İSLÂm prensipleri ansiklopediSİ

2019- İşte bu mezkûr sırlar gibi, daha bilmediğimiz çok ince, âlî hikmet­ler için, âlemi bu surette irade ettiğinden şu âlemin tagayyür ve tahavvülünü dahi o hikmet­ler için irade etti. Tahavvül ve tagayyür için zıdları birbirine hikmetle karıştırdı ve karşı karşıya getirdi. Zararları menfaatlara mezcederek, şerleri hayırlara idhal ede­rek, çirkinlikleri güzelliklerle cem’ederek, hamur gibi yoğurarak şu kâinatı tebeddül ve tagayyür kanununa ve tahavvül ve te­kâmül düsturuna tabi kıldı. Vaktaki meclis-i imtihan kapandı. Tecrübe vakti bitti, esma-i hüsna hükmünü icra etti. Kalem-i ka­der, mektubatını tamamıyla yazdı. Kudret, nukuş-u san’atını tekmil etti. Mevcudat, vezaifini ifa etti. Mahlukat, hizmetlerini bitirdi. Herşey manasını ifade etti. Dünya, âhiret fi­danlarını yetiştirdi. Zemin, Sani-i Kadir’in bütün mu’cizat-ı kudretini, umum havarik-ı san’atını teşhir edip gösterdi. Şu âlem-i fena, sermedî manzaraları teşkil eden levhaları zaman şeridine taktı. O Sani-i Zülcelal’in hikmet-i sermediyesi ve inayet-i ezeliyesi; o imtihan neticelerini, o tecrübenin netice­lerini, o esma-i hüsnanın tecellilerinin hakikatlarını, o kalem-i kader mektubatının hakaikını, o nümune-misal nukuş-u san’atının asıllarını, o vezaif-i mevcudatın faidelerini, gaye­lerini, o hidemat-ı mahlukatın ücretlerini ve o kelimat-ı kitab-ı kâinatın ifade ettik­leri manaların hakikatlarını ve istidad çekirdeklerinin sünbüllenmesini ve bir mah­keme-i kübra açmasını ve dünyadan alınmış misalî manzaraların göstermesini ve esbab-ı zahiriyenin perdesinin yırtmasını ve herşey doğrudan doğruya Hâlik-ı Zül­celal’ine tes­lim etmesi gibi hakikatları iktiza etti ve o mezkûr hakikatları iktiza ettiği için kâinatı dağdağa-i tagayyür ve fenadan, tahavvül ve zevalden kurtarmak ve ebe­dîleştirmek için o zıdların tasfiyesini istedi ve tagayyürün esbabını ve ihtilafatın maddelerini tefrik etmek istedi. Elbette kıyameti koparacak ve o neticeler için tas­fiye edecek. İşte şu tasfiyenin neticesinde Cehennem ebedî ve dehşetli bir suret alıp, taifeleri (36:59) «–Y­8¬h²D­W²7~ _«ZÇ<«~ «•²Y«[²7~ ~—­ˆ_«B²8~«— tehdidine mazhar olacak. Cen­net ebedî, haşmetli bir suret giyerek ehil ve as­habı (39:73) «w<¬f¬7_«' _«;Y­V­'²…_«4 ²v­B²A¬0 ²v­U²[«V«2 °•«Ÿ«, hitabına mazhar olacak. Yirmisekizinci Söz’ün Birinci Makamı’nın ikinci sualinde isbat edildiği gibi: Hakîm-i Ezelî, şu iki hanenin sekenelerine, kudret-i kâmilesiyle ebedî ve sa­bit bir vücud ve­rir ki; hiç in­hilal ve tagayyüre ve ihtiyarlığa ve inkıraza maruz kalmazlar. Çünki inkıraza sebebi­yet veren tagayyürün esbabı bulunmaz.” (S.531) (Bak: 132.p.)

Bir atıf notu:

-Âlem-i tagayyür ve imtihana işaret eden âyet, bak: 1929.p.

2019/1- “Rivayette var ki: “Âhirzamanda, Allah Allah diyecek kalmaz.” (¹⁸⁷) ­yÁV7~ ެ~ «`²[«R²7~ ­v«V²Q«< «ž bunun bir te’vili şu olmak gerektir ki: “Allah! Al­lah! Allah! de­yip zikreden tekyeler, zikirhaneler, medreseler kapanacak ve ezan ve kamet gibi şeairde ismullah yerine başka isim konulacak” demektir. Yoksa umum insanlar küfr-ü mutlaka düşecekler demek değildir. Çünki Al­lah’ı inkâr etmek, kâinatı inkâr etmek kadar akıldan uzaktır. Umum değil, belki ekser insanlarda dahi vukuunu akıl kabul etmez. Kâfirler Allah’ı inkâr etmiyorlar, yalnız sıfatında hata ediyorlar.

Diğer bir te’vili şudur ki: Kıyamet kopmasının dehşetini görmemek için, mü’minlerin ruhları bir parça evvel kabzedilir; kıyamet, kâfirlerin başlarında patlar.” (Ş.584) (Bak: 988,2042.p.lar)

Kıyamet şerli insanların başına kopar. Bak: Sahih-i Müslim, 2949.hadis ve İbn-i Mace 4039.hadis.

Kıyametin kopmasında en önemli sebepte insanların dinden uzaklaşma­larıdır. (Bak: 1038 p.sonu)

2020- Sual: “Kıyametin hâdisatında ervah-ı bakiye müteessir olacaklar mı?

Elcevab: Derecatlarına göre müteessir olacaklar. Melaikelerin tecelliyat-ı kahriyede kendilerine göre müteessir oldukları gibi, müteessir olurlar.Nasılki bir in­san sıcak bir yerde iken, hariçte kar ve tipi içinde titriyenleri görse, akıl ve vicdan itibariyle müteessir olur. Öyle de; zişuur olan ervah-ı bakiye, kâi­natla alâkadar ol­dukları için, kâinatın hâdisat-ı azîmesinden derecelerine göre müteessir olmalarını; ehl-i azab ise elemkârane, ehl-i saadet ise hayretkârane, istiğrabkârane, belki bir ci­hette istibşarkârane teessüratları bulunmasını, işarat-ı Kur’aniye gösteriyor. Zira Kur’an-ı Hakîm her zaman kıyametin acaibini tehdid suretinde zikrediyor. “Göre­ceksiniz” diyor. Halbuki cism-i insanî ile onu görenler, kıyamete yetişenlerdir. De­mek kabirde cesedleri çü­rüyen ervahların da o tehdid-i Kur’aniyeden hisseleri var.” (M. 58)

2021- Kıyamette insanların durumunu tasvir eden bir âyette şöyle buyurulur. “(101:4) ¬Y­C²A«W²7~ ¬Š~«h¬S²7_«6 ­‰_ÅX7~ ­–Y­U«< «•²Y«< Yani: “O gün ki, in­sanlar çırpı­nıp yayılan pervaneler gibi olacaklar. Alusi’nin naklettiği üzere Te’vilat sahibi de­miştir ki; bunun te’vilinde birkaç vech üzere ihtilaf etmişler ise de hepsi bir manaya raci’dir. O günün hevlinden hayret ve ıztıraba işaret­tir. Katade’den rivayet olun­duğu vechile, bir takımları şunu ihtiyar eylemişler ve demişlerdir ki: İnsanlar mah­şere çağırıldıkları sıra, çağıran dâîye doğru uçuşmakta ve nizamsız gelip gidişdeki perişanlıkta ve za’f u zillette ve kesret ü intişarda uçuşup çırpınan müteferrik per­vanelere teşbih olunmuşlardır.

Bu ma’na ise ­}«2_ÅK7~ ¬a«"«h«B²5¬~ suresindeki¯h­U­9 ¯š²|«- |«7¬~ ¬~Åf7~ ­²f«< «•²Y«<

¬~Åf7~|«7¬~ «w[¬Q¬O²Z­8 °h¬L«B²X­8 °…~«h«% ²v­ZÅ9«_«6 ¬~«f²%«ž²~ «w¬8 «–Y­'­h²F«< ²v­;«‡_«M²"«~ _®QÅL­'

(54:6,7,8) mazmunu olduğundan buradaki “feraş-ı mebsus” teşbihi oradaki “cerad-ı münteşir” teşbihi ma’nasında demek olur. Feraş-ı mebsus, ba’s za­manında muhtelif insanların muhtelif cihetlere fırlayıp yayılışları halini; cerad-ı münteşir de, kesret ile bir semte sevk edilişleri halini ifade eder de­nilmiştir...” (E.T.6028-6029)

Atıf notları:

-Kıyametin gizli olmasının hikmeti, bak: 2032.p.

-Kıyamet vakti mugayyebat-ı hamsedendir, bak: 2535.p.

-Semanın, kıyametteki durumu, bak: 1927,1928.p.lar.

2022- Kıyametin tahakkuk ve dehşetiyle alâkalı bazı âyetlerin sure ve âyet nu­maraları: (22,l,2) (25:25) (52:9,10) (55:37) (69:13,16) (75:6,10) (81:l-6) (82:l-4) (101:l-5)

-Kıyamette ve kıyametten sonra arzın durumu ve kıyametin dehşetiyle alâkalı bazı sure ve âyet numaraları: (14: 48) (18:47) (39:69) (50:44) (56:4-6) (73:14) (84:3-5) (89:21) (99:l-3)

-Kıyamet (layeş’urûn) farkına varılmadan kopar: (12:107) (43:66)

-Kıyamet kopmasının esas sebebi, beşerin şirk ve küfranı olduğuna ve kopma şekline işaret: (19:90) (Bak: 1038.p.sonu)

2023- qqKIYAMET ALÂMETLERİ >hVB8Ÿ2 }8_[5 : (Bak: Dabbet-ül Arz, Deccal, Fitne, Mehdi, Süfyan)

“Âhirzamanda vukua gelecek hâdisata dair hadislerin bir kısmı müteşabihat-ı Kur’aniye gibi derin manaları var. Muhkemat gibi tefsir edil­mez ve herkes bilemez. Belki tefsir yerinde te’vil ederler.

(3:7) ¬v²V¬Q²7~ |¬4 «–Y­F¬,~Åh7~«— ­yÁV7~ ެ~ ­y«V<«—Ì_«# ­v«V²Q«< _«8«— sırrıyla, vukuundan sonra te’villeri anlaşılır ve murad ne olduğu bilinir ki, ilimde rasih olanlar _«X¬±"‡ ¬f²X¬2 ²w¬8 Çu­6 ¬y¬" _ÅX«8´~ deyip o gizli hakikatları izhar ederler.” (Ş.578)

2024- Kıyamet alâmetlerinden ve âhirzaman vukuatından bahseden ha­dis-i şe­riflerin kısm-ı ekserisi müteşabih olduklarından bu tarz hadislerle kar­şılaşıldığında tefsir kaidelerini nazara almak gerekmektedir. Bu kaidelerden oniki usulü ihtiva eden bir bahisten sekiz tanesini aynen alıyoruz:

“Kıyamet alâmetlerinden ve âhirzaman vukuatından ve bazı a’malin fa­zilet ve sevablarından bahseden ehadis-i şerife güzelce anlaşılmadığından, akıllarına güve­nen bir kısım ehl-i ilim onların bir kısmına zaif veya mevzu demişler. İmanı zaif ve enaniyeti kavi bir kısım da inkâra kadar gitmişler. Şimdi tafsile girişmiyeceğiz. Yal­nız oniki aslı beyan ederiz:

2025- Birinci Asıl: Yirminci Söz’ün ahirindeki sual ve cevapta izah etti­ğimiz mes’eledir. İcmali şudur ki: Din bir imtihandır, bir tecrübedir; ervah-ı âliyeyi, ervah-ı sâfileden tefrik eder. Öyle ise, ileride herkese göz ile görüle­cek vukuatı öyle bir tarzda bahsedecek ki; ne bütün bütün meçhul kalsın, ne de bedihi olup herkes ister istemez tasdike mecbur kalsın. Akla kapı açacak, ihtiyarı elinden almıyacak. Zira eğer tamamen bedahet derecesinde bir alâ­met-i kıyamet görülse, herkes tasdike muztar olsa; o vakit kömür gibi bir istidad, elmas gibi bir istidad ile beraber kalır. Sırr-ı teklif ve netice-i imtihan zayi’ olur. İşte bunun için Mehdi ve Süfyan mes’eleleri gibi çok mes’elelerde çok ihtilaf olmuş. Hem rivayet dahi çok muhtelif­tir, birbirine zıd hükümler olmuş.

2026- İkinci Asıl: Mesail-i İslâmiyenin tabakatı vardır. Biri, bürhan-ı kat’i istese, diğeri bir zann-ı galibî ile iktifa eder. Başkası yalnız bir kabul-ü teslimî ve reddet­memek ister. Öyle ise, esasat-ı imaniyeden olmıyan mesail-i fer’iye veya vukuat-ı zamaniyenin herbirinde bir iz’an-ı yakîn ile bir bürhan-ı kat’i istenilmez. Belki yalnız reddetmemek ve teslimiyetle ilişmemektir.

2027- Üçüncü Asıl: Zaman-ı Sahabede Benî-İsrail ve Nasara ülemalarından çoğu İslâmiyet’e girdiler. Eski malumatları dahi onlarla bera­ber müslüman oldu. Bazı hilaf-ı vaki malumat-ı sabıkaları, İslâmiyet’in malı olarak tevehhüm edildi.

2028- Dördüncü Asıl: Ehadis-i şerife ravilerinin bazı kavilleri veyahut istinbat ettikleri manaları metn-i hadisten telakki ediliyordu: Halbuki insan, hatadan hâlî olmadığı için hilaf-ı vaki bazı istinbatları veya kavilleri, hadis zannedilerek za’fına hükmedilmiş.

2029- Beşinci Asıl: «–Y­$Åf«E­8 |¬BÅ8­~ |¬4 Å–¬~ (¹⁸⁸) yani «–Y«W«Z²V­8 sırrınca bazı ehl-i keşif ve ehl-i velayet olan muhaddisîn-i muhaddesûn ilhamlarıyla gelen bazı maani, hadis telakki edilmiş. Halbuki ilham-ı evliya-bazı arızalarla-hata olabilir. İşte bu ne­viden bir kısım, hilaf-ı hakikat çıkabilir.

2030- Altıncı Asıl: Beynennas iştihar bulmuş bazı hikâyeler bulunuyor ki, durub-u emsal hükmüne geçer. Hakiki manasına bakılmaz. Ne maksad için sevkedilir, ona bakılır. İşte bu neviden beynennas tearüf etmiş bazı kıssa ve hikâyatı, Resul-i Ekrem Aleyhissalatü Vesselâm bir maksad-ı irşadî için temsil ve kinaye nev’inden zikredivermiş. Şu nevi mes’elelerin mana-yı haki­kisinde kusur varsa, örf ve âdât-ı nasa aittir ve tearüf ve tesamu’-u umumîye raci’dir.

2031- Yedinci Asıl: Pekçok teşbih ve temsiller bulunuyor ki, mürur-u zamanla veya ilmin elinden cehlin eline geçmesiyle hakikat-ı maddiye telakki ediliyor. Hataya düşer. Meselâ: “Sevr” ve “Hut” isminde ve âlem-i misalde sevr ve hut timsalinde berrî ve bahrî hayvanat nâzırlarından iki melaiketullah, adeta bir koca öküz ve cis­manî bir balık zannedilerek hadise ilişilmiş. Hem meselâ: Bir vakit huzur-u Nebe­vîde derin bir ses işitildi. Re­sul-i Ekrem Aleyhissalatü Vesselâm ferman etti ki: “Bu gürültü, yetmiş se­nedir yuvarlanıp ta ancak bu dakika Cehennem’in dibine düşen birtaşın gü­rültüsüdür.”(¹⁸⁹) İşte bu hadisi işiten, hakikata vâsıl olmıyan inkâra sapar. Hal­buki yirmi dakika o hadisten sonra kat’iyyen sabittir ki: Biri geldi, Resul-i Ekrem Aleyhissalatü Vesselâm’a dedi ki: “Meşhur münafık, yirmi dakika ev­vel öldü. Yet­miş yaşına giren o münafık, Cehennem’in bir taşı olarak bütün müddet-i ömrü te­dennide esfel-i safilîne küfre sukuttan ibaret olduğunu ga­yet beliğane bir surette Resul-i Ekrem Aleyhissalatü Vesselâm beyan etmiş­tir. Cenab-ı Hak, o vefat dakika­sında o sesi işittirip, ona alâmet etmiştir.

2032- Sekizinci Asıl: Cenab-ı Hakîm-i Mutlak, şu dar-ı tecrübe ve mey­dan-ı imtihanda çok mühim şeyleri, kesretli eşya içinde saklıyor. O sakla­makla çok hik­metler, çok maslahatlar bağlıdır. Meselâ: Leyle-i Kadri, umum ramazanda; saat-i icabe-i duayı, Cum’a gününde; makbul velisini, insanlar içinde; eceli, ömür içinde ve kıyametin vaktini, ömr-ü dünya içinde saklamış. Zira ecel-i insan muayyen olsa, yarı ömrüne kadar gaflet-i mutlaka, yarıdan sonra darağacına adım adım gitmek gibi bir dehşet verecek. Halbuki âhiret ve dünya muvazenesini muhafaza etmek ve her va­kit havf ve reca ortasında bulunmak maslahatı iktiza eder ki; her dakika hem ölmek, hem yaşamak mümkün olsun. Şu halde mübhem tarzdaki yirmi sene mübhem bir ömür, bin sene muayyen bir ömre müreccahtır. İşte kıyamet dahi, şu insan-ı ekber olan dünyanın ecelidir. Eğer vakti taayyün etseydi, bütün kurun-u ûla ve vusta, gaf­let-i mutlakaya dalacak idiler ve kurun-u uhra, dehşette kalacaktı.

İnsan nasıl hayat-ı şahsiyesiyle, hanesinin ve köyünün bekasıyla alâka­dardır. Öyle de: Hayat-ı içtimaiye ve nev’iyesiyle küre-i arzın ve dünyanın ya­şamasıyla alâ­kadardır. Kur’an (59:1) ­}«2_ÅK7~ ¬a«"«h«B²5¬~ der. “Kıyamet yakın­dır” ferman ediyor. Bin bu kadar sene geçtikten sonra gelmemesi, yakınlı­ğına halel vermez. Zira kıya­met, dünyanın ecelidir. Dünyanın ömrüne nisbeten bin veya ikibin sene, bir seneye nisbetle bir-iki gün veya bir-iki da­kika gibidir. Saat-ı kıyamet yalnız insaniyetin eceli değilki, onun ömrüne nisbet edilip baîd görülsün. İşte bunun içindirki, Hakîm-i Mutlak, kıyameti “mugayyebat-ı hamse”den olarak ilminde saklıyor. İşte bu ibham sırrından­dır ki, her asır, hatta asr-ı hakikat-bin olan Asr-ı Saadet dahi daima kıya­met­ten korkmuşlar. Hatta bazıları, şeraiti hemen hemen çıkmış demişler.

İşte bu hakikatı bilmiyen insafsız insanlar derler ki: “Âhiretin tafsilatını ders alan müteyakkız kalbli, keskin nazarlı olan sahabelerin fikirleri niçin bin sene hakikattan uzak olarak fikirleri düşmüş gibi, istikbal-i dünyevîde bin dörtyüz sene sonra gelecek bir hakikatı asırlarında karib zannetmişler?”

Elcevab: Çünki sahabeler feyz-i sohbet-i Nübüvvetten herkesten ziyade dar-ı âhireti düşünerek, dünyanın fenasını bilerek, kıyametin ibham-ı vaktin­deki hikmet-i İlahiyeyi anlıyarak ecel-i şahsî gibi dünyanın eceline karşı dahi daima muntazır bir vaziyet alarak âhiretlerini ciddi çalışmışlar. Resul-i Ekrem Aleyhissalatü Vesselâm: “Kıyameti bekleyiniz, intizar ediniz” tekrar etmesi, şu hikmetten ileri gelmiş bir irşad-ı Nebevidir. Yoksa vuku-u muayyene dair bir vahyin hükmüyle değildir ki, hakikattan uzak olsun. İllet ayrıdır, hikmet ayrıdır. İşte Peygamber Aleyhissalatü Vesselâm’ın bu nevi sözleri, hikmet-i ibhamdan ileri geliyor. Hem şu sırdandır ki: Mehdi, Süfyan gibi âhirzamanda gelecek eşhasları çok zaman evvel hatta Tabiîn zamanında onları beklemiş­ler, yeşitmek emelinde bulunmuşlar. Hatta bazı ehl-i ve­layet “Onlar geçmiş” demişler. İşte bu da, kıyamet gibi, hikmet-i ilahiye iktiza eder ki; vakitleri ta­ayyün etmesin. Çünki her zaman, her asır, kuvve-i maneviyenin takvi­yesine medar olacak ve yeisten kurtaracak “Mehdi” manasına muhtaçtır. Bu ma­nada her asrın bir hissesi bulunmak lâzımdır. Hem gaflet içinde fenalara uy­mamak ve lâkaydlıkda nefsin dizginini bırakmamak için, nifakın başına geçe­cek müthiş şa­hıslardan her asır çekinmeli ve korkmalı. Eğer tayin edilseydi, maslahat-ı irşad-ı umumi zayi olurdu.

Şimdi, Mehdi gibi eşhasın hakkındaki rivayatın ihtilafatı ve sırrı şudur ki: Ehadisi tefsir edenler, metn-i ehadisi tefsirlerine ve istinbatlarına tatbik et­mişler. Meselâ: Merkez-i saltanat o vakit Şam’da veya Medine’de olduğun­dan, vukuat-ı Mehdiye veya Süfyaniyeyi merkez-i saltanat civarında olan Basra, Kûfe, Şam gibi yerlerde tasavvur ederek öyle tefsir etmişler. Hem de o eşhasın şahs-ı manevîsine veya temsil ettikleri cemaate ait âsâr-ı azîmeyi o eşhasın zatlarında tasavvur ederek öyle tefsir etmişler ki, o eşhas-ı hârika çıktıkları vakit bütün halk onları tanıyacak gibi bir şekil vermişler. Halbuki demiştik: Bu dünya tecrübe meydanıdır. Akla kapı açılır, fakat ihtiyarı elin­den alınmaz. Öyle ise, o eşhas hatta o mithiş Deccal dahi çıktığı zaman çok­ları, hatta kendisi de bidayeten Deccal olduğunu bilmez. Belki nur-u imanın dikkatiyle o eşhas-ı âhirzaman tanılabilir.

2033- Alâmet-i kıyametten olan Deccal hakkında Hadis-i Şerifte: “Bi­rinci günü bir sene, ikinci günü bir ay, üçüncü günü bir hafta, dördüncü günü eyyam-ı saire gi­bidir. Çıktığı zaman dünya işitir. Kırk günde dünyayı gezer.” rivayet ediliyor. İnsaf­sız insanlar bu rivayete muhal demişler. Haşa, şu rivayetin inkâr ve iptaline gitmiş­ler. Halbuki, ¬yÁV7~ «f²X¬2 ­v²V¬Q²7~«— hakikatı şu olmak gerektir. ki: Âlem-i küfrün en ke­safetlisi olan şimalde, tabiiyyunun fikr-i küfrîsinden süzülen bir cereyan-ı azîmin başına geçecek uluhiyeti inkâr edecek bir şahsın şimal tarafından çıkmasına işaret ve şu işaret içinde bir remz-i hikmet vardır ki, kutb-u şimalîye yakın dairede bütün sene, bir gece bir gündüzdür. Altı ayı gece, altı ayı gündüzdür. “Deccal’ın bir günü bir se­nedir” o daire yakınında zuhuruna işarettir. “İkinci günü bir aydır” demek­ten murad, şimalden bu tarafa geldikçe bazan olur yazın bir ayında güneş gurub etmez. Şu dahi, Deccal şimalden çıkıp âlem-i medeniyet tarafına teca­vüzüne işarettir. Günü Deccal’a isnad etmekle şu işarete işaret eder. Daha bu tarafa geldikçe bir haftada güneş gurub etmiyor. Daha gele gele tulu’ ve gurub ortasında üç saat de­vam ediyor. Ben Rusya’da esarette iken böyle bir yerde bulundum. Bize yakın, bir hafta güneş gurub etmiyen bir yer vardı. Se­yir için oraya gidiyorlardı.

“Deccal’ın çıktığı vakit, umum dünya işitecek” olan kaydı, telgraf ve radyo hal­letmiştir. Kırk günde gezmesini de, merkebi olan şimendifer ve tayyare halletmiştir. Eskiden bu iki kaydı muhal gören mülhidler, şimdi adi görüyorlar!...

2034- Alâmet-i kıyametten olan Ye’cüc ve Me’cüce ve sedde dair bir ri­salede, bir derece tafsilen yazdığımdan ona havale edip şurada yalnız şunu deriz ki: Eski­den Mançur, Moğol ünvaniyle içtimaat-ı beşeriyeyi zir ü zeber eden taifeler ve Sedd-i Çinî’nin yapılmasına sebebiyet verenler, kıyamete ya­kın yine anarşistlik gibi bir fikirle medeniyet-i beşeriyeyi zir ü zeber edecek­leri, rivayetlerde vardır. bazı mülhidler derler: “Bu kadar acaibi yapan ve ya­pacak taifeler nerede?

Elcevab: Çekirge gibi bir âfat, bir mevsimde pek çok kesretle bulunur. Mevsim değiştikçe memleketi fesada veren kesretli o taifelerin hakikatları, mahdudbazı ferdlerde saklanıyor. Yine zamanı geldikçe emr-i İlahî ile o mahdud ferdlerden ga­yet kesretli aynı fesad yine başlar. Güya onların haki­kat-ı milliyetleri inceliyor, kop­muyor. Yine mevsimi geldikçe zuhur ediyor. Aynen öyle de: Bir zaman dünyayı herc ü merc eden o taifeler, izn-i İlahî ile mevsimi geldiği vakit aynı o taife medeni­yet-i beşeriyeyi herc ü merc ede­cekler. Fakat onların muharrikleri başka bir surette tezahür eder.

­yÁV7~ ެ~ «`²[«R²7~ ­v«V²Q«< «ž (S. 341-345)

2035- Hadislerde kıyamet alâmetlerinden bahsedilir. Ezcümle: Sahih-i Müslim 52. Kitab-ül Fiten, 13. bab ve İbn-i Mace 36. Kitab-ül Fiten 25 ve 28.bablar, T.T. 5 ci. 5. kitab, sh: 531, yedi bölüm olup fitneler ve kıyamet alâmetleri hakkındadır.

2036- Âhirzaman alâmetlerinden olan; Deccal ve Deccal’ın mahiyeti, İsa Aleyhisselâm’ın onu öldürmesi ve Deccal’ın yalancı cennet ve cehennemine dair birkaç mes’ele:

“Rivayetler, Deccal’ın dehşetli fitnesi İslâmlarda olacağını gösterir ki, bütün ümmet istiaze etmiş. (¹⁹⁰) ­yÁV7~ ެ~ «`²[«R²7~ ­v«V²Q«< «ž

Bunun bir te’vili şudur ki: İslâmların Deccalı ayrıdır. Hatta bir kısım ehl-i tah­kik İmam-ı Ali’nin (R.A.) dediği gibi demişler ki: Onların Deccal’ı Süfyan’dır. İs­lâmlar içinde çıkacak, aldatmakla iş görecek. Kâfirlerin Büyük Deccal’ı ayrıdır. Yoksa Büyük Deccal’ın cebr ve ceberut-u mutlakına karşı itaat etmiyen şehid olur ve istemiyerek itaat eden kâfir olmaz, belki günahkâr da olmaz.” (Ş.585)

2037- Âhirzamanda Hazret-i İsa Aleyhisselâm Deccal’ı öldürdükten sonra, in­sanlar ekseriyetle din-i hakka girerler. Halbuki rivayetlerde gelmiştir ki: “Yeryü­zünde Allah Allah diyenler bulundukça kıyamet kopmaz. (¹⁹¹) Böyle umumiyetle imana geldikten sonra nasıl umumiyetle küfre giderler?

Elcevab: Hadis-i Sahihde rivayet edilen. “Hazret-i İsa Aleyhisselâm’ın gelece­ğini ve Şeriat-ı İslâmiye ile amel edeceğini, Deccal’ı öldüreceğini” imanı zaif olanlar istib’ad ediyorlar. Onun hakikatı izah edilse, hiç istib’ad yeri kalmaz. Şöyle ki:

O hadisin ve Süfyan ve Mehdi hakkındaki hadislerin ifade ettikleri mana budur ki: Âhirzamanda dinsizliğin iki cereyanı kuvvet bulacak:

Birisi Nifak perdesi altında risale-i Ahmediyeyi (A.S.M.) inkâr edecek Süfyan namında müdhiş bir şahıs, ehl-i nifakın başına geçecek, Şeriat-ı İslâmiyenin tahri­bine çalışacaktır. Ona karşı Âl-i Beyt-i Nebevî’nin silsile-i nuranîsine bağlanan, ehl-i velayet ve ehl-i kemalin başına geçecek Âl-i Beyt’ten Muhammed Mehdi isminde bir zat-ı nuranî o Süfyan’ın şahs-ı ma­nevîsi olan cereyan-ı münafıkaneyi öldürüp dağıtacaktır.

2038- İkinci cereyan ise: Tabiiyun, maddiyun felsefesinden tevellüd eden bir cereyan-ı Nemrudane, gittikçe âhirzamanda felsefe-i maddiye vasıtasıyla intişar ede­rek kuvvet bulup, uluhiyeti inkâr edecek bir dereceye gelir.

Nasıl bir padişahı tanımıyan ve ordudaki zâbitan ve efrad onun askerleri oldu­ğunu kabul etmiyen vahşi bir adam, herkese, her askere bir nevi padi­şahlık ve bir gûna hâkimiyet verir. Öyle de: Allah’ı inkâr eden o cereyan efradları, birer küçük Nemrud hükmünde nefislerine birer rububiyet verir. Ve onların başına geçen en büyükleri, ispirtizma ve manyetizmanın hâdisatı nev’inden müdhiş hârikalara maz­har olan Deccal ise daha ileri gidip, cebbarane surî hükümetini bir nevi rububiyet tasavvur edip uluhiyetini ilan eder. Bir sineğe mağlub olan ve bir sineğin kanadını bile icad edemeyen âciz bir insanın uluhiyet dava etmesi, ne derece ahmakçasına bir maskaralık ol­duğu malumdur.

2039- İşte böyle bir sırada, o cereyan pek kuvvetli göründüğü bir za­manda, Hz. İsa (A.S.)ın şahsiyet-i maneviyesinden ibaret olan hakiki İsevîlik dini zuhur edecek, yani rahmet-i ilahiyenin semasından nüzul edecek; hal-i hazır Hristiyanlık dini o hakikata karşı tasaaffi edecek, hurafattan ve tahri­fattan sıyrılacak, hakaik-i İslâmiye ile birleşecek; manen Hristiyanlık bir nevi İslâmiyete inkılab edecektir. Ve Kur’ana iktida ederek, o İsevîlik şahs-ı ma­nevîsi tabi’ ve İslâmiyet metbu’ makamında kala­cak. Din-i Hak, bu iltihak neticesinde azîm bir kuvvet bulacaktır.

Dinsizlik cerayanına karşı ayrı ayrı iken mağlub olan İsevîlik ve İslâmi­yet; ittihad neticesinde, dinsizlik cereyanına galebe edip dağıtacak istidadında iken, âlem-i semavatta cism-i beşerîsiyle bulunan şahs-ı İsa Aleyhisselâm, o din-i hak ce­reyanının başına geçeceğini; bir Muhbir-i Sadık, bir Kadir-i Külli Şey’in va’dine istinad ederek haber vermiştir. Madem haber vermiş haktır. Madem Kadir-i Külli Şey va’detmiş, elbette yapacaktır.

Evet her vakit semavattan melaikeleri yere gönderen ve bazı vakitte in­san sure­tine vaz’eden -Hazret-i Cibril’in “Dıhye” suretine girmesi gibi- ve ruhanileri âlem-i ervahtan gönderip beşer suretine temessül ettiren, hatta ölmüş evliyaların çoklarının ervahlarını cesed-i misaliyle dünyaya gönderen bir Hakîm-i Zülcelal, Hazret-i İsa Aleyhisselâm’ı, İsa dinine ait en mühim bir hüsn-ü hatimesi için, değil sema-i dün­yada cesediyle bulunan ve hayatta olan Hazret-i İsa, belki âlem-i âhiretin en uzak köşesine gitseydi ve hakika­ten ölseydi, yine şöyle bir netice-i azîme için ona yeniden cesed giydirip dün­yaya göndermek, o Hakîm’in hikmetinden uzak değil. Belki onun hikmeti öyle iktiza ettiği için va’detmiş ve va’dettiği için elbette gönderecek..

Hazret-i İsa Aleyhisselâm geldiği vakit, herkes onun hakiki İsa olduğunu bil­mek lâzım değildir. Onun mukarreb ve havassı, nur-u iman ile onu tanır. Yoksa be­dahet derecesinde herkes onu tanımıyacaktır.

2040- Sual: Rivayetlerde gelmiş ki: “Deccal’ın bir yalancı cenneti var, kendine tabi olanlar ona atar. Hem yalancı bir cehennemi var, tabi’ olma­yanları ona atar. (¹⁹²) Hatta o kendi merkebinin de bir kulağını Cennet gibi, bir kulağını da Cehennem gibi yapmış. Azamet-i bedeniyesi bu kadardır, şu kadardır.” diye tarifat var?

Elcevab: Deccal’ın şahs-i surîsi insan gibidir. Mağrur, fir’avunlaşmış, Al­lah’ı unutmuş olduğundan; surî, cebbarane olan hâkimiyetine, uluhiyet na­mını vermiş bir şeytan-ı ahmaktır ve bir insan-ı dessastır. Fakat şahs-ı mane­vîsi olan dinsizlik cere­yan-ı azîmi, pek cesimdir. Rivayetlerde Deccal’a ait tavsifat-ı müdhişe ona işaret der. Bir vakit Japonya’nın başkumandanının resmi, bir ayağı Bahr-i Muhit’te, diğer ayağı on günlük mesafedeki Port Artür Kal’asında tasvir edilmiş. O küçük Japon Kumandanının bu suretle tasviriyle, ordusunun şahs-ı manevîsi gösterilmiş.