Bir devriMİn anatomiSİ Kadri Çelik

Yine Resulullah (s.a.a) şöyle buyurmuştur:

"Ben sakındıran Ali ise hidayet edendir ve benden sonra ey Ali, hidayete erenler seninle hidayete ereceklerdir." (3)

Bu hadisin de Hz. İmam Ali'nin masum olduğunu bildirdiği hiç bir akıl sahibine gizli değildir. İmam Ali ise, hem kendisinin ve hem de onun neslinden olan İmamların masum olduklarını açık­lamıştır. O Hazret, Ehl-i Beyt'e değindiği bir hutbede şöyle buyu­ruyor:

1- Müstedrek-i Hakim, c. 2, s. 343-Kenz'ul ummal, c. 5, s. 95-Savaik'ul Muhrika, s. 184.

2- Kenz'ul Ummal, c. 6, s. 155. Mecmau'z Zevaid, c. 9, s. 108-İbn-i Hacer'in yazdığı "El İsabe-Camiu'l Kebir-Tarih-i İbni Asakir, c. 2, s. 99- Mustedrek- Hakim, c. 3, s. 128-Hileyt'ul Evliya, c. 4, s. 349-İhkak'ul Hakk, c. 5, s. 108.

3- Tefsir-i Taberi, c. 13, s. 208-Tefsir-i Razi, c. 5, s. 271-Tefsir-i ibn-i Ke­sir, c. 2, s. 502-Tefsir-i Şevkani, c. 3, s. 70-Tefsir-i Dürr'ül Mensur, c.4, s. 45-Nur'ul Esar, s. 71-Müstedrek-i Hakim, c. 3, s. 129-Tefsir-i ibn-i Cevzi, c. 4, s. 307-Şevahid'ut Tenzil, c. l, s.293-E1 fusul'ul Muhimmeve Yenabiu'l Mevedde.

"Nereye gidiyorsunuz! Nereye yönetiyorsunuz! Bayraklar yü-celmiş, ayetler apaçık ve alâmetler dikilmiştir. O halde nereye saptırılıyorsunuz! Ve nasıl körleştirilebilirsiniz! Oysa ki Peygam-ber'inizin Ehl-i Beyt'i sizin aranızda bulunmaktadır. Onlar halkın öncülleri, dinin önderleri ve doğruluğun dilleridir. O halde onlara Kur'an'ın en iyi derecesinde yer verin ve susuz develerin suya ko­şarak gittiği gibi onlara koşun. Ey insanlar, bu hususta Hz. Resu-lullah'a (s.a.a) itaat edin. Çünkü bizden olan birisi ölse bile ölü değildir ve bizden olan çürüyüp gitse bile çürümemiştir. Tanıyıp bilmediğiniz bir şeyi söylemeyin. Çünkü hakkın çoğu size ağır ge­lip inkar ettiğiniz şeylerdedir. Aleyhine bir hüccetinizin olmadığı şahsı ma'zur görün. Ben o kimseyim, sizin aranızda, "Saka-leyn"den (iki değerli emanetten) büyüğü tutulup, küçüğü bir kena­ra atılmadı mı? (Buna rağmen yine) sizin aranızda imanın bayra­ğını diken ben oldum..." (1)

Ehl-i Beyt İmamlarının masumluğunu bildiren bunca Kur'an-ı Kerim ayeti, Sünnet-i Nebeviye ve Hz, Ali'nin sözlerinden sonra, acaba akıl ve insaf sahibi bir insan Allah-u Teâlâ'nın hidayeti için seçtiği İmamlarında masum olduğunu reddedebilir mi? Akıl ve insaf böyle bir şeyi asla reddetmediği gibi, hatta aksine ma'sum bir ilahi önderin kıyamete kadar yeryüzünde bulunmasını da ge­rekli görür. Zira beşerin önderlik ve hidayeti görevini üstlenen kimse hata, unutkanlık ve günahlar altında ezilen birisi olmama­lıdır. Zira bu takdirde bizzat kendisi, insanların sapmasına sebep olacaktır.

Evet, böyle bir insan insani erdem ve faziletler yönünden di­ğerleriyle mukayese edilmeyecek derecede bir üstünlüğe sahip ol­malıdır. Bu sıfatlara haiz olmak halkın gözünde derecelerini yü­celtip saygınlık kazandıracak ve neticede de hiç bir korku ve riya­karlık söz konusu olmaksızın kendisine itaat etmelerini sağlaya­caktır. Durum böyle olduğuna göre bu itikada sahip olanlara, ne­den bu denli saldırıp hamle edilmektedir.

Eğer Ehl-i Sünnet'in masumiyet konusundaki tenkitlerini din­ler veya okursan, Şia'nın istedikleri her şahsa masumiyet dam­gasını vurduklarını veya ma'sumiyete inanmanın İslam dışı ve küfür olduğunu sanırsın. Oysa gerçek ne odur ve ne de bu. Şia'da ma'sumiyetin anlamı ma'sum olan kimsenin ilahi bir inayetle şeytanın aldatmasından ve nefs-i emmarenin aklına galebe çal­masından ve günaha düşmekten korunmuş olmasıdır.

l- El Kunduzi el Haneti'nin yazdığı "Yenabiu'l Mevedde" kitabının üçün­cü cüzünün 99. sayfası.

Daha önce işaret ettiğimiz A'raf suresinin 201. ayetinde olduğu üzere Allah-u Teâlâ, takvalı kullarım bile bundan mahrum bırak­mamıştır. Bu ayet-i kerimede Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:

"Tanrıdan çekinenler, şeytanın bir vesvesesine uğradılar mı düşünürler, bir de bakarsın ki doğru yolu görmüşler bile."

Elbette bu ayette işaret edilen günahtan kurtulma, genel an­lamdaki ma'sumiyet değildir. Bu yüzden Allah-u Teâlâ'nın belli bir halde kullarına ihsan eylediği bu geçici günahtan korunma, sebebi olan takva var olduğu sürece var olur; sebebi olan takva yok olursa o da yok olur. Bir kulun takvası olmasa elbette Allah-u Teâlâ onu korumayacaktır. Ama Allah'ın kendisi seçtiği İmam, asla takvadan ayrılamaz. Bu yüzden devamlı olarak Allah'ın emri ile Ruh'ul kudus aracılığıyla her türlü pisliklerden ve günahlar­dan korunur. Kur'an-ı Kerim'de zikredilen Hz. Yusuf un kıssası da bu ilahi inayete bir örnektir. Allah-u Teâlâ Yusuf sûresinin 24. ayetinde bu konu hakkında şöyle buyuruyor:

"Andolsun ki kadın, ondan murâd almayı iyice kurmuştu, eğer rabbinin burhanını görmeseydi Yusuf da onun hakkında niyetini bozardı, işte biz ondan çirkin ve kötü şeyleri böylece giderdik, çünkü şüphe yok ki o, gönlünü bize bağlamış kullarımızdandı."

Bazı tefsir yazarların yazdığı gibi Hz. Yusuf -haşa- zina yap­mayı kastetmemişti; Allah'ın Peygamberler'! böyle kötü fiillerden uzaktırlar. Aksine eğer gerekirse o kadını vurup defnetmeyi kas­tetmişti, fakat Allah-u Teâlâ böyle bir hataya da düşmekten onu korudu. Çünkü eğer onu vursaydı, fuhuşla suçlanmasına ve leke­lenmesine bir sebep olacaktı. Allah-u Teâlâ bundan da Hz. Yu­suf u korudu.

Şia Hz. Resulullah (s.a.a)'den sonra ma'sum İmamların on iki kişi olduğuna inanmaktadır. Daha önce naklettiğimiz gibi, Ehl-i Sünnet alimlerinden bazıları Ehl-i Beyt İmamlarının isimlerini içeren hadisleri nakletmişlerdir.

Buharî ve Müslim ise kendi sihahlarında İmamların on iki kişi olduklarını ve hepsinin de Kureyş'ten olduklarını nakletmişler­dir. (1)

Bu hadisler ancak İmamiyye Şia'sının inandığı Ehl-i Beyf İmamlarına yorumlanınca doğru bir anlam kazanıyor. Ama Ehl-i sünnet'e gelince onlar henüz kendi sihahlarında nakledilen on iki İmamın kimlerin olduğu hususunda doğru bir cevap bulamamış­lardır.

l- Sahih-i Buhari, c. 8, s. 127 Sahih-i müslim, c. 6, s. 3.

Sünnet-i Nebevi

Şia'ya göre İslami hükümlerin Kur'an'dan sonra ikinci temel kaynağı sayılan sünnet, Resulullah'ın dediği, yaptığı ve açıkladığı şeylerdir. Şia'ya göre ashabın yaptığı dediği ve açıkladığı şeyler Resulullah'ın sünnetine aykırı değilse, ittiba edilebilir. Ama eğer Resulullah'ın sünnetine aykırı bir uygulama ise kesinlikle kabul edilemez. Bu hususta "Ashabım yıldızlar gibidir." anlamındaki hadisleri de uydurma olarak kabul etmektedirler. Ehl-i sünnet sünnet-i nebeviye raşid halifelerin sünnetini de eklemektedir. Hatta bazıları tüm ashabın sünnetini de sünnet-i nebeviye ilave etmektedir. Ama Şia'ya göre sünnet sadece Peygamber ve Ehl-i Beyt İmamları ile sınırlıdır. Ehl-i Beyt İmamlarının sünneti de hakikatte Resulullah'ın sünnetidir. Zira İmamlar tüm ilim ve bil­gilerini Peygamber'den miras almışlardır. Nebevi ilimler îmami ekole miras olarak kalmıştır. Prof. Dr. Ticani Sünnet-i Nebevi hakkında şöyle diyor:

"Sünnet-i Nebevî Resulullah (s.a.a)'in dediği, yaptığı ve açıkla­dığı şeylere denir. Sünnet-i Nebevi Müslümanlar nezdinde, hü­küm, ibadet ve inançlardan sonra gelen ikinci kaynağı konumun­dadır. Ehl-i Sünnet Sünnet-i Nebeviye, Hulefâ-i Raşidin yani Ebu Bekir, Ömer, Osman ve Ali (a.s)'nin sünnetini de eklemektedirler. Bunu da naklettikleri şu hadise dayandırmaktadırlar:

"Benim ve benden sonraki hidayete ermiş raşid halifelerin sün­netine uyunuz, ona azı dişlerinizle sımsıkı bir şekilde sanlınız. (1)

Bu hususta onların, Resulullah (s.a.a)'ın menettiği ama Ömer'in sünnet haline getirdiği teravih namazına(2) sarılmaları en büyük örnek teşkil etmektedir.

Bazıları Rasûlallah (s.a.a)'ın sünnetine istinasız tüm sahabele­rin sünnetini de eklemektedirler. Bunun delilinin de nakledilen şu hadisin olduğunu söylemekteler:

"Ashabım yıldızlar gibidir; hangisine uysanız hidayet bulursu­nuz." Ve "Ashabım ümmetimin eminleridir." (3) ,, İnkar edilmesi mümkün olmayan hakikat şudur ki, "Ashabım yıldızlar gibidir" hadisi Ehl-i Beyt hakkında rivayet edilen şu ha­dis karşısında uydurulmuş bir hadistir:

1- Müsned-i Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 126.

2- Sahih-i Buhari, c. 7, s. 99, "Allah'ın emri için gazab ve şiddetin caiz ol­duğu yerler" babına bakınız.

3- Sahih-i Müslim. Fezâil-us Sehabe babı ve Müsned-i Ahmed b. Hanbel, c. 4,s.398.