixologiyanın tədrisində fərdi-psixoloji xüsusiyyətlərin metodikası/

T1-6; T2-5; T3-5; T4-4

261. Akademik İ. P. Pavlovun təsnifatına əsasən sinir sisteminin əsas xassələri hansılardır?

A) oyanma və ləngimənin mütəhərrikliyi;

B) oyanma və ləngimənin qüvvəsi, müvazinət dərəcəsi;

C) oyanma və ləngimənin qüvvəsi;

D) oyanma və ləngimənin qüvvəsi, müvazinət dərəcəsi, mütəhərrikliyi;

E) müvazinət dərəcəsi və ləngimənin qüvvəsi

262. Temperamentin neçə tipi vardır?

A) yeddi

B) iki;

C) beş;

D) üç;

E) dörd;

263. Temperamentin sinir sisteminin xassələri ilə əlaqəsini elm tarixində ilk dəfə kim kəşf etmişdir?

A) A.R.Luriya;

B) S.L.Rubinşteyn;

C) İ.P.Pavlov;

D) M.İ.Jinkin;

E) F.J.İbrahimbəyov

264. Qabiliyyətlərin həyat boyu formalaşması nəzəriyyəsinin müəllifi kimdir?

A) V.S.Merlin;

B) A.Vallon;

C) B.F.Skinner;

D) A.N.Leontyev;

E) E.Meyman

265. İ.P.Pavlov sinir sisteminin neçə xassəsini kəşf etmişdir?

A) üç;

B) iki;

C) dörd;

D) beş;

E) altı

266.Teofrastın "Xarakterlər" adlı əsərini fransız dilinə kim tərcümə etmişdir?

A) Labryuyer;

B) L.A.Venger;

C) J.Pyaje;

D) K.Levin;

E) L.İ.Bojoviç

267. Aşağıdakılardan hansılar xarakterin əlamətləridir?Uyğun olanını seçin:

1 - dinamik stereotiplər və hərəkətlidir.

2 - kollektivə və başqa adamlara münasibətin ifadəsi;

3 - hərəkətlərini tənzim edə bilməmək;

4 - insanın özünə münasibətinin ifadəsi;

5 - mənasız və yersiz danışır.

6 - əşya və şeylərə münasibətin ifadəsi;

A) 2, 3, 5;

B) 2, 4, 6;

C) 1, 2, 3;

D) 4, 5, 6;

E) 3, 4, 5

268. Müəyyən olunmuş xarakter əlamətlərini tapın. Uyğun olanını seçin:

1 - əməksevərlik;

2 - düşüncəlilik;

3 - kollektivçilik;

4 - həssaslıq;

5 - sadəlik;

6 - cəldlik;

7 - təvazökarlıq;

8 - tənbəllik;

9 - səliqəlilik;

10 - məsuliyyətlilik

A) 2, 4, 6, 8, 10;

B) 1, 2, 4, 7, 8, 10;

C) 3, 7, 8, 9, 10;

D) 1, 3, 5, 7, 9, 10;

E) 4, 5, 6, 7, 9;

269. Şəxsiyyətin uyğun fərdi psixoloji xüsusiyyətlərini seçin:

1 - temperament;

2 - hisslər;

3 - sadəlik;

4 - xarakter;

5 - səliqəlilik;

6 - qabiliyyət;

7 - yaradıcılıq;

8 - müşahidəçilik;

9 - qavrama;

10 - dərketmə

A) 6, 7, 8;

B) 1, 3, 5;

C) 1, 4, 6;

D) 6, 9,10;

E) 1, 7, 9

270. Xarakteri bədən quruluşu ilə əlaqələndirən alimləri seçin:

1 - A.Cordan;

2 - V.Cems;

3 - E.Kreçmer;

4 - K.Yunq;

5 - U.Şeldon;

6 - A.Bine;

7 - V.Oross;

8 - S.Stiven;

9 - M.Rusalov;

10 - K.Konrad;

A) 4, 5, 6;

B) 1, 2, 5;

C) 5, 6, 7;

D) 8, 9, 10;

E) 3, 5, 8;

271. Hippokrat temperament tiplərini nəyə əsasən təsnif etmişdir? Uyğun olanını seçin:

1 - sinir prosesinin xassələrinə;

2 - oyanma və ləngiməyə;

3 - qana;

4 - fəallığa;

5 - seliyə;

6 - ödə;

7- davranış tərzini;

А) 3, 5, 6;

B) 1, 3, 5;

C) 3, 2, 7;

D) 2, 4, 5;

E) 1, 4, 7

272. Sinir sistemi xassələrinə hansılar daxildir? Ardıcıllığı müəyyən edin:

1 - zirək tip-qüvvətli,müvazinətli;

2 - oyanma və ləngimə qüvvəsi;

3 - sakit tip-qüvvətli,müvazinətli,asta;

4 - oyanma və ləngimənin müvazinət dərəcəsi;

5 - oyanma və ləngimənin mütəhərrikliyi

A) 1, 2, 4;

B) 2, 4, 5;

C) 1, 3, 5;

D) 2, 3, 4;

E) 3, 4, 5

273.İnsanın özünə münasibəti ifadə edən xarakter əlamətlərini ardıcıllıqla düzün:

1- səliqəlilik;

2- təvazökarlıq;

3- pintilik;

4- lovğalıq;

5- qayğıkeşlik;

6 - şöhrətpərəstlik;

A) 3, 4, 5;

B) 1, 2, 3;

C) 2, 4, 6;

D) 2, 3, 6;

E) 1, 2, 5

274.Əşyalara münasibəti ifadə edən xarakter əlamətlərini ardıcıllıqla düzün:

1- lovğalıq;

2- səliqəlilik;

3- şöhrətpərəstlik;

4- pintilik;

5- qayğıkeşlik;

6- təvazökarlıq

A) 1, 3, 5;

B) 1, 2, 3;

C) 3, 4, 5;

D) 4, 5, 6;

E) 2, 4, 5;

275. Kollektivə və başqa adamlara münasibəti ifadə edən xarakter əlamətlərini ardıcıllıqla düzün:

1- səliqəlilik;

2- kollektivçilik;

3- qayğıkeşlik;

4- doğruçuluq;

5- təvazökarlıq;

6- tələbkarlıq;

A) 1, 2, 3;

B) 2, 4, 6;

C) 3, 4, 5;

D) 2, 3, 6;

E) 1, 4, 5;

276.Sanqvinik temperament tipinə məxsus ola cəhətləri ardıcıllıqla müəyyən edin:

1- zəif senzitivlik;

2- rigidlik;

3- yüksək reaktivlik;

4- ağır templi reaksiyalar;

5- ekstravertlik;

6 - yüksək emosional oyanıqlıq;

7- zəif emosional oyanıqlıq;

A) 3, 4, 5, 6;

B) 2, 4, 5, 6;

C) 1, 3, 5, 6;

D) 1, 2, 4, 5;

E) 1, 4, 5, 6;

277.Xüsusiyyətləri temperament tipləri ilə uyğunlaşdırın:

I- Sanqvinik;

II- Xolerik;

III- Fleqmatik;

IV- Melanxolik;

1- yüksək reaktivliyə malikdir.

2 - hövsələsiz,tünd məcaz,səbirsiz,davakardır.

3 - reaktivliyi azdır.

4 - yüksək senzitivliyə malikdir.

5 - coşğun,hərəkidir.

6 - cəld və səliqəsiz yazandır.

7 - ləng və astagəldir.

8 - ifrat həssas, küsəyəndir.

9 - zəngin,ifadəli və mütəhərrik mimikalıdır.

10 - diqqətli və məsuliyyətsizdir.

11 - güldürmək,həyəcanlandırmaq əsəbiləşdirməkdən çətindir.

12 - hissləri zəif ifadə edir,inamsızdır.

13 - tez həvəs göstərir,tez soyuyur,marağı tez sönür.

14 - maraqları davamlı və sabitdir,çətinlikdən qorxmur.

15 - suallara ləng cavab verir.

16 - təlim çətinliyindən qorxur,tez ruhdan düçür,işi axıra çatdırmır.

A) I-1,5,9,13; II-2,6,10,14; III-3,7,11,15;IV-4,8,12,16

B) I-1,2,7,9; II-3,5,10,12; III-4,9,12,14;IV-11,12,13,14

C) I-8,9,10,1; II-6,7,8,9; III-10,11,12,13;IV-1,2,15,10

D) I-3,7,9,12; II-5,6,7,8; III-4,9,13,12;IV-1,2,4,12

E) I-5,6,7,10; II-1,2,6,8; III-7,8,9,10;IV-4,6,8,10

278. Uyğun nəzəriyyəçiləri tapın:

I-Xarakterin aksentuasiyası ilə psixopatiya arasındakı fərqləri diaqnostik metod- larla etmişlər.

II-Xarakterin aksentuasiya tiplərini təsnif etmişlər.

1 - S.L.Vıqotski;

2 - P.B.Qannuskin;

3 - A.E.Liçko;

4 - A.A.Krılov;

5 - K.Roccers;

6 - K.Leonqard;

7 - K.Levin;

8 - C.Moreno;

9 - O.V.Kerbikov;

10 - E.Kreçmer

A) I- 2, 9; II- 3, 6;

B) I- 1, 2; II- 3, 7;

C) I- 9,10;II- 6, 8;

D) I- 2, 4; II- 3, 5;

E) I- 8, 9; II- 4, 9

279.Uyğunluğu müəyyən edin:

I- Hippokrat temperament tiplərinn nəyə əsasən təsnif etmişdir?

II- Sinir sistemi xassələrinə hansılar daxildir?

1- qana;

2- oyanma və ləngimə qüvvəsi;

3- seliyə;

4- oyanma və ləngimənin müvazinət dərəcəsi;

5- oyanma və ləngimənin mütəhərrikliyi;

6 - ödə;

A) I- 1,3,5; II- 1,4,5;

B) I- 1,3,4; II- 2,3,5;

C) I- 1,3,6; II- 2,4,5;

D) I- 1,2,3; II- 3,4,5;

E) I- 1,3. 4; II-1,4,5

280. Uyğunluğu müəyyən edin:

I- Şəxsiyyətin fərdi psixoloji xüsusiyyətləri

II- Xarakter əlamətləri hansılardır?

1- temperament;

2- kollektivə və başqa adamlara münasibətin ifadəsi;

3- xarakter;

4- insanın özünə münasibətinin ifadəsi;

5- qabiliyyət;

6- əşya və şeylərə münasibətin ifadəsi;

A) I- 3, 4, 5; II- 1, 2, 3;

B) I- 2, 4, 6; II- 3, 4, 5;

C) I- 1, 2, 4; II- 2, 3, 5;

D) I- 1, 3, 5; II- 2, 4, 6;

E) I- 1, 5, 6; II- 2, 4, 54

##num=15// level= 1// sumtest= 20 //name= Pedaqoji fəaliyyətdə müəllim şəxsiyyətinin psixologiyası mövzusunun tədrisi metodikası/

T1-7; T2-5; T3-5; T4-3

281. Prof.N.V.Kuzmina və Z.F.Yesarevanın təsnifatı əsasında ali məktəb müəlliminin pedaqoji fəaliyyətinin komponentləri hansılardır?

A) qnostik (idraki) fəaliyyət;

B) konstruktiv;

C) təşkilatçılıq;

D) kommunikativ;

E) didaktik;

E) didaktik;

282. Təşkilatçılıq fəaliyyəti özünü hansı bacarıqlarda göstərir?

A) elmi axtarışlarda və bacarıqlarda;

B) təlim-tərbiyə prosesini düzgün planlaşdırmada;

C) öz fəaliyyətini başqalarının fəaliyyəti ilə qarşılıqlı əlaqəli surətdə qurmaqda;

D) təlim-tərbiyə işlərində bilavasitə konstruktiv bacarıqlarda;

E) müəllimin kompleks tədqiqatlar aparmaq üçün kadrlar seçib onların hər birinin vəzifəsini bölüşdürmək bacarığında

283. Kommunikativ komponent nəyi nəzərdə tutur?

A) axtarış üçün informasiya materialları seçməyi;

B) müəllimin öz həmkarları ilə düzgün qarşılıqlı münasibətlər yaratmağı və tələbə qrupunda fərdlərarası münasilərin düzgün formalaşmasına rəhbərlik etməyi;

C) tədqiqatın nəticələrini qabaqcadan görməyi;

D) hadisələri dərindən araşdırmağı;

E) təlim-tərbiyə işini düzgün planlaşdırmağı

284. Özünüidarə anlayışı nədir? Verilən fikirlərdən biri səhvdir?

A) özünün psixoloji vəziyyətini tənzimləmək bacarığıdır.

B) adamların fikir və rəylərinə, eləcə də öz şəxsiyyətinin xüsusiyyətlərinə əsasən sosial davranışını dəyişmək bacarığıdır.

C) qarşılıqlı münasibətlərə təsir göstərərək ziddiyyətli münasibətlər yaratmaq bacarığıdır.

D) sosial qrupların məqsədlərinə özünün imkanlarına müvafiq olaraq öz fəaliy- yətini yenidən qurmaq bacarığıdır.

E) insanın başqa adamlarla birgə, qarşılıqlı fəaliyyətinin gedişində onlarla özünün münasibətlərini qurmaq bacarığıdır.

285. Konstruktiv komponentlər hansı formada təzahür edir?

A) axtarıcılıq və təşkilatçılıq;

B) layihələçdirmə və didaktik;

C) didaktik və qnostik;

D) layihəıləşdirmə və konstruktiv;

E) kommunikativ və konstruktiv bacarıqlar

286. Biliklərin sistemli şəkildə modelləşdirilməsi səviyyəsində müəllimin peda- qoji fəaliyyətinə aiddir:

A) konkret predmet üzrə bilikləri mənimsəmək üçün müəllim həm özünün, həm də tələbələrin fəaliyyətini modelləşdirir.

B) müəllim tədris informasiyasını tələbə auditoriyasının xüsusiyyətlərinə uyğun tərzdə modelləşdirir.

C) müəllim nəinki ayrı-ayrı məsələlər barədə informasiya verir, həm də həmin məsələlərə aid bilik, bacarıq və vərdişlər sistemini modelləşdirməyi bacarır.

D) müəllim öz informasiyasını layihələşdirir, amma tələbə auditoriyasının xüsusiy- yətlərini nəzərə ala bilmir.

E) müəllim tələbələrlə aparılan bütün təlim-tərbiyə işlərini modelləşdirməyi bacarır.

287. Reproduktiv səviyyədə müəllimin fəaliyyəti nədən ibarətdir?

A) konkret predmet üzrə bilikləri mənimsəmək üçün müəllim həm özünün, həm də tələbələrin fəaliyyətini modelləşdirir.

B) müəllim tədris informasiyasını tələbə auditoriyasının xüsusiyyətlərinə uyğun tərzdə modelləşdirir.

C) müəllim tələbələrlə aparılan bütün təlim-tərbiyə işlərini modelləşdirməyi bacarır.

D) müəllim öz informasiyasını layihələşdirir, amma tələbə auditoriyasının xüsusiy- yətlərini nəzərə ala bilmir.

E) müəllim nəinki ayrı-ayrı məsələlər barədə informasiya verir, həm də həmin məsələlərə aid bilik, bacarıq və vərdişlər sistemini modelləşdirməyi bacarır.

288. Pedaqoji fəaliyyətdə uğur qazanmağın zəruri şərtlərinə uyğun olanları seçin:

1- Müəllim şəxsiyyətinin mənəvi zənginliyi;

2- Müəllimin hərtərəfli dünyagörüşə malik olması;

3- Müəllimin dərsdə tələbələrə birtərəfli yanaşması;

4- Müəllimin qiymətləndirmədə subyektivliyə yol verməsi;

5- Müəllimin öz peşəsinin sirrlərinə dərindən bələd olması

A) 1, 2, 5;

B) 2, 4, 5;

C) 1, 3, 4;

D) 3, 4, 5;

E) 2, 3, 4

289. Müəllimin pedaqoji fəaliyyətinin psixoloji strukturuna uyğun olanları ayırın:

1- tələbat;

2- məqsədlər;

3- İstək və maraqlar;

4- motivlər;

5- üsullar

A) 2, 4, 5;

B) 1, 2, 3;

C) 2, 3, 4;

D) 1, 3, 4;

E) 3, 4, 5

290. Ali pedaqoji məktəb müəllimlərinin pedaqoji fəaliyyətinin səviyyələri hansılardır?

1- reproduktiv səviyyə;

2- adaptiv səviyyə;

3- mücərrədləşdirmə səviyyəsi;

4- fəaliyyətin sistemli şəkildə modelləşdirilməsi;

5- produktiv səviyyə

A) 2, 3, 4;

B) 2, 4, 5;

C) 3, 4, 5;

D) 1, 2, 4;

E) 1, 3, 5

291. Verilənlərdən biri tərbiyəçinin funksiyasına aid deyil:

A) tələbələrdə zehni və iradi keyfiyyətlər tərbiyə edir.

B) müəllim tələbələrdə əxlaqi keyfiyyətlər tərbiyə edir.

C) tələbələrin buraxılış işlərinin yazılmasına nəzarət edir.

D) tələbələrin təlim-tərbiyənin inkişaf etdirilməsinə zəmin yaradır.

E) tələbələrin şəxsiyyətinin hərtərəfli inkişaf etməsi qeydinə qalır.

292. Tədris məşğələsinin və tələbələrin müstəqil işlərinin təşkilatçılıq funk- siyasına verilənlərdən biri aid deyil:

A) tələbələrin işlərini yoxlayıb qiymətləndirir.

B) müəllim məşğələdə qayda-qanuna riayət edir.

C) tələbələrin maraq və istəklərinin qarşısını alır.

D) tələbələr üçün məsləhətlər təyin edir.

E) tələbələrin müstəqil işlərinə stimul yaradır.

293. Reproduktiv səviyyədə müəllimin fəaliyyəti nədən ibarətdir?

1- müəllim tədris informasiyasını tələbə auditoriyasının xüsusiyyətlərinə uyğun tərzdə modelləşdirir.

2- müəllim tələbələrlə aparılan bütün təlim-tərbiyə işlərini modelləşdirməyi bacarır.

3- müəllim həm öz informasiyasını layihələşdirir, həm də tələbə auditoriyasının xüsusiyyətlərini nəzərə alır.

4- müəllim nəinki ayrı-ayrı məsələlər barədə informasiya verir, həm də həmin məsələlərə aid bilik, bacarıq və vərdişlər sistemini modelləşdirməyi bacarır.

5- konkret predmet üzrə bilikləri mənimsəmək üçün müəllim həm özünün, həm də tələbələrin fəaliyyətini modelləşdirir.

A) 1, 2, 3, 4;

B) 1, 5, 2, 3;

C) 4, 5, 3, 2;

D) 3, 4, 5, 2;

E) 2, 5, 1, 2

294. Müəllimin pedaqoji fəaliyyətinin psixoloji strukturuna daxil olanların ardıcıllığını düzün:

1- tələbatlar;

2- məqsədlər;

3- istəklər;

4- motivlər;

5- maraqlar

A) 1, 2, 3, 4;

B) 1, 3, 4; 5;

C) 2, 3, 4, 5;

D) 2, 4, 5, 3;

E) 3, 4, 5, 2

295. Tərbiyəçinin funksiyasına aid olanları ardıcıllıqla düzün:

1- müəllim tələbələrdə əxlaqi keyfiyyətlər tərbiyə edir.

2- tələbələrdə zehni və iradi keyfiyyətlər tərbiyə edir.

3- tələbələrin təlim-tərbiyənin inkişaf etdirilməsinə zəmin yaradır.

4- tələbələrin buraxılış işlərinin yazılmasına nəzarət edir.

5- tələbələrin şəxsiyyətinin hərtərəfli inkişaf etməsi qeydinə qalır.

A) 1, 2, 3, 5;

B) 2, 3, 4, 5;

C) 3, 4, 1, 2;

D) 1, 4, 5, 2;

E) 3, 4, 1, 5

296.Tədris məşğələsinin və tələbələrin müstəqil işlərinin təşkilatçılıq funksiya- sına verilənlərdən biri aid deyil:

1- müəllim məşğələdə qayda-qanuna riayət edir.

2- tələbələrin maraq və istəklərinin qarşısını alır.

3- tələbələrin işlərini yoxlayıb qiymətləndirir.

4- tələbələr üçün məsləhətlər təyin edir.

5- tələbələrin müstəqil işlərinə stimul yaradır.

A) 1, 3, 4, 5;

B) 2, 3, 4, 5;

C) 3, 2, 4, 5;

D) 2, 4, 5, 1;

E) 1, 2, 3, 4

297. Pedaqoji fəaliyyətdə uğur qazanmağın zəruri şərtlərinə nələr aiddir?

1- müəllim şəxsiyyətinin mənəvi zənginliyi;

2- müəllimin hərtərəfli dünyagörüşə malik olması;

3- müəllimin dərsdə tələbələrə birtərəfli yanaşması;

4- müəllimin qiymətləndirmədə subyektivliyə yol verməməsi;

5- müəllimin öz peşəsinin sirrlərinə dərindən bələd olması

A) 1, 3, 2, 4;

B) 2, 3, 4, 5;

C) 1, 2, 4, 5;

D) 3, 4, 5, 1;

E) 1, 2, 5, 3

298. Uyğunluğu müəyyən edin:

I- Konstruktiv komponentlər hansı formada təzahür edir?

II- Ali pedaqoji məktəb müəllimlərinin pedaqoji fəaliyyətinin səviyyələri hansı- lardır?

1- qnostik;

2- layihələşdirmə;

3- adaptiv;

4- konstruktiv;

5- fəaliyyətin sistemli şəkildə modelləşdirilməsi;

6- produktiv səviyyə

A) I- 1, 3; II- 2, 3, 5;

B) I- 1, 2; II- 4, 5, 6;

C) I- 3, 4; II- 2, 3, 4;

D) I- 2, 4; II- 3, 5, 6;

E) I- 2, 5; II- 4, 5, 6

299. Uyğunluğu müəyyən edin:

I- Pedaqoji fəaliyyətdə uğur qazanmağın şərtlərinə nələr aiddir?

II- Peşəkar müəllimə hansı tələblər verilir?

1- peşəkar müəllim obyektiv və ədalətli tənqidi qəbul etməyi bacarmalı və buna müvafiq olaraq öz fəaliyyətini yenidən qurmalıdır;

2- müəllim şəxsiyyətinin mənəvi zənginliyi;

3- peşəkar müəllim işgüzar əlaqə yaratdığı adamları hərtərəfli və obyektiv qəbul etməlidir;

4- müəllimin hərtətəfli dünyagörüşə malik olması;

5- müəllimin öz peşəsinin sirrlərinə dərindən bələd olması;

6- adamlarla birgə fəaliyyət sahəsində etimad qazanmağı bacarmalıdır.

A) I- 2, 4, 6; II- 3,4, 6;

B) I- 1, 3, 4; II- 2, 4, 5;

C) I- 2, 4, 5; II- 1, 4, 6;

D I- 3, 5, 6; II - 4, 5, 6;

E) I- 2, 4, 5; II- 1, 3, 6;

300. Uyğunluğu müəyyən edin:

I- Pedaqoji məktəbdə təlim verən şəxsin funksiyalarına aiddir?

II- Situativ ilkin şərtlərə aid olanları göstərin.

1- müəllim tələbələrə bilik verir;

2- müəllimin öz predmetini yaxşı bilməsi;

3- müəllimin erudisiyası;

4- tələbələrdə bacarıq və vərdişləri formalaşdırır;

5- müəllimin mədəniyyəti;

6- tələbənin fəaliyyətinə təkan verir;

7- müəllimin pedaqoji ustalığı

A) I- 2, 3, 5; II- 1, 2, 3, 4;

B) I- 1, 4, 6; II- 2, 3, 5, 7;

C) I- 1, 3, 6; II- 2, 3, 4, 6;

D) I- 3, 4, 5; II- 1, 2, 3, 5;

E) I- 3, 5, 6; II- 4, 5, 6, 7