Satıcı firmalar, faturanın kendilerinde kalan nüshasının fotokopisi üzerine “Aslı Gibidir”yazarak kaşeleyip imzalamakta, alıcılar ise satıcılar tarafından belirtilen şekilde onaylanan fatura fotokopilerini kayıtlarına intikal ettirmekte ve KDV’lerini indirim konusu yapmaktadırlar.
Maliye Bakanlığı’nın Görüşü ve Uygulaması
Maliye Bakanlığı, gider kaydı ve KDV indiriminin prensip olarak fatura asıllarına göre yapılması gerektiği, fatura asıllarının kaybedildiği durumlarda ise faturanın satıcılarda kalan nüshasının noter tasdikli fotokopilerine (Bu örnek üzerine, “Zayi olan aynı tarih ve sayıyı taşıyan fatura aslı yerine kullanılmak amacıyla tasdik edilmiştir.” şeklinde noterce şerh düşülmesi gerekir.) dayanılarak gider kaydı ve KDV indiriminin yapılabileceği görüşündedir.
84 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile müteselsil sorumluluğun usul ve esasları belirlenmiştir.
Satıcının KDV’yi Hazine’ye intikal ettirmediğinin tespit edilmesi halinde, hesaplanan vergi ile sınırlı olmak üzere Hazine’ye intikal etmeyen vergiden aşağıda belirtilen usul ve esaslara göre satıcı ile birlikte alıcılar da müteselsil sorumlu olacaklardır:
- Vergi, mükellef adına tarh-tahakkuk ettirilecek ve öncelikle mükelleften aranacaktır.
- Müteselsil sorumluluk satın alınan mal ve hizmet bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisi varsa gecikme faizi ve gecikme zammı ile sınırlıdır. Cezalar sorumluluk kapsamı dışındadır.
- 4389 sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan banka veya özel finans kurumları vasıtasıyla ödemeleri ve banka veya özel finans kurumuna yapılacak ödeme sırasında düzenlenecek belgede satıcının (veya adına hareket edenlerin) adı-soyadı (tüzel kişilerde unvanı) ile banka veya özel finans kurumundaki hesap numarasını ve vergi kimlik numarasını doğru olarak yazdırmaları,
- Ödemenin çekle yapılmış olması halinde, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine uygun olarak çek düzenlemeleri ve lehine çek keşide edilenin vergi kimlik numarası yazmaları,
halinde, müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap tutulmayacaklardır. Herhangi bir hesaba bağlı olmaksızın gönderilen havaleler ile ödemelerin kasadan yapılması sorumluluğu ortadan kaldırmamaktadır.
Posta idaresi vasıtası ile yapılan ödeme, müteselsil sorumluluk uygulamasından kurtulmak için yeterli değildir.
Hamiline yazılı olarak keşide edilen çekle ödeme yapan mükelleflerin müteselsil sorumluluktan kurtulmaları mümkün değildir.
Mal ve hizmet alımlarının şirket kredi kartı ile yapıldığının bankalardan alınacak durumu tevsik eden bir yazı ibraz eden mükellefler, müteselsil sorumluluktan kurtulabilir. Ancak, şirket ortağı veya çalışanlarına ait kredi kartı ile yapılan alımlar bu kapsamda değerlendirilmemektedir.
Senet mukabili yapılan ödemeler, müteselsil sorumluluk uygulamasından kurtulmak için yeterli değildir.
Müteselsil sorumluluktan kurtulmak için, keşide edilen çeke lehdarın vergi kimlik numarasının yazılması gerekmektedir. Çekin satıcının bizzat kendisi yerine adına hareket eden temsilcisi, vekili veya istihdam ettiği kişiler lehine keşide edilmesi halinde çeke bu kişilerin vergi kimlik numarası yazılmalıdır. Bu durumda, alıcının lehine çek keşide ettiği kişinin satıcıyla olan ilgisini tevsik eden bir belgeye sahip olması, ileride sorumluluktan kurtulmak için gerekli olacaktır.
Alıcı ile satıcı arasında muvazaaya dayanan bir işlem yapıldığının veya menfaat sağlayan doğrudan bir ilişkinin veya hısımlık, sermayesine katılma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma şeklinde dolaylı bir ilişkinin bulunduğunun vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmiş raporlarla tespit edilmiş olması halinde, ödeme banka veya özel finans kurumu vasıtasıyla ya da çekle yapılmış olsa bile, alıcıların müteselsil sorumluluğu ortadan kalkmayacaktır.
Alıcı ile satıcı arasında muvazaaya dayanan bir işlem yapıldığının veya menfaat sağlayan doğrudan bir ilişkinin veya hısımlık, sermayesine katılma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma şeklinde dolaylı bir ilişkinin bulunduğunun vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmiş raporlarla tespit edilmiş olması halinde, ödeme banka veya özel finans kurumu vasıtasıyla ya da çekle yapılmış olsa bile, alıcıların müteselsil sorumluluğu ortadan kalkmayacaktır.
Müşteri çekleriyle yapılan ödemelerde müteselsil sorumluluk uygulamasına muhatap tutulmamak bakımından, çekin tam ciro (ciro edenle ciro edilenin isim, unvan vb. ile vergi kimlik numarasının belli olduğu şekilde) ile devrinin yapılması ve kendi ödemelerinde kullanılması gerekir. Çeklerin beyaz ciro ile devri bu kapsamda değerlendirilmemektedir.
Haklarında SMİYB düzenleme dışında olumsuz tespit veya SMYİB kullanma raporu bulunanlardan alışlarınıza ilişkin ödemelerin mahsuplaşma yoluyla yapılmasının müteselsil sorumluluk kapsamında yapılmış ödeme olarak kabul edilmesi mümkün bulunmamaktadır.”(MB. GİB. İstanbul VDB’nin, 03.02.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-435 sayılı Özelgesi)
