Beynəlxalq və regionlararası əməkdaşlıq üzrə ən yaradıcı təhsil layihəsi

Cavab: B)

Sual 3.

1.	Günəş kütləsi az olan cisimləri cəzb etmir	Bəli	Xeyr
2.	Yupiter Günəşdən uzaqlığına görə 5-ci planetdir	Bəli	Xeyr
3.	Planetlər Günəş ətrafında fırlanmasa onun üstünə düşüb məhv olarlar	Bəli	Xeyr
4.	Yerin ölçüsü artıq olsaydı cazibə qüvvəsi az olardı.	Bəli	Xeyr

7. Müalicəvi qida.

Duz, kimyəvi maddədir və müsbət ionların mənfi ionlara yapışıqlardan əmələ gəlir. Duzdan maldarlıqda, su təmizləmə sistemlərində və kimya sənayesində geniş istifadə edilir. Xörək duzunun ərintisinin elektrolizindən sərbəst natrium metalı (Na) və xlor qazı (Cl₂) alınır. Həm natrium metalı, həm də xlor çox aktiv olduğundan təbiətdə sərbəst halda tapılmır. Xörək duzu insan orqanizminin normal fəaliyyəti üçün çox vacibdir.Natrium ionları orqanizmin su-duz balansının tənzimlənməsi üçün çox vacibdir. Xlor ionları orqanizmdə yağların parçalanmasında iştirak edir, mədə şirəsinin hazırlanması üçün lazımdır, sinir sisteminin fəaliyyəti, sümüklərin böyüməsi üçün vacibdir. Belə hesab olunur ki, sağlam insanın xörək duzuna olan gündəlik tələbatı təxminən 10-15-qr-dır. Xörək duzu orqanizm tərəfindən ionlar şəklində mənimsənilir. Na metalı və Cl₂ qazı isə orqanizm üçün çox təhlükəlidir.

Keçmişdə duz çox baha idi. Duz pul kimi istifadə olunurdu, duz müharibələrin və çaxnaşmaların səbəbi olurdu. Süfrəyə duz bahalı qablarda verilirdi, duz bolluğun, varlılığın rəmzi sayılırdı.

Keçmiş əsrin 60-cı illərində duza "ağ ölüm" adını verdilər və bir çox xəstəliklərin taqsırkarı (hipertoniya, ürəyin işemik xəstəliyi, böyrək çatışmazlığı, piylənmə və s.) kimi qələmə verdilər. Bəli, duzun həddən artıq qəbulu ziyanlıdır. Lakin xörək duzunu qidalanmadan tam kənar etmək də düzgün deyil.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının araşdırmalarına görə, dünyada insanların təxminən 1/3 hissəsi yod çatışmazlığından əziyyət çəkir. Yod çatışmazlığı isə öz növbəsində qalxanvari vəzi xəstəliklərinə, uşaqlarda isə əqli və fiziki inkişafının ləngiməsinə səbəb olur. Məhz bu səbəbdən dünyanın bir çox hissəsində yodun çatışmazlığının profilaktikası üçün yodlaşdırılmış duzdan istifadə olunur.

Sual 1. Müalicəvi qida.

Keçmişdə çox bahalı qida kimi istifadə edilən duzun dəyərinin itirməsinin səbəbi nə olmuşdur?

Cavab: Məlum oldu ki, duz müalicəvi olmaqla yanaşı həm də çox istifadəsi xəstəlik yaradır.