BAYLAN PASTANELERİ
Lezzetli pasta, turta ve çikolatalarıyla, kakao ve kremaya dayalı Batı kökenli tatlı-larıyla yetmiş yıldır istanbulluların yakından tanıdıkları Baylan pastanelerinin ilki Arnavutluk'tan yeni gelmiş olan Philippe Lenas tarafından -Fransızca l'Orient (Şark) sözcüğünün okunuşu olan- "Lor-yan" adıyla 1923'te Beyoğlu'nda açıldı, iki yıl sonra da Karaköy şubesi hizmete girdi. Kısa zamanda, kentin Markiz, Ni-suaz, Lebon, Petrograt ve Moskova gibi ünlü pastaneleri kadar takdir topladı. 1933'te İstiklal Caddesi'ndeki yerine taşındı ve özellikle edebiyatçıların, sanatçıların uğrak yeri haline geldi. "Vatandaş Türkçe Konuş" sloganıyla başlatılan Türkçeleştirme kampanyası sırasında, adı sanat tarihçisi Burhan Toprak'ın önerisiyle, Çağatay Türkçesinde "kendi alanında kusursuzluk, mükemmellik" anlamına gelen "Baylan'la değiştirildi. İşletmenin çikolata imalathanesinde üretilen ürünlerin yaygınlaşmasının da etkisinden olacak, Baylan, ismi çok tutuldu, o kadar
ki, o sırada çıkan soyadı kanunu gereği kendine soyadı arayanlardan bu sözcüğü seçenler veya doğan çocuğuna Baylan adım verenler çıktı.
Philippe Lenas'ın büyük oğlu Harry, Viyana, Luzern ve Solingen'de pastacılık, fırıncılık, tatlıcılık üzerine öğrenim yaptı, Mövenpick dahil bazı ünlü işletmelerde çalıştı, yurda döndüğünde 1954'te Kara-köy'de, Tünel'in çıkışının karşısına düşen yeni yerine taşınmış şubeyi devraldı ve oraya bir de "gündüz barı" anlamındaki Tagesbar'ı ekledi. Baylan'ın Kadıköy şubesi ise baba mesleğini sürdürürken İktisat ve Ticaret Yüksek Okulu'nu bitiren, İngiltere'de işletmecilik öğrenimi de yapan Micheal Lenas'ın yönetiminde açıldı. Beyoğlu'nun kötüleşmeye başladığı dönemde bu çöküşten Baylan da payını aldı ve kendisi gibi diğer bazı işletmelerin kurtulamadığı akıbete uğrayarak 1967'de kapandı.
Karaköy'deki Baylan bulunduğu binanın geçirdiği onarım ve tadilat nedeniyle 1992'de faaliyetini durdurmak zorunda bırakılınca, geriye sadece Kadıköy Baylan kaldı. Lenas kardeşlerin deyişiyle Baylan bugün İstanbul'un en eski pastane kurumudur.
Baylan pastaneleri, Mousse au choco-lat'sıyla, truffe'üyle ve özellikle de kendi spesiyalitesi olup, uluslararası pasta ve tatlı literatürüne girmiş küp griye'siyle (coupe grillee) ünlüdür.
Karaköy Baylan, Tünel'le Karaköy'e inen Kadıköy yolcularından birçoğunun vapura koşmadan önce ayakta küp griye yedikleri, pasta ve çikolata aldıkları bir dükkânken, Kadıköy Baylan arkadaki aşmalı bahçesiyle her yaştan kadın ve erkeğin severek gittiği bir pastane olarak bilinir. Beyoğlu'ndaki Baylan ise her dönemde ünlü edebiyatçıların buluştukları, toplanıp söyleştikleri bir yer
Dostları ilə paylaş: |