KirkçEŞme tesisleri

LİON MAĞAZASI

Beyoğlu'nda İstiklal Caddesi'nde(->) Saka Salim Çıkmazı ile Kallavi (eski Glavany) Sokağı arasında kalan blokta büyük bir mağaza idi.

Bu mağazanın yerinde 1870'li yıllarda Sarrafidis kardeşlerin büyük bir mağazası bulunuyordu. Bu mağazada, yerinde sonradan kurulacak "Atlas Freres" firması gibi, her türlü ipekli ve yünlü kumaşlarla, bu kumaşlara bağlı aksesuvar ve ayrıca şemsiye, eldiven ve danteller de satılıyordu. 1870'li yıllardan başlayarak, 1886'ya kadar, burada yaşamını sürdüren "Sarrafidis Kardeşler" firması, Bu yılda "Atlas Freres" firmasına devredildi. Bu firmanın unvanı, her ne kadar "Atlas Freres" olarak geçiyor idiyse de unvanında ayrıca "Au Lion" ibaresi görülüyordu.

1920'ye doğru, "Au Lion-Atlas Freres" firmasının yönetimine ve genel müdürlüğüne Rudolph Heilpern getirildi. Rudolph Heilpern'in gelmesi Cumhuriyet'ten sonra kurulacak olan Lion Mağazası'nm belki de temelini oluşturuyordu.

Nitekim zaman içinde, "Au Lion-Atlas Freres" firması el değiştiriyor ve Rudolph Heilpern, "Atlas Freres" ibaresini kaldırarak, günümüze kadar gelmiş olan ünlü Lion Mağazası'nı hizmete açıyordu.

Lion Mağazası, eski dönemdeki geleneğini bozmuyor ve gene ipek ve yünlü kurnaşları ana malzeme olarak satıyor, di-

Salâhattin Giz'in objektifinden 1930'lu yıllarda Lion Mağazası. Beyoğlu, 1930, İst, 1991

ger gereksinmeleri de, özellikle kadın elbiseleri için gerekli her türlü aksesuvar ve buna bağlı olarak da, eldiven, şemsiye ve şapka satımını da sürdürüyordu.

Heilpern 1943'te Varlık Vergisi'nden(->) nasibini alacak ve ödeyemeyeceği bir vergi yükümlülüğü altına sokulacaktı. Nitekim, Rudolp Heilpern, vergiyi ödeyemediği için, devreye Osmanlı Bankası girecek ve verginin tümünü devlete ödeyecekti. Gelgeldim, Lion Mağazası'nm kapısına da (hem de üç yere) "Osmanlı Bankası Deposudur" tabelası yapıştırılmasından kurtulamayacaktı. Bu tabela veya yafta, sokak adları tabelası büyüklüğünde olup kırmızı zemin üzerine beyaz harflerle yazılmış, ayrıca çok rahatça görülebilecek yerlere asılmıştı. Tabii ki borç uzun senelere yayılmış olduğundan, diğer Osmanlı Bankası borçluları gibi Lion Mağazası da belini doğrultamadı, ister istemez de eski kalitesini düşürmek zorunda kaldı.

Bunun sonucunda mağaza daha çok ve çabuk satılabilen mallara yöneldi, reyonlarını artırdı. Bu reyonlara da kaliteden çok, sürümü çok olan mallar konuldu. Tabii ki, bu da mağazanın eski özelliğini yitirmesine yol açtı. Ayrıca 1955'ten, daha doğru bir deyişle Altı Yedi Eylül Olayları'n-dan(->) sonra, büyük sarsıntı geçiren ve düzey yitirmeye başlayan Beyoğlu'nda uzun süre hizmet vermiş böyle güzel bir mağazanın yaşamasına da olanak yoktu. Mağaza yaşamını sürdürür gibi göstermesine karşılık yavaş yavaş kayboldu. Bugün var olan Lion Mağazası'nm ise eski Lion Mağazası ile -adından başka- yakından uzaktan bir ilgisi olduğunu iddia etmek olanaklı değildir.

BEHZAT ÜSDİKEN