İzin verilenler dışındaki harcamaların mutlaka fatura ile belgelenmesi gerekmekte olup, aksi halde fatura ile belgelendirilmesi zorunlu bulunan mal ve hizmet alımlarının perakende satış fişi/yazar kasa fişi ile belgelendirilmesi halinde, bu belgeler gider belgesi olarak kabul edilmediğinden, yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin giderler, iş ve işletme ile ilgili olsa dahi fatura ile belgelendirilmemesi nedeniyle ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınamayacak, KDV’leri indirim konusu yapılamayacaktır.
Dolayısıyla, personelin iş seyahatlerinde yaptıkları yeme içme, konaklama, otopark gibi harcamalarının gelir ve kurumlar vergileri matrahlarının tespitinde gider olarak dikkate alınabilmesi ve KDV’lerinin indirim konusu yapılabilmesi için mutlaka bedel ne olursa olsun fatura ile belgelendirilmesi gerekmektedir. Aksi halde, bu tür giderlerin perakende satış fişi/yazar kasa fişi ile belgelendirilmesi halinde, bu fişler gider belgesi olarak kabul edilmediğinden, anılan fişlerde yer alan bedellerin kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınması ve KDV’lerinin indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. Bu durum özellikle KDV iadesi alan firmalarda büyük sorunlara neden olmaktadır. Bu nedenle, mükelleflerin iş seyahatleri sırasında yaptıkları harcamalara karşılık mutlak suretle fatura almaları hususunda personelini bilgilendirmesinde yarar bulunmaktadır.
İşyerlerindeki sayaç ve ölçü devresi üzerinde yapılan incelemeler sonucunda kaçak/usulsüz elektrik kullanıldığı gerekçesiyle tutanak tutularak kaçak/usulsüz elektrik kullanım bedeli tahakkuk ettirilmesi olayına sıkça rastlanılmaktadır. Belirtilen şekilde ortaya çıkan elektrik kullanımları bilerek ve istenerek yapılabildiği gibi, sayacın arızalı olması vb. nedenlerle de gerçekleşebilmektedir. Bu gibi durumlarda düzenlenen faturada gösterilen elektrik kullanım bedelinin gider, KDV’sinin ise indirim konusu yapılıp yapılamayacağı konusunda tereddütlerle karşılaşılmaktadır.
İşyerlerindeki sayaç ve ölçü devresi üzerinde yapılan incelemeler sonucunda kaçak/usulsüz elektrik kullanıldığı gerekçesiyle tutanak tutularak kaçak/usulsüz elektrik kullanım bedeli tahakkuk ettirilmesi olayına sıkça rastlanılmaktadır. Belirtilen şekilde ortaya çıkan elektrik kullanımları bilerek ve istenerek yapılabildiği gibi, sayacın arızalı olması vb. nedenlerle de gerçekleşebilmektedir. Bu gibi durumlarda düzenlenen faturada gösterilen elektrik kullanım bedelinin gider, KDV’sinin ise indirim konusu yapılıp yapılamayacağı konusunda tereddütlerle karşılaşılmaktadır.
İşletmede kullanılan elektrik tüketim bedelleri GVK ve KVK bakımından genel gider niteliğinde olup, safi gelirin/kazancın tespitinde indirilecek gider olarak dikkate alınması gerekir. Elektrik tüketim bedellerinin kaçak tüketimden kaynaklanması gider olarak dikkate alınmasına engel oluşturmamakta olup, gider yazmada tek ölçü, kaçak da olsa elektrik tüketim bedelinin faturaya bağlanması ve işle ilgili olmasıdır.
İşyerinde tüketilen kaçak elektrik tüketim bedeline ilişkin olarak düzenlenen faturalarda gösterilen KDV, bu faturaların yasal defterlere kaydedildiği dönemde indirim konusu yapılabilecektir. (GİB., Muğla VDB.’nin, 21.02.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.48.15.01-KDV/40-29 sayılı Özelgesi)
Bilindiği üzere taşınır-taşınmaz mal, hizmet, hak vb. alım-satım ve kiralama işlemlerine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmelere cayma, feshetme gibi durumlarla karşılaşılmaması ve sözleşmeye kesinlik kazandırılması bakımından tazminat maddeleri konulabilmekte, cayan ya da fesheden tarafın karşı tarafa belirli bir tutarda ödeme yapması öngörülebilmektedir. Uygulamada, sözleşmenin taraflardan birisi tarafından feshedildiği veya sözleşmeden cayıldığı durumlarda cayan ya da fesheden tarafın karşı tarafa ödediği tazminatın KDV’ye tabi olup olmayacağı konusunda tereddütlerle karşılaşılmaktadır.
Bilindiği üzere taşınır-taşınmaz mal, hizmet, hak vb. alım-satım ve kiralama işlemlerine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmelere cayma, feshetme gibi durumlarla karşılaşılmaması ve sözleşmeye kesinlik kazandırılması bakımından tazminat maddeleri konulabilmekte, cayan ya da fesheden tarafın karşı tarafa belirli bir tutarda ödeme yapması öngörülebilmektedir. Uygulamada, sözleşmenin taraflardan birisi tarafından feshedildiği veya sözleşmeden cayıldığı durumlarda cayan ya da fesheden tarafın karşı tarafa ödediği tazminatın KDV’ye tabi olup olmayacağı konusunda tereddütlerle karşılaşılmaktadır.
Tazminatlar,
- Vergiye tabi bir mal teslimi veya hizmet ifasının karşılığını oluşturdukları veya vergiye tabi teslim ve hizmet bedelinin süresinde ödenmemesi ve/veya geç ödenmesi nedeniyle uygulandıkları takdirde KDV’ye tabi olacaktır.
- Bir teslim veya hizmetin karşılığını oluşturmaması veya KDV’nin konusuna girmeyen/KDV’den istisna olan bir teslim ve hizmet bedelinin ödenmemesi ve/veya geç ödenmesi nedeniyle uygulandıkları takdirde ise KDV’ye tabi olmayacaktır.
Sözleşmelere konulan hüküm gereği sözleşmeyi fesheden veya sözleşmeden cayan tarafın sözleşmenin diğer tarafına ödemek zorunda olduğu tazminatlar, gerçekleştirilmiş bir teslim veya hizmetin karşılığını oluşturmamaktadır. Bu tazminatlar, henüz bir teslim ve hizmet gerçekleştirilmeden bunların dayanağını oluşturan sözleşmeden cayılması veya feshedilmesi nedeniyle ortaya çıktığından ve karşılığında bir teslim veya hizmet ifası söz konusu olmadığından, katma değer vergisine tabi değildir.
Sözleşmelere konulan hüküm gereği sözleşmeyi fesheden veya sözleşmeden cayan tarafın sözleşmenin diğer tarafına ödemek zorunda olduğu tazminatlar, gerçekleştirilmiş bir teslim veya hizmetin karşılığını oluşturmamaktadır. Bu tazminatlar, henüz bir teslim ve hizmet gerçekleştirilmeden bunların dayanağını oluşturan sözleşmeden cayılması veya feshedilmesi nedeniyle ortaya çıktığından ve karşılığında bir teslim veya hizmet ifası söz konusu olmadığından, katma değer vergisine tabi değildir.
