İnsanın Kendini Tanıması Gelin Canlar Bir Olalım

İslâm'daki Bölünmeler

Benim dostlarım, geçmişimizden ders almak ve şu günümüzde çareler bulmak zorundayız. Bugün aramızda pervane gibi dönenlere, araştırmacı gözükenlere, kitap yazanlara dikkat etmeliyiz. Bu kişilerin inançları, itaatleri gerçeği yansıtabiliyor mu acaba? Doğrusunu yalnız onlar mı araştırabilirler? Bizim araştırıp, asıl Alevîliğimizin ne olduğunu öğrenmemiz çok mu zor? Onların akılları altından da bizim beynimiz topraktan mı? Hayır, hayır, onların biz-den hiçbir üstünlükleri yoktur. Biz de araştırıp aslımıza dönebiliriz. Kimsenin hesabına çalışmamamız, inancımızla Allah'a ve Resulü'ne, Kur’an ve Ehl-i Beyt'e olan bağlılığımız, gerçekte bizim onlara üstünlüğümüzdür.

Bakın Allah (c.c), Hucurât Suresi'nin 13. ayetinde insanın üstünlüğünü şöyle bildirmektedir:

Ey insanlar, şüphe yok ki biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık ve sizi, aşiretler ve kabileler hâline getirdik tanışın diye; şüphe yok ki Allah katında sevabı en çok ve derecesi en yüce olanınız, en fazla çekineninizdir; şüphe yok ki Allah, her şeyi bilir, her şeyden haberdardır.

Evet, öyle ise bu dünyada hiç kimsenin haksızlıkla, zenginlikle, zorbalıkla üstün olması söz konusu değildir. Allah Teâlâ hiçbir toplumu yanlış inançlar etrafında toplansınlar diye de yaratmamıştır. Ne var ki bazı insanlar için bozgunculuk yapmak bir alışkanlık hâline gelmiştir, yapmazsa duramaz. Bakara Suresi'nin 11. ayetinde de buyuruyor ki:

Onlara, yeryüzünde fesat çıkarmayın dendi mi, derler ki: Biz ıslah edicileriz.

Kur’an-ı Kerim'de buyurduğu gibi "Gel kardeşim, sen boş yere yaratılmadın. Allah'a isyan etme, bu yaptığın işler kötüdür. Bak, içki satıyorsun, kumar oynatıyorsun, zina ile hastalık yayıyorsun, bunlarla nice yuvalar yıkıyorsun." desen, o hemen bin bir dereden su getirir ve ıslah edici olduğunu savunur. Allah ve Resulü'nün emir ve yasaklarını bir kenara iterek kendi mantığına göre akıl yürütür. Böyleleri mantık oyunlarıyla kendilerini haklı çıkarmaya çalışırlar. Bozgunculuk çok kötü bir hastalıktır. Geçmişte olduğu gibi gelecekte de bu hastalığa yakalananlar olacaktır. Allah (c.c), insanı hür olarak yaratmıştır. Her insan, iyiyi de kötüyü de yapmaya muktedirdir.

Bazı insanlar her şeyi iyi bilemedikleri için, her insanı iyi zannederler. Bu da çok zaman onların yanlış işler yapmalarına neden olmaktadır. Böylesi bir insan farkında olmadan kendini istemediği yeni bir fırkanın yanında görür. Hâlbuki iki doğru, iki haklı yoktur. Allah'a giden yol birdir. İkincisi batıldır.

Yüce Allah, kitabımız Kur’an-ı Kerim'de, En'âm Suresi'nin 159. ayetinde şöyle buyurmaktadır:

Dinlerini parça-parça bölüp, bölük-bölük fırkalara ayrılanlarla hiçbir ilgin olamaz ve şüphe yok ki onların bu hareketlerini Allah soracaktır...

İşte görüldüğü gibi yüce kitabımız bölünmelere böyle karşı çıkmaktadır. O zaman da Müslümanlar arasındaki bu mezhepler, bu fırkalar nedir ve niçindir diye sormak lazım. Görülüyor ki bütün bu ayrılıkların sebebi de, şu beş günlük dünyada farklı yaşamak için yapılanlardır.

Bakın sevgili Peygamberimiz de bu ayeti teyit edercesine şöyle buyuruyor:

Benden sonra ümmetim 73 fırkaya ayrılacak ve onların içinden sadece biri kurtuluşa erecektir.

Şimdi bir düşünelim; hem Allah'ın emri ve hem de Resul-i Ekrem'in mübarek hadisi açıkça beyan ediyor ki, hak yol birdir. Baktığımızda görünen şu ki, elli üç fırkaya Ehlisünnet adına, yirmi fırkaya Ehlibeyt adına ayrılmış fırkalar vardır. Ama bütün bu fırkaların içinden biri hakla beraberdir. Acaba diğer fırkalar neden ve niçin vardır? Bütün bunlar, İslâm tarihinde bozguncuların, insanlık üzerinde oynadıkları oyunların birer neticesinden olsa gerek. Bana göre bunun başka bir ifadesi yoktur.

Sevgili Peygamberimizin bu hadisini Ehl-i Sünnet ulemasının geneli kabul etmekteler. Ancak her fırka kendisinin, hak yolda olma umudunu taşımaktadır. Oysaki Allah'ın Resulü o hak yolu şöyle tarif etmiştir:

Benim Ehl-i Beyt'im, Nuh'un gemisi gibidir. Kim o gemiye binerse kurtulur, binmeyen helak olur.

İşte bunu diyerek bu güruhu, yani kurtulmuş olan yolu böylece bildirmiştir. Bize göre bu tek yol, Kur’an ve Ehl-i Beyt yoludur. Biz böyle biliyor ve böyle inanıyoruz.

Asıl konumuzun dışında olduğundan ben Ehl-i Sünnet adına ayrılan fırkalardan söz etmeyeceğim. Çünkü bize göre sevgili Peygamberimizden sonra On İki İmam'ın yolu, hak yoldur. Bugün hiçbir tarih kitabında onların hata yaptıklarını yazan olmamış ve böyle bir iddia da yoktur.

Bu mezhepler, bu fırkalar İmamlar'ın zamanında meydana gelmişlerdir, onlar da bunu görmüşlerdir. Ama İmamlar bu fırkaların hiçbirini tercih etmemişlerdir. Şayet onlar bu fırkalardan birini hak kabul ederek ona girselerdi, o zaman hiç kimsenin bir diyeceği olmazdı. Bize göre asıl doğru olan; yeryüzünde On İki İmamlar varken, ikinci bir doğrudan söz etmenin mümkün olmayacağıdır. Ne yazık ki o Masum İmamlar varken dahi Müslümanlar fırkalara ayrılmışlardır.

"Ben Ehl-i Beyt yolundayım." diyen bir kişinin asıl görevi On İki İmam'a uymaktır. Bize göre onlar hangi taraftalarsa hak da o taraftadır. Yoksa dünya insanlık tarihinde hiçbir zaman iki haklı, iki doğru bir arada olmamıştır. Bu durumda bir insan, eğer bir tarafı hak görüyorsa karşı tarafa da batıldır, demesi gerekir. Haddi zatında bu konuyu kime sorsanız sorun, o da buna "doğru" diyecektir. Ne var ki bu konular yeterince Müslümanların bilgilerinden uzaktır. Okudukları eserler tek taraflıdır, bana göre sorun buradadır.

Hz. Ali (a.s) şöyle buyurmuştur:

Allah'ım, sana sığınırım; ne de danışma topluluğuydu bu. Onlardan benim hakkımda, birincisiyle ne vakit bir şüpheye düşen oldu ki bu çeşit kişilere katıldım ben? Fakat inerlerken onlarla indim; uçarlarken onlarla uçtum; inişte, yokuşta onlarla beraber oldum. İçlerinden biri, hasedinden gerçekten saptı; öbürü, damadı olduğundan ona uydu, benden yüz çevirdi; öbürleri de öyle işler ettiler ki anmak bile çirkin.

Evet, bunu ben Ali Kirazlı olarak demiyorum, bunu Hz. Ali (a.s) söylüyor. O şûradaki durumu böyle anlatıyor.

Hz. Ali'nin (a.s) de buyurduğu gibi Abdurrahman bin Avf, Osman'ın damadıydı. Sad bin Ebu Vakkas, Talha ve Zübeyir akrabalık derecesinde Osman'a daha yakın idiler. Ama herkeste bu hakkın Hz. Ali'ye (a.s) ait olduğunu da biliyordular. Abdurrahman bin Avf Hz. Ali'ye (a.s) gelerek ona şöyle dedi:

"Ya Ali! Bilirim bu hak senindir. Gönlüm de seni tayin etmeyi ister. Fakat sana bir şartım var. Şartım şudur; sen ilk iki halifenin icraatlarına uyacaksın." Bu teklife, Hz. Ali (a.s) şöyle cevap verir:

Allah (c.c) şahit olsun ki ben, Allah'ın ve Peygamberi'nin emirlerine uyarım. Buna da nasıl uyulması gerekiyorsa ben bilirim.

Abdurrahman bin Avf aynı teklifi Osman'a yapınca Osman hemen kabul etti. Gel gelelim ki o, iki halifenin de yaptığı icraatları yapmadı. Halife olduktan sonra İslâm'ı Emevî hanedanlığına çevirerek İslâm'ın saltanata dönüşmesinde en büyük etken olmayı başardı.

Bu kaynakları merak edenler; Taberî, c.2, s.452; Yakubî, c.2, s.449; Sahih-i Müslim, s.175; İbn Ebi'l-Hadid Şerhi, c.3, s.108; Sahih-i Buharî, c.4, s.119'a; yine Abdulbaki Gölpınarlı'nın "Sosyal Açıdan İslâm Tarihi"ne, M. Asım Köksal'ın yazdığı "İslâm Tarihi"ne, Ali Şeriati'nin "Hz. Muhammed'in Hayatı"na, ayrıca Lütfullah Ahmed'in "Muhammed'in Kurduğu Dinin Esasları"na bakarlarsa, bu yazdıklarımızın doğruluğunu göreceklerdir.