5. Təlabatların formaları Təlabatlar iqtisadi fəaliyyətin ilkin nöqdəsidir, onların ödənilməsi isə – son nəticədir. Təlabatları daimi ödəmək zərurəti – insan cəmiyyətinin, hər bir insanın xüsusiyyətidir. Təlabatlar cürbə-cürdürdür. Onları müxtəlif meyarlar üzrə təsnifləşdirmək olar.
Yaşayış vasitələrinə, yaxud insanların həyatı vacib təlabatlarını ödəyən nemətlərə (qidaya, geyimə, mənzilə və s.) təlabatlar.
İnsan həyatının sosial-mədəni vasitələrinə (təhsilə, mədəniyyətə, asudə vaxta) təlabatlar.
Fəaliyyət vasitələrinə (əmtəələrin, xidmətlərin, və s. istehsalı üçün əşyalar) təlabatlar.
Sosial cəhətdən nüfuzlu nemətlərin (turizm xidmətləri, zinət əşyaları və s.) ödənilməsinə tələbat.
Təlabatb 2 yerə ayrilirki maddi və mənəvi təlabat
6.İqtisadi qanunlar pozularsa nə baş verər? Misallarla izah edin. İqtisadi qanunlar – iqtisadi hadisə və proseslər arasında sabit, daim təkrarlanan, ən mühüm və zəruri səbəb-nəticə əla- 25 qələrini ifadə edir. İstər təbiətdə, istərsə də cəmiyyətdə obyektiv qanunlar hadisələrin və proseslərin məntiqi ardıcıllığını, onların arasındakı zəruri daxili asılılığı ifadə edir. İqtisadi qanunlar obyektiv və subyektiv-psixoloji qanunlara bölünür. Qanunlar üç növ olur: a) Təbiət qanunları; b) Iqtisadi qanunlar; c) Hüquqi qanunlar. İqtisadi qanunlar isə həmin sistemə daxil olmaqla belə təsnifləşdirilir: 1) Ən ümumi, onlar bütün istehsal üsullarında fəaliyyət göstərirlər. Məsələn, tələbin daim artması, ictimai əmək bölgüsü, əmək məhsuldarlığının artması və s. 2) Spesifik, onlar bir istehsal üsulunda fəaliyyət göstərir. Məsələn, mənfəət qanunu, rəqabət qanunu və s. onlar bir neçə istehsal üsulunda fəaliyyət göstərirlər. 3) Xüsusi, inkişafın müəyyən dövrlərinə mənsub olurlar. Onlar üçün münasib obyektiv şərait yarandıqda meydana gəlib və fəaliyyətə başlayırlar. Məsələn, dəyər qanunu, pul tədavülü qanunu və s. belə ki, bu qanunlar əmtəə-pul münasibətləri yarandıqdan sonra meydana gəlib fəaliyyətə başlamışlar. Onlar bir neçə istehsal üsulunda fəaliyyət göstərirlər.
