İZMİR İLİ, karabağlar iLÇESİ Rİskli alan imar plani plan açiklama raporu

1.6Nüfus Gelişimi

İzmir il nüfusunun 1970-2013 yılları arasındaki gelişimine bakıldığında nüfusun günümüze kadar olan artışının sürecinde 1980’li yıllardan sonraki süreç, gelişmişlik düzeyi düşük illerden büyük şehirlere göçlerin hızlanması ve kentsel alanlara doğru yaşanan göçün de en yoğun olduğu zamanlara işaret etmektedir. İzmir il nüfusu; 1970 yılında 1.427.173 kişi ve 1980 yılında 1.976.763 kişi olup 1980 yılından sonraki nüfus artışı değerlendirildiğinde, 1990 yılında 2.694.770 kişi olan nüfusun 20 yıl içinde önemli oranda bir artışla 2007 yılında 3.739.353 kişiye, 2012 yılına gelindiğinde ise 4.005.459 kişiye ulaştığı görülmektedir.

Nüfusun kentsel ve kırsal alana göre dağılımı incelendiğinde, İzmir nüfusunun büyük çoğunluğunun kentleşmiş alanda yaşadığı görülmektedir. Nüfusun kentsel ve kırsal alana göre dağılımına ilişkin veriler aynı zamanda gelişmişlik göstergelerinden biri olan “şehirleşme oranı”nı vermektedir.

İzmir nüfusunun kentleşme oranı 2000 yılında %81; 1990 yılında 79,2; 1980 yılında %53,5; 1970 yılında 52,7 olarak bulunmuştur. Verilerden hareketle, 1980 yılına kadar büyük bir değişim göstermemiş olan kentleşme oranı 1980 yılından sonra hızla artmış ve 2000 yılından sonra İzmir’de kırsal nüfusun azalması, kentsel nüfusun artmasıyla kentleşme oranı %80’lerin üzerine çıkmıştır.

TÜİK 2012 yılı verilerine göre, 4.005.459 kişi olan İzmir toplam nüfusunun, % 91,5’i (3.661.930 kişi) il ve ilçe merkezlerinde ikamet ederken, % 8,5’i (343.529 kişi) belde ve köylerde ikamet etmektedir. Başka bir ifadeyle İzmir’in kentleşme oranı %91,5’tir ve %8,5’i İzmir’in kırsal alan nüfusunu oluşturmaktadır (TÜİK, 2012). 

Geçmiş yıllardan günümüze İzmir il nüfusu sürekli artış içinde gelişmiştir. Bu süreçte kentsel alan da büyümüş ve kalabalıklaşan kent, çevresine doğru yayılmıştır. Bu süreçte göçle gelen nüfusun ağırlıklı olarak gelip yerleştiği Karabağlar yerleşiminin nüfusu da hızla artmış ve Karabağlar 2008 yılında ilçe statüsüne kavuşmuştur.

Karabağlar İlçesi’nin kurulduğu 2008 yılında ilçe nüfusu 443.159 kişidir. 2012 yılına gelindiğinde Karabağlar İlçesi’nin nüfusu %5,15 oranında artış göstermiş (22.864 kişi) ve 4 yıl içinde 466.023 kişiye çıkmıştır. 2015 yılına gelindiğinde ise ilçe nüfusu 473.741 kişiye çıkarak %1,8 oranında artış göstermiştir.

Tablo 1. Karabağlar İlçesi Nüfus Gelişimi

Yıl	İl/İlçe merkezi			Belde/Köy			Toplam
	Toplam	Erkek	Kadın	Toplam	Erkek	Kadın	Toplam	Erkek	Kadın
2014	473.741	234.001	239.740	-	-	-	473.741	234.001	239.740
2012	465.120	229.404	235.716	903	470	433	466.023	229.874	236.149
2000	442.337	218.997	223.340	822	425	397	443.159	219.422	223.737

Kaynak: TÜİK, ADNKS Sonuçları

Göç hareketleri açısından bakıldığında Karabağlar’a yerleşme süreci ağırlıklı olarak 1970 yılından sonra hız kazanmıştır. Daha sonraki dönemlerde kentin diğer alanları ile olan ulaşım bağlantılarının gelişmesi, özellikle İzmir-Aydın Otoyolunun hizmete açılmasının etkisiyle Karabağlar bölgesinin çekiciliği artmış ve nüfusun yoğun olarak yerleştiği bir alan haline gelmiştir.

1.7 Kent İçi ve Dışı Ulaşım Bağlantıları

Ülkemizin üçüncü büyük kenti olan İzmir’in ulaşım olanakları ve bağlantıları da buna koşut olarak gelişmiştir. İzmir il merkezi, karayolu, demiryolu, havayolu ve denizyolundan ulaşılabilir nitelikte olan illerdendir.

1.7.1Karayolu Ulaşımı

İzmir il sınırları içine ulaşan, il sınırlarından geçen ve İzmir’i ülke ulaşım ağına bağlayan dört ana karayolu aksından söz etmek olanaklıdır. Bunlardan ilki; İzmir-Çanakkale yolu olarak da bilinen D-550 karayoludur. Bu yol ile İzmir’in kuzeyde Çanakkale ve Trakya bağlantısı sağlanmaktadır.

D-550 karayolunun İzmir merkezinden güneye yönelen bölümünden ise Aydın il sınırlarına ulaşılmaktadır. D-550 karayolu Aydın merkezden Muğla yönüne ilerlerken, Aydın’ın Ortaklar ilçe merkezinden ayrılan D-525 karayolu ile Milas-Bodrum yönüne, Aydın merkezden doğuya ilerleyen D-320 karayolu ile de Denizli’ye ulaşılmaktadır. İzmir il merkezi ile Aydın il merkezi arasında karayolu bağlantısının yanı sıra bir de otoyol bağlantısı bulunmaktadır.

İzmir’den başlayarak kuzeye yönelen bir başka karayolu bağlantısı ise Manisa üzerinden Balıkesir-Bursa-İstanbul bağlantısını sağlayan D-565 karayoludur. Bu aks Manisa il sınırlarını güney-kuzey yönünde geçerek, Balıkesir il sınırlarına ulaşmaktadır.

İzmir ile Anadolu’nun iç kısımlarının bağlantısını sağlayan karayolu bağlantısı ise, İzmir merkezden doğuya yönelen D-300 karayoludur. Kemalpaşa ilçesini geçerek Manisa’nın Turgutlu ilçesine ulaşan bu aks, Uşak-Afyon üzerinden Ankara ve İç Anadolu ile ile bağlantıyı sağlamaktadır. İzmir il merkezinin karayoluyla bölgesel ulaşım bağlantıları aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

Şekil 1. Bölgesel Ulaşım Bağlantıları (Karayolları Genel Müdürlüğü, 2013)

1.7.2Demiryolu Ulaşımı

İzmir’in ülke demiryolu ağı ile bağlantısına bakıldığında; demiryolu İzmir il sınırları içinde bulunan demiryolu hatları, ülkenin değişik bölümlerinden gelerek, kent merkezine iki farklı yönden ulaşmaktadır. Bağlantılardan ilki kente kuzeyden Karşıyaka yönünden giriş yaparken, ikinci bağlantı güneyden Gaziemir’den kente giriş yapmaktadır.

İzmir’e kuzeyden ulaşan demiryolu hattı, Menemen ilçe merkezinden doğuda Manisa il merkezine bağlanır. İzmir’den Manisa’ya ulaşan demiryolu hattı, Manisa il merkezinde iki yöne ayrılarak iki farklı yönden Anadolu’nun değişik bölümleriyle bağlantıyı sağlamaktadır. İlk bağlantı doğrudan doğuya yönelerek Manisa-Uşak-Afyon hattı ile sağlanırken, ikinci hat Manisa’dan kuzeye yönelir ve Balıkesir-Kütahya-Eskişehir aksından ulusal demiryolu ağına bağlanır.

İzmir’i güneyden Anadolu içlerine bağlayan demiryolu hattı ise İzmir merkezden başlayıp, Torbalı ve Selçuk ilçelerini geçerek Aydın il sınırlarına ulaşır. Bu demiryolu hattı ile İzmir ilinin Aydın-Denizli-Burdur-Isparta-Konya-Adana üzerinden Anadolu’nun güney ve iç kesimlerine bağlantı sağlanmaktadır.

İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilen çalışmalar kapsamında, İzmir kent merkezini kuzey-güney yönünde geçen Aliağa-Menderes arasındaki 80 kilometrelik mevcut demiryolu hattının metro standartlarına çıkarılması sağlanmıştır.

İZBAN olarak adlandırılan bu banliyö hattı, İzmir’in önemli sanayi tesislerinin bulunduğu kuzey aksı ile kent merkezi arasında ve Adnan Menderes Havaalanı arasında hızlı, güvenilir ve konforlu ulaşım olanağı yaratılmıştır. İZBAN hattının Cumaovası’dan Torbalı’ya uzatılması için TCDD ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında imzalanan protokol kapsamında çalışmalar devam etmektedir.

İzmir kentindeki hafif raylı sistem (metro) güzergahı ise Üçyol-Bornova arasında çalışmakta olup Üçyol-Fahrettin Altay arasında yapım çalışmaları devam etmektedir.

1.7.3Havayolu Ulaşımı

İzmir il sınırları içinde, sivil havayolu taşımacılığı için kullanılan tek havaalanı İzmir Adnan Menderes Hava Limanı’dır. 1987 yılında hizmete girmiş olan havalimanı, İzmir kent merkezine 18 km uzaklıkta, Gaziemir-Menderes ilçeleri arasında bulunmaktadır.

1.7.4Denizyolu Ulaşımı

İzmir, sahip olduğu kıyı uzunluğu ve kıyıda bulunan yerleşme sayısı dikkate alındığında, denizyolundan ulaşılabilirliği yüksek illerimizdendir. Ancak, bu ulaşılabilirlik yolcu taşımacılığı için yeterince kullanılamamaktadır. İzmir il sınırları içinde yolcu limanı olarak kullanılan limanlar; İzmir Alsancak, Çeşme ve Dikili limanlarıdır. Kıyıda yer alan diğer ilçe merkezlerinde yolcu taşımacılığı amacıyla kullanılan bir liman bulunmamaktadır.

Ket içi ulaşımın bir parçası olarak İzmir Büyükşehir Belediyesi’nce İzmir Körfezi’nde deniz yolu ile yolcu ve araç taşımacılığını gerçekleştirilmektedir.

İzmir Körfezinde denizyolu taşımacılığında kullanılan Bostanlı, Karşıyaka, Bayraklı, Alsancak, Pasaport, Konak, Göztepe ve Üçkuyular iskeleleri olmak üzere 8 adet iskele mevcut olup bu iskeleler arası yapılan seferlerle günde yaklaşık 50.000 yolcu ve sayısı yaklaşık 1.300 adet araç taşınmaktadır