Dış lastik bak lastik

Diez, Ernst (d. 27 Temmuz 1878, Lölling, Kârnten, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - ö. 1962, Viyana, Avusturya), Avusturyalı sanat tarihçisi. İstanbul Üniversitesi'nde sanat tarihi eğitimini başlatmıştır.

Graz ve Viyana üniversitelerinde arkeoloji ve sanat tarihi öğrenimi gördü, Strzygovvs- ki'nin ve Gurlitt'in öğrencisi oldu. Graz Üniversitesi'nde doktorasını tamamladıktan (1902) sonra 1903-04 yıllarında Roma'ya ve İstanbul'a giderek mesleki araştırmalarda bulundu. 1905'te asistan olarak Viyana'daki Avusturya Sanat ve Endüstri Müzesi'ne girerek 1907'ye değin orada, 1908-11 arasında da Berlin Müzesi'nde çalıştı. Bu arada Hindistan, İran, Mısır ve Anadolu'da inceleme gezileri yaptı. 191 l'de asistan olarak girdiği Viyana Üniversitesi'nde 1918'de doçentliğe, 1924'te de profesörlüğe yükseldi, iki yıl sonra, aldığı bir çağrı üzerine ABD' de Pennsylvania Üniversitesi'ne gitti. 1930- 3 l'de Uzakdoğu'da araştırmalar yaptı. 1939'da Viyana Üniversitesi'ne döndü.

1943'te İstanbul Üniversitesi'nin çağrılısı olarak İstanbul'a gitti, bir sanat tarihi kürsüsü kurdu ve eğitime başladı. Bu dönemde çalışmalarını Türk sanatı üzerinde yoğunlaştırdı. 1946'da Türk Sanatı adlı kitabı yayımlandı. Aynı kitap, onun yanında yetişen Oktay Aslanapa'nın yaptığı eklerle genişletilmiş olarak 1955'te bir kez daha basıldı. Diez, İstanbul Üniversitesi'nde çalıştığı sürece Türkiye'de bilimsel yönteme ve karşılaştırmaya dayanan bir sanat tarihi anlayışının yerleşmesi için çaba gösterdi. İslam Ansiklopedisi'nin yayın kurulunda da çalıştı. 1948'de Viyana'ya döndü ve çalışmalarını ölümüne değin orada sürdürdü. Diez'in öbür önemli yapıtlarından bazıları Die Kunst der islamischetı Völker (1917; Müslüman Halkların Sanatı), Churasani- sche Baııdenkmâler (1918; Horasan Yapıtları), Alt-Konstantinopel (1920; Eski Kons- tantinopolis), Einführung in die Kunst Osta- siens (1924; Doğu Asya Sanatına Giriş), Kunst des islam (1925; H. Glück ile birlikte, İslam Sanatı), Indian Influence in Persian Art (1929; İran Sanatında. Hint Etkileri), Persian Architecture (1935; İran Mimarlığı),

135 difenbahya

Iranische Kunst (1944; İran Sanatı), Karaman Devri Sanatı (1950; O. Aslanapa ve M.M. Koman ile birlikte), Indische Kunst, Islamische Kunst (1960; Hint Sanatı, İslam Sanatı) adlı kitaplardır.

Diez, Friedrich Christian (d. 15 Mart

1794, Giessen, Hessen-Darmstadt - ö. 29 Mayıs 1876, Bonn), Alman dilbilimci. Roman dillerinin ilk temel çözümlemesini yaparak karşılaştırmalı dilbilimin önemli dallarından birini kurmuştur.

Öğrencilik yıllarında İtalyan şiirine derin bir ilgi duyuyordu. 1818'de Alman şair Goethe'ye yaptığı ziyaret onu etkileyerek Provans edebiyatı üzerine çalışmaya başlamasına yol açtı. 1822'de Bonn Üniversitesi'nde ders vermeye başladı. İlk önemli yapıtlarını da bu sırada yayımladı. Bunlardan biri trubadur şiirini (1826), öbürüyse trubadurların yaşam ve yapıtlarım (1829) ele alıyordu. Diez, 1830'da Bonn Üniversitesi'n- de' modern edebiyat profesörü olduktan sonra giderek Roman dilleri üzerine daha genel çalışmalara yöneldi. Bu çalışmalarının sonucunda Grammatik der romanischen Sprachen (1836-44, 3 cilt; Roman Dilleri Dilbilgisi) ve Etymologisches Wörterbuch der romanischen Sprachen (1853, 2 cilt; Etimolojik Roman Dilleri Sözlüğü) adlı iki önemli yapıtını kaleme aldı. Diez'in Roman dilleri konusundaki çalışmaları, Jacob Grimm'in Germen dilleri alanında gerçek- leştirdikleriyle karşılaştırılabilir.