Əl-Mizan Təfsiri Allame Məhəmməd

"Bütün xeyrlər yalnız Sənin əlindədir. Həqiqətən Sən, hər şeyə

güc çatdıransan" "Xeyr" sözünün semantik quruluşunda "seçmə"

mənas(n)ı vardır. Biz bir şeyi "xeyr" olaraq adlandırarkən, əvvəlcə

onu başqa bir şeylə müqayisə etmiş və bu müqayisə etmədə ikisindən

birini seçməyi məqsəd qoymuşuq. Nəticədə birini seçərik. İşdə bu

seçdiyimiz "xeyr"dir. Biz onu, istədiyimiz və məqsəd qoyduğumuz şeyi

əhatə etdiyi üçün seçmişik. Bu halda bizim istədiyimiz, gerçək mənada

xeyrdir. Əgər biz onu, başqa bir şey üçün istəsəydik, istədiyimiz

o başqa şey, gerçək xeyr olardı. Başqasının xeyr olması da,

onun xeyr olması baxımından söz mövzusudur. Bu halda gerçək xeyr,

özü etibarıyla istənən şeydir. Xeyr olaraq adlandırılması,

başqasıyla müqayisə edildiyində istənən şeyin o olmasından ötəri

456 ............................................................. əl-Mizan Fi Təfsir-el Quran - c.

dır. Varlıqlar içində birini seçmək istədiyimiz və bu seçkimizdə

tərəddüdə düşdüyümüzdə, artıq o şey "seçilmiş" xüsusiyyətini qazanar.

Görüldüyü kimi, bir şey başqa bir şeylə müqayisə edilib bu şeyə

görə daha təsirli hesab edildiyindən ötəri seçilər, buna görə

"xeyr" adını alar. Bundan ötəri "xeyr"in mənasında başqasına

nisbət mənas(n)ı da vardır. Bu nöqtədən hərəkətlə bəzilər: Bu söz

Adı tafdil kipindendir və əsli də "ahyar"dır demişlər. Halbuki bu

söz 'adı tafdil' kipinden deyil. Yalnız, əlaqədar olduğu mövzunun

tafdil mənas(n)ı ilə bir üst-üstə düşməsi sözkonusudur. Sırf bundan do-

layı da, efalı tafdil haqqında olduğu kimi başqasıyla semantik olaraq

elin idili olduğu fərz edilər. Ərəblər: "Zeyd Əmrdən daha üstündür"

"Zeyd ikisindən üstün olandır" deyərlər. Necə ki: "Zeyd Əmrdən

xeyirlidir və "Zeyd ikisindən xeyirli olanıdır" deyərlər.

Əgər "xeyr" sözü "tafdil" kipinden olsaydı, bu kipten gələn

digər sözlər üçün etibarlı olan çəkiliş qaydaları ona da tətbiq olunardı.

Sözgəlişi: üstün, efadil, fudla, fudlayat" deyilir. Ancaq "xeyir"

sözü bu tərz bir çəkilişə təbii/tabe deyil. Tam tərsinə xeyir, hiyeret,

ahyar və hayrat" deyilir. Şeyx, şeyhet, eşyah və şeyhat" kimi. O

halda xeyir sözü, sifəti müşebbehe kipindendir.

Bu çıxarsamamızı dəstəkləyən xüsuslardan biri də, "xeyir"

sözünün, "tafdil" kipinin təmin etdiyi mənanın ifadə edilməsinin

doğru olmadığı bir sıra yerlərdə istifadə edilməsidir. Məsələn bu ayə:

"Də ki: Allahın qatında olan, əyləncədən... xeyirlidir." (Cümə,

11) Əyləncədə əsla "xeyr" yoxdur. Bu səbəbdən "tafdil" kipi burada

bir məna ifadə etməz. Bu və bənzəri ifadələrdən sıyrılmaq üçün,

sözün "tafdil" kipinin təmin etdiyi mənadan uzaqlaşdığı və mücərrədləşdirildiyi

bəhanəsini irəli sürənlər olmuşsa da, bunun belə olmadığı

açıq-aşkar ortadadır. Doğrusu "xeyr" sözü yalnız "seçmə"

mənasını ifadə edər. Əleyhdar olaraq müqayisə edilən şeyin də,

xeyrdən bir şey ehtiva etməsi, buna mövzu olan yerlərin ümumi xüsusiyyətləridir.

Al/götürü İmran Surəsi 28-32 ........................................................................................ 457

İndiyə qədər edilən şərhlərdən bu ortaya çıxır: Uca

Allah, mütləq olaraq "hayır/hayırlı"dır. Çünki hər şey sonun da

gedib ONA söykən/dözər. Hər şey ONA dönər. Hər şey ONU istər, ONU

məqsədlər. Ancaq Qurani Kərim, "xeyr" sözünü, ONunla əlaqədar

olaraq, digər gözəl adlarından biri kimi istifadə etməz ONU bir xarakterizə etmə

olaraq istifadə edər. Bu ayələrdə olduğu kimi: "Allah, daha xeyirlidir

və daha davamlıdır." (Taha, 73.) "Bir-birindən ayrı bir çox Rəblər

mi daha xeyirlidir, yoxsa kahhar olan bir tək Allahmı?" (Yusuf,

39.)

Bəli "xeyr"in izafet tərkibi tərzində, bir növ ad olaraq istifadə edilməsi

bir gerçəkdir. Bu ayələrdə olduğu kimi: "Allah ruzi verənlərin

xeyirlisidir." (Cümə, 11.) "Və O hökm edənlərin xeyirlisidir." (Ə'RAF,

87.) "O, ayırt edənlərin xeyirlisidir." (Ən'am, 57.) "O, kömək edənlərin

xeyirlisidir." (Al/götürü İmran, 150.) "Allah, nizam quranların xeyirlisidir."

(Al/götürü İmran, 54.) "Sən açanların xeyirlisisən." (Ə'RAF, 89.) "Sən bağışlayanların

xeyirlisisən." (Ə'RAF, 155.) "Sən varislərin xeyirlisisən."

(Ənbiya, 89.) "Sən konuklayanların xeyirlisisən." (Mu'minun, 29.)

"Sən mərhəmət edənlərin xeyirlisisən." (Mu'minun, 109.)

Yuxarıda təqdim etdiyimiz ayələrdəki istifadənin ortaq nöqtəsi,

"xeyr" sözünün semantik quruluşunda olan "seçmə" mənasının

göz qarşısında saxlanılmış olmasıdır. Yoxsa, bu söz, uca

Allahın bir adı olaraq istifadə edilmiş deyil. Bu adın istifadə edilmiş

olmaması, uca Allahın, başqasıyla müqayisə edilməkdən və bu müqayisə

nəticəs(n)i seçilmiş olmaqdan münəzzəh olduğunu vurğulamaq

məqsədinə istiqamətlidir. Bütün üzlər ONun qarşısında əyilib boyun

bükmüşdür. İzafet tərkibi və nisbət tərzində bir adlandırma,

eyni şəkildə ge-rektiğinde bu tərz bir xarakterizə etməyə getmə ola bilər.

Bunun hər hansı bir sa-kıncası yoxdur.

"Xeyr yalnız sənin əlindədir." cümləsi xeyirin tam uca Allah'

ın yoxlamasında olduğunu göstərər. Bunu "xeyr" sözünün başındakı

hərfi tərif olan "əlif və lam" hərfindən və eyni zamanda

cümlədə "xəbər" funksiyasını görən "zərf"in (biyedike) önə alınmış ol

458 ............................................................. əl-Mizan Fi Təfsir-el Quran - c.

masından qəbul edirik. Bu səbəbdən, ifadədən bu mənas(n)ı əldə etmiş

olarıq: İstənən hər xeyirin vəziyyəti sənin əlindədir. Onları verən,

bəxş edən sənsən.

Bu səbəbdən bu cümlə əvvəlki cümlələrin səbəbləndirilməsinə

istiqamətlidir. Bunu söyləyərkən: "dilədiyinə mülkü veririsin…" deyə

başlayan ifadələri nəzərdə tuturuq. Bu səbəbləndirmə daha xüsusi

xüsusiyyətli bir mənanın, özüylə birlikdə başqa mənaları da

əhatə edən ümumi bir ifadəylə səbəbləndirməsi növündəndir.

Bununla, uca Allahın bəxş etdiyi xeyiri nəzərdə tuturuq ki mülk və

izzətdən daha geniş əhatəlidir. Bu xüsus açıqdır.

Mülkün verilmiş olması ilə əziz etmənin Allahın əlində olan

"xeyr" ilə səbəbləndirilmiş olması, ifadə tərzi baxımından normal

olduğu kimi mülkün çəkib alınması ilə zəlil etmənin də bununla

səbəbləndirilməsi normaldır. Çünki bu ikisi pis olmasına pisdirlər,

ancaq pislik xeyirin olmamasından başqa bir şey deyil.

Bu halda mülkün alınması, əziz və şərəfli qılınmışlığın olmamasından

başqa bir şey deyil. Bu səbəbdən hər xeyirin uca Allah'

a söykən/dözməsi, hər xeyrdən məhrumluğun da ONA söykənilməsini

tələb edir. Heç şübhəsiz, uca Allahdan uzaq sayılması,

sürgün edilməsi lazım olan, qulların hərəkətlərinin əskiklikləri və günahlarının

çirkinlikləri kimi ONA yaraşmayan xarakterizə etmələrdir. Burada ancaq

üzüstə köməksiz buraxmaq və müvəffəqiyyət verməmək və lazımlı

öncülleri hazırlamamaq ONA nisbət edilə bilər. Ki bu xüsusla əlaqədar

şərhlərdə ol/tapıldıq.

Qısacası, mülk və izzət, mülkün alınması və zillət kimi tekvini=

varoluşsal xeyr və şər vardır. Varoluşsal xeyr, Allahın verdiyi

müsbət bir faktdır. Varoluşsal pislik (şər) isə, yalnız xeyirin verilməyişindən

ibarətdir. Bu səbəbdən, bu mənada şərin uca Allaha

nisbət edilməsinin bir qorxusu yoxdur. Çünki "xeyir"in maliki Odur

və ONdan başqa kimsə xeyirə sahib deyil. Əgər hər hansı bir

kimsəyə xeyrdən bir şey versə, əmr ONundur. Tərif də ONA özgüdür.

Əgər verməzsə və ya xeyiri maneələrsə ONdan başqa kimsə

Al/götürü İmran Surəsi 28-32 ........................................................................................ 459

nin ONun üzərində haqqı olmadığı üçün ONU məcbur edə bilməz. Bu səbəbdən

xeyr verməyişi haqsızlıq olaraq qiymətləndirilə bilməz. Ayrıca ONun

xeyiri verməs(n)i də verməyişi də, kainatın kiçik parçalarının fəaliyyətlərinə

suveren olan nizamın islahı üzərində təsirli olan ümumi məsləhətlərlə

elin idilidir.

Bunun yanında, bir də qanuni sahəs(n)i maraqlandıran xeyr və şər vardır.

Bunlar, itaət və üsyan növlərindən ibarətdirlər. Bunlar, seçiminə

söykən/dözməsi səbəbiylə insandan qaynaqlanan hərəkətlərdir. Bu baxımdan,

söz mövzusu hərəkətlər, insandan başqasına qətiliklə nisbət edilməzlər.

Söz mövzusu hərəkətlərin gözəl və ya çirkin meydana gəllərinin altında da insana

istiqamətli bu nisbət yatar. Əgər bu hərəkətlərin sergilenişlerinin gerisində,

insanın seçkis(n)i fərz edilməsəydi çirkin və ya gözəl olaraq

xarakterizə edilməzdilər. Bu səbəbdən, bu baxımdan söz mövzusu hərəkətlər uca

Allaha nisbət edilə bilməzlər. Ancaq Uca Allahın, bunları tələb edən

məsləhətlərə insanı müvəffəq etməsi və ya müvəffəq etməməsi

başqa [yalnız tofiq verib verməmə şəklində Allaha nisbət edilə bilərlər.]

Artıq bu xüsus diqqətə çarpanlıq qazanmışdır: Xeyr tamamilə Allahın

əlindədir. Universal nizam buna söykənən olaraq hər cür mövcudluğu,

məhrumluğu, xeyr və şəri əhatə edərək işlər.

Bəzi təfsir alimləri demişlər ki: "Xeyr sənin əlindədir."

ifadəsində, qısaca ifadəyə dönük bir hazfetme söz mövzusudur.

Bu səbəbdən ifadənin təqdiri bucaqlımı

belədir: "Xeyr və şər sənin

əlindədir." Necə ki bənzəri bir şərh: "Sizi istidən qoruyacaq

paltarlar." (Nəhl, 81.) ifadəsi üçün də irəli sürülmüş və cümləyə

təqdiri olaraq "və soyuqdan" qeydi düşülmüşdür.

Əslində bütün bunların səbəbi, mutəzilə məktəbiylə eyni paralelə

düşməkdən qaçınmaqdadır. Çünki mutəzilə məktəbinin yanaşmas(n)ı,

pislikləri uca Allaha söykəməmə şəklindədir. Əslində, bu

təfsirçilərin yanaşmas(n)ı, Allahın kəlamına qarşı cəsarətdə ol/tapılmaqdan

başqa bir şey deyil. Və belə bir siretin izahı mümkün

deyil. Hərçənd mutəzilə məktəbinə mənsub alimlər pisliklərin yü

460 ............................................................. əl-Mizan Fi Təfsir-el Quran - c.

ce Allaha nisbət edilməsini mütləq olaraq və bir vasitə vasitəsiliylə

də olsa rədd etməklə bir səhv işləmişlər, ancaq onların bu səhvindən

ötəri yuxarıda ki qəribə qiymətləndirməyi haqlı göstərmək

də mümkün deyil. Daha əvvəl bu mövzuya toxunmuş və işin əslini

ortaya qoymuşduq.

"Həqiqətən sən hər şeyə güc çatdıransan." Bu ifadə "xeyir"in uca

Allahın əlində oluşunu səbəbləndirməyə, izah etməyə istiqamətlidir.

Çünki hər şeyə mütləq olaraq qədr olmaq, heç kimin hər hansı

bir şeyi ONun müqtədir etməsi olmadan edə bilməməsini tələb edir.

Əgər bir kimsə, gücünü uca Allahın müqtədir etməsinə

söykəmədən bir şey edə bilsə, bu deməkdir ki, onun güc

çatdırdığı şey uca Allahın gücünün tutumunun xaricindədir. Bu

vəziyyətdə uca Allahın -haşa- hər şeyə qədr olmadığı ortaya çıxar

-ki Uca Allah belə bir xarakterizə edilmədən münəzzəhdir- Uca Allahın

qüdrəti bu genişlikdə və bu sərhədsiz tutumda olduğuna görə ağla

gələ biləcək hər cür xeyr ONun gücü daxilindədir. Yenə başqalarının

bəxş etdiyi hər cür xeyr də ONA nisbət edilər. ONun əlində

olduğu qəbul edilir. Onlar da digərləri kimi ONA aiddirlər. Bu halda

istisnasız bütün xeyr növləri ONun əlindədir. "Xeyr yalnız sənin

əlindədir." ifadəsində ki məhdudlaşdırma, bunu ifadə etməkdir.

(Al/götürü İmran / 27) "Gecəni gündüzə qatarsan, gündüzü də gecəyə qatarsan."

Ayənin orijinalında keçən "tulicu" sözünün kökü, "girmə" mənasını verən

"vuluc" sözüdür. Aydın olduğu qədəriylə bəzi alimlərin də

ifadə etdikləri kimi gecənin gündüzə və gündüz gecəyə

girdirilməsindən məqsəd, bir il boyunca gecə və gündüz müddətində

meydana gələn dəyişikliklərdir. Burada da yer üzü boyunca bölgə

və məkanların genişliyi əsasdır. Ayrıca günəşin eğiminde bir sıra

dəyişikliklərin olması əhəmiyyətli rol oynayar. Bunun sonunda günlər

uzanmağa, gecələr də qısalmağa başlar. Bu gecənin gündüzə

girməsidir ki qışda/qışın başlanğıcından yazın başlanğıcına qədər belə

davam edər. Yaz mövsümünün başlarından qışda/qışın başlarına qədər

isə, gecələr uzanmağa gündüzlər qısalmağa başlar. Bu təbii

inkişafların bütünü şimal qütbündə yaşanar. Cənub qütbündə isə,

Al/götürü İmran Surəsi 28-32 ........................................................................................ 461

qütbündə yaşanar. Cənub qütbündə isə, şimal qütbündəki inkişafların

tərsi istiqamətdə inkişaflar yaşanar. Bu səbəbdən bir qütbdə

yaşanan uzanma, o biri qütbdə qısalma olaraq yaşanar. Bu halda

uca Allah davamlı olaraq gecəni gündüzə, gündüzü də gecəyə girdirməkdədir.

Ekvator xəttindəki və qütblərdəki gecə və gündüz

bərabər olma vəziyyətinə gəlincə bu bizim hissimizə söykənən bir şeydir.

Gerçəkdə dəyişmə, davamlı və əhatəlidir.

"Dirini ölüdən çıxararsan, ölünü də diridən çıxararsan." Burada nəzərdə tutulan

kafirin soyundan möminin, möminin soyundan da kafir

kimsənin çıxmasıdır. Çünki uca Allah imanı həyat və nur, küfrü

də ölüm və qaranlıq olaraq adlandırmaqdadır: "Ölü ikən özünü

diriltdiyimiz və insanlar içində getməsi üçün özünə bir nur

verdi-ğimiz kimsənin vəziyyəti, qaranlıqlarda qalıb/qəlib oradan bir çıxış

tapmayanın vəziyyəti kimidirmi?" (Ən'am, 122.)

Bundan daha ümumi bir vəziyyətin nəzərdə tutulmuş olması da

mümkündür. Bitki və heyvan kimi canlıların duyğusuz, cansız

torpaqdan yaradılması, sonra ölüm yoluyla canlıların təkrar torpağa

geri çevirilməsi nəzərdə tutulmuş ola bilər. Çünki uca Allahın

kəlamı, ölünün diriyə, dirinin də ölüyə çevrilməsi ilə əlaqədar dəqiq

və ona yaxın ifadələri ehtiva etməkdədir. Məsələn uca Allah belə

buyurmuşdur: "…sonra bir başqa yaradışla onu tikdik.

Yaradıcıların ən gözəli olan Allah, nə ucadır. Sonra bunun

ardından siz həqiqətən öləcək olanlarsınız." (Mu'minun, 15.) Buna

bənzər bir çox ayə nümunə göstərilə bilər.

Bəzi təbiət alimlərin fikirləri belədir: Ən kiçik canlı növü

olan mikroblara qədər gəlib söykən/dözən həyat, bir mikrobdan o birisinə

sürüb getməkdədir və heç bir surətdə duyğudan məhrum maddəyə

söykən/dözməməkdədir." Bunu söyləyərkən onlar kainatın, varlıqlar aləminin

yaradılmışlığını inkar etməyi məqsəd qoyurlar. Ancaq, konkret

hesab edilən və təcrübələr nəticəs(n)i canlı mikroblar üzərində

sübut edilən ölüm bu fikiri etibarsız etməkdədir; bu səbəbdən həya

462 ............................................................. əl-Mizan Fi Təfsir-el Quran - c.

tın ölümə çevrilməsi aralarındakı əlaqəni ortaya çıxarmaqdadır.

Mövzunun davamı başqa bir yerdədir.

"Gecəni gündüzə qatarsan…" deyə başlayan ayə, uca Allahın

gerçək və varoluşsal mülkü üzərindəki qənaətini betimlemektedir.

Bundan əvvəl iştirak edən: "dilədiyinə mülkü verərsən..." ifadəsi

də, etibarı, sübjektif mülk və ona bağlı faktlar üzərindəki qənaətini

betimlemekteydi.

Hər iki ayədə ilahi qənaətin dörd nümunəs(n)i qarşılıqlı tablo/cədvəllər formasında

gözlər önünə sərilməkdədir. İlk ayədə mülkün bahşedilişi

və geri alınışı gündəmə gətirilmiş, buna qarşılıq ikinci ayədə gecənin

gündüzə və gündüz gecəyə gətirilişi təsvir edilmişdir. Əziz

etmə və zəlil etmə tablo/cədvəlləri əks etdirilərkən qarşı mənzərə olaraq

dirinin ölüdən və ölünün diridən çıkarılışı sərgilənmişdir. Bu tərz bir

sunuş, sanatsal incəliyin diqqət çəkici bir nümunəsini meydana gətirməkdədir.

Hadisələr və faktlar arasında son dərəcə incəlikli bir əlaqə yaradılmaqdadır.

Ki bu xüsus dərhal fərq edilməkdədir. Çünki mülkün

bahşedilişi bəzi fərdlərin geri qalan insanlar üzərində suveren

olmalarının bir formasını ifadə etməkdədir. Bu geri qalanların azadlıqları

və içgüdüsel sərbəstlikləri müəyyən ölçüdə aradan qaldırılıb ortadan

qaldırılır. Bu da eynilə gecənin gündüzə müsəllət qılınmasına,

gündüz diqqətə çarpan və aydın etdiyi bəzi qisimləri bürüyüb aradan qaldırmasına

bənzər. Mülkün alınıb aradan qaldırılması da tərsdən bu nümunəyə bənzər.

Yenə bir kimsənin əziz qılınmasında, adı sanı unudulan və edib

etdikləri bilinməyən bir kimsənin bir şəkildə dirildilməsi deməkdir.

Əgər beləsinə bir əziz etmə olmasa adın və sanın duyul/eşidilməsi

də olmayacaq. Bu da eynilə ölüdən dirinin çıxarılmasına

bənzər. Zəlil etmə də bunun tərsdən nümunəliyini meydana gətirməkdədir.

İzzət və qürurda həyat, zillət və alçaqlıqda ölüm vardır.

Mövzunu başqa bir baxımdan da ələ ala bilərik: Uca Allah,

Quranda gündüzü (nümayişçi) gecəni də (aradan qaldırıcı, silici) bir ayə

olaraq təyin etmişdir. "Gecə ayəsini sildik… gündüz ayəsini ay-

dınlatıcı etdik" (His-rə, 12.) İnsan birliklərində bu diqqətə çarpanlaşma və

Al/götürü İmran Surəsi 28-32 ........................................................................................ 463

silinmə mülkün diqqətə çarpanlaşması və əldən çıxması

şəklində əks olunmaqdadır.

Yenə Quran da həyat və ölüm, elm və güc kimi nəticələndirərin,

faktorların qaynağı olaraq təqdim edilmişdir: "Ölüdürlər, diri deyildirlər,

nə vaxt diriləcəklərinin şüuruna çata bilməzlər." (Nəhl, 21.)

Uca Allah "izzət"i də özünə, elçisinə və möminlərə xas etmişdir.

"...İzzət (güc, qürur və üstünlük) Allahın, ONun Rəsulunun

və möminlərindir." (Munafiqun, 8.) Uca Allah onları "həyat" faktıyla

birlikdə zikr edir. Bu səbəbdən "izzət" və "zillət", insan birlikləri

içində "həyat" və "ölüm"ün göstəriciləri olaraq təqdim edilməkdədir.

Buna görə, üzərində dayandığımız ayələrin ilkində haqqında danışılan

mülkün bahşedilişi və geri alınışı ilə əziz etmə və zəlil etməyə

qarşılıq olaraq ikinci ayədə, gecənin gündüzə girdirilişi və gündüz

gecəyə girdirilişi ilə dirinin ölüdən çıkarılışı və ölümün diridən

çıkarılışı vurğulanmışdır.

Ardından, ikinci ayədə haqqında danışılan: "Sən dilədiyinə hesabsız

ruzi verərsən." xüsus ilə ilk ayədə keçən: "Xeyr sənin əlindədir."

xüsusu arasında bir müqayisə etmə edilir. İrəlidə bununla əlaqədar

şərhlər edəcəyik.

"Sən, dilədiyinə hesabsız ruzi verərsən." Bir az əvvəl işarə etdiyimiz

qarşılıq faktı, "ruzi verərsən" deyə başlayan ifadənin, daha

əvvəl işarə edilən mülk hədiyyəs(n)i, izzətli etmə və gecəni gündüzə

girdirmə vs. xüsusların şərhi olması nəticəsini doğurmaqdadır.

O halda cümlənin atif ədatı ilə ətf edilməsi, şərhə istiqamətli

bir atifdir. Bu səbəbdən xüsusi xüsusiyyətli bir hökmün özündən daha

ümumi xüsusiyyətli olan bir hökmlə açıklanışına istiqamətli bir örnəklə

qarşı-qarşıyayıq. Necə ki: "Xeyr sənin əlindədir." ifadəsi özündən

əvvəlki ifadələr qarşısında belə bir mövqedə idi. Bu vəziyyətdə

belə bir məna əldə etmiş olarıq: Sən yaratdığın varlıqlar üzərində

haqqında danışılan bu qənaətlərdə ol/tapılarsan. Çünki sən, dilədiyinə

hesabsız ruzi verərsən.

464 ............................................................. əl-Mizan Fi Təfsir-el Quran - c.