Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

Jfouri Saba.

Tekkesi Şeyhi

Nuri Baba.

Ekrem Işın

koleksiyonu

bir tanesindeki, Tahir Baba Tekkesi'nin 1794'te kurulduğuna ilişkin kayıt, bu Bektaşî merkezinin tarihine ışık tutmaktadır. Ayrıca kimliği bilinmeyen bu şeyhin 1824'e kadar otuz sene şeyhlik yaptığı, söz konusu mezar taşında belirtilmektedir. Yerine geçen Mehmed Baba ise ancak iki yıl meşihat görevinde bulunabilmiş ve 1826'da Tire'ye sürülmüştür.

Üsküdar Paşalimanı'ndaki Yarımca Baba Tekkesi'nin kuruluş tarihi ve kurucusu Yarımca Baba'mn hayatı bilinmemektedir. Günümüze gelemeyen tekke haziresindeki Seyyid Hacı Mustafa Baba'mn mezar taşı, onun burada postnişinlik yapmış olabileceği varsayımını güçlendirmektedir. Tekke 1826'da Ahmed Baba'mn meşihat döneminde kapatılmış ve Ahmed Baba ile müritleri topluca Hâdim'e sürgün edilmişlerdir.

Bektaşîliğin İstanbul'daki en büyük merkezlerinden olan Göztepe Merdi-venköy'deki Şahkulu Sultan Tekkesi'nin tarihi, tarikat mitolojisinde Şah Kulu adıyla bilinen Horasan kökenli bir dervişe dayandırılmaktadır. Diğer yandan Şah Kulu'nu "Şeytan Kulu" olarak anan Osmanlı tarihçileri, söz konusu dervişin

II. Bayezid dönemine rastlayan 1511'de-ki Şah ismail taraftan ayaklanmanın ileri gelenlerinden olduğunu belirtirler. Bu karşıt görüşlere rağmen tekkenin daha İstanbul'un fethinden önce bir Ahi merkezi olarak teşkilatlandığı ve 16. yy başlarından itibaren de Bektaşîlerin kontrolüne geçtiği açıktır. 1826 öncesi döneme ait tespit edilebilen postnişinlerinden en eskisi 17. yy sonlarında meşihat görevinde bulunan Mustafa Baba'dır (ö. 1682). Daha sonra kendisini Yusuf Baba (ö. 1685), Mürşid Ali Baba (ö. 1697), Hacı Feyzullah Efendi (ö. 1761), Mahmud Baba (ö. 1793), İsmail Baba (ö. 1796) ye Ali Baba (ö. 1813) izlemişler, tekke Âhir Mehmed Baba'mn meşihat döneminde kapatılmıştır.

Yeniçeri Ocağı'nın 1826'da II. Mahmud tarafından kaldırılması, bu askeri kurumla organik ilişkisi bulunan Bektaşîliğin de yasaklanmasına yol açmıştır. Yasaklama karan 8 Temmuz 1826 Cumartesi günü Topkapı Sarayı'ndaki Ağalar Camii'nde padişahın da izlediği ve Şeyhülislam Kadızade Tahir Efendi'nin başkanlığında diğer tarikat temsilcilerinin katıldığı bir toplantıda alınmıştır. Bu