PROF. DR. HASAN TUNÇ – Sınırlarını çok net çizersek…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Çizelim, çiz.
PROF. DR. HASAN TUNÇ – Anayasa’da çizemezsiniz yani millî güvenlik, kamu düzeni, kamu yararı gibi…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Çiz anacığım…
TUNCA TOSKAY (Antalya) – Madem bu konu bu kadar şey yapılıyor ben bir genel yaklaşım izin verirseniz irdelemek istiyorum.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Buyurun Hocam.
TUNCA TOSKAY (Antalya) – Şimdi, bakın, bugün Türkiye’de ve bütün dünyada, Avrupa Birliğindeki en gelişmiş ülke dediğimiz Almanya dahil çalışanların temel problemi şu anda küresel ekonominin normlarıyla ilgili yani ben çok basit bir şey söyleyeceğim, bugün Türkiye’deki işçi de çalışan da, Almanya’daki işçi de çalışan da Çin işçisi ile rekabet etmek mecburiyetinde. Dış ticaret sistemini öyle hâle getirdik ki Çin üretiyor, oraya adam veriyor, 30 dolar, 50 dolar, 70 dolar aylık veriyor, ücret veriyor yılda. Onun getirdiği mal geliyor Almanya’da satılıyor. O zaman, Hans işsiz kalıyor, Türkiye’de de Mehmet işsiz kalıyor.
Bizim şu anda yapmaya çalıştığımız şey bu anayasada bir adım daha ileri götürerek acaba bizim çalışanlarımıza biraz makul sayılabilecek bir güvenceyi ortaya koyabilir miyiz? Bu konuda kantarın topuzunu kaçırdığımız zaman zaten anayasaya koyduğumuz hükümler de işlemez.
Ben, size çok samimi bir şey söyleyeyim. Ben, bütün hayatı boyunca çalışandan yana olmuş, öyle kökten gelen bir aileyim ama ölçüyü makul koymak, uygulanabilir koymak zorundayız. Yani bugün Türkiye’deki bütün fabrikalar ve çalışanları, Çin, Malezya, Endonezya gibi, Hindistan gibi emeğin çok ucuz olduğu devletlerin ekonomik güçleriyle rekabet ediyor. Bunları da koyduğumuz zaman işin altından çıkılamaz gibi geliyor. Yani bakın, şurada, makul bir noktaya geldik diye düşünüyorum Özgür Hanım yani toplu sözleşmenin yapılması sırasında ve arkadan uygulanması sırasındaki çıkacak uyuşmazlıklarda grev hakkı vardır. Bunun dışına yayarsanız, ben açıkça söyleyeyim, ben gönül olarak ona taraftarım ama aklım taraftar değil, sistem çöker.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Şimdi Hocam arz edeyim.
Bir, burada işçinin toplu sözleşme hakkıyla elde ettiği hak marjlarını bir koruyucu yani sürgüyü sağlayamıyorsunuz kardeşim, ben işi terk ederim, üretimi durdururum, emek gücünü kullandırıcı şey. Bunun iki tane koşulu var. Bir, uyuşmazlık çıkması. İki, bu uyuşmazlığın toplu iş sözleşmesinin akdedilmesine veya akdedilmiş toplu iş sözleşmesinin uygulanmasına dair olması lazım. Menfaati geriye çektin, çıkamazsın ağabey! Keşke yapalım ya.
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL – Yapalım o zaman.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Efendim, bakın, yapalım da bir dengeler rejimi demokrasi şimdi tamam biz menfaat grevi, menfaat grevi… Ha menfaat grevini yasaklamayalım yani kanun koyucu yarın bir gün… Burada yasaklamıyoruz “Menfaat grevi yasaktır.” demiyoruz burada bakın.
Yine Anayasa’nın 7’nci maddesine göre, Hocam, sen biliyorsun, mahfuz yetki olarak duruyor. Yasa koyucu, yarın grevi burada tarif etti, greve gidebiliyor. “Menfaat grevine gidemez.” diye bir yasak koymuyoruz. Yasa, o 7’nci maddedeki yetki içerisinde düzenleyebilir.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Peki, şöyle söylüyorum: Tamam, Hocam, kabul ettik.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yazalım o zaman.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Bir dakika…
Yazdık zaten, MHP’ninkini yazdık.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yazdık, yazdık…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Hayır, hayır, şunu söyleyeceğim…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Hangisi?
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL – Bizim önerimizi ayrıca bir öneri olarak yazalım. Şimdi belli bir uzlaşmaya varıldı. Bizim ki kırmızıyla yazılsın.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yazalım abla.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – “MHP’nin önerisini kabul ediyoruz.” demiştik. MHP’nin önerisi vardı orada. “Çalışanlar ve işverenler arasında toplu sözleşmenin yapılması ve uygulanması sırasında...”
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Tamam.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Bir dakika demiştik.
Yalnız, uyuşmazlık çıkması hâlinde değil artık o.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Olur mu…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – “…uygulanması sırasında,” virgül, BDP’ninkini alırsak “…ekonomik ve sosyal durumları korumak ve geliştirmek amacıyla çalışanlar grev hakkına sahip olacaktır.”
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Hocam, grevin amacı o.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Hocam…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Bir dakika…
Uyuşmazlık çıkmadı Hocam, bir dakika…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Uyuşmazlık çıkmasını kesin kabul etmiyoruz. Biz “…yapılması ve uygulanması sırasında…” diyoruz.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – O zaman, siz iki parti olarak yazın Hocam. MHP’e yazsın, ben de kaydımı koyayım, tamam. Ne yapıyorsun Hocam ya, sen uyuşmazlık çıkmadan nasıl greve gidersin ya?
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Bak, vallahi, TÜSİAD’ın 1992 taslağı -şimdi gösterdi- daha ileri ha!
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Ne diyor?
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Bak, çalışanlar işverenleriyle olan ilişkilerinde iktisadi ve sosyal durumlarını korumak ve geliştirmek amacıyla grev hakkına sahiptirler.
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL - Bizim önerideki gibi aynen.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) - TOBB’un taslağında da var.
Şimdi, biz, buradan o yüzden uzlaşmak için yeşil olsun diye diyorum ki orada “uyuşmazlık çıkması hâlinde”yi silelim, “ekonomik ve sosyal” şeyini düzeltmek amacıyla diyelim, kabul edelim diyorum.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yazdır Hocam, yazsın.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – “…sırasında da,” virgül “…ekonomik ve sosyal durumlarını korumak ve geliştirmek amacıyla…” ve yaz…
OKTAY ÖZTÜRK (Erzurum) – Süheyl Hocam “geliştirmek” geleceğe doğru ucu açık bir kelime. Sen işte diyelim ki yevmiyeni 100 lira olarak düşündüğüm vakit yeter, ben de geliştirme kapsamında bakdığım vakit 200 lira olması lazım…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yazsın ağabey ya!
OKTAY ÖZTÜRK (Erzurum) – Yani art niyetlerin de işin içerisine girebileceğini hesaba katın.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Doğrudur, çıkartırız. “korumak amacıyla uyuşmazlık çıkması”nı sil “grev hakkına sahiptir.”
Şimdi, değerli arkadaşlar, bunu böyle yapıyorsak biz kabul edebiliriz.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yaptık, tamam, aç parantez...
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Amma velakin “Hayır” diyorsanız, “Biz bunu kabul etmiyoruz.” diyorsanız, o zaman biz de toplu sözleşme yapılması ve uygulanması sırasında değil, biz “çalışanlar ekonomik ve sosyal durumları korumak ve geliştirmek amacıyla grev hakkına sahiptirler.”de geri döneriz. Ben uzlaşmak için toplu sözleşmenin yapılması ve uygulanmasını haklı gördüm, oraya koyalım dedik sizle yeşillendirelim diye ama şunu açıklayalım yani “ekonomik ve sosyal durumlarını korumak ve geliştirmek” çok kötü dendi, değiştirelim bunu.
OKTAY ÖZTÜRK (Erzurum) – Hocam, illa kendimize ait bir cümlenin girmesi gayreti içerisine girmeyelim. Bakın, ne istiyorsunuz? Önce talebiniz bana gelecek, ben “Hayır” dediğim vakit, sizinle uzlaşamadığım vakit grev hakkınız doğacak.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Bitti, o kadar, nasıl grev yaparsın “hayır” demeden?
OKTAY ÖZTÜRK (Erzurum) – Yani sen bana getirmedin, grev yapıyorum… Nerede var, dünyanın neresinde var?
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – İşte onu söyledik ama toplu sözleşmenin yapılması ve uygulanması sırasında…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Sırası… Uyuşmazlık yok ama, uyuşmazlık yok Hocam.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – …ekonomik ve sosyal durumlarını korumak ve geliştirmek… Hukuksal bir uyuşmazlık olmadan bile… Biz bunu istiyoruz. Adama getirecek diyecek ki: “Sayın işveren, felaket durumdayız, enflasyon umduğumdan kötüye gitti, yüzde 100 çıktı…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Evet...
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Uygulanması... O yüzden koyduk. İki ikiye çıktı.
Şimdi, o zaman, işveren bana şunu dememeli: “Dur kardeşim, bir dakika ya, ancak uyuşmazlığın çıkması durumunda yapıyorsunuz.” Bu da hukuksal prosedürdür ancak yapılması sırasında…
PROF. DR. HASAN TUNÇ – Ama o, sözleşmenin uygulanması zaten Hocam. O, bir uyuşmazlık sebebi olacak işte.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – İşte, o yüzden, ben, “uyuşmazlık çıkması”nı silelim diyorum. Çünkü sen genişletmek istedin, haklısınız dedim. Bu iş bundan kaynaklandı.
PROF. DR. HASAN TUNÇ – Ama orada bir sorun çıkmadan neye karşı grev yapacak?
TUNCA TOSKAY (Antalya) – Yapılması ve uygulanması sırasında çıkacak uyuşmazlıklar…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Hocam, hiç toplu iş işine girdin mi sen?
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Hayır, girmedim.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Mehmet girmiş.
Sizler girdiniz mi gençler? Ben, en az yirmi tane toplu işe baktım.
Şimdi, Hocam, bir, toplu pazarlık aşaması vardır, işte akit yapma sırasında diyoruz toplu pazarlık aşamasına.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Tamam.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – O anda verdin, vermedin, 50 liraydı, 100 liraydı, kutuplar, taraflar, o kanun düzenler, uyuşmazlık tutanağını tutarlar. Onun usulü var.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Gene düzenlesin.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yok burada ama bir dakika… Adam akşam oturdu, kavga yaptılar işverenle işçi sendikası. Ertesi gün “Ben, senin fabrikanı kapatıyorum kardeşim.” dedi. Akdin inikadı sırasında uyuşmazlık tutanağı…
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL – Ya, bu kadar güçlü işçiler, bu kadar böyle canı isteyince greve çıkan, böyle işçiler yaşıyor mu Türkiye’de? Ben hiç görmedim gerçekten.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Efendim, hayır, “Hukuk güvencesi” diyorsunuz, bakın sabahtan beri…
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL – Canı istiyor greve gidiyor falan
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Özgür, bakın…
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL – Bunlar çok farazi örnekler.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Farazi değil reel.
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL – Somut örneklerle çalışanlar…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Farazi değil, reel…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Bakın, bir şey daha diyeceğim.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Hocam, bitireyim.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Tamam, buyurun Sayın Başkan.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Uyuşmazlık yok, şuna göre greve gider… Ne uyuşmazlıkla ne bir şey, greve gider... Grevi de işçi falan filan da almıyor bazen kanunlara göre, yönetim kurulu alır, greve gider.
İki, hak uyuşmazlığı var. Sözleşmede bir defa, dediğin gibi, olağanüstü hâllerde sözleşmeyi gözden geçirme, provizyon veya toplu işten çıkarma yasağı ihlal ediyor, hak ihlalinde, hak ihlal ediyor. Uyuşmazlık falan tutmuyorum, ben greve gidiyorum. Hayır, bu tamam, verimli değil ama burada savaşın şeyi yani medeni savaştır, uygarlık savaşıdır grev bugün, bir şeydir, şiddet içermeyen cebirdir, zorla belli bir iradeyi konsensüs sağlamaktır. Orada tutanak tutmadan bu Anayasa’yı…
Tutanak o kadar zor değil Hocam.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Hocam, tutsun o zaman. Bir şey söyleyeceğim sana.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Ama şart olarak koymuyorsun.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) - Bak, şeyi kabul ettim, dediğini. Hocamın demin söylediğini kabul ettim. Diyelim ki: “Grev şöyle şöyle kullanılamaz.” Ben de şunu, sekiz sene grev sürsün istemiyorum, on sene grev sürsün istemiyorum, beş sene… Zaten işçiyi de mahvediyor amma velakin bunu düzenleyelim. Bunu sınırlıyormuş görüntüsü altında, 82 Anayasası’nın yaptığı gibi grevi kullanılamaz hâle getirdi, komik hâle… Biz diyoruz ki tamam, güzel bir hüküm koymuşsunuz, iyi niyet kurallarına aykırı tarzda toplum zararına şeklinde kullanılamaz diye…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Bunu koymaya gerek yok.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Hayır, lafın gelişi söylüyorum. Bir sınırlama koyun o zaman.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Hocam, uyuşmazlığı koymadın mı o bir şey değil, topal norm olur. Sen savaşı uyuşmazlık tutanağı…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Biz onu istemiyoruz Hocam. O zaman kırmızıyla…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Hocam, o zaman şöyle diyelim…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – O zaman, biz, kendi şeyimizi…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Partiler bu fıkrayla ilgili…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Anlaşamadı.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yoo, korurlar diyelim, görüşelim.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Kendi görüşlerini korurlar.
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL – Peki, koyacak mıyız bunu buraya?
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yo, hüküm koymayacağız. Oraya şey diyeceğiz, partiler…
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL – Gözükse...
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Partiler, grev hakkı konusundaki…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Biz, MHP’ninkine uyduk, BDP’ninkine uyduk, anlaşamadık.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yok, yok…
TUNCA TOSKAY (Antalya) – Bakın, yani BDP’nin şeysine ben saygı duyuyorum. Onlar, hem dayanışma grevi meselesi var... Toplu sözleşme yapmak ve eğer gerekiyorsa toplu sözleşme sürecinde çıkan uyuşmazlıklar sebebiyle greve gitmek ekonomik durumlarını korumak ve geliştirmek için yapılabilir. Bu başka niçin yapılsın yani grev?
Şimdi, bir kere, yani toplu iş sözleşmesinin yapım sürecinde çıkan uyuşmazlıklar veya uygulanma sürecinde çıkan uyuşmazlıklar sırasında greve gittiğiniz zaman, burada genel hükümler, bir anayasa tekniğine göre, bana göre, doğru ve iyi yapılmış bir düzenleme olarak görüyorum. Bunun içine birtakım ayrıntılar konulmasının ben gerekli olduğunu düşünmüyorum.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Uyuşmazlık koşul değil mi diyorsun Hocam?
TUNCA TOSKAY (Antalya) – Efendim?
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Uyuşmazlık koşul olmasın mı diyorsun?
PROF. DR. HASAN TUNÇ – “Olsun.” diyor.
TUNCA TOSKAY (Antalya) – Olmalı, uyuşmazlık olmadan…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Sorun yok zaten orada Hocam, anlaştık.
TUNCA TOSKAY (Antalya) – Masada oturup da teklifler arasında bir uyuşmazlık çıkmadan nerede greve gideceksiniz?
AHMET İYİMAYA (Ankara) – O konuda mutabıkız yani o konuda kimse şey değil.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Peki, benim söylediğimde onu ne yapalım? Şöyle bir şey söylüyorum: Yani şimdi Türkiye’de yaşıyoruz. Biz söylüyoruz yani tutanaklara da geçsin aynı zamanda, biz bir grevin sekiz sene sürmesini veya işverene zorla empoze edilmesini filan savunmuyoruz. 80 öncesinde böyle şeyler vardı, sekiz sene süren, on sene süren grevler. Biz bunu savunmuyoruz fakat biz şunu savunuyoruz: Bugün içinde yaşadığımız şeyde işçiler de ve kamu görevlileri de, bize göre, nasıl demin söyledi “Parti başkasını yapamaz.” dedi, ben de öyle hissediyorum, biz başkasını yapamayız. Nedir o? İşçiler bir tür köle düzeni içinde yaşıyor, kamu görevlileri, artık memurlar daha da fazla. Hiçbirinin güvencesi kalmadı artık. Sen memur olduğunda, ben memur olduğumda, Hocam memur olduğunda biz büyük güvencelere sahiptik, kimse atamazdı, bakamazdı, hırsızlık, uğursuzluk, namussuzluk yapmadığında kimse atamazdı. Doğru? Şimdi taşeron, 4/B, 4/C, beş ay yirmi dokuz gün, felaket bir düzen. İktidarın, kim olursa olsun, iki dudağı arasında. Dolayısıyla buna bir güvence getirelim.
Şimdi, bu güvencelerden bir tanesini de biz şöyle bulduk: Çok sınırlamadan, tamam, grev hakkının kullanılmasını şey yapalım, “Kamu hizmetinin yerine getirilmesini engelleyemezsin.” diyelim, “Sadece, ayrıca kesintiye uğrayacak, sağlığını ve güvenliğini tehdit eden hizmetlerle sınırlı yaparsın.” diyelim. Bunları biz de getirdik ama şunu istiyoruz biz. Dediğim gibi, Parlamento geliyor, yirmi sene önce bu düşünülemezdi, hiç kimse cesaret edemezdi ve edememiştir. Bugün Parlamento bir gecede yasa çıkartıyor “Bu alandakiler, grev hakkı filan yoktur, yürüyün.” diyor, “Dak edeni de atarım.” diyor, atıyor, toplu işten atıyor.
Şimdi, biz de diyoruz ki bunlara, hiç görmüyormuş gibi “Bir dakika, bir şey yapamazsınız. Neden? Daha toplu sözleşmeyi yapacaksınız, yaparken aranızda uyuşmazlık çıkacak, tutanağa bağlayacaksınız, o vermeyecek.” Biz diyoruz ki böyle bir şey olmasın ama sınırlayalım. Biz de bunu anlatmak için yani Amerika’yla ikili anlaşmaları yırtalım veya işte Suriye’yle bilmem ne yapmayalım demesin diye diyoruz ki: “Toplu iş sözleşmenin yapılması, uygulanması sırasında ekonomik ve sosyal durumlarını düzeltmek, iyileştirmek amacıyla grev hakkına sahiptir.” Artık bırak adamı, desin ki: “Kardeşim, sana gelen şey bize de geliyor.” desin. O yüzden, biz “Uyuşmazlık çıkmasını koymayalım, daha geniş anlaşılsın.” diyoruz ama sınırlamayı koyun.
Anladınız mı? Yani bizim amacımız bu. Yoksa on sene sürsün değil grev ama adamı köle durumundan çıkartacak bir şey yapalım, onlar da görsün “Vay be, şu Parlamentoya bak ya, hiç kimse yapmazsa Anayasa Komisyonu bizim için çalışıyor.” desin.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Hocam, tekrar oluyor.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Özür dilerim Hocam.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Arkadaşlar, bir, bütün partiler, biz hatta, kamu iş alanlarında yani kamu statüsündeki istihdamlarda dahi istihdam reformu şartıyla grev hakkını kabul ediyoruz, tanıyoruz ama bugün grev hakkının evrensel kurucu unsurları var. Evet, şu var, menfaat grevini kabul edebiliriz yani Özgür’ün dediği gibi, menfaat grevi kabul edilebilir yani tüm gelişmekte olan ülkelerde getireceği götüreceği düşünülebilir ama şu anda belli ki hak grevinden yanayız, öyle görünüyor.
Bir, işçilerin haklarının, sosyal durumlarının gelişimi için bir mücadele açtık, tamam, onda müttefikiz.
İki, gerek sözleşmenin hazırlık gerek inikat döneminde bu tanınsın, tamam; ondan sonra sözleşmenin ifa döneminde tanınsın, tamam ama siz bu konuda…
O “uyuşmazlık” dediğin çok zor bir şey değil Hocam, uyuşma tutanağı çok zor bir şey değil, iki ay, üç ay, dört ay değil, bir saat, iki gün, üç günde düzenlenecek şey. Onu öngörmeden, onu şart, koşul olarak görmeden şey yaparsanız topal norm üretmiş olursunuz yani araçları, prosedürleri işletilmemiş bir zoraki grev olmuş olur. Takdir sizin.
O zaman teklifleri aynen yazalım Hocam.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Yazalım Hocam.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – O zaman yazalım yani birbirimizi şey etmeye gerek yok.
Bizim teklifi şöyle yazacaksın… “Partilerin bu konudaki teklifi şu şu, aynen koruyorlar.” diyelim. Bizimki de şu: “Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında… Tabii, biz “toplu iş sözleşmesi” diyoruz çünkü…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Tabii tabii, onlar işçiler için söylüyor yani.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – …yapılması veya uygulanması sırasında uyuşmazlık çıkması hâlinde işçiler grev hakkına sahiptir.”
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Bu AKP önerisi.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Bizimki.
Hocam, CHP yazdı.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Hayır, CHP’ninkini söyle: Biz, MHP ve BDP’nin belirli şeylerine -demin söylediğimize- uyuyoruz ama anlaşma olmadığı zaman kendi -hiç şeye gerek yok- söylediğimizi de…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Öneri, şey yazsınlar…
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Yaz “CHP önerisi” de. Yaz “Çalışanlar, grev hakkı dâhil toplu eylem hakkına sahiptir.” önerisini.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Tamam, bitti.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – “Ama biz bunu değiştirmeyi şey yapıyoruz.” Altına da not düş, okuyan anlasın bunu.
TUNCA TOSKAY (Antalya) – Şimdi, AKP, çalışanlar mı, işçiler mi diyor?
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – “İşçiler” diyor.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – İşçi, işçi Hocam, o zaten var Hocam, yukarıda o, onun yansıması o.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Yaz yanına da “MHP ve BDP’nin önerilerine yaklaşabileceğimizi ifade ettik.”
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Ama şeyi de açıkça söyle “Uyuşmazlık koşulunu tanımamaktadır.” de madem öyle.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Peki.
…önerilerine yaklaşmakla birlikte…
AHMET İYİMAYA (Ankara) – “…grev hakkı için uyuşmazlık koşulu aranmamaktadır.”
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – …grev hakkı için uyuşmazlık koşulunu aranmamaktadır.”
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Bitti, o kadar.
TUNCA TOSKAY (Antalya) – Bizimkini ne diye yazdıralım? Çünkü bir temel farkımız var sizden, biz “çalışanlar” diyoruz.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Metni aynen yaz diyelim Hocam.
ÖZGÜR SEVGİ GÖRAL – Bir ara verelim mi?
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Verelim, verelim.
Yirmi dakika ara veriyoruz.
Kapanma Saati: 14.55
İKİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 15.26
BAŞKAN: Ahmet İYİMAYA (Ankara)
----- 0 -----
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Değerli arkadaşlar, çalışmayı başlatıyorum.
Şimdi, bu grev hakkının alt normlarla düzenlenmesi ve bu hâlde de çözümün sağlanamaması hâlinde oluşturulacak kurul ve kurulun işlevleri falan tanzim ediliyor. Bizim öneri, arkadaşlar, karşınızda. Okuyun arkadaşım, okuyun.
YASAMA UZMANI – “Bu hakkın kullanılmasının usul ve şartlarıyla kapsam ve istisnaları kanunla düzenlenir. Grevin yasaklandığı hâllerde veya ertelendiği durumlarda, ertelemenin sonunda uyuşmazlık Yüksek Hakem Kurulunca çözülür.”
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Hayır, onlarınki grev hakkının şeyi, onlar zaten grev hakkını koydular.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Tabii, grev hakkı tabii, grev Hocam.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Tamam.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Grev var, biz toplu iş sözleşmesinde grevi…
OKTAY ÖZTÜRK (Erzurum) – Lokavt yok yalnız bizde.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Şimdi CHP’ninkini okuyun. Bu, grevin düzenlenmesi maddesi, grev ilkeleri, evet.
YASAMA UZMANI – “CHP önerisi: Greve katılmayanların iş yerinde çalışmaları, greve katılanlar tarafından hiçbir şekilde engellenemez. Grev hakkı kesintiye uğradığında toplumun tümünün veya bir bölümünün yaşamını, sağlığını veya güvenliğini tehdit eden zorunlu hizmetlerle sınırlı olmak kaydıyla ve kamu hizmetinin asgari ölçüde sağlanması amacına yönelik olarak kanunla sınırlanabilir. Grev hakkının kullanımına ilişkin usul ve şartlar kanunla düzenlenir.”
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Evet, devam, MHP’yi oku.
YASAMA UZMANI – “MHP önerisi: Grevin yasak olduğu iş ve iş yerlerinde toplu söyleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması hâlinde…”
PROF. DR. HASAN TUNÇ – “…yapılması veya uygulanması sırasında…”
YASAMA UZMANI – “…veya uygulanması sırasında, uyuşmazlık çıkması hâlinde taraflar, Yüksek Hakem Kurulunun kuruluş ve işleyişi kanunla düzenlenir.”
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Evet, Barış ve Demokrasi Partisi…
OKTAY ÖZTÜRK (Erzurum) – CHP’yle bizimkisi farklı alanları düzenliyor, değil mi?
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Sayın Başkanım, bir şey söyleyebilir miyim?
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Okuyun. Hocam, okusun şunu.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Tabii, tabii.
YASAMA UZMANI – “BDP önerisi: Grev hakkının kullanılması ancak kesintiye uğradığında halkın tümünün ya da bir bölümünün yaşamını, sağlığını ya da güvenliğini ciddi biçimde tehdit eden hizmetlere ilişkin olarak sınırlandırılabilir. Grev hakkının istisnaları ve işverenlerin haklarıyla, işçi niteliği taşımayan kamu hizmeti görevlilerinin bu alandaki haklarının kapsam, istisna ve sınırları, gördükleri hizmetin niteliğine ve sendikal haklarla ilgili uluslararası hukuk güvencelerine uygun olarak kanunla düzenlenir.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Şimdi arkadaşlar, burada -Sevgili Hocam, size söz vereceğim- bir, grev hakkı, yasalarda yer alacak uygulama şartları, grev yasakları, grevin sınırlanması ve CHP’nin bir de –Hakem Kurulu tabii, bu grev sonunda Hakem Kurulu- Hakem Kuruluyla ilgili şeyi var yukarıda gençler, onu da okuyun.
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Ondan vazgeçtik.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Öyle mi Hocam?
BEDİİ SÜHEYL BATUM (Eskişehir) – Toplu iş söyleşmesiydi, anlaşmıyorsak vazgeçtik.
PROF. DR. HASAN TUNÇ – Sayın Başkanım, bizim bir fıkramız daha var.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Özür dilerim Hocam, hangisi?
PROF. DR. HASAN TUNÇ – “Lokavt”ı çıkararak okuyoruz “grevin” diyerek.
AHMET İYİMAYA (Ankara) – Evet, Hocam, buyurun, okuyunuz.
YASAMA UZMANI – “Yine bu hakkın kullanılmasının usul ve şartlarıyla, kapsam ve istisnaları kanunla düzenlenir. Grev hakkı iyi niyet kurallarına aykırı tarzda, toplum zararına ve millî serveti tahrip edecek şekilde kullanılamaz. Grevin yasaklanabileceği veya ertelenebileceği hâller ve iş yerleri kanunla düzenlenir. Grevin yasaklandığı hâllerde veya ertelendiği durumlarda ertelemenin sonunda uyuşmazlık Yüksek Hakem Kurulunca çözülür. Bu durumda Yüksek Hakem Kurulunun verdiği kararlar kesindir ve toplu sözleşme hükmündedir. Greve katılmayanların iş yerinde çalışmaları greve katılanlar tarafından hiçbir şekilde engellenemez.
Dostları ilə paylaş: |