SONUÇ
Yapılan araştırmada görülmüştür ki, halkla ilişkiler faaliyetleri Türkiye’de gazeteciler için çok büyük bir önem taşımamaktadır. Bunda, pek çok özel ve kamu kuruluşlarında hala halkla ilişkiler biriminin olmayışı veya olanlarında da yeterince işlevlerini yerine getiremedikleri söylenebilir. Gazeteciler, halkla ilişkileri kendi haberleri için bir bilgi kaynağı olarak değerlendirmemektedirler ve gazetecilere göre halkla ilişkiler, araştırmanın yerini almamaktadır.
Ne gazetecilerin halkla ilişkiler alanında fazla çalışmak istemediklerinden, ne de kuruluşların halkla ilişkiler sorumlularının çok fazla gazeteci kökenli olmayışından ötürü denebilir ki, gazeteciler için Türkiye’de halkla ilişkiler çalışılmak istenen bir alan olmamaktadır, dolayısıyla halkla ilişkilerin bir olarak Türkiye’de yeterinde “halkla ilişkileri” yapılamamıştır.
Halkla ilişkiler alanını temsil eden kişiler ise gazetecilerin görüşlerinden çok farklı görüşler öne sürmektedirler. Örneğin halkla ilişkiler uzmanları çalışmalarının medyanın gündemini etkilediğini düşünürken, gazeteciler tam tersi görüşte olduklarını ortaya koymuşlardır. Gönderdikleri her bültenin veya iki bültenden birinin yayınladığını ifade eden halkla ilişkiler uygulayıcılarının da bu ifadeleri de oldukça ilginçtir. Durum eğer gerçektene böyleyse, halkla ilişkileri yapanların gerçek anlamda yapanların sayısı attığı zaman halkla ilişkiler uygulayıcıları bir gün tatil verdiği zaman hep beraber gazete sayfalarının yarısının bomboş olması kalmasına yol açabilir.
Halkla ilişkiler uzmanları
Araştırmamız da ortaya çıkan diğer bir sonuç ise, gazeteciler, halkla ilişkiler temsilcileri ile olan kişisel temasları onların haberlerini öp plana çıkarmasını etkilemediğini belirtirken, halkla ilişkiler uzmanları, gazetecilerle olan kişisel ilişkiler, tanışıklıkla bilgilendirici çalışmalarında haber olarak ön plana çıktığını belirtmişlerdir. Başka bir sonuç ise gazeteciler, patronlarının başka iş alanları ve büyük reklam verenlerin halkla ilişkiler çalışmalarına daha olum yaklaştıklarını ret erken, bu konuda üslerinden herhangi bir baskı görmediklerini ifade etmişlerdir. Buna karşın halkla ilişkiler temsilcileri ise, gazetecilerin bahsi geçen konularda daha fazla olumlu yaklaştıkları ve o haberli daha çok ön plana çıkardıklarını ve bu konularda da üstlerin den baskı gördüklerini belirtmişlerdir.
Araştırmadaki bir diğer sonuç da, mesleki tecrübeleri çok olmayan gazetecilerin yoğun oldukları dönemlerde ve halkla ilişkiler malzemelerinden daha fazla yararlandığıdır. Mesleki tecrübesi arttıkça halkla ilişkiler malzemelerinden daha az yararlanmaya başlamaktadırlar.
Gazeteciler, halkla ilişkiler uzmanlarının bildirileri çok fazla yollamasından yakınırken, aynı zamanda da gönderilen bilgilendirici malzemelerin de güvenilir olduklarını dile getirmişlerdir. Gazeteciler ayrıca halkla ilişkiler mesleğinin gazetecilik mesleğini %56,7 oranında de olumlu etkilediğini, buna karşın halkla ilişkiler çalışmalarının gazetecilik mesleğini pasifleştirdiğini de %50,0 oranında olması biraz düşündürücü olmaktadır.
Halkla ilişkiler uzmanlarının bilgilendirici malzeme olarak es sık başvurdukları çalışma basın bültenleri olmuştur ve basın bu basın bültenleri ve diğer bilgilendirici faaliyetler medya çalışma gündemini oluşturmada en çok siyaset alanında etkili olduğu ve magazin konusunda hiç etkili olmadığı ortaya çıkan bir diğer sonuçlardan birisidir
Kendilerine halkla ilişkiler sorumlularından çeşitli armağanlar gelen gazeteciler maddi değeri çok yüksek olmayanları kabul etmekte bir sorun görmezken, halkla ilişkiler sorumluların %50,0’si normalde uygun bulmamıştır. Fakat halkala ilişkiler sorumluları fazla maddi değeri olmayan kuruluşu hatırlatıcı ve gazetecinin işini kolaylaştırıcı armağanlar göndermeyi uygun bulmaktadır. Halkla ilişkilerin belli bir takım standartlara ve ahlaki değerlere sahip bir meslek olarak kabul edilmesi isteniyorsa, halkla ilişkilerin gazetecilere gönderecekleri en iyi armağan bilgilendirici, haber değeri olan malzemelerdir.
KAYNAKÇA
ABADAN, Nermin; Modern Toplumlarda Halkla Münasebet, Todaie Yay., Ankara, 1960
ARSLAN, Ali; Türk Medya Elitler: Bir Durum Tespiti, Sosyoloji Araştırmaları Degisi, Sayı: 8, 2001
ARSLAN, Ali; Medyanın Toplumsal Gücü, hptt://ilef.ankara.edu.tr/yazi.php?yad=2356, 2003
ASNA, Alaeddin; Public Relations, 2. Baskı, Der Yay., No: 112, İstanbul, 1998
ASNA, Alaeddin; Türkiye’de Kamu Kuruluşlarının Halkla İlişkileri, Todaie Dergisi, Cilt;2, Sayı: 3, 1968
BALTA PELTEKOĞLU, Filiz; Halkla İlişkiler Giriş, Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaa Birimi, İstanbul, 1993
BALTA PELTEKOĞLU, Filiz; Halkla İlişkiler Nedir, Beta, İstanbul, 2004
BARAN, Hitay; ÖZDEMİR, Aylin; İşletmelerde Kriz Yönetimi, İstanbul, 1994
BİBER, Ayhan; Halkla İlişkilerde Temel Kavramlar, Nobel Yayın Dağıtım, İstanbul, 2007
BİLGİN, Lale; Olumlu İmaj Yaratmak Halkla İlişkiler, Kum Saati Yayınları, İstanbul, 2010
B.ORRİCK, James; Çev., ONARAN, Dr. Oğuz; Halkla İlişkiler Ders Notları, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın Yayın Yüksek Okulu, Ankara, 1967
BUDAK, Gönül; BUDAK, Gülay; Halkla İlişkiler Davranışsal Bir Yaklaşım, Şafak Matbaacılık, İzmir, 2000
BÜLBÜL, Rıdvan; Halkla İlişkiler ve Tanıtım, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2000.
ÇAMDERELİ, Mete; Ana Çizgileriyle Halkla İlişkiler, Çizgi, Ankara, 2000
ÇERÇİ, Meral; ŞEN, Semra; Halkla İlişkiler, Koordinasyon Dairesi Yayın ve Temsil Şubesi, Ankara, 1976
ÇÖKLÜ, Ece; Halkla İlişkilerde Medya Yönetimi Yeni İletişim Teknolojileriyle, Set-System Yay., İstanbul, 2004
ERTEKİN, Yücel; Halkla İlişkiler, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1983
GEYLAN, Ramazan; İşletmelerde Halkla İlişkiler, Birlik Ofset Yayıncılık, Eskişehir, 1994
GÜLTEKİN, Bilgehan; Halkla İlişkilerde Etkinlik Yoluyla İmaj Oluşturulması, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2006
GÜNKUT, Necdet; Halkla İlişkiler Açısından Basınla İlişkiler, Sevk ve İdare Dergisi, Sayı: 66, Şubat 1974
GÜRÜZ, Demet; Halkla İlişkiler Teknikleri, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 2003
Halkla İlişkiler Derneği; Üye Katalogu, Medya Birikim Yay., 1997
HEKİMGİL, M. Emin; Public Relations- Halkla İlişkiler, Reklam ve Prapaganda, Ankara, 1968.
KADIBEŞEGİL, Salim; Halkla İlişkilere Nereden Başlamalı, Media Cat Yay, İstanbul, 2003
KADIBEŞEGİL, Salim; Halkla İlişkilerde Temel İlkeler, Tükelmat, İzmir, 1986
KALYON, Yeşim; Halkla İlişkiler, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2007
KARADENİZ, Mustafa; Küreselleşen Dünya’da Daralan Pazar Paylarını Arttırmada Tutundurma Elemanı Olarak Halkla İlişkiler Faaliyetlerinin Rolü ve Önemi, Beta, İstanbul, 2010
KARADOĞAN, Ece; ÇAMDERELİ, Mete; OKAY, Ayla; Halkla İlişkiler Kitabı, Emek Matbaacılık & Tic., İstanbul, 2003
KARALAR, Rıdvan; İşletme Yönetiminde Halkla İlişkiler, Anadolu Üniversitesi Basımevi, Eskişehir, 1998
KAZAN, Emine; Eski Türkler ve Osmanlı’da Halkla İlişkiler, Yakamoz Yay., İstanbul, 2007.
OKAY, Ayla; OKAY, Aydemir; Halkla İlişkiler Kavram Strateji ve Uygulamaları, Der Yayınları, İstanbul, 2011
OKAY, Ayla; OKAY, Aydemir; Halkla İlişkiler ve Medya, MediCat, İstanbul, 2009
OKTAY, Mahmut; Halkla İlişkiler Mesleğinin İleti Araçları, Der Yay., İstanbul, 1996
ONAL, Güngör; Halkla İlişkiler, Türkmen Kitapevi, İstanbul, 2000
ÖZER, Mehmet Akif; Halkla İlişkiler Dersleri, Adalet Yayınevi, Ankara, 2009
SABUNCUOĞLU, Zeyyat; İşletmelerde Halkla İlişkiler, Ezgi Kitapevi, Bursa, 1992
TENGİLİMOĞLU, Dilaver; ÖZTÜRK, Yüksel; İşletmelerde Halkla İlişkiler, Seçkin Yay., Ankara, 2004
TORTOP, Nuri; Halkla İlişkiler, Yargı Yay., Ankara, 1993
TORTOP, Nuri; Halkla İlişkiler, Emel Matbaacılık, Ankara, 1973
YATKIN, Mehmet; İnternet, E-Ticaret ve İnternet Reklamcılığı, 2004
YAVUZ, Yrd. Cavit; Halkla İlişkiler, Detay Yayıncılık, Ankara, 2008
Görüşler
KURBAN, Hakkın; Akşam Gazetesi, Ak Parti ve Başbakanlık Muhabiri, Ankara
BİLA, Fikret; Milliyet Gazetesi Ankara Temsilcisi
İnternet
Bıyık, Asiye; Halkla İlişkiler Uygulama Kapsamında Medya İle İlişkilerde Ekonomi Medyasından Yararlanma Biçimleri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2007, http://www.belgeler.com/blg/1czx/halkla-ilikiler-uygulamalari-kapsaminda-medya-ile-ilikilerde-ekonomi-medyasindan-yararlanma-biimleri-using-forms-off-financial-media-in-media-relations-within-public-relations-technics, (12.05.2013)
Bulut, Gülenay; Bir Halkla İlişkiler Aracı Olarak Televizyon Haberlerinin Gündem Kurmadaki Rolü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2008, http://www.belgeler.com/blg/1ape/bir-halkla-ilikiler-araci-olarak-televizyon-haberlerinin-gndem-kurmadaki-rol-agenda-setting-role-of-the-television-news-as-a-public-relations-media, (14.05.2013)
Erkmen, Hüseyin; Basın Bülteni Nasıl Yazılır http://www.cetvel.co/basin-bulteni-nasil-yazilir/ (09.05.2013)
Gökmen, Meltem; Halkla İlişkiler ve Medya İlişkiler: Özerklik mi Bağımlılık mı?, Galatasaray Üniversitesi, Stratejik İşetişim Yönetimi Yüksek Lisans Pragramı, http://www.academia.edu/1483103/Halkla_Iliskiler_ve_Medya_Iliskisi_Ozerklik_mi_Bagimlilik_mi, (13.05.2013)
Karagöz, Seda; (2012), Basın Konferansı & Basın Gezisi, http://prezi.com/fcmltvo0q9bj/basn-konferans-basn-gezisi/, (10.05.2013)
Özüpek, M. Nejat; Halkla İlişkiler Çalışmalarında Basının Rolü, Konya, 1996, http://www.belgeler.com/blg/24mb/halkla-ilikiler-alimalarinda-basinin-rol, (13.05.2013)
Şeker, Mustafa; Özel Televizyonlarda Haberin Seçimi ve Yapılandırılması (NTV, ATV ve SHOW TV Örneği), Doktora Tezi, Konya, 2003, http://www.belgeler.com/blg/1yrp/zel-televizyonlarda-haberin-seimi-ve-yapilandirilmasi-ntv-atv-ve-show-tv-rnei-selecting-and-structuring-news-in-private-television-channels-cases-of-ntv-atv-and-show-tv, (12.05.2013)
WEB_1,(2011) , Basın Makalesi, http://notoku.com/basin-makalesi/ (08.05.3013)
WEB_2, (2013), Basın Bildirsi Nasıl Hazırlanır,http://www.myeloma-euronet.org/tr/resources/pr_pressreleases.php, (08.05.2013)
