TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|tirmizi|İbnu Mes'ud|Hz. Peygamber (sav)'i dinledim, şöyle diyordu: "Kur'an-ı Kerim'den tek harf okuyana bile bir sevab vardır. Her hasene on misliyle (kayde geçer). Elif-Lam-Mim bir harftir demiyorum, Aksine elif bir harf, lam bir harf ve mim de bir harftir." |Tirmizi, Sevabul-Kur'an 16, 2912|416
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|buharimüslimebu davudtirmizinesaiİbnu mace|Ebu Hüreyre|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Cenab-ı Hakk, Kur'an-ı Kerim'i (güzel bir sesle açıktan okuyan bir peygamere kulak ver(ip sevabı bol kıl)diği kadar hiçbir şeye kulak ver(ip mükafaat ihsan et)memiştir" |Buhari, Tevhid 32, 52, Fedailul-Kur'an 19; Müslim, Müsafirin 232, 233, 234; Ebu Davud, Vitr 20; Tirmizi, Sevabu'l Kur'an 17; Nesai, İftitah 83; İbnu Mace, İkamet 176, (1340)|417
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|buhari||Buhari'nin bir rivayetinde Resulullah (sav) şöyle buyurmaktadır: "Kur'an'ı teganni etmeyen bizden değildir." (Sahabeden biri, bununla) açıktan okumayı kastediyor demiştir. |Buhari, Tevhid, 32, 44|418
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|tirmizi|Ebu Umame|Hz. Peygamber (sav)'ın şöyle söylediğini işittim: "Allah, geceleyin Kur'an okuyan bir kula kulak verdiği kadar hiçbir şeye kulak verip dinlemez. Allah'ın rahmeti namazda olduğu müddetçe kulun başı üstüne saçılır. Kullar, ondan çıktığı andaki kadar hiçbir zaman Allah'a yaklaşmış olmaz." (Ebu'n Nadr der ki: "Ondan" tabiriyle "Kur'an'dan" denmek istenmiştir) |Tirmizi, Sevabul-Kur'an, 17, 2913 (13)|419
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|tirmiziebu davudnesai|Ukbe İbnu Amir|Resulullah (sav)'ı dinledim şöyle diyordu: "Kur'an'ı cebren (açıktan) okuyan, sadakayı açıktan veren gibidir. Kur'an'ı gizlice okuyan, sadakayı gizlice veren gibidir." |Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 20, 2920; Ebu Davud, Salat 315, 1333; Nesai, Zekat 68|420
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|tirmizi|İbnu Abbas|Bir adam: "Ey Allah'ın resulü, Allah'a hangi amel daha sevimlidir?" diye sordu. Resulullah (sav): "Yolculuğu bitirince tekrar yola başlıyan" cevabını verdi. "Yolculuğa bitirip tekrar başlamak nedir?" diye ikinci sefer sorunca: "Kur'an'ı başından sonuna okur, bitirdikçe yeniden başlar" cevabını verdi. |Tirmizi, Kıraat 4,2949|421
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|tirmizi|Ebu Said|Resulullah (sav), buyurdular ki: "Aziz ve celil olan Allah diyor ki: Kim, Kur'an-ı Kerim'i okuma meşguliyeti sebebiyle benden istemekten geri kalırsa, ben ona, isteyenlere verdiğinden fazlasını veririm." |Tirmizi, Sevabul-Kur'an 25, 2927|422
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|ebu davud|Sehl İbnu Muaz el-Cuheni|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kim Kur'an'ı okur ve onunla amel ederse, kıyamet günü babasına bir taç giydirilir. Bu tacın ışığı, güneş dünyadaki herhangi bir evde bulunduğu takdirde onun vereceği ışıktan daha güzeldir, öyleyse, Kur'an'la bizzat amel edenin ışığı nasıl olacak, düşünebiliyor musunuz?" |Ebu Davud, Salat, 349,1453|423
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|tirmizi|Ali|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kim Kur'an'ı okur, ezberler, helal kıldığı şeyi helal kabul eder, haram kıldığı şeyi de haram kabul ederse Allah, o kimseyi cennete koyar. Ayrıca hepsine cehennem şart olmuş bulunan aliesinden on kişiye şefaatçi kılınır." |Tirmizi, Sevabul-Kur'an 13,2907|424
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|ebu davudtirmiziİbnu mace|Abdullah İbnu Amr İbni'l-As|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kur'an'ı okuyup ona sahip çıkan kimseye (ahirette): "Oku ve (cennetin derecelerine) yüksel, dünyada nasıl ağır ağır okuyor idiysen öyle oku. Zira senin makamın, okuduğun en son ayetin seviyesindedir" denir." |Ebu Davud, Vitr, 20, 1464; Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 18, 2915; İbnu Mace, Edeb 52, 3780|425
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|buharimüslimebu davudtirmiziİbnu mace|Aişe|Resulullah (sav) şöyle buyurdu: "Kur'an'da mahir olan (hıfzını ve okuyuşunu güzel yapan), Sefere denilen kerim ve muti meleklerle beraber olacaktır. Kur'an'ı kekeleyerek zorlukla okuyana iki sevap vardır." |Buhari, Tevhid 52; Müslim, Müsafirin 244; Ebu Davud, Vitr 14, (1454); Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 13, (2906); İbnu Mace, Edeb 52, (2779)|426
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|buharimüslim|Üseyd İbnu Hudayr|Anlattığına göre, geceleyin, (hurma harmanında iken) Kur'an'dan Bakara suresini okuyordu. Hemen yakınında da atı bağlı idi. Birden bire atı şahlandı. Bunun üzerine sükut ederek okumayı bıraktı. At da sükünete geldi. Üseyd tekrar okumaya başlayınca at yine şahlandı. Üseyd yine sükut edince at da sükünete erdi. Az sona yine okumaya başlayınca at da şahlanmaya başladı. Oğlu Yahya, ata yakındı. Ona bir zarar vermesin diye attan uzaklaştırmak için yanına gitti. Bir ara başını göğe kaldırınca bir de ne görsün! Gökte şemsiye gibi bir şey ve içerisinde kandilimsi nesneler var. Sabah olunca koşup gördüklerini Resulullah (sav)'a anlattı. Hz Peygamber (sav) kendisine: "O gördüklerin neydi bilir misin?" diye sordu. "Hayır!" cevabı üzerine açıkladı: "Onlar melaike idi. Senin sesine gelmişlerdi. Sen okumaya devam etseydin onlar seni sabaha kadar dinleyeceklerdi. Öyle ki, sabahleyin herkes onları seyredebilecekti çünkü halktan gizlenmiyeceklerdi." |Buhari, Fedailul-Kur'an 15; Müslim, Müsafirin 242, (796)|427
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|buharimüslimtirmizi|el-Bera|Bir zat Kehf suresini okuyordu. Yanında da iki uzun iple bağlı olan atı duruyordu. Derken etrafını bir bulut kapladı. Ve bu bulut ona yaklaşmaya başladı. At da bu durumdan huysuzlanmaya, ürkmeye koyuldu. Sabah olunca adam Resulullah (sav)'a gelip vak'ayı anlattı. Hz. Peygamber (sav) ona şu açıklamada bulundu: "Bu sekinet idi, Kur'an için inmişti" |Buhari, Fedailu'l-Kur'an 11; Müslim, Müsafirin 240, 241, (795); Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 6, 2887|428
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|buharimüslimebu davudtirmizinesaiİbnu mace|Ebu Musa|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kur'an okuyan mü'minin misali portakal gibidir. Kokusu güzel tadı hoştur. Kur'an okumayan mü'minin misali hurma gibidir. Tadı hoştur fakat kokusu yoktur. Kur'an'ı okuyan facir misali reyhan otu gibidir. Kokusu güzeldir, tadı acıdır. Kur'an okumayan facirin misali Ebu Cehil karpuzu gibidir, tadı acıdır, kokusu da yoktur." |Buhari, Et'ime 30, Fedailu'l-Kur'an 17, 36, Tevhid 57; Müslim, Müsafirin 243; Ebu Davud, Edeb 19, 4329; Tirmizi, Edeb 79; Nesai, İman 32; İbnu Mace, Mukaddime 16, 214|429
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|buharitirmiziebu davudİbnu mace|Osman|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Sizin en hayırlınız Kur'n'ı Kerim'i öğrenen ve öğretendir." |Buhari, Fedailu'l-Kur'an 21; Tirmizi, Fedailu'l-Kur'an 15, 2909; Ebu Davud, Salat 349, 1452; İbnu Mace, Mukaddime 16, 211|430
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|tirmizi|İbnu Abbas|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Hafızasında Kur'an'dan hiçbir ezber bulunmayan kişi harab olmuş bir ev gibidir." (Tirmizi hadisin sahih olduğunu söylemiştir) |Tirmizi, Sevatbu'l-Kur'an 18, 2914|431
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|ebu davud|Sa'd İbnu Ubade|Resulullah buyurdular ki: "Kur'an-ı Kerim okuyan bir kimse sonradan (terkeder ve okumayı) unutursa kıyamet günü cüzzamlı olarak Allah'a kavuşur." |Ebu Davud, Vitr 21,1474|432
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|ebu davudtirmizi|Enes|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Ümmetime verilen ücretler bana arzedildi. Bunlar arasında bir kimsenin mescidden kaldırıp attığı bir çöp için verilmiş olanı da vardı. Keza ümmetimin işlediği günahlar da bana arzedildi. Bunlar arasında, bir kimsenin lütf-i İlahi olarak öğrenip de sonradan unuttuğu bir sure veya ayet sebebiyle kazandığından daha büyüğünü görmedim" |Ebu Davud, Salat 16, 461; Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 19, 2917|433
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|tirmizi|İmran İbnu Husayn|Anlattığına göre, İmran, Kur'an okuyan, arkasından da buna mukabil halktan dünyalık taleb eden birisine rastlamıştı. "İnna lillahi ve inna ileyhi raci'un", deyip arkasından şu açıklamayı yaptı: "Hz. Peygamber (sav)'ın şöyle söylediğini işittim: "Kim Kur'an okursa (isteyeceğini) Allah'tan istesin. Zira bir takım insanlar zuhur edecek, onlar Kur'an okuyup, okudukları mukabilinde halktan (dünyalık) isteyecekler." |Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 20, 2918|434
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|tirmizi|Süheyb|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kur'an'ın haram kıldığı şeyleri helal addeden kimse Kur'an'a inanmamıştır." |Tirmizi, Sevabul-Kur'an 20, 2919|435
TEFSİR BÖLÜMÜ - TEFSİRİN HÜKMÜ HAKKINDA|Kur'an'ın Faziletine Dair|buharimüslimebu davudİbnu macemuvatta|İbnu Ömer|Resulullah (sav) düşman arazisine Kur'an-ı Kerim'le birlikte askeri seferi yasakladı." |Buhari, Cihad 129; Müslim, İmamet 92, 93, 94, (1869); Ebu Davud, Cihad 88, (2610); İbnu Mace, Cihad 45, (2879); Muvatta, Cihad 7, (2, 446)|436
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Fatiha Suresi|buharinesaiebu davud|Ebu Said İbnu'l-Mualla|Ben Mescid-i Nebevi'de namaz kılıyordum. Resulullah (sav) beni çağırdı. Fakat (namazda olduğum için) icabet edemedim. Sonra yanına gelerek: "Ey Allah'ın Resulü namaz kılıyordum (bu sebeple cevap veremedim diye özür beyan ettim). Bana: "Allahu Teala Kitabında: "Ey iman edenler, Allah ve Resulü sizi çağırdıkları zaman hemen icabet edin" buyurmuyor mu?" (Enfal, 24) dedi ve arkasından ilave etti: "Sen mescidden çıkmazdan önce, sana Kur'an-ı Kerim'in (sevabca) en büyük süresini öğreteyim mi?" dedi ve elimden tuttu. Mescidden çıkacağı sırada ben: "Sana en büyük sureyi öğreteceğim" dememiş miydiniz? dedim. Bana: "O sure Elhamdü lillahi Rabbi'l Alemin'dir (ki namazlarda tekrar tekrar okunan) yedi ayet (es-Seb'u'l-Mesani) ve bana verilen yüce Kur'an'dır" buyurdu. |Buhari, Tefsir 1; Nesai, İftitah 26; Ebu Davud, Vitr 15|437
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Fatiha Suresi|tirmizi|Ebu Hüreyre|Hz. Peygamber (sav), Ubey İbnu Ka'b (ra)'a uğradı. O namaz kılıyordu... devamını yukandaki gibi aynen kaydetti. Ancak şu ziyade var: "Nefsimi kudret elinde tutan Zat-ı Zü'l-Celal'e yemin ederim ki, Allah, Fatihanın bir mislini ne Tevrat'ta, ne İncil'de, ne Zebur'da, ne de Furkan'da indirmemiştir. O (namazlarda) tekrarla okunan yedi ayet ve bana ihsan edilen yüce Kur'an'dır." (Tirmizi hadisin sahih olduğunu söylemiştir. Nesai'nin yine Ebu Hüreyre'den yaptığı bir rivayette: "O (Fatiha süresi) benimle kulum arasında taksim edilmiştir. Kuluma istediği verilmiştir" ziyadesi vardır) |Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 1, (2878)|438
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Fatiha Suresi|müslimnesai|İbnu Abbas|Cibril (a.s.), Hz. Peygamber (sav)'in yanında otururken yukarıda kapı sesine benzer bir ses işitti. Başını göğe doğru kaldırdı. Cibril(a.s) dedi ki: "İşte gökten bir kapı açıldı, bugüne kadar böyle bir kapı asla açılmamıştır Derken oradan bir melek indi. Cibril (a.s.) tekrar konuştu: "İşte arza bir melek indi, şimdiye kadar bu melek hiç inmemiştir. Melek selam verdi ve Hz. Peygamber (sav)'e: "Sana verilen iki nuru müjdeliyorum. Bunlar, senden önce başka hiçbir peygambere verilmemişlerdi: Onların biri Fatiha Süresi, diğeri de Bakara Süresi'nin son kısmı. Onlardan okuduğun her harfe mukabil sana mutlaka büyük sevap verilecektir" dedi. |Müslim, Müsafirin 254; Nesai, İftihah 25.|439
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Fatiha Suresi|tirmizi|Adiyy İbnu Hatim|Hz. Peygamber (sav) buyurdular ki: (Fatiha'da geçen) el-mağdub aleyhim (Allah'ın gazabına uğrayanlar) Yahudilerdir, ed-dallin (sapıtanlar) da Hıristiyanlar'dır" |Tirmizi, Tefsir 2, (2957)|440
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|müslim|Ebu Ümame|Hz. Peygamber (sav)'i işittim, diyordu ki: "Kur'an-ı Kerim'i okuyun. Zira Kur'an, kendini okuyanlara kıyamet günü şefaatçi olarak gelecektir." Zehraveyn'i yani Bakara ve Al-i İmran surelerini okuyun! Çünkü onlar kıyamet günü, iki bulut veya iki gölge veya saf tutmuş iki grup kuş gibi gelecek, okuyucularını müdafaa edeceklerdir. Bakara suresini okuyun! Zira onu okumak berekettir. Terki ise pişmanlıktır. Onu tahsil etmeye sihirbazlar muktedir olamazlar." (Bir rivayette şu ziyade mevcuttur: Bir rekatta, secdeden önce, bir kul onu okur, sonra da Allah'tan birşey isterse Allah istediğini mutlaka verir.") |Müslim, Müsafirin, 252, (804)|441
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|tirmizi|Ebu Hüreyre|Resulullah (sav) kalabalık bir askerin katıldığı orduyu sefere çıkardı. Askerlere Kur'an okumalarını tenbihledi. Ayrıca teker teker görerek herbirine Kur'an'dan bildikleri yerleri okumalarını tenbihliyordu. Derken sıra yaşça en genç birisine gelmişti. Ona: "Kur'an'dan sen ne biliyorsun ey falanca?" diye sordu. Genç: "Ben," dedi, "falan falan sureleri ve bir de Bakara suresini biliyorum." Resulullah (sav): Yani sen Bakara'yı biliyor musun?" diye sordu. "Evet!" cevabı üzerine: "Haydi yürü, seni askerlere komutan tayin ettim" dedi. Askerlerin ileri gelenlerinden biri atılıp: "Yemin olsun, Bakara'yı ezberlememe mani olan şey, hükümleriyle amel edememek korkusundan başka birşey değildir" dedi. Resulullah (sav) şu tenbihte bulundu: "Kur'an'ı öğrenin ve onu okuyun. Kur'an-ı Kerim'in onu öğrenip okuyan ve onunla amel eden kimse için durumunu, içi ağzına kadar misk dolu bir kutuya benzetebiliriz. Bu her tarata koku neşreder. Kur'an'ı öğrendiği halde, ezberinde olmasına rağmen okumayıp yatan kimse de ağzı sıkıca bağlanmış, hiç koku neşretmeyen misk kabı gibidir." |Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 2, 2879|442
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|müslim|Nevvas İbnu Sem'an|Resulullah (sav)'ın şöyle söylediğini işittim: "Kıyamet günü Kur'an-ı Kerim ve ona dünyada iken sahip çıkıp onunla amel edenler getirilirler. Bu gelişte. Bakara ve Al-i İmran süreleri Kur'an-ı Kerim'in önünde yer alırlar." Resulullah (sav) bir iki sure için üç teşbihte bulundu ki, bir daha onları unutmadım. Şöyle demişti: "Onlar sanki iki bulut veya aralarında nur ve aydınlık olan iki siyah gölgelik veya sahiplerini müdafaa vaziyeti almış saflar halinde iki kuş sürüsü gibidirler." |Müslim, Müsafirin 253, (305); Tirmizi. Sevabu'l-Kur'an 5, (2886)|443
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|müslim|Ebu Hüreyre|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Evlerinizi kabirlere çevirmeyin, içerisinde Bakara suresi okunan evden şeytan kaçar." |Müslim, Müsafirin, 212, (780); Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 2, (2780)|444
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|müslim|Nevvas İbnu Sem'an|Müslim'in bir rivayetinde yukandaki hadise şu ziyade yapılmıştır: "Resulullah (sav) buyurdu ki: "Sizden biri mescidde namazı bitirdi mi, namazından evine de bir pay ayırsın. Zira Cenab-ı Hakk, namazlarından evine de hayır yaratacaktır" |Müslim, Misafirin 210, (778)|445
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|buharimüslimebu davudİbnu macetirmizi|İbnu Mes'ud|Resulullah (sav) şöyle buyurdular: "Bakara Suresinin sonundaki iki ayeti geceleyin kim okursa o iki ayet ona kafi gelir." |Buhari, Megazi 12, Fedailu'l-Kur'an 10, 17, 37; Müslim, Müsafirin 255, 256, (807-808); Ebu Davud, Salat 326, (1397); İbnu Mace, 183, (1369); Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 4, (2884)|446
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|tirmizi|Nu'man İbnu Beşir|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Allah, arz ve semavatı yaratmazdan iki bin yıl önce bir kitap yazdı. O kitaptan iki ayet indirip onlarla Bakara suresini sona erdirdi. Bu iki ayet bir evde üç gece okundu mu artık şeytan ona yaklaşamaz." |Tirmizi, Sevabu'l Kur'an 4, 2885.|447
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|müslimbuharitirmizi|Ebu Hüreyre|Resulullah (sav) buyurdular ki: "Beni İsrail'e: "Kapıdan secde ederek girin ve (dileğimiz günahlarımızın) dökülmesidir deyin, ta ki hatalarınız bağıştansın" (Bakara 58) denildi. Ama onlar (emri değiştirdiler de kapıdan kıçları üzerine sürünerek girdiler ve "kılın içinde bir tane" dediler." |Müslim, Tefsir 1, (3015); Buhari, Enbiya 28, Tefsir, Sure 2, 5, 4, 7; Tirmizi, Tefsir, Bakara (2959)|448
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|tirmizi|Amir İbnu Rebi'a|Biz karanlık bir gecede Resulullah (sav) ile birlikte bir seferde idik. Kıble istikametini bilemedik. Herkes kendi istikametine yönelerek namazını kıldı. Sabah olunca durumu Resulullah (sav)'a açtık. Bunun üzerine şu ayet indi. "...Nereye yönelirseniz Allah'ın yönü orasıdır (Bakara, 115)." |Tirmizi, Tefsir, Bakara (2960), Salat 354, (345)|449
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|buharimüslimtirmizi|Enes|Ömer İbnu'l-Hattab (ra) Hz. Peygamber (sav)'e hitab ederek: "Ey Allah'ın Resulü (tavaftan sonra kılınan iki rek'atı) Makam'ın gerisinde kılsak (daha iyi olmaz mı?)" diye bir temennide bulunmuştu, hemen şu ayet nazil oldu: "İbrahim'in makamını namazgah yapın..." (Bakara, 125). |Buhari, Tefsir, Bakara 9, Ahzab 8; Müslim, Fezailu's-Sahabe 2, (2399); Tirmizi, Tefsir, Bakara (2963)|450
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|buharimüslimtirmizinesai|el-Berd İbnu'l-Azib|Resulullah (sav) Medine'ye gelince, önce Ensar'dan olan ecdadının -veya dayılarının- yanına indi: O zaman namazlarını on altı veya on yedi ay boyunca Beytu'l-Makdis'e doğru kıldı. Ancak kıblenin Kabe'ye doğru olmasını arzuluyordu. (Kabe'ye doğru) kıldığı ilk namaz da ikindi namazı idi. Bu namazı Resulullah (sav)'la birlikte ashabtan bir grup kimse kılmıştı. Bu namazı kılanlardan biri, oradan ayrılınca bir mescide rastladı. Cemaati namaz kılıyordu ve tam rükü halinde idiler. Adam onlara: "Şehadet ederim ki Hz. Peygamber (sav)'le Kabe'ye doğru namaz kıldık" dedi. Cemaat oldukları yerde Kabe'ye yöneldiler. Müslümanların Beytu'l-Makdis'e doğru namaz kılmaları Yahudilere memnun ediyordu. Yüzler Kabeye doğru yönelince Yahudiler bundan hiç memnun kalmadılar. Arkadan hemen şu mealdeki ayet nazil oldu: "Yüzünü göğe çevirip durduğunu görüyoruz..." (Bakara, 144). Beyinsiz Yahudiler dedikoduya başladılar: "Uyageldikleri kıbleyi niye değiştirdiler?" De ki: "Doğu da batı da Allah'ındır. Allah dilediğini doğru yola hidayet eder" (Bakara, 144). |Buhari, İman 30, Tefsir, Bakara 12, 18, Salat 31; Müslim, Mesacid 11, (525); Tirmizi, Bakara (2966), Salat 252, 339; Nesai, Kıble 1 (2, 60) Salat 22, (1, 242)|451
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|müslimebu davud|Enes|Müslim ve Ebu Davud'un Enes (radıyallahu anh)'ten rivayet ettikleri bir diğer hadis şöyledir: "Onlar Beytu'l-Makdis'e doğru yönelmiş halde, sabah namazının rüküunda iken, Beni Seleme'den bir adam kendilerine uğradı ve: "Kıble istikameti Kabe'ye çevrildi" dedi. Bu sözünü iki kere tekrar etti. Cemaat rüküda iken Kabe'ye yöneldiler." |Müslim, Mesacid 15, (527); Ebu Davud, Salat 206, (1045)|452
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|ebu davudtirmizi|İbnu Abbas|Ayet-i kerimenin emriyle Hz. Peygamber (sav) kıbleyi Kabe'ye yöneltince Müslümanlar sordular: "Ey Allah'ın Resulü, Beytü'l-Makdis'e yönelerek namaz kılmış ve şimdi ölmüş olan kardeşlerimizin namazları ne olacak?" Bunun üzerine Cenab-ı Hakk şu ayeti indirdi: "Senin yöneldiğin istikameti, peygambere uyanları, cayanlardan ayırd etmek için kıble yaptık. Doğrusu Allah'ın yola koyduğu kimselerden başkasına bu ağır bir şeydir. Allah imanlarınızı (ibadetlerinizi) boşa çıkaracak değildir" (Bakara, 143). |Ebu Davud, Salat 16 (4680); Tirmizi, Tefsir, Bakara (2968)|453
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|buharitirmiziİbnu mace|Ebu Said|Hz. Peygamber (sav) buyurdular ki: "(Kıyamet günü) Hz. Nuh (a.s.) ve ümmeti gelir. Cenab-ı Hakk ona: "Tebliğ ettin, dinimi duyurdun mu?" diye sorar. Nuh (a.s.): "Evet, ey Rabbim" diye cevap verir. Rabb Teala bu sefer ümmetine sorar: "Nuh (a.s.) size tebliğ etmiş miydi?" "Hayır!" bize peygamber gelmedi" derler. Rabb Teala Hz. Nuh (a.s.)'a yönelerek: "Söylediğin şey hususunda sana kim sahicilik edecek?" diye sorar. Nuh (a.s.): "Muhammed (sav) ve ümmeti!" der ve Muhammed (sav)'nın ümmeti: "Nuh tebligatta bulundu" diye şehadette bulunur. Bu duruma şu ayet işaret eder: "Biz böylece sizleri vasat bir ümmet kıldık, ta ki insanlara karşı şahidler olasınız" (Bakara, 143). |Buhari, Tefsir, Bakara 13, Enbiya 3, İ'tisam 19; Tirmizi, Tefsir, Bakara (2965); İbnu Mace, Zühd 34, (4284)|454
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|tirmizi|Ebu Said|Tirmizi'nin rivayetinde şu ziyade vardır: "(...Nuh kavmi): "Bize ne bir korkutucu, ne de başka biri, hiç kimse gelmedi" derler. |Tirmizi, Tefsir, Bakara (2965)|455
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|buharimüslimebu davudtirmizinesaimuvatta|Urve İbnu'z-Zübeyr|Hz. Aişe (ra)'ye şu (mealdeki) ayet hakkında sordum: "Şüphesiz ki Safa ile Merve Allah'ın şeairlerindendir. Kim Kabe'yi hacceder veya ümre yaparsa, bu ikisini de tavaf etmesinde bir beis yoktur." (Bakara, 158). Dedim ki: "Kasem olsun (ayetten) Safa ve Merve'yi tavaf etmeyenlere de bir günah yoktur (manası çıkmaktadır). "Bana dedi ki: Ey kızkardeşimoğlu söylediğin ne kadar çirkin! Ayetin, senin te'vil ettiğin manada olması için, "onları tavaf etmeyene herhangi bir günah terettüp etmez" şeklinde olmalıydı. Halbuki ayet Ensar hakkında inmiştir. Bunlar Müslüman olmazdan önce, Müşellel'deki azgın Menat'a tapınıyorlar, ona telbiye getiriyorlardı. Menat'a telbiye getirenler, Safa ile Merve arasında tavaf etmekten çekiniyorlardı. Bunun üzerine Cenab-ı Hakk: "Safa ve Merve Allah'ın şeairindendir..." ayetini indirdi. Aişe (ra) şunu da söyledi: "Resulullah (sav) Safa ile Merve arasında tavafta bulunmayı sünnet kıldı. Bunu terketmek kimseye caiz olmaz." Zühri der ki: Ebu Bekr İbnu Abdi'r-Rahman'a bu hadisi haber verdim. Bana şunu söyledi: "Ben bu bilgiyi (hadisi) duymamıştım. Ben alimlerden bazılarını dinledim şöyle diyorlardı: "Hz. Aişe'nin Menat için telbiye getirenlerden haber verdikleri dışında kalan halkın tamamı Safa ve Merve'yi tavaf ediyorlardı. Ne zaman ki Cenab-ı Hakk Kur'an-ı Kerim'de tavafından bahsedip Safa ve Merve'den söz etmeyince: "Ey Allah'ın Resulü! Biz Safa ve Merve'yi tavaf ediyorduk. Halbuki Cenab-ı Hakk Kabe'nin tavafını emrediyor, Safa ve Merve'den bahsetmiyor, Safa ve Merve'yi tavaf etmemizde bize bir mahzur var mı?" dediler. Bunun üzerine Cenab-ı Hakk: "Safa ve Merve Allah'ın şeairindendir. Öyle ise kim Beytullah'a hac yapar veya ümre ziyaretinde bulunursa Safa ve Merve'yi de tavaf etmesinde bir günah yoktur" ayetini indirdi. Ebu Bekr İbnu Abdirrahman der ki: "Ben bu ayetin, (yukarda zikredilen) her iki grub hakkında da inmiş olduğunu görüyorum. Yani, hem cahiliye devrinde Safa ve Merve'yi tavaftan çekinenler hakkında inmiştir, hem de öncekileri tavaf ettikleri halde. İslam'dan sonra -Allah'ın Kabe'yi tavaf etmeyi emretmiş olmasına rağmen Safa ve Merve'yi zikretmemiş olması sebebiyle- bunları tavaftan çekinenler hakkında inmiştir. Safa ve Merve'nin de (Kur'an'da) zikri Kabe'yi tavaf emrinden sonra gelmiştir. |Buhari, Hacc 79, Umre 10, Tefsir, Bakara 21; Müslim, Hac, 260-263 (1277); Ebu Davud, Menasik 56, (3901); Tirmizi, Tefsir, Bakara (2969); Nesai, Menasik 168, (5, 238-239); Muvatta, Hacc 129, (1, 373)|456
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi||Urve İbnu'z-Zübeyr|Buhari ve Müslim'den gelen bir rivayette şöyle denir: "Ancak, Müslüman olmazdan önce Ensar ve bunlarla birlikte Gassan, Menat için telbiyede bulunurlar, Safa ile Merve arasında tavaftan çekinirlerdi. Bu davranış onlara ecdad yadigarı bir adet idi. Menat için ihrama giren Sofa ile Merve arasında tavaf yapmazdı. Müslüman olunca bu hususta Hz. Peygamber (sav)'e sordular. Bunun üzerine Cenab-ı Hakk "Safa ve Merve Allah'ın şeairindendir..." ayetini indirdi. ||457
TEFSİR BÖLÜMÜ - ESBAB-I NÜZULE DAİR|Bakara Suresi|buharinesai|İbnu Abbas|Mücahid, İbnu Abbas (ra)'tan rivayet ettiğine göre şunu anlatmıştır: "Benİ İsrail'de kısas vardı, fakat diyet yoktu. Cenab-ı Hakk Muhammed ümmetine şöyle buyurdu: "Öldürülenler hususunda size kısas farz kılınmıştır. Hür hür ile, köle köle ile, kadın kadın ile kısas edilir. Öldüren, ölenin kardeşi tarafından affedilmişse, kendisine örfe uymak ve affedene güzellikle (diyet) Ödemek gerekir" (Bakara, 178). Buradaki "afv'dan maksad, amden öldürmelerde kişinin diyet almayı kabul etmesidir. "Örfe uygun ve affedene güzellikle ödemek"e gelince, bundan maksad (mağdur tarafın) örfe uygun miktarda bir diyet istemesi, öbürünün de bunu güzellikle ödemesidir. Ayetin devamındaki: "Bu, Rabbinizden bir hafifletme ve bir rahmettir" ibaresi de, "sizden öncekilere farz kılınanlarda olmayan bir hafifletme" demektir, (çünkü onlara diyet imkanı tanınmamıştı). Ayetin son kısmı olan "Bundan sonra tecavüzde bulunana elim azab vardır" ibaresinden diyet almayı kabul etmesine rağmen (kan davası güderek) katili öldüren kimse kastedilmektedir." |Buhari, Tefsir, Bakara 2, 23, Diyat 8; Nesai, Kasame 27, (8, 36,37)|458
Dostları ilə paylaş: |