Hayat boyu değerler eğİTİMİ
Değerler Eğitiminde Öğretmen Metotları
Yüklə 138,66 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Değerler Eğitiminde Veli Katılımı Nasıl Olmalıdır
- Değerler Eğitiminde Dikkat Edilecek Hususlar
- Değerler Eğitimi ve Kişilik Gelişimi KİŞİLİK NEDİR
- KİŞİLİĞİ OLUŞTURAN ÖGELER
- Özgüven
- KİŞİSEL GELİŞİM NEDEN ÖNEMLİDİR BİR HİKAYE: İKİ GEYİK AVCISI
- KİŞİLİĞİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
- Kalıtımsal Yapı Faktörleri: İnsanlar kişisel özelliklerinin çoğunu doğuştan getirirler. Kültürel Faktörler
- Sosyal Yapı ve Sosyal Sınıf Faktörleri
Değerler Eğitiminde Öğretmen Metotları Öğretmenler sınıfta öğrencilerin yaşlarına ve seviyelerine uygun uyarıcı sorular sormalı. Sınıf içi etkinlikler 15-20 dakikayı geçmemesi idealdir. Fakat bazı durumlarda bir ders saati de ayrılabilir. Öğretmenler her öğrenciye fırsat vermeli, onlara ifadelerinde yardımcı olmalı, yanlış veya hatalı olduklarında uygun bir şekilde düzeltmelidirler. Öğretmen Adalet üzerine bir konu işleyecekse sınıfın geneline “Sizce Adalet nedir, adil insan kimdir” gibi sorular yöneltmelidir. Ya da adaletle ilgili bir hikâye anlatıp olayın kahramanının nasıl bir karakter sergilediğini öğrencilere sorabilir. Adil olan kişinin özelliklerini öğrencilerden saymalarını isteyebilir. Onların bildikleri adil insanlar kimlerdir? Onları neden adil buluyorlar gibi sorular sorulabilir. Öğretmen bir hikâyeyi yarıda bırakıp öğrencilerin kendilerine göre tamamlamasını isteyebilir. Veya hikâyeyi tam anlatıp bunu drama halinde gösteri yapmaları istenebilir. “Siz olsaydınız ne yapardınız?” şeklindeki bir soru ile tüm öğrencilerde değer kazanımı sağlanabilir. Her sınıfta veya okulun belli bir mekânında afiş ve pano çalışmaları sergilenebilir, öğrencilere çalışma kâğıtları dağıtılabilir, kavram haritaları yaptırılabilir, proje hazırlatılabilir, sunu, video, müzik ve görsel materyal hazırlatılabilir.
Rol model olarak ebeveynlerin çocuklarına katkılarını yukarıda genişçe anlatmıştık. Veliler çocuklarının eğitiminin her noktasında yanında yer almalıdır. Doğru bilinen yanlışlar öğrenci üzerinde kalıcı hataların oluşmasına sebep verecektir. Okul rehberlik birimi ve sınıf öğretmenleri belirli tarihlerde veli seminerleri düzenlemelidirler. Örneğin sigara kullanan bir velinin çocuğundan sigara içmemesini beklemesi trajikomiktir. Bu misalde olduğu gibi sofrayı geç kaldıran bir anne çocuğunun odasının temiz ve düzenli olmasını beklememesi gerekir. Yanlışlara akla yatkın cevap üretmek yanlışta ısrarcı olmak demektir. Öğretmenler bazı eğitimlerin evde ödev şeklinde yapılmasını istemesi ve bu ödevin veli katılımı ile yapılmasını istemesi velileri de motive edecektir. Örneğin kavram haritası ödevi, video-fotoğraf çekim ödevi, sunu hazırlama, afiş hazırlama gibi ödevler veli katılımı ile yapılması daha uygun olacak ödev türleridir. Okulda yapılacak tiyatro, münazara gibi etkinlikleri izlemesi için de yine veliler davet edilebilir. Değerler Eğitiminde Dikkat Edilecek Hususlar Öğrencilere değer kazandırırken kişilik bunalımı yaşatmamamız dengeli bir kişiliğe sahip olmalarını sağlamamız çok önemlidir. Bazı noktalarda hassas çizgilerin bulunduğunu unutmayalım. Örneğin “Ben çok yardımseverim, ben adaletliyim, ben çok güvenilir bir insanım vb.” ifadelere sahip çocuklar kendilerinde yeni manevi yaraların açılmasına başlanıyor demektir. O zaman kendisini beğenen, kendisini kusursuz gören, hatayı, eksiği hep başkalarının yaptığına inanan (narsist) bir benliğin oluşmasına zemin hazırlanmaması gereklidir. Mütevazilik, empati, geniş düşünme, tahlil yeteneği gibi olguların kazandırılması çok çok önemlidir. Değerler Eğitimi ve Kişilik Gelişimi KİŞİLİK NEDİR?
Kişilik, insanın, konuşma, düşünme, hissetme, olaylara ve insanlara bakış şekilleriyle doğuştan getirdiği ve sonradan kazandığı, onu diğer insanlardan ayıran özelliklerin tümünün oluşturduğu bir bütündür.5 KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
KİŞİLİĞİ OLUŞTURAN ÖGELER
KİŞİLİK KAVRAMLARI Kişiliğimizin bir objektif (nesnel) bir de sübjektif (öznel) yanı vardır. Objektif yanlar çevremizdekilerin bizde görebilecekleri kişilik özellikleridir. Sübjektif yanını benlik (kendilik, nefs) diye adlandırılan insanın kendi kişiliğini nasıl algıladığı oluşturur. Benlik: Bir kimsenin çeşitli kişilik özelliklerinin kendinde bulunuş derecesi hakkındaki değerlendirmelerinin bütünü, ya da kısaca, kişinin kendini algılaması olarak tanımlanabilir.6 Özgüven:Özgüven insanın kendisiyle ve çevresiyle barışık olması, olumlu ve olumsuz yönlerinin farkında olması demektir. Benlik Saygısı / Öz Saygı:Özsaygı, hem kendimizi özgün bir birey olarak değerli, hem de karşılaştığımız sorunlarla başa çıkabilecek kadar yeterli hissedebilmektir. Bu iki duygu, değerlilik ve yeterlilik duygusu Özsaygının temelini oluşturur. Bu duygulardan birini bile yeteri kadar hissedemediğimizde yaşamdan aldığımız doyum azalır. Öz Saygının temeli ise 0-6 yaşları arasında atılır. KİŞİSEL GELİŞİM NEDEN ÖNEMLİDİR? BİR HİKAYE: İKİ GEYİK AVCISI İki meraklı geyik avcısı her yıl aynı tarihlerde yaptıkları gibi yine aynı av bölgesine gitmek üzere bir uçak kiralamışlar ve av bölgesine gitmişler.O yıl av çok iyi geçmiş. Her zamankinden daha çok geyik avlamışlar. Telsizle pilotu arayıp gelip alması için mesaj göndermişler. Uçak geldiğinde pilot hayvanlara şöyle bir bakmış ve avcılara bu kadar ağır bir yükü alamayacaklarını söylemiş. Adamlar, “Ama bütün haftayı bunları avlamak için geçirdik” diye itiraz edip, ”Ve ayrıca geçen yıl kiraladığımız pilot geyiklerin ağırlığından korkmamıştı” diyerek de pilotu zorlamışlar. Epeyce tartıştıktan sonra pilot sonunda insafa gelmiş ve geyikleri yüklemelerine izin vermiş. Avlanan bütün geyikler uçağa yüklendikten sonra uçak havalanmış fakat yük o kadar ağırmış ki uçak zorlukla havalanabilmiş. Yükünün ağırlığıyla uçak irtifa keybetmeye başlamış ve sonunda dağın yamacına çarparak parçalanmış. Adamlar enkazdan çıkmaya çalışırlarken avcılardan biri diğerine sormuş; “Neredeyiz? “Arkadaşı cevap vermiş; “Geçen yılkinden bir mil kadar daha uzaktayız.” Kişisel gelişiminize önem vermez, yatırım yapmaz ve günün koşullarına uygun değişimi sağlamazsanız, o hep sahip olduğunuz ve hiç değiştirmediğiniz zihninizde var olan programınızla her zaman ürettiğiniz sonuçların aynısını alırsınız.7 “İki günü eşit olan ziyandadır” Hadisi Şerifinin de bize söylediği de bu yapıdadır. Çocuk gelişimine önem veren ebeveynler, çocuklarına yeteri miktarda sevgi, saygı, özgüveni aşılayabilmeli ve onu bir noktadan sonra yavaş yavaş kendisi ile baş başa bırakabilmelidir. Sürekli korumacı bir yapı ile yaklaşım, çocukta kişiliğin engellenmesine neden olacaktır. Çocuklar, cinsiyetine, yaşına ve fıtratına uygun bir tarzda yetiştirilmelidir. Tabi bütün bunlar yapılırken anne-baba arasındaki uyum, görev paylaşımı ve evin iç huzuru gibi etkenlerin de önemi unutulmamalıdır. KİŞİLİĞİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
İnsanlar kişisel özelliklerinin çoğunu doğuştan getirirler.
Kalıtımsal olarak sahip olunan özelliklerin toplumun şekil vermesiyle insanların kişilik yapıları oluşur. İnsanlar içinde doğup büyüdükleri toplumun kültürlerinden çok etkilenirler ve bu etkileme neticesinde standart davranışlara sahip olurlar.
Kişilik oluşumunda en önemli ve etkili faktör ailedir. Aile içi karşılıklı ilişki biçimi de kişiliğin oluşmasında önemlidir. Anne ve baba ilişkilerinde karşılıklı saygı ve sevgi ön planda ise, çocuklar da saygı ve sevgiyle hareket eder. Anne ve babası otoriter davranan çocukların insan ilişkilerinde sert davrandıkları yapılan araştırmalarla doğrulanmıştır.
yal sınıflar ve içinde bulundukları alt kültürler de etkili olmaktadır. Bu farklı alt kültürler değişik grupların ve buna bağlı olarak farklı kişilik tiplerinin oluşmasına neden olur. Her toplumun kültürel yapısı birçok alt kültürden meydana gelmiştir. Bu farklı alt kültürler değişik grupların ve buna bağlı olarak farklı kişilik tiplerinin oluşmasına neden olur. Sosyo-ekonomik açıdan iyi durumda olan bir sınıf içinde doğan bir çocuk, büyük ihtimalle geliri, yaşam tarzı, sosyal statüsü yüksek bir meslek sahibi olacak ve bu konumuna göre davranış sergileyecektir. 1 http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_yanlis&arama=kelime&guid=TDK.GTS.57e221b0d62314.32373495, Erişim Tarihi: 21.09.2016 2 http://home.anadolu.edu.tr/~aboyaci/ders/eb/tkavramlar.pdf 3 http://mevzuat.meb.gov.tr/html/temkanun_0/temelkanun_0.html 4 Bozkurt KOÇ, “Çocuğun dini gelişiminde Rol Model olarak Anne ve Baba”, Dini Araştırmalar, Mayıs-Ağustos 2008, Cilt:11, s.31, ss.49-50. 5Prof. Dr. Yavuz ODABAŞI ve Yrd. Doç. Gülfidan BARIŞ, “Tüketici Davranışları”, gokcebey.beun.edu.tr/wp-content/uploads/2012/.../kisilik_ve_benlik.ppt, Erişim Tarihi: 18.06.2015 6Doç. Dr. Yıldız Kuzgun Meyvacıoğlu, “Benlik ve İdeal Benlik Kavramlarının ‘Tercih Edilen Meslek’ Kavramı ile İlişkisi, s.1 7 İlhan Ürkmez, “Kişilik Gelişimi Önemlidir”, http://www.ilhanurkmez.com/makalelers/63-kisisel-gelisim-onemlidir.html, Erişim Tarihi: 18.06.2015 Yüklə 138,66 Kb. Dostları ilə paylaş:
|