KirkçEŞme tesisleri

MİLLET KÜTÜPHANESİ

Fatih'te Macar Kardeşler Caddesi'nde, İl Halk Kütüphanesi Müdürlüğü'ne bağlı araştırma kütüphanesi. Bulunduğu bina Feyzul-lah Efendi Medresesi'dir(-t).

Ali Emiri Efendi'nin(-») 19l6'da nadir eserlerden oluşan 16.000'i aşkın kitabını bağışlamasıyla kurduğu kütüphanenin adını da Ali Emiri Efendi koymuştur. Osmanlı tarihleri, özellikle Yemen tarihleri, padişah divanları, şuara tezkireleri, fermanlar, levhalar; ayrıca matematikten tıbba kadar İslam kültürünün birçok alanında yazılmış kitapları kapsayan Ali Emiri koleksiyonu son derece değerlidir.

Millet Kütüphanesi'nin önemli diğer koleksiyonu, binayı yaptıran Feyzullah Efen-di'nin l699'da vakfettiği 2.000'i aşkın kitap olup, Feyziye Kütüphanesi adıyla ünlen-miştir. Bu kütüphanede, döneminde üç kütüphaneciye aynı ücretin verilmesi, senede üç defa genel temizlik ve havalandırma yapılması, bunun karşılığında kütüphanecilere ek ücret verilmesi, korumanın tamamen kütüphanecilere yüklenişi, ciltlemenin kütüphane içinde yapılması gibi titiz uygulamalarıyla ilgi çekmişti.

Ali Emiri Efendi'nin, sağlıksız yapılardan getirttiği Veliyüddin Carullah Efendi, Hekimoğlu Ali Paşa, Pertev Paşa, Reşid E-fendi vakıf kütüphaneleri, Millet Kütüphanesi 1962'de İl Halk Kütüphanesi'ne dönüştürülünce 1963'te, Süleymaniye Kütüphanesi'ne devredilmiştir.

Yeni kimliğiyle hızlı bir örgütlenmeye giren kütüphane, 1963-1966 arasında, önce Bakırköy İlçesi olmak üzere, Küçükçek-mece'den Pendik'e kadar birçok şube açtı, kültürel etkinlikler, yararlandırma, her yönden gelişme yolunda yoğun çaba harcadı. İl Halk Kütüphanesi'nin(->) Beyazıt'taki binasında yeniden örgütlenmesinden sonra 1993'te araştırma kütüphanesi kimliğim kazandı.

Kütüphanede bugün 9.000'i elyazma, 30.000 Arap harfli olmak üzere 70.000 civarında derme bulunmaktadır. Binası genişlemeye elverişli olmadığından, yeni ve fazla dermeden amaca uygun olmayanların, devredilmek üzere seçimleri sürdürülmektedir. Diğer yandan araştırma konularıyla ilgili eski ve bunlara yardımcı yeni derme ile her tür araç gereç bağışı kabul e-dilmektedir. Kütüphane yönetimi, bu bağışları, kütüphaneyi koruma ve geliştirme yönünde, uygulanan en son teknikler alanına çekmeye özen göstermektedir. Bu

Millet

Kütüphanesi'nin girişi.

Nurdan Sözgen, 1994 / TEITV Arşivi

nedenle kurulan "Millet Kütüphanesini Kalkındırma Derneği", çalışmalarıyla kütüphaneye destek vermektedir.

l yönetici ve 9 elemanla hizmet veren kütüphanede Dewey onlu konu katalogu ve alfabetik kataloglar kullanılmakta; ayrıca, eski koleksiyonlara ait yazma ve basma fihristler bulunmaktadır. İki okuma salonunda 60 sandalye vardır ve bir de müzesi mevcuttur.

6.000-12.000 arasında değişen derme-leriyle Âdile Sultan (Küçükmustafapaşa), Murat Molla (Çarşamba), Yusufpaşa (Aksaray) halk kütüphaneleri ile Ebubekir Paşa (Aksaray) Çocuk Kütüphanesi, Millet Kütüphanesi'nin bağlı birimleridir.

Bibi. G. Kut, "İstanbul'daki Yazma Kütüphaneleri", TD, S. 33 (1980-1981); G. Kut-N. Bayraktar, Yazma Eserlerde Vakıf Mühürlen, Ankara, 1984; İl Kültür Müdürlüğü, İstanbul Kütüphaneler ve Müzeler Rehberi, ist., 1993; M. S. Tayşi, "Şeyhülislam Seyyid Feyzullah Efendi ve Fevziye Medresesi", Türk Dünyası Araştırmaları, S. 23 (1983); M. Cunbur, "Ali Emîrî Efendi Kütüphanesi ve Çıkardığı Mecmua", Erdem, S. 6 (1990); N. M. Öztürkmen, İstanbul ve Ankara Kütüphaneleri, Ankara, 1957.

HAVVA KOÇ