10
Amaliyotda ko‘proq tarmoqlangan elektr zanjirlari ishlatiladi. Bir- nechta
iste’molchini manbaga parallel ulash natijasida tarmoqlangan elektr zanjirlari
yuzaga keladi.
12 V kuchlanishda ishlovchi lampalar 12 V kuchlanishli akkumulyator
K
A V S
I
0
a•
_
E
+
R
1
R
2
R
3
R
4
I
0
I
1
I
2
I
3
I
4
D E I
v
6- rasm. 12 V kuchlanishda ishlovchi lampalar, akkumulyator va
ulardan tuzilgan tarmoqlangan elektr zanjiri.
6 - rasmda berilgan zanjirda har bir lampa (R
1
, R
2
, R
3
, R
4
qarshiliklar) bir
xil 12 V kuchlanish ostida buladi. Ushbu zanjir orqali elektr zanjirining asosiy
tushunchalari bilan tanishamiz.
Tugun.
Elektr zanjirida uch va undan ortiq elementlarni birlashtiruvchi
nuqta tugun deb ataladi, 10-rasmda A, V, S, D, E, I tugunlar ko‘rsatilgan. Tugunlar
zanjirda albatta katta nuqta sifatida ajratilishi shart, aks holda bunday nuqta
simlarni kesishmasi (ulanmagan) deb qaraladi. 10- a rasmda keltirilgan sxemada
A, V, S tugunlar bitta tugun , D, E, I tugunlar bitta tugun hisoblanadi. Odatda
sxemada simmetrik ko‘rinishni ta‘minlash va chizishga qulay bo‘lishi uchun
shunday tasvirlanadi. Aslida ular bitta tugun hisoblanadi, 10 b rasmga qarang.
SHunday qilib ushbu sxemada ikkita tugun mavjud. Tugunlar uchun Kirxgofning
birinchi qonuni o‘rinlidir. YA‘ni tugunga kelayotgan toklar tugundan chiqayotgan
toklarga teng
Dostları ilə paylaş: