b) Sözün Ahenk ve Makamını Dikkate Almak
Ayet ve cümlelerin hangi konuyu ifade etme konumunda ve hangi tonda olduğunu dikkate almak, ayet ve cümleler arasındaki bağlantı veya aksini teşhis yollarından biridir. Eğer onların hepsi aynı tonda ve aynı konuyu izah makamında olursa aralarındaki konu ilişkisi anlaşılır. Bu durumda onların ayrı zamanlarda nazil olduğuna dair bir delil bulunmazsa aralarındaki ahenk ve makam birliği onların inişlerinin de bir arada gerçekleştiğine kanıt olacaktır. Eğer onlardaki ahenk ve makam farklı olursa aralarında konu irtibatı veya iniş birliği olmadığı sonucuna varılacaktır. Örnek olarak;
“Ey Ehl-i Beyt! Allah sadece sizden her türlü pisliği gidermek ve sizi tertemiz yapmak istiyor” ayetinin kendisinden önce ve sonrasındaki ayetlerden bağımsız olarak indiğinin delillerinden birisi bu bölümdeki sözün ahengindeki farktır. Çünkü bu ayetin başlangıcı, öncesi ve sonrasındaki ayetlerin ahenginde tehdit, teşvik, teklif ve sorumluluğa dikkat çekme olduğu halde burada sadece tekrim ve teşrif vardır.418
Dostları ilə paylaş: |