Emirül-Mü'minin: 7 Emr-i Bi'l-Ma'ruf Ve'n-Neh-Yi Ani'l Münker: 7

Hafaza Melekleri:

Arapça Hafaza, "hafız, ezberleyen, muhafaza eden, koruyan" kelimesinin çoğuludur. Ezberleyenler, muhafaza edip koruyan­lar manasına gelmektedir. Şu halde HAFAZA MELEKLERİ, "muhafaza eden, koruyan melekler" demektir.

Hafaza meleklerinin varlığı âyet ve hadislerle sabittir.

Hafaza meleklerinin bir kısmı, insanı zararlı şeylerden korur. Cenab-ı Hakk şöyle buyurur:

"İnsanın önünde, arkasında kendi­sini Allah'ın emriyle muhafaza eden takipçi melekler vardır.”¹⁶² Bunların sayılan hakkındakesin haber yoktur. Bir kısmı, insanlardan hiç ayrılmaz. İnsanın her türlü fiil, söz ve hallerini yazarlar. Şu ayetler hafaza meleklerinin bu ikinci kısmının varlığını ve vazifelerini açıkça ifade ediyor:

"Halbuki sizin üstünüzde hakiki bekçiler, Allah indinde çok şerefli yazıcılar vardır. Onlar ne yaparsınız bilirler"¹⁶³

"İnsan bir söz konuşmaya dursun. Onun yanında mutlaka hazır bir gözcü vardır" ¹⁶⁴

Hafaza meleklerinin bu yazıcı kısmı kişinin bütün iyilik ve kötülüklerini ya­zarlar. Böylece amel defteri meydana gelir. Ölümden sonra tekrar dirilince bir insanın amel defteri kendisine tak­dim edilip "yaptıklarını burada oku" denilecektir. Cenab-ı Hakk şöyle buyurur

"Oku kitabını. Bugün sana, iyi hesapçı olarak kendi nefsin yeter.”¹⁶⁵

Hafız:

Ezberleyen, muhafaza edip koruyan" manasına gelmektedir. Kur'an-ı Kerim'i ezberleyenlere de hafız denir.

Hadis usûlü İstılahında HAFIZ; Resullullah'ın hadislerini bilen, rivayet yollarına vakıf olan, senedlerini iyice birbirinden ayırabilen, hadis mütehasıslarının sıhhatinde ittifak veya ihtilaf ettiği bütün hadisleri iyice ezberleyen kimsedir. Bu manada hadis hafızı olmak son derece kuvvetli bir ezberle­me kabiliyyeti gerektirir. Son asırlarda hadis hafızı yetişmemiştir. Hadis hafız­larının en değerlisinin, Hicri 233 yılın­da Medine'de vefat eden İmam-i Bağdadi'nin olduğu söylenir.

Kur'an-ı Kerim'i ezberleme mevzu­unda Resullullah'ın birçok teşvikleri olduğu için her asırda Kur'an-ı Kerim'i ezberleyen binlerce hafız yetişmiştir.

Hakem Olayı:

Hz. Ali ile Muaviye arasında ortaya çıkan anlaşmazlık ve ta­raflar arasında meydana gelen Sıffın savaşında, daha fazla müslüman kanı­nın dökülmesini engellemek için ortaya atılan ve İslam tarihinde çok önemli bir yere sahip olan hakem tayin etme ve bu hakemlerin karar vermesi olayıdır.

Bilindiği gibi üçüncü halife Hz. Os­man döneminde fitne uyanmış ve karışıklıklar çıkmıştı. Karışıklıklar Hz. Osman'ın şehadetine kadar büyüdü. Daha sonra Hz. Ali'nin halife tayin edilmesi de olayları yatıştırmadı, aksine yeni bir boyut kazanmasını sağladı. Müslümanların çoğu Hz. Ali'ye biat ettiği halde başta Hz. Aişe, Zübeyr ve Talha gibi cennetlikler ile Şam valisi Muaviye biat etmemişlerdi. Bunlara göre Hz. Osman'ın şehid edilmesi Hz. Ali taraftarlarınca gerçekleştirilmişti. Oysa Hz. Ali, bu olayla en küçük bir ilişkisi olmadığı gibi, kendisi dışında gelişen ve bir grup fitneci tarafından körüklenen karışıklıkların önüne geç­mek İçin de bütün gücüyle çalışıyordu. Buna rağmen bilindiği gibi Cemel Savaşı denilen olayın önüne geçilemedi.

Cemel savaşından sonra Hz. Ali, Mu­aviye'ye elçi göndererek kendisine biat etmesini istedi. Fakat Muviye ve çevresindekiler Hz. Osman'ın intikam­ını alacaklarını söyleyerek elçiyi geri çevirdiler. Bunun üzerine Hz. Ali, Me­dine'deki müslümanlarla danışmalarda bulunarak Muaviye'nin üzerine hareket etti. İki ordu Sıffin denilen ovada kar­şılaştılar. Hz. Ali burada da elçiler göndererek, haftalarca itaat etmelerini istedi. Dört ay kadar süren bu bekleyiş savaşın başlaması ile sona erdi. Hz. Ali taraftarları başlangıçta üstün duruma geçtiler ve hatta Muaviye'nin karar­gahına kadar vardılar. Bu arada Ammar bin Yasir, Veysel Karani gibi büyük şahsiyetlerin şehit olduğu duyuldu. Resulullah'ın:

"Ammar asiler tarafından öldürülecek" şeklindeki hadisini hatır­layan Amr bin el-As, savaştan vazgeç­meyi düşündüyse de Muaviye'nin baskılan sonucu bu karanndan vazgeç­ti. Nitekim savaşın en sıkışık anında Amr bin el-As'ın fikriyle yanlarındaki mushaf sayfalarını mızraklarını takarak saldırıya geçtiler. Bu olay Hz. Ali ordusunda şok etkisi yaptı. Bizzat Hz. de bir süre kararsız kaldı. Bunun bir savaş hilesi olduğunu, karşı taraftakilerin Kur'an'a saygılı, samimi kimseler olmadığmı düşünüyor, fakat ordusununda Kur'an'a karşı saldırıya geçmeyece­ğini biliyordu. Nihayet savaştan vazge­çildi. Hz. Ali çevresidekilerin baskısıyla

Bir barış yöntemine razı olmak zorunda kaldı. İşte hakem olayı diye tarihe geçen fikir bu sırada ortaya atıldı. Buna göre iki taraf da içlerinden razı oldukları birini hakem tayin edecek, bu hakemler Allah’ın Kitabında olan hükümden şaşmamak üzere bir karara varacak ve bu karara herkes uyacaktı.

Nihayet Hakem tayini işi gerçekleşti ve hakemler yetkili olsuklarını gösteren (Hz. Ali ve Muaviye’nin imzaladığı) sayfaları alarak H. 37 (657) senesinin Ramazan ayında bir araya geldiler. Amr bin el-As, Hz. Osman’ın haksız yere öldürüldüğünü ve Muaviye'nin onun celisi ve Kureyş'ten bir kişi olduğununa karşı çıkılmaması gerektiğini ileri sürerken Ebu Musa, Hz. Ali'nin pey­gamber soyundan olduğunu, O'nun damadı olarak hilafete en yetkili kişinin Hz. Ali olduğunu belirtiyordu. Görüşmeler bu kısır döngü içinde kalınca, durumun böyle devam edemeyeceğine hem Hz. Ali'ye, hem de Muaviye'ye biat edilmemesi gerektiğine karar ver­diler. Onlara göre yeni halife müslümanlar tarafından seçilmeliydi. Bu karan insanlara açıklamak üzere dışarı çıktılar. İlk sözü Ebu Musa aldı ve "Biz ümmetin durumunu düşündük ve bir karara vardık. Buna göre hem Hz. Ali'­yi, hem de Muaviye'yi hilafetten uzak­laştırmayı ve ümmetin kendisine bir halife seçmesini uygun bulduk. Sonuç olarak ben, Hz. Ali ile Muaviye'yi gö­revden alıyorum." dedi. Onun ardından minbere çıkan Amr ise, "Ebu Musa'yı duydunuz. O, temsilcisi olduğu Ali'yi görevinden almıştır. Ben de görevden alınan Ali'nin yerine, Muaviye'yi halife tayin ettim" deyince ortalıkta büyük bir şaşkınlık yaşandı. Ebu Musa hemen iti­raz ederek "sen anlaşmaya ihanet ettin facir oldun. Allah seni başarıya ulaştır­masın" dedi ve üzüntü ve utanç içinde orayı terk ederek gidip Mekke'ye yer­leşti. Bundan sonrada insanlardan uzak yaşadı.

Muaviye ise, bu hileli olayı kendisine dayanak yaparak halifeliğini ilan etti. Böylece İslam tarihinde ilk defa çift ha­lifenin bulunduğu bir dönem başladı. Buna rağmen Hz. Ali hiç bir zaman Mu­aviye'nin halifeliğin kabul etmedi ve şehid edilinceye kadar Şam bölgesi dışındaki bütün müslümanlarca halife kabul edildi. Kısaca hakem olayı, Mua­viye'yi haksız bir şekilde halife yap­makla kalmadı, Hz. Hüseyin'in şehade-tine kadar uzanacak olan pek çok acı olayın da bir dönüm noktası oldu. ¹⁶⁶