Vitaminlər insanların qidalanmasında əsas qida maddələrinə (kar-bohidrat, yağ, zülal və mineral maddələr) nisbətən cüzi miqdarda tələb olu-nan, müxtəlif kimyəvi tərkibə və quruluşa malik üzvi birləşmələr qrupu-dur. Vitaminlər, əsasən bitkilər, mikroorqanizmlər və qismən heyvanlar tərəfindən sintez olunan bioloji fəal maddələrdir. Orqanizmin həyat fəaliy-yəti və maddələr mübadiləsinin normal getməsi üçün vitaminlərin olduqca böyük əhəmiyyəti var.
Hazırda 30-a qədər vitamin və vitaminəbənzər maddə məlumdur. Müasir dövrdə ərzaq məhsullarının qidalılıq dəyərini artırmaq məqsədilə onları süni olaraq vitaminləşdirirlər. Son illər süni surətdə vitaminləşdiril-miş qənnadı məmulatı, süd, marqarin və digər məhsulların istehsalı xeyli artırılmışdır.
Vitaminlər suda və yağda həll olmasına görə 2 qrupa bölünür.
Suda həll olanlar – B1, B2, B6, PP, B3, B12, B9, H, C, P, B15 və s. 32
Yağda həll olanlar – A, D, E, K.
Əsas vitaminlərlə yanaşı yeyinti məhsullarında vitaminəbənzər maddələrdən orot və lipoy turşuları, xolinxlorid, U vitamini, polidoymamış yağ turşuları da vardır. Bu maddələr vitaminlərə xas olan bütün xassələrə malik olmasalar da gündəlik qidanın tərkibinə mütləq daxil edilməlidir.
Dostları ilə paylaş: |
