Beynəlxalq birlik öz müqəddəratını təyin etmək hüququnu bütün millətlərə və xalqlara
şamil etsə də, heç də hər bir millət və xalqa beynəlxalq hüququn subyekti kimi baxıla bilməz.
Yalnız öz azadlığı uğrunda mübarizə aparan və dövlətlərarası
münasibətlərdə millətin, yaxud
xalqın adından çıxış
etməyə qadir olan, vahid mərkəzlə birləşdirilmiş müəyyən hakimiyyət
strukturlarını yaradan millət və ya xalq beynəlxalq hüququn subyekti statusuna iddia edə bilər.
Faktiki olaraq bu cür strukturlar silahlı dəstələrdir, özü də dağınıq dəstələr deyil, çox vaxt
eyni zamanda siyasi rəhbərlik kimi də çıxış edən vahid komandanlığa malik silahlı dəstələrdir.
Bununla yanaşı, belə bir
fikir də söylənilir ki, suverenliyin əsas daşıyıcısı xalqdır və məhz
o, beynəlxalq hüququn subyekti qismində çıxış edir.
BMT Nizamnaməsinin 1-ci maddəsində işlədilmiş
«Xalqların öz müqəddəratını təyin
etməsi» terminində «xalq» anlayışı «millət» anlayışına nisbətən daha dəqiqdir, belə ki, ərazinin
əhalisi çoxmillətli, yaxud hələ də millət kimi formalaşmamış ola bilər.
Xalqların bərabərliyi və öz müqəddəratını təyin etmək prinsıpinin məzmununu açan bir sıra
beynəlxalq sənədlərdə ölkələrinə və xalqlarına müstəqillik verilməsi haqqında
1960-ci il
Bəyannaməsi, Beynəlxalq hüququn prinsipləri haqqında
1970-ci il Bəyannaməsi,
1993-cü il
Vyana Bəyannaməsi daxildir.
Ayrılmaq uğrunda silahlı mübarizə aparan xalqlar öz müqəddəratını təyin etmək prinsipinə
əsaslanaraq onların beynəlxalq hüququn subyektləri kimi tanınmasına
qəti iddia etməkdə
haqlıdırlar.
11) Beynəlxalq hökumətlərarası təşkilatların Beynəlxalq hüquq subyektliyi
Öz məqsəd və vəzifələrini yerinə yetirmək üçün beyn.təşkilatlar bu və ya digər dərəcədə
beynəlxalq-hüquqi subyektliyə malik olmalıdır. Lakin Beynəlxalq Təşkilatların hüquqi subyektliyi
müəyyən xüsusiyyətlərə malikdir:
1)
Onların beynəlxalq-hüquqi subyektliyi törəmə xarakteri daşıyır(çünki beynəlxalq
Dostları ilə paylaş: