Güneşin doğduğu yer, güneş ülkesi anlamına gelen Horasan İslam coğrafyacılarının genellikle anlattıklarına göre doğudan Huttel, Gur ve kısmen Sicistan ( Sistan )



Yüklə 231,2 Kb.
səhifə5/5
tarix29.07.2018
ölçüsü231,2 Kb.
#62145
1   2   3   4   5

SONUÇ

İlk defa Sasaniler tarafından yer adı olarak kullanılan Horasan kelimesiyle Merv, Belh, Herat ve Nişabur gibi dört büyük şehirden oluşan bir bölgenin kaste dildiği görülmektedir. Burada çeşitli irklar hakim olduğu için dini ve dileri farkli olmuştur. Oğuz boylarının bu bölgeye yayıldığını görüyoruz. Horasan bölgesi H.z Ömer zamaninda İslam ordulari tarafindan fethedilmiş. Emevi ve Abbasi valilerinin kendilene idare merkezi olarak Merv şehrini seçmiş olmalarından dolya Horasn ile Merv kelimesi adeta özdeşleşmiştir. Bundan sonar bölgeye valiler Maveraünnehir, Harizm gibi bölgelerin fethedilmesini sürecinde Horasanı merkez edinmişlerdir.

Maverâünnehr’deki Karluk baskısı sonucunda Horâsân bölgesine gelen Oğuz boyları, XII. asırın ikinci yarısında İran’ın siyasî tarihine damgalarını vurmuşlardır. Tarihî bilgilerin tetkikinden anlaşıldığına göre, bu kalabalık kitle ananevî Oğuz teşkilâtına uygun olarak Üç-ok ve Boz-ok zümrelerine ayrılmakta olup, başlannda zengin boy beyleri bulunmaktaydı.

Oğuzlar Merkezî Orta Asya'nın güneyi olan Türk halklarının en sonuncusudur. Onlar Türkmen ve birçok halklara kendi dilini, kültürünü, adetini veren, İslam dinini kabul eden büyük bir Türk milletidir. Rivayete göre, Oğuzhan çok yıl yaşamış, çok ülkeleri fethetmiştir. Onun altı oğlu olmuş ve her birisinin de dört oğlu olup, 24 torunu olmuş. Oğuzhan'ın 24 torununun her biri Oğuz boylarından birer boya başı olup, adlarını vermişlerdir. Türkmen halkının etnik yapısında 24 Oğuz boyundan 12'sinin ismini bulabiliyoruz. Salur, Ersarı, Göklen, Yomut, Alili, Teke, Yazır, Nohur, Yemreli, Sarık, Çovuldur, Eymür ve Iğdir. Moğollardan sonraki Türkmenler her ne kadar farklı boylarla anılsalar da bir çok meselelerde birlikte hareket etmişler. Hiva'da, Buhara'da, İran'da, Afganistan'da yaşasalar daetnik ayrılıkları söz konusu olmamış. Türkmenistan'ın Rusya'ya birleştirilmesinin en önemli zararlarından biri de, önce sadece boy ve kabilelere bölünen bir milletin, bir halkın daha sonra sınırlarla birbirinden ayrılmasıdır.



KAYNAKÇA

ATANIYAZOW, Soltansa, Şecere (Türkmenın Soyağacı), İstanbul, 2010.

AYAN, Ergin Selcuklu Bünyesinde ve Dagılma Dönemınde Oğuzların Yazır Boyu, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Ankara 2012.

…….. Horasan ve Civarındaki Oğuz Boyları (1157-1220), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamiş Doktora Tezi, İstanbul 1998.

CİHAN, Cihad, XIX. Yüzyıl Seyyahlarına Göre Hazar Ötesi Türkmenleri (Sosyal, İktisadi ve Kültürel Durum), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2010.

ÇETİN, Osman, Horasan Küzeydoğu İran’da bir Eyalet, TDV, C. 18, Türkiye Diyanet Vakf, yay, Ankara 2010.

DİNÇ, Ahmet, Ramazan Çakır, Türkmen Kültürü ve Türkmenlerin Sosyo-İktisadi Düşünces, Ayrıkotu Yayınları, İstanbul 2008.

Ebulğazi Bahadur Han “Şecere-İ Telakime”, haz. Zuhal Karği Ölmez, Yayınlayan; Mehmet Ölmez, Ankara 1996.

EKBER N. Necef ve Ahmet Annaberdıyev, Hazar Ötesi Türkmenleri, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2003.

İLLİYEV, Murat, Türk Tarihinda Şecere Geleneği Türkmen Şecereleri Örneği, Ankara Ünversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2010.

……. 1873¬-1924 Türküstan Türkmenlerinde siyasi, sosyal ve kültürel hayat, Ankara Ünversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2003.

KARADAĞ Gülay, Avrupalı Gezgınlerin Seyahatnamelerine Göre 19. Yüzyılnda Batı Türkistan Hanlıkları, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış, Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar 2006.

KAFESOĞLU, İbrahim, “Türkmen Adı, Manası ve Mahiyeti”, Jean Deny Armağanı, Ankara, 1958.

Mahmut Kaşgarlı, Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi, Çev. Besim Atalay, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1992.

Reşidu’d-din Fazlullâh, Cami’ü’t-Tevârîh, Çev. Erkan Göksu, Hüseyin Güneş, Selenge Yayınları, İstanbul 2010.

Saparmurat Türkmenbaşi, Ruhname, Aşkabat, 2001.

SÜMER, Faruk, Oğuzlar (Türkmenler), İstanbul, 1999.

ŞAHİN, Haşim, Yunus, Arifoğlu, Selçuklu Öncesi Dönemde Horasan, (Coğrafi Konum, İktisadi Yapı ve Şehirler) Akademik İncelemeler Dergisi, V/8, Sakarya 2013.

USLU, Recep, Hıcrı I-II. Yüzyılında Horasan, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1997.

YILMAZ VURGUN Seda, Seyahatnamelerin Işığında Ondokuzuncu Yüzyılda Merv Şehri, History Studies Dergisi V/5, Sakarya 2013.



İnternet Adresleri

http://www.geocities.ws/ercanhocaoglu/tm_boylari.html# (21.10.2016).

http://www. http://askabatilk.itgo.com/Hal.htm (21.10.2016).

http://moracalan.blogspot.com.tr/2006_11_01_archive.html (21.10.2016).

http://www.sosyalarastirmalar.com/ Issn: 1307-9581 (21.10.2016).

http://www.turkmencarpets-online.com/salyrreplica2.jpg 21.10.2009.



EKLER

EK 1: 16 ve 20. yüzyıl arasında Türkmen boylarının göçleri.



EK 2: Rus işgali sonrası (1885) büyük Türkmen boylarının dağılımı.



Pierre Galafassi, “Locations of Major Turkmen Tribes (16th to 19th Centuries)”, (Erişim) http://www.turkotek.com/salon_00132/salon.html, 9 Haziran 2010.

EK 3: Horasan ve Şehirleni gösteren harita

EK 4: Türkmen-Salur torbası, XIX. yüzyıl. 17–22 Haziran 1993.117



EK 5: Türkmen-Teke halısı, XIX. yüzyılın ortası.



EK 6: Türkmen-Ersarı halısı, XIX. yüzyılın başı.



EK 7: lbn Havkal'in el-Mesalik ve’l-memiilik adlı eserinde Horasan bölgesini gösteren harita (Süleymaniye Ktp., Ayasofya, nr. 2934, vr. 98-99).



c:\users\juma\desktop\img_2749.jpg

ÖZGEÇMİŞ

KİŞİSEL BİLGİLER

Adı Soyadı

Anna Hudaykulov

Doğum Yeri

Lebap/Türkmenistan

Doğum Tarihi

27.03.1991

Uyruğu

Türkmen

Cinsiyet

Bay

Askerlik Durmu

Tescilli 2010/2012

EĞİTİM BİLGİLER

Üniversite

Afyon Kocatepe Üniversitesi

Fakülte

Fen Edebiyat Fakültesi

Bölüm

Tarih

Lise

23.cü Lise


YABANCI DİL BİLGİSİ

DİL

İngilizce


İLETİŞİM

Adres

Erenler Mah. 2753 Sok. No:26/10. Afyonkarahisar/Türkiye

E-mail

turkmencuma06@gmail.com



1 Osman Çetin, Horasan Küzeydoğu İran’da bir Eyalet, TDV, C. 18, Türkiye Diyanet Vakf, yay, Ankara 2010, s.234.

2 Recep Uslu, Hıcrı I-II Yüzyılında Horasanın Tarihi, Yayımlanmamış Doktora Tezi Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1997, s.27.

3 Osman, a.g.m., s. 117.

4 Osman, a.g.m., s. 141.

5 Osman, a.g.m., s. 235.

6 Osman, a.g.m., s. 235.

7 Osman, a.g.m., s. 220.

8 Ebulgazi Bahadur Han, “Şecere-İ Terakime”, haz. Zuhal Karğı Ölmez, Türk Dilleri Araştırmaları Yayınları, Ankara 1996. s.157.

9 Recep, a.g.e., s. 29.

10 Haşim Şahin, Yunus Arifoğlu, Selçuklu Öncesi Dönemde Horasan,(Coğrafi Konum, İktisadi Yapı ve Şehirler) Akedemik İncelemeler Dergisi, v/8, Sakarya 2013, s. 81.

(http://dergipark.ulakbim.gov.tr/21.10.2016).





11 Recep, a.g.e., s. 377.

12 Recep, a.g.e., s. 378-379.

13 Haşim, a.g.m., s. 382.

14 Recep, a.g.e., s. 35.

15 Cihad Cihan, XIX. Yüzyıl Seyyahlarına Göre Hazar Ötesi Türkmenleri (Sosyal, İktisadi ve Kültürel Durum), Yayımlanmamış Doktara Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enestitüsü, Ankara 2010, s.102.

16 Recep, a.g.s., s. 39.

17 Recep, a.g.s., s. 45.

18 Cihat, a.g.s., 102.

19 Murat İlliyev, Türk Tarihinde Şecere Geleneği Türkmen Şecereleri Örneği, Ankara Ünversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2010, s. 135.

20 Haşim, a.g.m., s. 381.

21 Recep, a.g.s., s. 43.

22 Haşim, a.g.m., s. 382.

23 Recep, a.g.s., s. 41.

24 Recep, a.g.s., s .45.

25 İbrahim Kafesoğlu, “Türkmen Adı, Manası ve Mahiyeti”, Jean Deny Armağanı, Ankara 1958, s. 151.

26 Reşidu’d-Din, Fazlullâh, Cami’ü’t-Tevârîh, Çev. Erkan Göksu, Hüseyin Güneş, Selenge Yayınları, İstanbul 2010, s. 231.

27 Kafesoğlu, a.g.s., s. 151.

28 Soltansa Atanıyazov, Şecere (Türkmenın Soyağacı), İstanbul 2010, s. 203.

29 Kafesoğlu, a.g.s., s. 122.

30 Kafesoğlu, a.g.s., s. 128.

31 Saparmurat Türkmenbaşı “Ruhname” Aşkabat Yayınları, Aşkabat 200, s. 58.

32 Faruk Sümer, Oğuzlar (Türkmenler) Tarihleri-Boy Teşkilat-Destanları, Ankara Dil Ve Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara 1999, s. 79.

33 Kafesoğlu, a.g.s., s. 130.

34 Mahmut Kaşgarlı, Divanü Lügat-it-Türk, Çev, Besim Altay, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1958, s. 412-417.

35 Cihad, a.g.s., s. 312.

36 Faruk, a.g.s., s. 30.

37 Murat, a.g.s., s. 97.

38 Murat, a.g.e., s. 99.

39 Faruk, a.g.s., s. 33.

40 Cihat, a.g.s., s. 135.

41 Ekber N. Necef ve Ahmet Annaberdiyev, Hazar Ötesi Türkmenleri, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2003, s. 131.

42 Ekber, a.g.s., s. 137-139.

43 Faruk, a.g.s., s. 41.

44 Ekber, a.g.s., s. 110.

45 Murat, a.g.s., s. 100-104.

46 http://www.geocities.ws/ercanhocaoglu/tm_boylari.html#Teke boyu(21.10.2016).

47 http://www.geocities.ws/ercanhocaoglu/tm_boylari.html# (21.10.2016).

48 Ekber, a.g.s., s. 87.

49 Cihat, a.g.s., s. 142.

50 Ekber, a.g.s., s. 132.

51 Murat, a.g.s., s.110.

52 Sümer, a.g.s., s. 76.

53 http://www.geocities.ws/ercanhocaoglu/tm_boylari.html# (21.10.2016).

54 Ekber, a.g.s., s. 112.

55 Murat, a.g.s., s. 114.

56 Ekber, a.g.s., s. 120.

57 http://www.geocities.ws/ercanhocaoglu/tm_boylari.html# (21.10.2016).

58 Murat, a.g.s., s. 114-118.

59 Ekber, a.g.s., s. 122.

60 Murat, a.g.s., s.120.

61 Ebulgazi, a.g.s., s. 93.

62 Cihat, a.g.s., s. 147.

63 Faruk, a.g.s., s. 167.

64 Murat, a.g.s., s. 104-108.

65 Ekber, a.g.s., s. 80-85.

66 http://www.geocities.ws/ercanhocaoglu/tm_boylari.html# (21.10.2016).

67 Cihat, a.g.s., s.139.

68 Murat, a.g.s., s. 119.

69 Ergin Ayan, Horasan ve Civarındaki Oğuz Boyları (1157-1220), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamiş Doktora Tezi, İstanbul 1998, s. 243-245.

70 Faruk, a.g.s., s. 261.

71 Ekber, a.g.s., s. 242.

72 Murat, a.g.t., s. 119.

73 Ergin Ayan, Selçuklu Bünyesinde ve Dağılma Dönemınde Oğuzların Yazır Boyu, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, V/ 20, Ankara 2012. http://www.sosyalarastirmalar.com(21.10.2016), s.145.

74 Ergin, a.g.t., s. 148.

75 Ergin, a.g.s., s. 155.

76 Faruk, a.g.s., s. 262-265.

77 Murat, a.g.s., s. 120.

78 Ekber, a.g.s., s. 160.

79 Faruk, a.g.s., s.347.

80 Murat, a.g.s., s. 121.

81 Murat, a.g.s., s. 141.

82 http://www.geocities.ws/ercanhocaoglu/tm_boylari.html# (21.10.2016).

83 Murat, a.g.s., s. 133.

84 Faruk, a.g.s., s. 326.

85 Murat, a.g.s., s. 135.

86 Faruk, a.g.s., s. 349.

87 Faruk, a.g.s., s. 358.

88 Seda Yılmaz Vurgun, Seyahatnamelerin Işığında Ondokuzuncu Yüzyılda Merv Şehri, History Studies Dergisi V/5, Sakarya 2013, s. 248,

89 Cihat, a.g.s., s. 335.

90 Seda, a.g.s., s. 250.

91 Murat, a.g.s., s. 133.

92 Murat İlliyev, 1873-1924 Türküstan Türkmenlerinde siyasi, sosyal ve kültürel hayat, Ankara Ünversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2003, s. 47.

93 Ahmet Dinç, Ramazan Çakır, Türkmen Kültürü ve Türkmenlerin Sosyo-İktisadi Düşünces, Ayrıkotu Yayınları, İstanbul 2008, s. 33.

94 Murat, a.g.t., s. 50.

95 Haşim, a.g.s., s. 368.

96 Haşim, a.g.s., s. 370.

97 Recep, a.g..s, s. 154.

98 Recep, a.g.s., s. 154.

99 Murat, a.g.s., s. 185.

100 Recep, a.g.s., s. 155.

101 Haşim, a.g.s., s. 372.

102 Haşim, a.g.s., s. 368.

103 Haşim, a.g.s., s. 372.

104 Seda, a.g.s., s. 252.

105 Cihat, a.g.s, s. 250-251.

106 Cihat, a.g.s, s. 369.

107 Murat, a.g.s., s. 159.

108 Soltansa, a.g.s., s. 335.

109 Cihat, a.g.s., s. 370.

110 http://www. http://askabatilk.itgo.com/Hal.htm (21.10.2016).

111 Cihat, a.g.s., s. 372.

112 Murat, a.g.s., s. 161.

113 http://moracalan.blogspot.com.tr/2006_11_01_archive.html (21.10.2016).

114 Cihat, a.g.s., s. 462.

115 Gülay Karadağ, Avrupalı Gezgınlerin Seyahatnamelerine Göre 19. Yüzyılnda Batı Türkistan Hanlıkları, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış, Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar 2006, s. 138.

116 Gülay, a.g.s., s.143.


117 http://www.turkmencarpets-online.com/salyrreplica2.jpg (21.10.2009).



Yüklə 231,2 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin