İngilizce “mobbing” kavramı, “mob” kökünden gelmekte. İngilizce “mobbing” kavramı, “mob” kökünden gelmekte. “Mob” sözcüğü, aşırı şiddetle ilişkili ve yasaya uygun olmayan kalabalık anlamındadır.Sözcük Latince kararsız kalabalık anlamına gelen“mobile vulgus” dan türemiştir. “Mobbing” sözcüğü ise çevresini kuşatma, topluca saldırma, rahatsız etme ya da sıkıntı verme anlamında kullanılmaktadır.
Türk Dil Kurumu, mobbing kavramının karşılığı olarak “BEZDİRİ” kelimesini belirlemiş ve bezdiriyi “İş yerlerinde, okullarda vb. topluluklar içinde belirli bir kişiyi hedef alıp, çalışmalarını sistemli bir biçimde engelleyip huzursuz olmasına yol açarak yıldırma, dışlama, gözden düşürme” olarak tanımlamıştır. Türk Dil Kurumu, mobbing kavramının karşılığı olarak “BEZDİRİ” kelimesini belirlemiş ve bezdiriyi “İş yerlerinde, okullarda vb. topluluklar içinde belirli bir kişiyi hedef alıp, çalışmalarını sistemli bir biçimde engelleyip huzursuz olmasına yol açarak yıldırma, dışlama, gözden düşürme” olarak tanımlamıştır.
İlk olarak 1960’lı yıllarda hayvan davranışlarını inceleyen Avusturyalı araştırmacı Konrad Lorenz, mobbing terimini, güçlü rakibini korkutup uzaklaştırmak isteyen güçsüz hayvanların davranışlarını tanımlamak için kullanılmıştır. İlk olarak 1960’lı yıllarda hayvan davranışlarını inceleyen Avusturyalı araştırmacı Konrad Lorenz, mobbing terimini, güçlü rakibini korkutup uzaklaştırmak isteyen güçsüz hayvanların davranışlarını tanımlamak için kullanılmıştır.
Daha sonraları İsveçli bir hekim olan Dr. Peter Paul Heinemann, çocuklar arasında gözlemlediği ve çocukların birbirine karşı gösterdiği benzer bir davranışı tanımlamıştır. Daha sonraları İsveçli bir hekim olan Dr. Peter Paul Heinemann, çocuklar arasında gözlemlediği ve çocukların birbirine karşı gösterdiği benzer bir davranışı tanımlamıştır.
1980’li yıllarda bir başka araştırmacı Heinz Leymann çalışanların birbirine uyguladıkları psikolojik şiddeti ifade etmek için “mobbing” terimini, işyerlerindeki yetişkinler arasında çocuklardakine benzer bir grup şiddeti gözlemlediğinde konu hakkındaki ilk araştırmayı gerçekleştirmiştir. 1980’li yıllarda bir başka araştırmacı Heinz Leymann çalışanların birbirine uyguladıkları psikolojik şiddeti ifade etmek için “mobbing” terimini, işyerlerindeki yetişkinler arasında çocuklardakine benzer bir grup şiddeti gözlemlediğinde konu hakkındaki ilk araştırmayı gerçekleştirmiştir.
Leymann’ın tanımıyla mobbing, duygusal bir saldırıdır. Leymann’ın tanımıyla mobbing, duygusal bir saldırıdır.Bir veya birkaç kişi tarafından diğer bir kişiye yönelik olarak düşmanca ve ahlak dışı yöntemlerle sistematik bir biçimde uygulanan psikolojik bir terördür
İşyerinde gerçekleşen, bir veya daha fazla kişi tarafından, bir veya daha fazla kişiye, sistemli bir şekilde, düşmanca ve ahlakdışı bir yaklaşımla, süreklilik gösteren bir sıklıkla, çok çeşitli sebepleri olabilen, kişiyi sindirme maksadı ile, kişinin özgüvenine uygulanan psikolojik ve hatta fiziksel saldırgan davranışları ifade etmektedir. İşyerinde gerçekleşen, bir veya daha fazla kişi tarafından, bir veya daha fazla kişiye, sistemli bir şekilde, düşmanca ve ahlakdışı bir yaklaşımla, süreklilik gösteren bir sıklıkla, çok çeşitli sebepleri olabilen, kişiyi sindirme maksadı ile, kişinin özgüvenine uygulanan psikolojik ve hatta fiziksel saldırgan davranışları ifade etmektedir.
Bir işyerinde hedef seçilen bir çalışana, asıl maksat gizlenerek, bir kişi ya da bir grup tarafından insan onuru ile bağdaşmayan eylem ve işlemlerle sürekli ve/veya sistematik olarak belirli bir süre hukuk ve etik dışı yollarla yapılan ve mağdurun psikolojik, ekonomik veya sosyal statüsünde olumsuzluklar meydana getiren uygulamaların bütünüdür Bir işyerinde hedef seçilen bir çalışana, asıl maksat gizlenerek, bir kişi ya da bir grup tarafından insan onuru ile bağdaşmayan eylem ve işlemlerle sürekli ve/veya sistematik olarak belirli bir süre hukuk ve etik dışı yollarla yapılan ve mağdurun psikolojik, ekonomik veya sosyal statüsünde olumsuzluklar meydana getiren uygulamaların bütünüdür
Mobbing; Daha çok bir grup tarafından gerçekleştirilen davranışlar Ancak çoğunlukla bu iki kavram birbirinin yerine kullanılmaktadır.
Leymann tarafından işyerinde 45 ayrı psikolojik taciz davranışı tanımlamış ve bunları beş alt faktör oluşacak şekilde gruplamıştır. Leymann tarafından işyerinde 45 ayrı psikolojik taciz davranışı tanımlamış ve bunları beş alt faktör oluşacak şekilde gruplamıştır. Bu davranışlardan bir kez yapılsa dahi kabul edilemez olarak görülebilir ya da bir kez için hoş görülebilir. Fakat bu davranışlar sürekli olarak yapılırsa kasıtlı tacize dönüşür.
“Bireyin kurum içinde yöneticilere ve çalışma arkadaşlarına kendisini ifade etmek isterken sürekli olarak engellenmesi”: “Bireyin kurum içinde yöneticilere ve çalışma arkadaşlarına kendisini ifade etmek isterken sürekli olarak engellenmesi”:
Dostları ilə paylaş:
|
