A research on the application of participatory rural appraisal approach

Tartışmaların ardından Yürütme Kurulu için Belen Köyü Muhtarı, Menemen Belediye Başkanı, Sol ve Sağ Sahil Sulama Birlikleri Başkanları ve önemli belediye başkanları ve muhtarlardan oluşan 12 kişilik Gediz Havzasını Koruma Topluluğu kurulmuştur.

. Topluluğun sekreterliğini Menemen Ziraat Odasının yürütmesi oybirliği ile kararlaştırılmıştır.

Daha sonra bu grub bir kere toplantı yapmış, koordinatörlerle bazı kuruluşları ziyaret etmiş ancak daha sonra pasifleşmiştir. Bunda sivil toplum kuruluşları dahil bütün kuruluşların tabana uzak oluşu, tabanın bu kuruluşların işleyişlerine, çalışmalarına katılamamaları da etkili olmuştur. Temsili demokrasi tıkanmaktadır. Sivil toplum kuruluşları dahil bütün kuruluşların katılıma gerçekten açık ve halkla birlikte öğrenen kurumlar haline dönmesine gereksinim vardır.

6.5. Kesikköy Kadın Grubu

19 Şubat 1999 tarihinde Menemen Tarım İlçe Müdürlüğünden bir ev ekonomistinin kolaylaştırıcılığında başlayan bu kadın grubunun çalışmalarına hepsi evli olan 20-40 yaş arasında 12 kadın katılmıştır.

Menemen’e 8 km uzaklıkta 165 haneli olan Kesikköy’de 130 hane tarımla uğraşmaktadır. 705 nüfus vardır. 565 kişi tarımla uğraşmaktadır. Köyde ortalama arazi genişliği 120 dekar olup, en çok pamuk, buğday ve mısır yetiştirilmektedir. Hayvancılıkla uğraşan hane sayısı 25 olup, daha çok küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktadır. Köyde 1500 adet koyun, 500 adet süt ineği, 30 adet besi sığırı bulunmaktadır.

İlk oturumda katılımcıların sorunları saptanmış ve tartışmalarla ağırlıklandırılmıştır.

Çizelge 6.17. kesikköy Kadın Grubunda Saptanan ve

Tartışılması Istenen Konular (Önem Düzeyine Göre):

1. Kadın Hastalıkları %24

2. Beslenme (diyet) %20

3. Gıda muhafaza % 19

4. Genel sağlık (bel, kol ağrıları) % 12

5. Çevre temizliği % 8

6. Mastitis % 7

7. Aile planlama yöntemleri % 6

8. Aile içi ilişkiler % 4

İşlenen Konular:

1.Kadın Hastalıkları

2.Beslenme (diyet)

3.Aile Planlama Yöntemleri

4.Gıda Muhafaza (Konserve yapımı vb.)
Köyde TKK, Köy Tarım merkezi bulunmakta olup, tarımsal konularda daha çok Köy Tarım Merkezi’ne ve özel tarımsal danışmanlara başvurulmaktadır. Tarımsal üretimde karşılaşılan en önemli problemler; sulama suyunun kirliliği, kredi ve pazarlama sorunları, gübre ve akaryakıt fiyatlarıdır.

Kadınlar, tarımla uğraşmamaktadırlar. Genelde, deri fabrikaları ve Köy-Tür tesislerinde çalışmaktadırlar. Kadınlara yönelik olarak son yıllarda Köy Tarım Merkezi, önceki yıllarda ise Halk Eğitim Merkezi çeşitli kurslar açmıştır.

1. oturum

Kadın Hastalıkları

Bu konuda iki ayrı oturum yapılmıştır. Birinci oturumda kolaylaştırıcı, katılımcıların şikayetçi olduğu konular ve kadın hastalıklarına neden olabilecek etmenleri saptayabilmek için bir matriks hazırlamış ve katılımcılarla tartışmıştır. İkinci oturuma ise bir kadın-doğum uzmanı, proje koordinatörü Dr. B. Karaturhan, Tarım İlçe Müdürlüğünden kolaylaştırıcı eğitimi görmüş bir gıda mühendisi ile bir ev ekonomisti katılmışlardır. Grup üyelerinin dışında komşuların da katıldığı bu oturumda öncelikle bir önceki oturumda hazırlanan matriks tartışılarak hangi sorundan başlanacağı kararlaştırılmıştır.

Tartışılan Konular:

- Adet Sancılarının nedenleri ve alınabilecek önlemler

- Akıntılar ve alınabilecek önlemler

- Erken menopoz belirtileri ve alınabilecek önlemler

- Orgazm sorunu
Bu oturumun belki de en ilginç yanı kırsal kesimdeki kadınlarımızın toplum tarafından tabu olarak kabul edilen konuları kendi aralarında tartışıp, bir doktordan bilgi talep etmeleriydi (orgazm sorunu).

Adet sancılarının nedenleri incelendiğinde, kişiler ,

- İlk baştan beri sancılı olanlar

- Daha sonra sancılı olanlar olarak ikiye ayrılmış ve adet sancılarının sadece yumurtlama olduğu zaman ortaya çıktığı vurgulanmıştır. Adet sancılarının nedenleri uzman tarafından sıralanmış, erken menopozun genelde yumurtalıkların yetersiz çalışması ile karıştırıldığı belirtildikten sonra, katılımcılara adet görme süreleri sorulmuştur. Düzenli adetin başlangıçtan başlangıca 21-40 günde bir olması gerektiği ve kanama süresinin 10 günü geçmemesi gerektiği ifade edilmiştir.

2. oturum

Beslenme (Diyet)

Beslenme oturumu da iki aşamalı olarak yapılmıştır. Birinci oturumda katılımcıların şikayetleri ve bilgi eksikliklerinin olduğu konular belirlenmiştir. İkinci oturuma ise konu uzmanı diyetisyen uzman ve bir önceki toplantıdaki çalışanlar katılmışlardır. Oturumun başında öncelikle bir önceki oturumda saptanan şikayetler uzmana iletilmiştir. Söz konusu şikayetler;

-Yemeklerden sonra çarpıntı olması

- Mide ağrısı

- Af ve uçuk oluşması

- İştahsızlık

- çok iştahlılık olarak sıralanmıştır.
Katılımcıların kendilerinin geliştirdiği çözümler ise;

-Merdiven inip-çıkma

-dinlenme

-Aftlara karşı Tremisin krem ve diş macunu kullanma

-diyet yapma (ekmeğin kesilmesi, yağsız yemek yenmesi, tatlının kesilmesi) olarak belirtilmiştir.

Konu uzmanı bunları dinledikten sonra öncelikle sağlıksız beslenme ve bunun sonucu olarak ortaya çıkan şişmanlık konusunda açıklamalarda bulunmuştur. Bir diyet örneği verilmiştir.

Eylem Kararı:

Oturumun sonunda katılımcılar kendileri ve çocukları için ayrı yemek yapmaya karar verdiler. Zira eşlerinin bedensel olarak çalıştıkları için daha çok enerjiye gereksimleri olduğunu, bu nedenle yağlı yemek istediklerini belirttiklerini söylediler. Ayrıca, sebze ve meyvelerin vitaminlerinin kaybolmaması için kabukları ile yemek gerektiğinden kendi ihtiyaçları kadar sebze ve meyveyi bahçelerinde gübresiz ve ilaçsız (organik) yetiştirmeye karar verdiler.

Kesikköy kadın grubunun başarılı çalışmalar yapmasının başlıca nedenleri, katılımın yüksek, kolaylaştırıcının aynı köyde ikamet eden tanıdıkları biri olması, tartışabilmeleri, muhtarın katılımcıları desteklemeleri olarak sıralanabilmektedir.

Bu köydeki çalışmalar kolaylaştırıcı olarak görev yapan ev ekonomistinin tayin olması, katılımcıların başkasıyla çalışmak istememesi gibi nedenlerle sona erdirilmiştir. Kolaylaştırıcı giderken yaptığı çalışmalarla ilgili dökümanı birlikte götürmüş, iletişim kurulma çabalarına karşı rapor vermemiştir. Yazılı rapor alma değişik nedenlerle kolay olamamaktadır. Değerlendirme çalışmalarının daha doğrudan olması gereklidir.