8-MAVZU: Rossiya imperiyasining Turkistonda yuritgan mustamlakachilik siyosati. Milliy ozodlik kurashi. Jadidchilik Ajratilgan soat – 2 soat Ko’riladigan savollar rejasi Rossiyaning Turkistonni bosib olishi va Turkistonda mustamlakachilik boshqaruv tizimining vujudga keltirilishi.
XIX asr oxiri XX asr boshlarida Turkistondagi ijtimoiy – siyosiy vaziyat. Jadidchilik harakatining yuzaga kelishi.
Turkiston jadidlari ilgari surgan g’oyalar, ma’rifiy qarashlar va ularning ilg’or, progressiv mazmun – mohiyati.
Darsning maqsadi:Rossiyaning Turkistondagi istilochilik yurishlari, Chorizmning o’lkadagi boshqaruv tizimi,mustamlakachilik siyosati, uning xalqimiz moddiy va ma’naviy madaniyatiga salbiy ta’sirini tushuntirish. Jadidchilikning Turkistonda taraqqiyparvarlik, ilm-fanga rag’bat va dunyoviylikning yangi ko’rinishi sifatida paydo bo’lganligi, jadidlarning xalqimiz milliy uyg’onishining asoschilari sifatida maydonga chiqqanligini, ularning ilgari surgan g’oyalarini tushuntirish.
Seminar mashg’ulotga tayyorgarlik ko’rish uchun metodik ko’rsatmalar: 1-asosiy savol bo’yicha: Turkistonning Rossiya tomonidan bosib olinishi.Toshkent mudofaasi, Turkiston geniral gubernatorligining tashkil topishi. Buxoro amirligi va Xiva xonligining yarim mustamlakaga aylantirilishi. (1.335-347; 2.221-227.)
2-asosiy savol bo’yicha: O’lka iqtisodiyotining Rossiya manfatlariga bo’ysundirilishi. O’lka boyliklarini talash, iqtisodiyotning xom ashyo tizimiga moslashtirilishi. Mustamlakachilarning iqtisodiy, ma’naviy-madaniy siyosati va amaliyoti. (1.345-349; 2.231-236.)
3-asosiy savol bo’yicha: Turkistonda XIX asr oxiri XX asr boshlarida ijtimoiy-siyosiy vaziyat. Ismoilbek Gaspirinskiy va uning jadidchilikka asos solishi. Turkistonda jadidchilikning yoyilishi va sabablari. (1.359-362; 2.243-244.)
4-asosiy savol bo’yicha: Jadidlar ilgari surgan ma’rifatparvarlik, milliy uyg’onish, ozodlik g’oyalarining ahamiyati. Jadidchilikning muntazam madaniy-ma’rifiy harakat sifatida paydo bo’lishi.Jadidlarning asosiy maqsadlari. (1.362-366; 2-244-247.)
Adabiyotlar: O’zbekiston tarixi (Oliy o’quv yurtlarining nomutaxassis talabalari uchun darslik) Toshkent. : O’AJBNT markazi, 2003. 675 b
O’zbekiston tarixi (Oliy o’quv yurtlarining nomutaxassis talabalari uchun darslik)Toshkent. : Iqtisod-moliya, 2006, 520 b.
Sagdullaev A., Aminov B., MavlonovO’., Norqulov N. O’zbekiston tarixi: davlat va jamiyat taraqqiyoti T.: Akademiya. 2000. 271 b.
Ahmadjonov G’. A. Rossiya imperiyasi Markaziy Osiyoda T. 2003. 270 b.
Tarix shohidligi va saboqlari T.:Sharq,.2001.463 b.