| Kurân ve Onun Tefsiri Aklın Uzanamayacağı Uzaklıktadır
Gayri Masumlar için Kurân’ı tefsir etmenin imkânsız olduğuna delil olarak zikredilebilecek bazı rivayetlerin zahiri mefhumundan Kurân ve onun tefsirinin her şeyden ziyade aklın ulaşamayacağı uzaklıkta olduğu anlaşılmaktadır.168
Nakledilen rivayetler altı rivayet olarak aşağıdaki şekilde özetlenebilir.
1- İmam Cafer-i Sadık (a.s) bir mektubun zımnında şöyle buyurdu:
“Kurân hakkında sorduğun soruya gelince; bu, senin karışık ve içinden çıkılmaz düşüncelerindendir. Çünkü Kurân, senin söylediğin gibi değil ve işittiğinin manası senin görüşüne aykırı bir şeydir. Ancak Kurân’da ilim ehli olanlara -diğerlerine değil- örnekler vardır. Onlar, Kurân’ı hakkıyla tilavet eder ve Kurân’a iman edip, onu tanırlar. Fakat onlardan başkasına Kurân oldukça müşküldür ve kalplerine yol bulmaktan uzaktır. Bu yüzden Resulullah (s.a.a) şöyle buyurmuştur: Gerçekten hiçbir şey Kurân tefsirinin insanların kalplerinden uzak olduğu kadar uzak değildir. Bu Kurân hususunda (Allah’ın diledikleri hariç) bütün insanlar şaşkınlık içindedirler. Sonra da şöyle buyurdu: “Eğer onu, Resule veya aralarında yetki sahibi kimselere götürselerdi, onların arasından işin içyüzünü anlayanlar, onun ne olduğunu bilirlerdi.”169 Fakat onlardan başkası asla onu bilemez.”170
2- Cabir b. Yezid şöyle der:
İmam Bakır’a (a.s) bir ayetin tefsirini sordum, bana cevabını verdi. Daha sonra ikinci kez aynı ayetin tefsirini sorduğumda bana, bir önce verdiği cevaptan farklı bir açıklamayla cevap verdi. Bunun üzerine “Bu konuda bana başka bir cevap vermiştiniz” dedim. O şöyle buyurdu: “Ey Cabir! Kurân’ın bir batını, bir de zahiri vardır; zahirinin de başka bir zahiri vardır. Ey Cabir! İnsanların aklına Kurân tefsirinden daha uzak bir şey yoktur. Zira bir ayetin başı bir şey hakkında iken sonu başka bir konu hakkındadır. Hâlbuki birbirine muttasıl bir kelamdır ve birçok yönü vardır (Birkaç farklı konuya delalet etmektedir).”171
3- Abdurrahman b. Haccac der ki:
Ebu Abdullah’ın (İmam Cafer-i Sadık’ın) (a.s) şöyle buyurduğunu duydum: “İnsanların aklına Kurân’dan daha uzak bir şey yoktur.”172
4- İmam Muhammed Bakır’ın (a.s) şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
“İnsanların aklına Kurân tefsirinden daha uzak bir şey yoktur. Zira bir ayetin başı bir şey hakkında iken ortası başka bir şey ve sonu da bambaşka bir konu hakkında olabilmektedir.”173
5- İmam Cafer-i Sadık’tan (a.s) şöyle buyurduğu nakledilmiştir:
“Ey Cabir! Kurân’ın bir batını ve batını için bir zahiri vardır. İnsanların aklına ondan daha uzak bir şey yoktur. Zira bir ayetin başı bir şey hakkında iken ortası başka bir şey hakkında ve sonu bambaşka bir konu hakkında olabilmektedir. Bununla birlikte birçok yönü olan bir kelamdır.”174
6- Yine bir rivayete göre İmam Cafer-i Sadık şöyle buyurmuştur:
“İki kişinin üzerinde ihtilaf ettiği hiçbir konu yoktur ki onun temel kuralı Kurân’da bulunmamış olsun; fakat insanların akılları ona ermemektedir.”175
Dostları ilə paylaş: | 
