Dərs vəsaiti kimi tövsiyyə edilib. 3-cü nəşr Moskva: Akademik Layihə

Daxili və xarici sosial iş nəzəriyyəsində sosial iş prinsiplərinə yanaşmada əsas istiqamətlər:

1. Xaricdə sosial iş təcrübəsi sosial reallığın modifikasiya formasıdır, buna görə də onun prinsipləri dəyişikliklərə yönəlmiş təcrübələrdən üstündür.

Rusiyada sosial iş konseptual bir reallıq kimi başa düşülür, buna görə ən əhəmiyyətli əlaqələri müəyyənləşdirmək üçün istifadə olunan prinsiplər təsviri və proqnozlaşdırıcı yönümlü istiqamətə malikdir. Buna görə sosial iş prinsiplərinin strukturunda prioritet fəlsəfə və sosial elmlərin prinsiplərinə verilir. Sosial iş nəzəriyyəsinin biliksəl tendensiyaları onun idrakının inteqrativ birliyi ilə əlaqələndirilir. Bu yanaşmalar kontekstində bəzi tədqiqatçılar sosial iş prinsiplərini ümumi fəlsəfi prinsiplərə, sosial elmlərin ümumi prinsiplərinə, spesifik prinsiplərə bölürlər. Öz növbəsində sosial iş prinsipləri məzmunlu , psixoloji-pedaqoji, metodik və təşkilat prinsiplərinə ayrılır.

2. Xaricdə sosial iş prinsipləri tarixi inkişaf nəticəsində onun nəzəriyyəvə təcrübəsinə yanaşmada vahid prinsiplərə çevrilmiş sosial iş məktəblərinin istiqamətlərini əks etdirir.

Rusiyada, tarixi səbəblərə görə, sosial iş yanaşmaları arasında nəzəri plüralizm yoxdur. Onun ideologiyası rəsmi qanunlar və qaydalar çərçivəsində inkişaf edən sosial iş təcrübəsinin mərkəzləşdirilməsi mövqelərin plüralizasiyasına qatqı vermir. Beləliklə, sosial iş prinsipləri dövlət konsepsiyalarının qurulmasını əks etdirir.

3. Xaricdə sosial işin demokratik və humanist idea fəlsəfəsinin lazımlı xüsusiyyətləridir, onlar vətəndaş cəmiyyətinin ictimai şüurunun səviyyəsini əks etdirirlər. Humanist prinsiplər peşəkar fəaliyyətin aktivləşdirilməsinə, sosial işlərdə yeni yanaşmaların təşkilinə yönəldilmişdir.

Rusiyada sosial iş ideologiyasının uzaq perspektivi kimi çıxış edən vətəndaş cəmiyyətinin ideya və prinsiplərinin idxal prosesi mövcuddur. Buna görə də, bu prinsiplər, sosial işin nəzəri yanaşmalarında bəzi təfsilatlar taparaq, geniş təcrübə əldə edə bilmirlər. Bu tendensiya ictimai elmlərin prinsiplərini və dünya ictimaiyyətində qəbul edilmiş sosial işçilərin konkret prinsiplərini birləşdirən yanaşmalarla aydın şəkildə nümayiş etdirilir. Belə yanaşmalarda sosial iş prinsipləri ümumi fəlsəfi prinsiplər, sosial-siyasi, təşkilati, psixoloji-pedaqoji və spesifik prinsiplərə bölünür. Bir sıra xüsusi prinsiplər əhaliyə sosial xidmətlərin göstərilməsi sahəsində, o cümlədən: universal hüquq prinsipi, sosial hüquqların qorunması prinsipi, sosial cavab tədbirləri, profilaktik fokus, müştəriyə mərkəzləşmə, özünə inam, sosial resursların maksimuma çatdırılması, məxfilik, tolerantlıq prinsipi kimi həyata keçirilir.

Fərqli paradiqmaların xüsusiyyətləri xarici sosial iş nəzəriyyəsində sosial-psixoloji bilik sahələrinin praktik konsepsiyalarından, məsələn, "burada və indi" prinsipi kimi prinsiplərin əks olmasıdır. Rusiya təcrübəsində psixoloji və pedaqoji idrak sahəsində nəzəri prinsiplər, məsələn, "fərdi yanaşma prinsipi" üstünlük təşkil edir.

Konkret olaraq sosial iş prinsipləri aşağıdakı qruplara bölünür:

1) sosial bilik və praktiki istiqamətlərdə sosial iş strategiyalarını əks etdirən ümumi prinsiplər ; 

2) nəzəri məktəblərə və istiqamətlərə xas olan konseptual prinsiplər ; 

3) müxtəlif səviyyələrdə qarşılıqlı fəaliyyət prosesində həyata keçirilən operativ və ya örtük prinsiplər ; 

4) cəmiyyətdə müəyyən bir vəzifə yerinə yetirən sosial işçinin mənəvi vacibliyini əks etdirən etik prinsiplər . Müxtəlif istiqamətlərdə və məktəblərdə bu prinsiplər öz tipologiya və təsnifatlarına malik ola bilər.