İnsan Sûresi:
Kur'an-ı Kerim'in 76. süresidir. Mücahid, Kadade ve Cumhur'a göre Medine-i Münevve-rede; İbn-i Abbas, Atâ bin Yesar ve Mukatil'e göre Mekke-i Mükerreme'de nazil olmuştur.
Hasen ve İkrime ise, 2. âyetin Mekke'de, diğerlerinin ise Medine'de nazil olduğunu söylemişlerdir. Maverdi ise, bu sûrenin başından 23. âyetine kadar olan kısmının Medine'de, diğerlerinin ise Mekke'de nazil olduğunu söylemiştir.
Bu sûrede kendisinden önceki sekiz sûre gibi Resûlullah'ın faziletine işaret buyurduğu mufassal grubu sûrelerinden bindir.
Bu sûrenin diğer isimleri ise şunlardır: Heletâ, Dehr, Emşâc'dir. İlk âyette insanın bu hâle gelmeden önceki durumuna işaret edildiği için "İNSAN" adını almıştır.
İşte adını aklığı insan sûresinin İlk ve 2. âyet-i kerimesi:
"İnsanın üzerinden, henüz kendisinin anılan bir şey olmadığı uzun bir süre geçmedi mi? (Yani insan üzerinden öyle uzun süreler geçti ki henüz kendisi anılan birşey değildi. Topraktan süzüle süzüle, çeşitli merhalelerden geçerek uzun zamanı aşarak nihayet nutfe haline geldi.) Doğrusu biz insan, hâlden hâle geçirdiğimiz karışık bir nutfeden yarattık da onu işiti.ci ve görücü yaptık."128
İnşaallah:
Allah'ın izniyle, Allah dilerse anlamlarına gelen bîr dua sözüdür. Kur'an-ı Kerim'de; "Herhangi bir şey hakkında 'ben bunu yarın mutlaka yapacağını' deme. 'Ancak Allah dilerse yaparım' de.129 buyurulmaktadır. İnsanın yapmak istediği şeylerde 'inşaallah' (Allah dilerse) demesini emreden bu ayet, her şeyin Allah'ın dilemesiyle olduğunun kesin bir göstergesidir. Bu hem bir edep ifadesi, hem de kadere imanı belirten bir sözdür.
Ancak Fıkıhta ve Akaidde inşaalah sözü ile ilgili birkaç farklı yorum vardır. Mesela bir akit yapılırken (bkz. Akit maddesi) inşaallah denilirse (mesela; inşaallah sattım. İnşaallah kabul ettim gibi) bu akit geçerli olmaz. Çünkü akitte söylenen icab-kabul sözlerinin kesinlik ifade etmesi gerekir.
Ayrıca ehl-i sünnet akaidine göre bir mü'minin, imanı konusunda (inşaallah ben mü'minim demesi) doğru değildir. Bu tür bir ifadenin de kesinlik belirtmesi gerekir. 130
İnşikâk Sûresi:
Kur'an-ı Kerira'-in 84. süresidir. Kıyametin hallerini, göklerin yarılıp yıldızların döküleceği, dağların hallaç pamuğu gibi yayılacağı o dehşetli kıyamet gününü haber veren, Peygamberimiz (S.A.S) Efendimizin:
"Kim kıyamet gününe göz görür gibi bakmak isterse (bu sûreyi) okusun" buyurduğu üç sûreden biri olan İnşikak sûresi, Mekke-i Mükerreme'de nazil olmuştur.
Bu sûre-i celile 25 âyettir. Adını ilk âyetten almıştır.
İnşikâk sûresi de mufassal grubunu oluşturan sûrelerden birisidir. 131
İnşirah Sûresi:
Hz. Muhammed (S.A.S)in göğsünün açılıp sevinç, huzur ve güvene kavuşturulmasını anlattığı için bu ismi almıştır.
Mekke-i Mükerreme'de nazil olan, sekiz âyetten ibaret. Peygamberimizin faziletine işaret buyurduğu bu sûre, Cenab-ı» Hakkın Peygamberimize ve o eşsiz şâhsımla ümmetine lütfettiği nimetleri hatırlatmakta; Sıkıntılardan kurtulmak için salih amel işlemenin, tevekkülün ve Allah'a yönelmenin gerekli olduğuna işaret etmektedir.
İnşirah sûresi, Duhâ süresinden sonra nazil olmuştur. Meali:
"Ey Muhammedi Senin göğsünü açıp genişletmedik mi? Sırtına ağır gelen yükünü, senden kaldırıp atmadık mı? Senin şanını da yükseltmedik mi? Muhakkak ki her güçlükle beraber bir kolaylık vardır. Bu itibarla, bu işi bitirdiği zaman, başka bir işle uğraş. Ve yalnız Rab-bine rağbet et.132
İntihar:
İnsanın kendi canına kıyması, kendisini öldürmesi. İslam dini, can'ın ve hayatın insanın kendi malı değil, ona emanet edilen bir şey olarak kabul eder. Bu yüzden de onun ortadan kaldırılmasını kesinlikle yasaklar. Öyle ki, İslam'a göre intihar etmek başkasını öldürmekten daha günahtır. İslam alimlerine göre kendi canına kıymak, Allah'a ortak koşmaktan sonra gelen en büyük günahtır. İntihar eden kişi dinden çıkmış sayılmaz ama, ebedi cehennemliktir. İntihan helal sayan kimse ise kafir olur ve cehennemliktir. Düşman tuzağına düşen bir müslüman casusun, onların işkencesi karşısında müslümanların sırlarını ele vermemek için. Allah'tan af dileyip intihar etmesi ise böyle değildir. Böylelerini yüce Allah'ın affetmesi umulur. İslam alimleri intihar edenin dinde çıkmış sayilmaycağını ve cenaze namazının kılınacağım ama uzun süre cehennemde kalacağını bildirirler. İmam Ebu Yusuf ise bunların cenaze namazının da kılınmayaeağına hükmetmiştir. 133
İnzal:
Sözlükte indirme, indirilme anlamlarına gelen bu kelime. İslam kültüründe farklı konular için kullanılmıştır. Kur'un-ı Kerim'in indirilmesi anlamında aynı kökten gelen inzal, nazil, tenzil kelimeleri kullanılır. Bu manada İnzal. Kur'an-ı Kerim'in yeryüzüne kısım kısım indirilmesinden (tenzil) önce, topluca ve bir defada dünya semasına indirilmesidir. Ayrıca Kur'un-ı Kerim'in bir çok ayetinde yüce Allah'ın kullarına nimet veya azab indirmesi anlatılırken de inzal kelimesi kullanılmıştır; "Ey Ademoğuüan! Sizin için, avret yerlerinizi örtecek elbise ve ziynet eşyası İndirdik." 134
Ayrıca fıkıhta inzal kelimesi, insanın cinsel olarak boşalması, menisinin gelmesi anlamında kullanılır. Buna göre her nasıl olursa olsun inzal olan kişi cünüp olmuştur ve gusül abdesti alması gerekir. 135
İnzar:
İhtar etme. uyarma, sonunun kötü olacağını belirtip korkutma, sakındırma demektir. Kur'an-ı Kerİm'de de bu anlamda, peygamberlik görevi için kullanılmıştır. Yüce Allah, insanları peygamberleri aracılığıyla tarih boyunca kötü sondan sakınmaları için uyarmıştır. Nitekim son peygamber Hz. Muhammed'e de bunu emretmiştir: "Ey sarınıp bürünen Peygamber! Kalk insanları (inzar et) uyar!" (Müfhlessir s. 1-2 ayetler) "Önce en yakın akrabalarım uyar.136 Resu-lullah bu emirlerden sonra "inzar" görevini en iyi" şekilde yerine getirmiştir. Ayrıca Kur'an-ı Keıİm'İn pek çok ayetinde hem diğer peygamberlerin kavimlerini uyarmaları; hem de bizzat yüce Allah'ın kullarını acı akıbetten sakındırmak için yaptığı uyarılar için inzar ve aynı kökten gelen kelimeler kullanılmıştır.
Dostları ilə paylaş: |