İxtisas: Təhsildə sosial psixoloji xidmət Kurs: III fənn: Psixoanaliz

Birincili prosesə münasibət bir qədər başqadır. Birincili pro-ses qeyri-mütəşəkkil, nizamsız psixi fəaliyyət olub, qeyri-şüuri impluslara istinad etdiyindən bizə sanki yad görünür. Burada məntiq qanunları, zaman, məkan, ardıcıllıq kateqoriyaları möv-cud deyil.Bütün funksiyalar tələbatın həmin an,reallıq nəzərə alınmadan ödənilməsinə yönəlmişdir. Birincili prosesə bariz mi-sal bizim yuxularımız ola bilər ( məsələn, insan özünü yuxuda beş yaşlı uşaq kimi görür, o eyni zamanda 10-cu sinifdə oxuyur, sinif rəhbəri anasına oxşayır, hadisələr isə keçən əsrdə cərəyan edir). Birincili proses ikincilidən tamamilə fərqlənən mexanizm-lər üzərində qurulmuşdur:

1. 
   Simvolizm (simvolizm) – obyekt və ya obrazın orijinalı ilə onun əvəzedicisinin zahiri oxşarlığına əsaslanaraq, əlavə məna kəsb etməsidir (məsələn,banan kişi tənasül üzvünün simvolu ola bilər).
   
2. 
   Qatılaşma (condensiation) – müxtəlif təsəvvürlərin va-hid tam şəkildə birləşməsini göstərir (məsələn, ata,müəllim və qonşu yuxuda eyni adam kimi qavranılır).
   
3. 
   Əvəzolunma (displacement) – emosiyalar, fikir və arzu-lar bir obyekdən digərinin üzərinə köçürülür.
   

Bütün bu mexanizmlər yuxuda mövcud olduğundan, oyaqkən çox vaxt mənasız görünür. Birincili prosesi psixozlu xəstələr-də də müşahidə etmək olar. Bunu həmin xəstələrdə senzuranın zəifləməsi və qeyri-şüuri material şüura nisbətən daha asan keçə bilməsi ilə izah etmək olar. Bir yaşına qədər uşaqlarda birincili proses psixi prosesin normal hissəsi kimi qiymətləndiril-məlidir. Azyaşlı uşaqlar demək olar ki, sehrli təfəkkürdən istifadə edirlər. Bu cür təfəkkür təxəyyül aləmini real aləmlə ey-niləşdirməyə çalışaraq, arzu və istəklərin həqiqəti müəyyən et-məsinə inam yaradır. Məsələn, uşaqlar inanırlar ki, əgər onlar kiməsə ölüm arzulayarlarsa, bu mütləq baş verəcək. Uşaqlar böyüdükcə fantaziya ilə reallıq arasında təzadı görür və tədricən sehrli təfəkkürdən uzaqlaşırlar.

4.