İmanin şubeleri

18. İlmi Yaymak

Yüce Allah bu konuda şöyle buyurmaktadır: "Onu mutlaka insanlara açıklayacaksınız, onu gizlemeye­ceksiniz" ⁸⁸

Yine yüce Allah bu konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

"Her topluluktan bir grup, (savaştan) geri döndüklerinde kavimlerini uyarmak üzere geri kalmaları gerekli olmazmi?" ⁸⁹

Buhârî ile Müslim'in "Sahîh"lerinde konuyla ilgili olarak Ebu Bekre (r.a)'dan rivayet edilen hadiste, Peygamber (s.a.v) Mina'da verdiği hutbede şunu söylemiştir:

"Dikkat edin ki! Sizden burada olanlar, olmayanlara bu söylediklerimi mutlaka ulaştırsın. Umulur ki, (kendisine bu söy­lediklerim) ulaştırılan kimse, bunları işiten bazı kimseden daha belleyişli olur." ⁹⁰

Yine konuyla ilgili olarak Ebu Davud'un "Sünen"inde Ebu Hureyre (r.a)'dan gelen hadis şu şekildedir:

"Kim (kendisine) bir bilgiden sorulup ta onu gizleyip soy-lemezse Allah kıyamet günü o kimseyi ateşten bir gemle gem­ler." ⁹¹

İmam Ömer b. Abdulaziz el-Emevî der ki: Sözü ile ameli bir olmayan kimsenin hataları çok olur. Kim ilimsiz amel ederse, yap-üklannın çoğunu ifsat eder."

Haris Muhasibi der ki: "İlim korkuyu getirir. Zühd rahatlığı ge­tirir. Marifet ise tevbeyi getirir."

İbn Sa'd der ki: "Kim rivayet Ümiyle amel ederse dirayet ilmini elde eder. Kim de dirayet ilmiyle amel ederse, riayet ilmini elde eder. Kim de riayet ilmiyle amel ederse bu ilim o kimseyi doğru yola götürür."

Mâlik b. Dinar'da der ki: "Kişi amel etmek için ilim öğrendi­ğinde ilmi çoğalır. Amel etme dışında başka bir şey sebebiyle öğ­rendiğinde kibri artar."

Ma'rûf el-Kerhîde der ki: "Allah bir kula hayr dilediğinde amel etme kapısını açıp cedel (=tartışma) kapısını kapatır. Allah bir kula kötülük dilediğinde ona amel kapısını kapatıp cedel kapı­sını açar."

Ebu Bekr el-Varrâk'da der ki: "Kim zühd ve fıkıh olmaksızın kelam ilmiyle yetinirse, zındık olur. Kim fıkıh ve kelam olmaksızın zühdle yetinirse bid'atçi olur. Kim zühd ve vera' olmaksızın fıkıhla yetinirse fasık olur. Kim de bütün işlerde çeşitlilik gösterirse kur­tulur."

Hasan el-Basrî der ki: "Bana bir adam uğramıştı. Ona: - 'Bu fakihdir' denildi. Hasan el-Basrî'de: Fakihin kim olduğunu biliyor musun? Fakih ancak dinde, zahid dünyada, kâim ise Rabbine yaptığı ibadette bilgili olan kimsedir."

Mâlik b. Dinar'da der ki: "Tevrat'ta şunu okudum: Alim kimse İlmiyle amel etmediği zaman öğüdü kalplere fayda sağlamaz." ⁹²

19. Kur'an'ı Öğrenme Ve Öğretmeye Önem Verme, Sınırlarını Ve Hükümlerini Muhafaza Etme, Helal Ettiği Ve Haram Ettiği Hususları Bilmek, Kur'an Ehline Ve Hafızlarına Değer Verme,

Yüce Allah bu konuda şöyle buyurmaktadır:

"Eğer biz bu Kuranı bir dağa indirseydik, muhakkak ki onu, Allah korkusundan baş eğerek, parça parça olmuş görürdün." ⁹³

Yine yüce Allah konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

"Şüphesiz bu, değerli bir Kur'andır, korunmuş bir kitaptır. Ona ancak temizlenenler dokunabilir. O, âlemlerin Rabbinden indirilmiştir." ⁹⁴

Yine yüce Allah bu konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

"Eğer Kuran ile dağlar yürütülmüş veya yeryüzü parçalan­mış yahut ölüler konuşturulmuş olsaydı, kafirler yinede inan­mazlardı." ⁹⁵

Buhârî'nin, Hz. Osman (r.a)'tan rivayet ettiği hadiste Pey­gamber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

"Sizin en üstün olanınız - yada en hayrlınız-, Kur'an'ı öğre­nen ve öğretendir" ⁹⁶

Buhârî İle Müslim'in "Sahîh"lerinde konuyla ilgili olarak Ebu Musa el-Eş'arî (r.a)'dan rivayet ettikleri hadiste ise Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

"Kur'an'ı okumaya devam edin! Muhammed'in nefsi elinde olan Allah'a yemîn ederim ki, Kur'an'm (hafızalardan) kaçması, bağlı develerin boşanıp kaçmasından çok daha şiddetlidir." ⁹⁷

Yine Buhârî ile Müslim'in "Sahîh"lerinde konuyla ilgili olarak Abdullah ibn Ömer (r.a)'dan rivayet ettikleri hadiste ise Peygam­ber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

"Haset etme ancak iki hususta caizdir:

1. Allah, kendisine Kur'an ihsan edip gece-gündüz o Kur'-an'la yatıp kalkan kimsedir.

2. Allah, kendisine mal ihsan edip gece-gündüz o malı sa­daka olarak veren kimsedir." ⁹⁸

Müslim'in, Hz. Ömer (r.a)'tan rivayet ettiği hadiste Peygam­ber (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

"Allah, bu Kitap'la bazı toplulukları yükseltir. Bazılarını da alçalto." ⁹⁹

20. Temizlik (Taharet) ¹⁰⁰

Yüce Allah bu konuda şöyle buyurmaktadır:

"Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman yüzle­rinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi, başlarınızı meshedip, to­puklara kadar ayaklarınızı 'yıkayın'." ¹⁰¹

Müslim'in, "Sahîh"inde Ebu Mâlik el-Eş'arî ¹⁰² (r.a)'tan rivayet ettiği hadis şu şekildedir:

"TemUHk', imanın yarısıdır. ¹⁰³ 'Elhamdülillah' (lafzı), mizanı doldurur. 'Subhânallâh ve Allahu Ekber' ¹⁰⁴ (lafzı), gökler Üe yerin arasını doldururlar (yada doldurur). Namaz, bir nurdur. Sa­daka, bir burhandır. Sabır, bir ziya (=ışık)tır. Kur'an, lehine ya da aleyhine bir kanıttır. Bütün insanlar, sabahleyin kalkıp bazısı nebini satar, bazısı nefsini serbest bırakır yada helak eder." ¹⁰⁵

Yine Müslim'in, "Sahîh"inde Abdullah ibn Ömer (r.a)'dan ri­vayet ettiği hadis şu şekildedir:

"Allah, 'temizlik yapılmadan' (Abdestsiz, gusülsüz ve te-yenunümsüz hiçbir) namazı ve ganimet çalıntısı ¹⁰⁶ (maldan hiç­bir) sadakayı kabul etmez." ¹⁰⁷

Konuyla ilgili olarak Hasan (el-Basrf )nin, Ebu Kebşe es-Selûlî yoluyla Sevbân (r.a)'dan rivayet ettiği hadis şu şekildedir:

"(Her İşte) dosdoğru olun! ¹⁰⁸ Fakat dosdoğru olmayı tam ba­şaramayacaksınız. Biliniz ki, sizin en hayrlı ameliniz namazdır. Abdesti ¹⁰⁹ ancak (kamil imana sahip) bir müminden başkası mu­hafaza edemez." ¹¹⁰

Yine konuyla İlgili olarak Halîmî'nin, Peygamber (s.a.v)'in ötfjjl ']& jj$ai\ "Temizlik, imanın yarısıdır" sözü hakkında Yahya b. Adem'den şunu rivayet etmiştir:

"Çünkü yüce Allah, "namazı", "iman" diye adlandırmıştır. Bununla ilgili olarak yüce Allah: "Allah, 'imanınızı' zayi etmez"

(Bakara: 2/143) yani Beytu'l-Makdis'e yönelerek kılmış olduğunuz 'namazınızı' geçersiz kılmaz. Namaz, ancak abdestle caiz olur. Zira hem namaz ve hem de abdest, birbiri için gereklidir. Namaz ve abdestten her biri, diğerinin yarısıdır." ¹¹¹