İkg op öncelik 1’e ilişkin Değerlendirme (İstihdam) Ankara, Ekim 2013
Yüklə 5,76 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- NUTS II Bölgesi SGK, MFİB, Program Otoritesi, AB Delegasyonu web siteleri
- Proje teklif çağrılarına yönelik bilgilendirme günü Proje Sayısı
- 3.1.2.6 Sektörel Yoğunlaşma
- Grafik 33 Mesleki eğitim gerçekleştiren projelerin sektörel yoğunlaşması, KİD
- Grafik 34: Başarılı KİD HP Projelerinin üzerinde durdukları program öncelikleri
- %66,2: Kadınların işgücü piyasasına katılımının önündeki kültürel ve diğer engellerin ortadan kaldırılması %3,1: Diğer
- Grafik 35: Başarılı KİD HP projelerinin hedeflediği kadın grupları
- Grafik 36: Ortakların seçiminde göz önünde bulundurulan faktörler
- %68,8: Projenin sürdürülebilirliği %40,6: Potansiyel işverenlere erişim sağlama %46,9: Hedef gruplara erişim sağlama
- Tablo 102: Hibe Faydalanıcılarına verilen destek ve kazanılan proje sayısı
- Kazanılan toplam proje sayısı
- Grafik 37: HF’lere sağlanan destek türleri
- %64,8: Nihai rapor hazırlama %55,6: Görünürlük
|
İnternet üzerinden yapılan araştırma ayrıca hibe faydalanıcılarının proje teklif çağrılarından nasıl haberdar olduklarına dair bulgular da sunmaktadır. Tablo 101: KİD HF’lerı proje teklif çağrılarından nasıl haberdar olmuştur?
Bütün bölgelerdeki hibe faydalanıcıları; SGK, İŞKUR, MFİB, Program Otoritesi ve AB Delegasyonu web sitelerinin büyük rol oynadığını kabul etmektedir. Araştırmanın diğer bir şaşırtıcı bulgusu da, hibe faydalanıcılarının “bilgilendirme günleri”ne katılmadığı bölgelerin diğerlerine kıyasla başarısız olduğudur. Ayrıca, mevcut deneyimleri sebebiyle yeni bir şey öğrenmeyeceklerini düşündükleri için hibe faydalanıcılarının bilgilendirme günlerine katılmadığı birkaç başarılı bölge (72, 83, B1) bulunmaktadır. Bu bilgi, hibe faydalanıcılarıyla yapılan görüşmelerde elde edilmiştir. Diğer bir açıklama ise, kapasitesi bulunmayan (ve AB hibeleri hakkında bilgi sahibi olmayan) bölgelerin bilgilendirme ya da farkındalık faaliyetlerine ilgi duymamaları ya da ildeki aktörler tarafından teşvik edilmemeleridir. Sonuç olarak, bu bölgelerde proje destekçilerinin katılımını arttırmak amacıyla proje teklif çağrılarının iyileştirilmesine yönelik alternatif metodolojilere ihtiyaç duyulmaktadır. 3.1.2.6 Sektörel Yoğunlaşma Başvuru Rehberi, KİD Hibe Programına yönelik sektörel bir yoğunlaşma öngörmemektedir. Proje dokümanlarında ve raporlarında, dahil olan hiçbir sektörün kaydı tutulmamıştır. Hibe faydalanıcılarına mesleki eğitim programları uyguladıkları sektörler sorulmuştur. Bu soruya verilen cevaplar, hizmet sektörünün diğerlerine kıyasla en çok tercih edilen sektör olduğunu ortaya çıkarmıştır. Diğerlerine gelince, sıklık sıralamasına göre, tekstil, üretim ve turizm sektörü en önemlileri olarak görülmektedir. Grafik 33 Mesleki eğitim gerçekleştiren projelerin sektörel yoğunlaşması, KİD 
(Sırasıyla soldan sağa): Hizmet / Tekstil / Turizm / İmalat / Gıda / Diğer Sektörler arası tercihlerde açıkça görülebilen bir yoğunlaşma olmamasına rağmen, bu sektörler kadınlar için geleneksel meslekleri temsil eden sektörlerdir. Bu sebeple, Rehberin, güncel işgücü piyasası araştırmalarına dayanarak sektörel tercihler konusunda rehberlik sunacak şekilde hazırlanması bir seçenek olabilir. Böyle bir rehberlik, projelerde mesleki eğitimin yürütülmesini kolaylaştırabilir. 3.1.2.7 Çıktılar Uygunluk: KİD Hibe Programı Hibe Başvuru Rehberi, kadınların istihdam edilebilirliklerinin düşük olmasının başlıca sebeplerini aşağıdaki gibi tanımlamaktadır:
Yukarıda bahsedilen sorunların çözümü için KİD Hibe Programı, kadınların işgücü piyasasına katılmalarının önündeki sosyokültürel engellerle mücadele ederek, kadınların istihdama erişimini arttırarak, kadınlara eğitim vererek ve kadın girişimciliğini destekleyerek kadınların istihdam edilebilirliğini arttırmayı amaçlamaktadır. Desteğin yoğunlaşması ve bölgesel eşitsizliklerin ortadan kaldırılması amacıyla yerel ihtiyaçlara uygun olarak hibe programının 12 NUTS II bölgesinde yürütülmesi planlanmıştır. KİD hibe programının hedefleri, “kadınların istihdam edilebilirliğini arttırmak amacıyla NUTS II bölgesindeki büyüme merkezlerinde ve artalanlarında kapasitenin arttırılması ve bu merkezlerde etkili aktif işgücü piyasası tedbirleri tasarlanması ve yürütülmesi” olarak belirlenmiştir. Programın üç önceliği ise şunlardır:
Mesleki eğitim gerektiren mesleklerde eğitim ve yeniden eğitim altında gruplandırılan faaliyetlerin amaçları ise şöyle tanımlanmıştır:
Hedef gruplar, bakım sorumlulukları sebebiyle uzun süredir işsiz olan kadınlar ve daha önce tarım sektöründe çalışmış olanlar dâhil kırsal kesimde yaşayıp işgücü piyasasının dışında kalmış kadınlar olarak belirlenmiştir. Tamamlayıcı yerel paydaşlar arasında sürdürülebilir işbirliğini sağlamak amacıyla ortaklığa dayalı yaklaşım benimsenmiştir. Değerlendirmede, çocuk/yaşlı bakımı sağlanmasını öngören teklifler tercih edilmekte ve proje yürütülürken kadınlara yönelik güçlendirme faaliyetlerine de yer verilmesi teşvik edilmektedir. Böylece, KİD Hibe Programı’nın gerekçesi, hedefleri, öncelikleri, hedef grupları ve belirlenen eylemleri, İKG OP Stratejik Öncelikleri, özellikle İKG OP’nin Öncelik 1 altındaki hedeflerin ilki ile uyumludur. Yıllık Sektörel Raporlarda görüldüğü üzere, paydaşlar ve sosyal ortaklar, KİD Hibe Programı’nın ayrıntıları hakkında bilgilendirilmiş; görüş ve yorumları aşamaların tasarımı ve yürütülmesinde göz önünde bulundurulmuştur. Uygulama aşamasında, hedefler ve öncelikler dikkate alınmıştır. KİD Hibe Programı faydalanıcıları ile internet üzerinden gerçekleştirilen araştırma ayrıca, hibe faydalanıcılarının ilgilendiği program önceliklerini öğrenmeyi de amaçlamıştır. Cevaplar, 10 başarılı projeden 9’unun hedeflerini ve önceliklerini, kadınların istihdam edilebilirliğinin arttırılması doğrultusunda belirlediğini göstermiştir. Buna ek olarak, yarısından fazlası kadın girişimciliğini desteklemeyi ve kadınların işgücü piyasasına katılımını engelleyen toplumsal cinsiyet eşitsizliği ile mücadele etmeyi amaçlayan öncelikler benimsemiştir.
KİD hibe faydalanıcılarına ayrıca hibe programı doğrultusunda kadın gruplarını hedef alıp almadıkları da sorulmuştur. Başarılı başvuruların yaklaşık üçte ikisi, rehberde belirtilen iki grup olan “Bakım sorumlulukları sebebiyle uzun süredir işsiz olan kadınlar” ve “Daha önce tarım sektöründe çalışmış olanlar dâhil kırsal kesimde yaşayıp işgücü piyasasının dışında kalmış kadınlar” (bkz. Grafik 35) cevabını vermiştir. Geriye kalanlar ise, daha genç faydalanıcıları çekmek için yaş limiti ya da eğitim düzeyi gibi rehberde bahsedilenlerin dışındaki özellikleri dikkate aldıkları diğer seçeneği altındaki kadın gruplarını belirtmiştir. Bu durum, kadının istihdam edilebilirliğinde yaş ve eğitim düzeyini önemli bir faktör olarak görmeleri ve projelerinde daha iyi sonuç elde etmek istemeleriyle açıklanabilir. Bazıları işsizliklerinin sebebini belirtmeden hedef grup olarak “işsiz kadınları” seçmiştir. Bu durumlarda, projedeki gerekli katılımcı sayısına ulaşmak için hibe faydalanıcılarının, daha fazla sayıda kadın çekmek amacıyla böyle belirsiz bir ifade kullandığı varsayılmaktadır. Grafik 35: Başarılı KİD HP projelerinin hedeflediği kadın grupları 
%67,7: Bakım sorumlulukları sebebiyle uzun süredir işsiz olan kadınlar %64,6: Daha önce tarım sektöründe çalışmış olanlar dahil kırsal kesimde yaşayıp işgücü piyasasının dışında kalmış kadınlar %24,6: Diğer Bir diğer soruya verilen yanıtlara göre, hibe faydalanıcılarının üçte ikisi, ulusal ve yerel istatistikler ve işgücü piyasası literatürünü kapsayan masa başı çalışmaları ve %60’ı yerel işgücü piyasası araştırmaları gerçekleştirmiştir. Diğer taraftan, aynı soru odak grup katılımcılarına sorulduğunda, “İşgücü piyasasındaki zorluklar ülkenin her bölgesinde aynıdır” görüşüne itiraz etmemiş ve kimse temsil edilen gruba yönelik belirli bir araştırma gerçekleştirmemiştir. İnternet üzerinden yapılan araştırma, ortakların seçim sürecinin ve rolleri ve projeye katkılarının ortaklık yaklaşımı ile aynı doğrultuda olduğunu ve tamamlayıcı paydaşlar arasındaki işbirliğinin sürdürülebilirliğinin KİD Hibe Programının tasarlanması sırasında sağlandığını açıkça ortaya koymamaktadır. Hibe faydalanıcılarının %83’ü, projenin uygulama aşamasında ortaklardan aktif katkı istediklerini, üçte ikisi ortakların seçiminde projenin sürdürülebilirliğinin gözetildiğini belirtmiştir. Ancak, ortakların yalnızca %63’ü ana faaliyetlere katılmıştır ve hibe faydalanıcıları arasından görüşmeye katılanlar, ortaklıkların beklenen sonucu vermediğini ve ortaklarla ilişkilerin projenin sona ermesiyle bittiğini belirtmiştir.
Sonuç olarak, hibe programının hedeflerine uygun olmadığının söylenmesi mümkün değildir. KİD Hibe Programı’nın Etkin Yürütülmesi Proje hedeflerinin ve faaliyetlerinin oluşturulmasında proje geliştirme kapasitesine sahip olmak ne kadar önemliyse, proje yönetim kapasitesi de proje hedeflerine ulaşırken çıktıların kalitesinin sağlanmasında o kadar zorunludur. Internet üzerinden yapılan araştırmanın sonuçları, 4 hibe faydalanıcısından 3’ünden fazlasının AB tarafından finanse edilen projeleri yürütme konusunda ne hibe faydalanıcısı ne de ortak olarak deneyim sahibi olmadığını göstermiştir. Bu açığı telafi etmek için program otoriteleri tarafından yoğun destek sağlanması beklenirdi. Bu destek proje illerinde, başarılı proje geliştirilmesine yönelik nitelikli kurumsal yapıların ve personelin mevcudiyeti konusunda sınırlı olmuştur. OF, sözleşme makamı ve PO’nin desteği; hibe faydalanıcılarının yalnızca üçte birinden az bir kısmı ile sınırlı kalmıştır. Bu desteğin mevcut olduğu illerde başarılı proje tekliflerinin sayısı daha yüksektir. Tablo 102: Hibe Faydalanıcılarına verilen destek ve kazanılan proje sayısı
Yukarıdaki tablo, KİD Hibe Programı hibe faydalanıcılarının İŞKUR/SGK ve/veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve/veya bölgesel kurumlardan proje geliştirme ve yazma konusunda destek alıp almadığını göstermektedir. Proje yazma konusunda hiçbir destek almayan bölgelerin destek alanlarla kıyasla proje kazanma konusunda başarısız olduğu açıkça görülmektedir. SEGE Endeksine göre, bu başarısız bölgeler ihtiyacın en yoğun olduğu bölgelerdir (bknz. Bölüm 2.2). Proje yöneticilerinin ihtiyaçlarını karşılarken, bölgesel ve merkezi izleme ekipleri proje yürütmede ve izlemede destek sağlamıştır. 10 hibe faydalanıcısından 8’i, sorumlu kurum ve kuruluşların yürütme aşamasında destek sağladıklarını ifade etmiştir. Hibe faydalanıcıları, proje yönetimi konusundaki deneyim açığını kapatmak amacıyla genellikle dışardan personel alma yoluna gitmiştir. Ancak, bu da hibe faydalanıcısı kurumlarda bilgi birikimimi sağlamaması bakımından bir sorun teşkil etmiştir. Çıktı yönetiminin bir diğer yönü de faaliyetlerin zamanında yürütülmesi ve projenin gerekli değişikliklere ayak uydurabilecek esnekliğe sahip olmasıdır. İlk 1-3 ay mobilizasyon gibi sebeplere harcanmış olmasına ve yukarıda bahsedilen sebeplerle uzamış olmasına rağmen, alınan tedbirler sayesinde kayıp zaman telafi edilebilmiştir. Hibe faydalanıcıları, uygulama döneminin gerekli çıktılara ulaşılacak kadar uzun olmadığını ifade etmemiştir. KİD hibe programı projelerinde yapılan değişiklik başvuru sayısı 962’dir. Bu da proje başına yaklaşık 7.34 başvuruya karşılık gelmektedir (GİD 5.67 ve KİTUP 7.51). Sözleşme değişikliklerinin sayısı 68’dir. Bu sayı, proje başına ortalama 1’den azdır. Hibe faydalanıcıları, izleme ekiplerinden aldıkları hizmetin kalitesine bağlı küçük değişiklik ve sözleşme değişikliği taleplerine/başvurularına geç cevap verildiğini ve özellikle sözleşme değişikliği konusunda Sözleşme makamına erişimde sıkıntılar yaşadıklarını belirtmiştir. Hibe faydalanıcıları, bu gecikmelerin proje çıktılarına ulaşmada gecikmelere yol açtığı gibi iddialı bir yorumda bulunmamıştır. Grafik 37: HF’lere sağlanan destek türleri 
Soru: Hangi alanlarda destek aldınız? %74,1: Proje yönetimi/yürütme aşaması %61,1: Satın alma %83,3: MIS %64,8: Nihai rapor hazırlama %55,6: Görünürlük Hibe faydalanıcıları çoğunlukla G-MIS konusunda destek istemiştir. Bunun ardından, daha çok idari konularla ilişkili olan proje yönetimi ve raporlama gelmektedir ve projelerin çıktılarının kalitesiyle doğrudan hiçbir ilişkisi yoktur. Hibe faydalanıcılarının üçte ikisi bu desteğin faydalı olduğunu belirtmiş; ancak, odak grup görüşmesi katılımcılarının görüşleri, sözleşme makamı temsilcilerine ulaşmakta zorluk çektiklerini ve bölgesel izleme ekiplerinin kapasitesinin sınırlı olduğunu ortaya koymuştur. Bu da sağlıklı destek alımını zorlaştırmıştır. KİD teknik destek projesi, hibe programı konusunda Operasyon Faydalanıcısına ve hibe faydalanıcılarına herhangi bir destek sağlamak amacıyla geliştirilmemiştir. İKG OP Projesinin yürütülmesine yönelik Teknik Destek Projesi, yürütme aşamasının ilerleyen dönemlerinde hibe faydalanıcılarına hizmet vermeye başlamıştır. TD Projesi, yürütme döneminin ortasında hibe faydalanıcılarına yönelik yürütme ve raporlama eğitimi ve bölgesel ve merkezi izleme ekiplerine yönelik izleme eğitimi düzenlemiştir. G-MIS de aynı zamanda kullanıma sunulmuştur. Başvuru ve sözleşme süreleri arasında geçen uzun zaman, önerilen kilit proje ekibinin mobilizasyonu bakımından sorun teşkil etmiştir. Değişiklik süreci daha uzun zaman almış ve gerekli kalite her zaman sağlanamamıştır. Bu da, dolayısıyla, proje çıktılarının zamanında ve istenilen kalitede elde edilmesini olumsuz etkilemiştir. (Özellikle menşei kuralları bakımından sürecin karmaşık olduğu iddia edilmesine ve yürütme sürecinin en zorlu yönlerinden biri olarak görülmesine rağmen) İkincil satın alma ihaleleri daha fazla gecikmeye yol açmamış; dolayısıyla, çıktıların kalitesi üzerinde herhangi bir olumsuz etki yaratmamıştır. STK hibe faydalanıcıları, özellikle proje bitiminde ödenen ve sözleşme makamının nihai raporu onaylaması sürecinin uzaması yüzünden projelerin çoğunda geç ödenen hibenin son kısmını (%20) finanse ederken sorunlar yaşamıştır. Aynı ölçüm araçlarının hibe faydalanıcıları tarafından projelerin çıktılarının kalitelerini değerlendirmek ve nihai faydalanıcıların istihdam edilebilirliğini arttırıp arttırmadığını anlamak amacıyla kullanıldığı gözlenmektedir. Ancak, G-MIS sisteminde bu bulgular üzerinde veri bulunmamaktadır ve nihai raporların ilgili bölümleri, çıktıların kalitesi hakkında yalnızca genel yorumlar içermektedir. Kullanılan en yaygın araç, katılımcıların faaliyetlere ilişkin doldurduğu değerlendirme formlarıdır. Dışardan izleme konusunda ise: Nihai izleme raporlarında, hedeflenen çıktının başarı düzeyini ve çıktıların kalitesini değerlendiren birkaç soru bulunmaktadır. Bu bulgular, rapor üzerinde evet/hayır seçeneklerine verilen cevaplara dayanmakta, herhangi bir ayrıntılı açıklama içermemektedir. Nihai izleme raporlarının %10’u örneklem olarak alınıp incelenmiş ve bütün projelerde planlanan çıktılara ulaşıldığı iddia edildiği görülmüştür. Yalnızca bir projede, çıktıların kalitesi beklenen sonuçlara ulaşmada yeterli bulunmamıştır. Ortakların katılımı; sosyal diyalog ve sürdürülebilirliği iyileştirmeyi amaçlayan KİD Hibe Programı kapsamındaki bütün projelerde zorunludur. Ortakların aktif katılımını arttırma amaçlı yönlendirme komitesi ve yönetim komitesi gibi kurumlar arası yapılarla pek karşılaşılmasa da, internet üzerinden yapılan araştırma, 10 hibe faydalanıcısından 9’unun (bazı odak grup katılımcılarının aksi yöndeki yorumlarına rağmen) ortakların kendilerinden bekleneni yerine getirdiklerini düşündüklerini ortaya koymuştur. Etkililik KİD Hibe Programı’nın kadınların istihdam edilebilirliğini arttırması ve böylece, hibe programından faydalanan hedef grubun en az %35’inin istihdam edilmesi ve %30’unun orta vadede girişimci olması beklenmiştir. Nihai izleme raporlarındaki bulgulara paralel olarak, internet araştırması da hibe faydalanıcılarının planlandığı gibi çıktılara ulaştıklarını belirttiklerini göstermektedir. Geri kalanı hedeflenen rakamların az da olsa üstüne çıkarken, projenin çıktılarından yalnızca biri (girişimci olarak istihdama katılan katılımcı sayısı) planlananın biraz gerisinde gerçekleşmiştir. Hibe faydalanıcılarının önemli bir kısmı hedeflenen ve gerçekleştirilen çıktı rakamları konusunda hiçbir veri sağlamadığı için G-MIS’den alınan aynı veriler, geçersiz bulunmuştur.
Yüklə 5,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|
