A zərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti Niyazi Əlikram oğlu Həsənov Bİznesin strateji İdarə ediLMƏSİ (Dərslik)

Daxili mühitin hissələri:

Daxilin mühiti əhatə edən proses kimi kadrlar hissəsi:

• 
  Menecerlər və işçilərin qarşılıqlı əlaqəsi;
  
• 
  Kadrların təlimi, təhsili və inkişafı;
  
• 
  Əmək nəticələrinin qiymətləndirilməsi və stimullaşdırması;
  
• 
  İşçilər arasında əlaqələrin yaradılması və saxlanılması və s.
  

Şirkət hissəsinə daxildir:

• 
  Kommunikasiya prosesləri;
  
• 
  Təşkilati struktur;
  
• 
  Normalar, qaydalar və normativlər;
  
• 
  Hüquq və məsuliyyətlərin bölüşdürülməsi;
  
• 
  Tabeçilikdə olanların iyerarxiyası.
  

İstehsal sahəsinə daxildir:

• 
  Məhsulun hazırlanması;
  
• 
  Təchizat və anbarlarda saxlama;
  
• 
  Texnoloji park xidmətləri;
  
• 
  Tədqiqat və araşdırmaların həyata keçirilməsi.
  

Digər tərəfdən məhsulun istehsalı ilə bağlı olan şirkətin daxili mühitinin marketinq hissəsi:

• 
  Məhsul strategiyası, qiymətqoyma strategiyası;
  
• 
  Bazarda məhsulun irəlilədilməsi strategiyası;
  
• 
  Satış bazarının seçilməsi və bölüşdürmə sistemi.
  

Maliyyə hissəsi şirkətdə pul vəsaitlərinin hərəkəti və səmərəli istifadəsinin təminatı ilə bağlı olan proseslərə aiddir:

• 
  Likvidliyin lazımi səviyyədə saxlanılması və gəlirliliyin təmin edilməsi;
  
• 
  İnvestisiya imkanlarının yaradılması və s.
  

Bu zaman şirkətin güclü və zəif tərəflərlərinə xüsusi diqqət yetirilməlidir. Daxili mühitin öyrənilməsi firmanın hansı güclü və zəif tərəflərinin olduğunu aydınlaşdırmağa yönəlməlidir. Güclü tərəflər təşkilatın rəqabət mübarizəsinə güvənən, genişlənməyə və möhkəmlənməyə çalışdığı bazasına xidmət etməlidir. Zəif tərəflər – onlardan xilas olmağa əlindən gələn hər şeyi etmək üçün rəhbərliyin xüsusi diqqət yetirdiyi faktorlardır.
Bu problemlərlə məşğul olan tanınmış alimlər, təşkilatın həm güclü, həm də zəif tərəflərinin mənbəyi ola bilən əsas daxili amillərin dəstini ayırıblar. Bu şirkətin daxili mühit amillərinin təhlili, onun güclü və zəif tərəfləri haqqında hərtərəfli təsəvvür yaratmağa imkan verir. Bu amillərin və onların təhlili üçün əsas sualların siyahısı aşağıdakı cədvəldə göstərilir (cədvəl 1.1).