KirkçEŞme tesisleri

MAJİK SİNEMASI

Beyoğlu'nda, Sıraselviler Caddesi no. 39-47'de bulunan sinema.

1914'te (kimi kaynaklara göre 1920' de) açıldı. İstanbul'da sinema salonu olarak yapılan ilk binadır. Bundan önceki sinema salonları mevcut yapıların şekil ve işlev değiştirmesi sonucu gerçekleştirilmiştir.

Majik Sineması'nın 8 Nisan 1914'te İsviçre'nin Glaris kentinde kurulan Majik Uluslararası Film ve Sinema Şirketi ile bağlantısının olup olmadığı kesinlik kazanmamıştır. Buna karşılık, bu şirketin 16 Kasım 1924'te merkezi İstanbul'da olan Majik Sinema ve Film Anonim Şirketi'ne dönüştüğü ve amacının sinema filmleri ile ilgili her türlü sanayi ve ticaret işleri yap-

mak ile sinema ve tiyatro işletmek olduğu bilinmektedir.

Majik Sineması 1933'te Türk, 1938'de Taksim, 1946'da Yeni Taksim, 1960'ların ortalarında Venüs adını aldı. 1974-1975'te tiyatroya dönüştürüldü. Sonra tekrar sinema oldu. 1970'liyılların sonunda ise Devlet Tiyatroları tarafından kiralanarak Devlet Tiyatroları Taksim Sahnesi adıyla hizmete devam etti.

Mimarlığını Giulio Mongeri'nin yaptığı binanın ilk sahibi Sarıcazade Ragıb Pa-şa'dır. Sinemayı uzun süre Ha-Ka Film sahibi Halil Kâmil işletti. İlk dönemde müdürlüğünü Fernando Franco yaptı. 1933'te Majik hem adını hem de sahibini ve işletmecilerini değiştirdi. Türk adını alan sinemanın yeni sahibi Hasan Tahsin Aker, işletmecileri ise Cevat Boyar, Mehmet Rauf Sinmen, Cemal Ahmet Pekin, Osman Rauf Sirmen oldular.

1923'te Sinema Postasında, çıkan bir ilanda Majik'in 2.000 kişilik olduğu, 35 ö-zel locasının bulunduğu, Rus ve Alman profesörlerden oluşan senfonik orkestraların filmlere eşlik ettiği, Menichelli, Bertini, Ja-cobini, Manzini gibi en ünlü İtalyan sanatçıların yapıtlarına yer verdiği, seanslarının normal günlerde 16.00 ve 18.00'de, pazar, cuma ve bayram günlerinde 15.00, 17.00 ve 22.00'de olduğu belirtilmektedir. Ayrıca yine bu yıllarda kimi sessiz filmlere Valantine Taşkin'in piyanosu ile eşlik ettiği söylenmektedir.

1935'te Türk film stüdyosunun ürünü olan kısa filmlerle Fox Movietone haftalık haber filmleri yalnızca bu sinemada gösterime girdi. 1946'dan sonra Türk filmleri göstermeye başladı. Lütfi Akad'ın Vurun Kahpeye, 6 Ölü Far filmleri bu sinemada gösterildi. Ayrıca Yusuf Vehbi'li, Abdülva-hap'lı ticari amaçlı Mısır melodramlarının kalesi oldu. Venüs adını aldıktan sonra U-lus Film'in gösterişli Amerikan filmlerine yer verdi. 1970'li yılların sonunda Erden Kıral'ın Bereketli Topraklar Üzerinde ve Zeki Ökten'in Sürü başta olmak üzere çizgi dışı Türk filmlerini de gösterdi.

Bibi. Gökmen, Sinemalar; G. Scognamiilo, Cadde-iKebir'de Sinema, İst., 1991; A. Dorsay, Benim Beyoğlum, İst., 1991; C. Aslantepe, Eski Tahviller ve Hisse Senetleri, İst., 1993.

BURÇAK EVREN