KirkçEŞme tesisleri

Mehmed Ziya Bey

Semavi Eyice arşivi

iken Mevlevîliğe büyük ilgi duymuş ve İstanbul'un iki büyük Mevlevî dergâhını, Galata ve Yenikapı mevlevîhanelerini zaman zaman ziyaret etmiştir. 1884'te o sıralarda Üsküdar'da misafir olarak bulunan Eskişehir Mevlevîhanesi Şeyhi Hasan Dede ile tanışmış, sonra Edirne'de bulunduğu yıllarda da Aydınlı Şeyh Eşref Dede ile 3 yıl kadar beraber olmuş, nihayet Konya'ya atandığında da Mevlevîliğe daha fazla yaklaşmak imkânını bulmuştur. Bu tarikat ile yakınlığının bir ürünü olarak Bursa'dan Konya 'ya Seyahat başlıklı, kendi ifadesine göre 600 sahifelik büyük bir eser yazmış, bunun içinde bütün Mevlevî büyüklerinin biyografyalarını da tanıtmıştır. Ancak Malûmat Basımevi'nde baskısına başlanan bu kitabın tamamlanmadan kaldığını M. Ziya Bey yazmaktadır. Bugün kütüphanelerimizde "Mahmudiye Rüşdiyesi coğrafya muallimi" Mehmed Ziya tarafından yazılarak, 1328/1912'de İstanbul'da Vatan Matbaası'nda basılan 368 sahifelik resimli bir Bursa'dan Konya'ya Seyahatbzşlık-lı kitap vardır. Bu, basımevinde kalan ve kendisinde sadece düzeltmeli tek nüsha bir prova baskısı bulunan esas seyahatname değildir. Maarif Nezareti içinde Mehmed Ziya Bey'in de bulunduğu bir komisyona, ünlü Arap seyyah İbn Battuta'nın(->) seyahatnamesinin Türkçeye çevrilerek açıklamalarla bastırılması görevini vermişti. İçinde 14. yy Anadolu Türklüğü hakkında çok değerli bilgiler bulunan bu Arapça eserin Damat Mehmed Şerif Paşa tarafından yapılan bir tercümesi varsa da, bu eserin yeniden tercümesine niçin lüzum görüldüğünü bilmiyoruz. Zaten bu çalışmalar da yürütülmemiş ve İbn Bat-tuta seyahatnamesinin yeni bir baskısı yapılamamıştır.

Gençliğinde Sanayi-i Nefise Mektebi'n-deki öğreniminin verdiği alışkanlıkla ola-